Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 2
Памер: 851с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
582.2.53:104
2842. Бюллетень Б^лорусскаго Прессь-Бюро вь Kobh^ («Метрополь», 22) за 8.07.1921 (№117)
Воззваніе Б'Ьлорусскаго Національнаго Союза.
582.2.53:184-185 — шк
2843. Справаздача Давіда Анэкштэйна (Бэрлін) з побыту ў Бэрліне старшыні жыдоўскай нацыянальнай Рады ў Літве Сымона Розэнбаўма за 9.07.1921
Справаздача з пабыту
старшыні жыдоўскай нацыанальнай Рады на Літве
п. С.Я.Розэнбаума ў Бэрліне
Пан Розэнбаум прыехаў ў Бэрлін у панедзелак 4 ліпеня зрану.
Мы спатыкалі яго на вагзале і прыгатовалі пакой ў місіі. Яшчэ ў той самы дзень мы устроілі яму сустрэчу з выдатным сіаністам д-ром Якобсоном, з якім ён таксама абгаварываў і нашыя справы.
5 ліпеня п. Розэнбаум быў у нямецкіх сіаністаў ў сваіх справах, аліж парушыў таксама і нашае пытаньне.
6 ліпеня ў вечару ён быў ў нас на дому і спаткаўся там з д-рам Сімховічам, п. Гурвічам і п. Блюменфельдт.
7 ліпеня мы з п. Бароўскім абгаварывалі з нім справу пазыкі. Ён казаў нам, што ён ужо абгаварываў гэта пытаньне з п. міністрам Пурыцкісам, і апошні казаў яму, што ён згаджаецца каб Літва дала або гаранціровала пазыку. Міністр Пурыцкіс таксама казаў, што ён гуторыў на конта нашай пазыкі і з Мееровічам, і апошні таксама згаджаецца. Калі я праважаў яго на вагзал ў Прагу, дык п. Розэнбаўм яшчэ раз абецаўся напісаць з Дрэздэна міністру Пурыцкісу ў гэтай справе.
Пан Розэнбаўм абецаўся, што калі ён будзе варачацца праз Бэрлін, дык ён нас аб гэтым паведаміць.
Трэба адзначыць, што той факт, што п. Розэнбаум стаяў весь час ў нас зрабіў вельмі прыхільнае ўражэньне на сіаністаў і наагул на ўсіх уплывовых жыдоўскіх дзеячоў.
Бэрлін, 9 ліпеня 1921 г.
Раднік місіі ў Нямеччыне Д.Ю.Анэкштэйн
582.2.12:001&г
2844. Канвэрт ліста Міколы Чарвякова (Рэвэль) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 9.07.1921
582.2.53:019
2845. Бюллетень Білорусскаго Прессь-Бюро ві> Ковні («Метрополь», 22) за 9.07.1921 (№118)
Б'Ьлоруссія н СвятЬйшій Престоль. — Декларація Б-Ьлорусскаго Національнаго Союза.
582.2.53:103 — шк
2846. Ліст былых сяброў Найвышэйшае Рады Беларускай Народнай Рэспублікі Сымона Рак-Міхайлоўскага й Кузьмы Цярэшчанкі (Вільня) Браніславу Тарашкевічу (Варшава) за 10.07.1921
Яго Міласьці Паважанаму Пану Броніславу Тарашкевічу.
Дзеля таго, што ў апошнія часы ў месьце пашыраюцца праз кагось-ці чуткі аб істнаваньні Беларускага Ураду, які атрымаў свае паўнамоцтва ад Найвышэйшае Рады Беларускае Народнае Рэспублікі, — гэтым падаём да агульнага ведама, як былыя сябры Найвышэйшае Рады, што такога Ураду не істнуе, sama Найвышэйшая Рада даўно ужо спыніла свае фактычнае істнаваньне — хаця ня мела магчымасьці фармальна ліквідавацца і з гэтае прычыны дакумэнты і паўнамоцтва, выдадзеныя ад Рады, страцілі сваю моц і ўсе выступленьня ад імя Найвышэйшае Рады Беларускае Народнае Рэспублікі з гэтага часу будуць лічыцца самазванчымі.
Вышэйшае абвешчаецца праз газэты. Перад гэтым паведамляем Вас аб зьмесьце вышэйшай дэклярацыі і прапануемо спыніць чыннасьць б. дэлегацыі Найвышэйшае Рады.
Сымон Рак-Міхайлоўскі
KozT ereszczenko
10-VII-1921 г.
м. Вільня
582.2.37:068 — ра
2847. Запрашэньне міністра нацыянальных меншасьцяў БНР Самуіла Жытлоўскага Вацлаву Ластоўскаму за 11.07.1921 прыбыць 12.07.1921 дзеля гутаркі на тэму «Жыдоўскае пытаньне ў Беларусі» у гат. «Мэтропаль» гаспода №22 (Коўна)
582.1.46:015
У архіве Беларускага Прэс-Бюро захаваўся тэкст паведамленьня аб гэтай сустрэчы:
Б"Блорусско-еврейское сблнженіе.
12-го іюля состоялось вь Ковн^ совеіцаніе б'Ьлорусскнхь н еврейскнхь дДятелей н журналнстовь. Прнсутствовалн бдлорусскій премьерь-мнннстрь В.Ластовскій, мннвстрь національныхь меншннствь С.Жнтловскій, государственный секретарь К.Душевскій, нзвьстный б-Ьлорусскій діятель Н.Красковскій, редакторь «Вольной Лнтвы» Я.Воронко, сов'Ьтннкн мнннстерства нностранныхь дЬль — А.Головннскій, М.Кагань н Н.Цвнкевнчь, шефь б'Ьлорусскаго прессбюро, д-рь Н.Лурье н еврейскіе обіцественные діятелн н журналнсты: М.Н.Крейнннь, Л.С.Бабковь, Бен-Аднрь, С.В.Познерь, редакторь газеты «Дн Ндеше Штнмме» Лейзеровнчь н др.
На совеіцанін былн затронуты вопросы обь обьеднненін б-Ьлоруссовь н евреевь для совм"Ьстной борьбы за незавнснмость Б’Ьлоруссін; вь теплыхь р’Ьчахь г.г. Крейнннь, Бабковь н Лейзеровнчь отм'Ьтнлн то горячее сочувствіе, которое пнтаеть національное еврейство кь б-Ьлорусскому дЬлу. С.В.Познерь предло
Вь теплыхь рйчахь гг. Бабковь, Крейнннь, Лейзеровнчь н Познерь отмЬтнлн то сочувствіе, которое пнтаеть національно настроенное еврейство кь бьлорусскому Д’Ьлу н подчеркнулн готовность еврейскаго народа поддержнвать біілорусскій народь вь его борьбг за св-Ьтлую будуіцность. С.Жнтловскій вь краткомь очерк-Ь обрнсоваль взглядь руководяіцнхь б-ьлорусскнхь круговь на совм-Ьстную [дьятельность] сь еврейскнмь населеніемь н прочнталь декларацію б^лорусскаго 1148
правнтельства о суверенностн еврейской націн вь Б"Ьлоруссін. Посл-Ь рЬчей д-ра Лурье, Я.Воронкн н Красковскаго сь краткой р'Ьчью выступнль В.Ластовскій, вь яркнхь чертахь охарактернзовавшій білорусскія настроенія по отношенію кь евреямь н выразнвшій надежду, что условія жнзня на Б^лорусші сложатся такь, что оба народа сум-Ьють мнрно развнвать свою культурную н экономнческую жнзнь, не асснмнлнруя другь друга н не препятствуя каждой нзь суверенныхь націй Б^лоруссін занять подобаюшее ей по праву м-ьсто вь стран-Ь. (LVA 634.1.01:010)
2848. Суправаджальная запіска Міністэрства Міжнародных Справаў БНР за 12.07.1921 (вых. №437) Міністэрству Міжнародных Справаў Літоўскай рэспублікі да перасланых у адказ на «цэдулу ад 4-га Ліпня №7216» матэрыялаў аб Беларускім Таварыстве Апекі над Дзецьмі «Золак»
582.1.15:011 — мк
582.2.53:171 — мк
2849. Бюллетень Білорусскаго Прессь-Бюро вь Ковніі («Метрополь», 22) за 12.07.1921 (№119)
О Б'Ьлоруссін1. — Полякн н б'Ьлорусскіе бД.женцы, — Польскія властн н еп. Владнмнрь. — ББлоруссы н еврен2.
582.2.53:023 — шк
1 Пра інтэрвію з В.Ластоўскім у газэтах «Путь» (Гельсынгфорс). №106.
30.06.1921 і «Свободное Слово» (Ревель) [тады ж]. 2 Пра артыкул у газэце «Вольная Лнтва» (Коўна). 10.07.1921 на тэму «жыды ў беларускім руху».
2850. Чарнавік адкрытага ліста Вацлава Ластоўскага (Коўна) Камісарыяту Асьветы РСФСР (Масква) за ?.??.1921
Адкрыты ліст да Камісарьяту асьветы Р.С.С.С.Р.
У часе акупацыі Вільні савецкімі войскамі ў канцы 1918 году, калі я быў заграніцай, у маей кватэры, Завальная вуліца д. №7, пры некалькіх обысках былі забіраны розныя рэчы між імі рэчы мастацкай і гістарычнай вартасьці. Між іншымі рэчамі забраны пэргамэнтны сьпісак летапісі ТураваПінскага княжства ў дубовай крытай чорнай скурай аправе з сярэбранымі аздобамі. Формат кнігі малы, in folio, чатыраста некалькі карцін, пісаны неколькі характарамі; найстарэйшая, першая часьць (63 лісты) датавана 6625 годам (1117 год Нар. Хр.), апошнія карціны у ліку 42 пісаны рукой Івана Васілевіча Яраславіча кн. Пінскага у пачатках XVI ст., які гэну летапісь укамплетаваў і аправіў, што відаць было з допісі на апошняй страніцы.
Адначасна з летапісьсю з маіх калекцый прапалі пэргамэнтныя граматы XV-XVI у ліку 60. Між імі важнейшая грамата Івана Яраславіча кн. Пінскага (дарчая); Стэфана Баторага (лацінская) наданьне Віленскай Акадэміі мураваных дамоў на Скапоўскай вуліцы; загад полацкага князя Брачыслава тысяцкаму Яворко быць з 800 комонн на Вербную нядзелю у Плескова (без даты) з алавянай пячаткай, бульля Папежа Піуса VI да беларускіх біскупаў усходняга абраду з алавянай пячацьцю, рэшта грамат былі розныя наданьні прыватным асобам, царквам, манастырам і інш.
Пры обысках у маей кватэры былі:
Рэзыгнуючы што гэты рэчы мне зьвернуты ня будуць я, дзеля вялікай гістарычнай цэннасьці памянёных рэчэй, прашу Камісарьят Асьветы, калі яны, як я мяркую, ў яго руках знаходзяцца, перадаць іх ў Петраградзкую Менскі Інстытут Беларускай Культуры, а калі дагэтуль у К. Асьветы не паступілі далажыць высілкаў каб іх адшукаць і пераслаць па назначэньню 582.1.47:025-024
Дата невядомая.
2851. Выпіска з пратаколу сходу Прэзыдыюму Рады й Рады Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі за 14.07.1921
ВЫПІСКА
з пратаколу сходу Прэзыдыума Рады і Рады Міністрау Беларускай Народнай Рэспублікі 14 ліпеня 1921 году.
Праслухаушы даклады старшыні Рады Міністрау і міністра нацыянальных меньшасьцяу аб гвалтах, якія чыняцца у акупаваных бальшавікамі і палякамі частках Беларусі, бандытамі над мірным жыдоускім жыхарствам Прэзыдыум Рады і Рада Міністрау Беларускай Народнай Рэспублікі пастанауляе усімі магчымымі спосабамі спыніць гэтыя ганебныя і пазорныя чыны.
Для гэтага:
1) зьвярнуцца да народу беларускага з адозвай, каб ен не толькі не прымау учасьцьця у пагромах, але каб усімі спосабамі змагауся проціу іх;
2) пры помачы арганізацыі і асобных людзей у краі зарганізаваць рад лекцый, рэфэратау і мітынгау у справе жыдоускай, праводзячы там думку, што народы беларускі і жыдоускі есьць братнія і маюць поунае права жыць і разьвівацца на Беларусі побач, што пагромы не толькі есьць рэч пазорная, якая ганьбіць тых, хто іх падтрымлівае, але і некарыстныя, бо апроч ганьбы ніякіх рэзультатау не дае;
3) выдаць цэлы рад кніжак і брашур па жыдоускаму пытаньню;
4) зьвярнуцца да беларускіх палітычных партый і грамадзкіх арганізацый, каб яны падтрымалі і дапамаглі сваім голасам і чынам народу беларускаму і яго ураду змагацца проціу жыдоускіх пагромау на беларускай зямлі.
3 арыгіналам згодна:
Дзержауны Сэкрэтар К.Душэўскі
58 2.2.58:035 — мк
58 2.2.58:177 — мк
2852. Зварот Ураду Беларускай Народнай Рэспублікі да беларускіх партыяў і арганізацыяў у справе жыдоўскіх пагромаў у Беларусі
Праэкт.
К.Душэускага. ДА УСІХ ПАРТЫЙ I АРГАНІЗАЦЫЙ БЕЛАРУСКІХ.
Цемныя людзі і банды праступнікау, хочучы з аднэй стараны апаганіць імя беларускае і скампрамітаваць Беларусь перад усім сьветам, з другой стараны проста хочучы паграбіць чужое дабро, пачынаюць ганебную справу — пагромы жыдоу на Беларусі.
Беларускія народныя масы у гэтых пазорных чынах учасьцьця не прымаюць, наадварот змагаюцца з гэтым. Але паасобныя людзі, будучы уведзенымі, дарогай нашоптау усякіх прахадзімцау, у заблуджэньне могуць прымкнуць да пагромшчыкау.
Урад Беларускай Народнай Рэспублікі клічэ усе партыі і арганізацыі на Беларусі а так сама усіх чэсных людзей дапамагчы народу беларускаму у яго барадзьбе проціу гэтых пагромшчыкау, каб ніводная кропля нявіннай крыві не была праліта на зямлі беларускай.
КНІГІ ОНЛАЙН
