Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 2
Памер: 851с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
сяліб і сіолаў, ад напору войска на войска пагінула шмат дабра на полі, ад пастою войска усілякіх окупантаў пагінула шмат садоў, курэй, сьвіней, бычкоў, коні і усялякіх рэчы, а ад рэквізіцій — дабра, жывіолы і усякай усячыны, ды ад прыгону на стойку і на прымусовыя работы пагі[ну]ла шмат нават добрых гаспадарак... Мы гэта тут відзючы і ведаючы пераносім шмат згразот, надрываім здароўя парываючыся на ратунак суседзям блізкім і далейшым... Ды мала рада наша, бо нашы грошы — марныя грошы, малашто варты, нінабярэсься іх столькі каб якто кажуць — на ногі паўстаць гаспадару, дый ні дакупісься патрэбных рэчы, бо іх нідачыкацца — як гаршкоў, струмэнтаў, шкла, жалеза і шматшто іншага; дарагоўляж усьцяж яшчэ расьцець і нетведама аткуль у гаспадара возьміцца гатоўка, калі німа ужо чаго прадаваць. Каб асіліць народную бяду, каб адбудаваць зруйнаваны вайной край трэба здабыцца на сілы і на грошы. У грумадзе сіла, дык грумадзіцца мы павінны усюды; грумадой узяўшыся асілім намечаную работу. А з носу па грошу зкінуўшы казна вырасьціць, каторую мы павінны папаўняць ня пірастаючы складчыну рабіць, стараючыся каб хоць гэткім чынам услужыцца родным людцам і старонца роднай. Загранічныя грошы — дарагія грошы, і за іх на Беларусі шмат работы зрабіць можна, шмат дабра нажыць можна; дык і трэба каб дабыць загранічныя грошы. У гэтым дзеля эмігранты беларускія, выйхаушыя з Краю у сьвет на заработкі, вялікую і ніацаніоную услугу аказаць могуць тут нам у Краю пакінутым і тут пагалелым родным людцам. Хто ня можыць яшчэ скора вярнуцца і да работы у Краю здольнасьці і стараньня прылажыць той складчынай павінін як найхутчэй пасьпяшыцца на падмогу роднаму Краю. Грэшна будзіць варочацца на бацькаушчыну ня прыслужыушыся ей цяпер посьля яе ваеннага пагрому; грэшна будзіць занідбаушы старонку, дзе свае дзяцінныя ці маладыя леты правіоў, дзе рос і узгадаваўся, зкуль свой род вядзеш, якую ня з роскашы пакінуу... алі успамін каб лепшы аб ей мець дык для яе лепшай будучыны чымнебудзь прыслужыцца належыцца, інакш — ікацца будзіць як загінуўшаму дзіцяці на успамін ніпавіннай маці-старонкі роднай ды занідбанай... Рабіця складчыну адзін аднаго заахвочываючы і ні адкладаючы надалей, бо хто напарў даець — якбы удвая даець. Лучыціся да сваяцкай грумады — да беларускай, бо у грумадзе сіла, бо грумада — вялікі чалавек. Давайця знаць аб сабе на бацькаушчыну у вядомую грумаду, высылайця туды сваю складчыну на патрэбны ужытак.
Адварды Будзька
Вільня
Саюз Коопэратываў
582.2.58:018-019 — ма
Дата невядомая.
2945. Бюллетень Білорусскаго Прессь-Бюро ві> Ковніі (Проспект Внтовта, 30) за 1.09.1921 (NO141)
Обраіценіе Правнтельства Б^лорусской Народной Республнкн кь СовЬтскому Правнтельству [У справе пагромаў ва Ўсходняй Беларусі]
582.1.22:006
2946. Бюллетень Білорусскаго Прессь-Бюро вь КовнТ (Проспект Внтовта, 30) за 2.09.1921 (№142)
Білоруссія — еднный хозяйственный органнзмь
582.1.22:007
2947. Ліст дырэктара Ўсходняга Дэпартамэнту МЗС Літвы (Коўна) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 3.09.1921 і канвэрт
L.R. Kaunas, 1921 m. Rugsejomen. 3 d.
U2sieniy Reikaly
Ministerija Ponui Lastauskiui
Nr. 11300 Gudy Respublikos Ministeriy Pirmininkui.
Gerbiamasis,
Turin garbes Tamstai pranesti, kad gautomis is musy Atstovybes Rusijoje ziniomis pil. Stase Kisiel yra paliuosuota 7-8 syvaites atgal is kalejimo ir isvaziavo lenky tremtiniy esalonu per Minsky.
Prasau priimti mano pagarbos pareiskimy
[Подпіс неразборлівы — А.Бізаўскас?]
Ryty Departamento Direktorius
582.1.29:008
582.1.29:009 — канвэрт
2948. Ліст Самуіла Жытлоўскага (Карлсбад) Аляксандру Цьвікевічу (?) (Коўна) за 3.09.1921
Karlsbad 3/ІХ 1921.
Высоко паважанны Пан Міністр
Нмію честь довестн до свідінія, что вчера вечером прііхал в Карлсбад. — Сегодня суббота ніт засіданій н этот день я нспользовал для внзптов. Был у Презпдента Сіоннстнческ. всемірной органнзацін проф. Х.Вейцмана, у Презндента Конгресса Соколова н Внцепрезнд. Моцкнна. В 5 часов нмію свнданія с д-р Kohn — предсідателем Білорусскнх землячеств в Амернкі. Контакт с ннмн нам очень важен н это подготовнт почву для нашей делегацін в Амернкі, которая теперь становнтся всемірным центром полнтнческой работы.
Завтра состоіітся собраніе журналнстов всЬх стран для ннтервью co мною по Білорусскому вопросу. Я твердо вірю, что мні удасться сдвннуть наше діло с мертвой точкн, на которой нікоторым якобы нашнм quasi-друзьям хотілось бы задержать. Я строго првдержнваюсь в deciflax н выступленіях нашего основного тезнса: дружба н тісный союз с Лнтвой, которая является понстнні демократнческой страной. К сожалінію, посліднее шовнннстнческое настроеніе ннзшаго н средняго чпновннчества Лнтвы, а также направленіе полуофнціозной прессы (плохо-скрытый антнсемнтнзм) сослужнвает Лмтві плохую службу. Прнходнтся выслушнвать много упреков, частью справедлквых (паспортныя прнтісненія для евреев) еше боліе несправедлнвых, которыя счнтаю долгом разсінвать.
Проснте д-ра Лурье дать маленькую зам-Ьтку в «Вольн. Лнтв-Ь» о моем пребыванін здісь н о встречах с отв'Ьтствен. сіоннстнч. д-Ьятелямн.
He получая от пана Старшыны за все время нн слова н не зная, гд,ь он, я ему не пншу.
Здісь останусь 4-5 дней откуда опять -Ьду в Берлнн н оттуда в Лондон.
Жду непремінно от Вас ннформацій н днректнв.
С нскренннм уваженіем
С.Жнтловс...
P.S. Проснте д-ра Лурье выслать в Берлнн всі нашн англійскіе проспекты.
С.Ж.
582.2.58:016&г — ра
2949. Чарнавік ліста Вацлава Ластоўскага (Коўна) Дырэкцыі Дзяржаўнай Бібліятэкі (Коўна) за 5.09.1921
Уважліва прашу Дзержаўную Бібліотэку выдаваць мне на дом кнігі навуковаго і грамадзянскаго характэру, за цэласць каторых бяру на сябе поўную адпаведальнасць.
Згары дзякую за выпаўненьне маей просьбы.
[Занатаваны алоўкам сьпіс кніг:]
Baliriski Starozytna Polska
Jelski Historyja szlachty na Litwie i Rusi Litewskiej
Kutrzeba Historyja wewn^trznego ustroju Polski T IV? Litwa, Wiszniewski Historyja literatury polskiej T VI. History Lit. Малнновскій Рада Велнк. Кн. Лнт.
Нстор. Смоленск. Кн.
Полоцкаго
Туровского кн.
Бранцева Нстор. хрнст. Сів-Зап. края
582.2.58:017 — р
2950. Расьпіска Антона Аўсяніка1 за 6.09.1921 аб пазычэньні ім у Браніслава Тарашкевіча 5.000 польскіх марак
582.2.37:067 — р
1 Антон Аўсянік выехаў з Коўна ў Вільню ў траўні 1921 году. Дыпляматычным прадстаўніком БНР у Літве замест яго 23.05.1921 быў прызначаны Аляксандар Вальковіч.
2951. Ліст Язэпа Варонкі (Коўна) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 7.09.1921
Редакція н контора
балтійскаго обіцественно-
нсторнческаго, торгово-про-
мышленнаго н статнстнческаго альманаха-справочннка «ВСЯ БАЛТНКА».
Ковна, Аллея Свободы, 52.
7.IX.1921.
Многапаважаны Пане Вацлаве!
Вельмі дзякую за кнігі. Мне брак яшчэ выданьняў гэтага-ж выдавецтва1 за апошніх 3 месяцы: №1, 2 «Сел<янскай> Д<олі»> і брашур. Калі ласка не адмоўце прыслаць. Кнігі (толькі адну — «Гісторыю Беларусі», бо другая не ведама дзе) дам Халецкаму сягоньня пад вечэр, бо яна у мяне у хаце!
За тым яшчэ просьба: чы не маглі-б мне пажычыць расейскую машынку на два тыдні у рэдакцыю, мне гэта прынесло бы многа карысьці.
3 пашанай ЯВаронко
582.1.25:014
1 Выдавецтва Міністэрства Беларускіх Справаў — маецца на ўвазе выдаваная беларускімі эсэрамі агітацыйная літаратура.
2952. Бюллетень Білорусскаго Прессь-Бюро вь Ковні; (Проспект Внтовта, 30) за 7.09.1921 (N0143)
Б-Ьлорусская національно-полнтнческая конференція. — Школьное д'Ьло вь Западной Б'Ьлоруссііі. — Б-Ьлоруссія на конгрессЬ угнетенныхь націй. — Б-Ьлоруссія н еврен
582.2.58:015 — шк
2953. Ліст старшыні Віленскага Беларускага Нацыянальнага Камітэту Фабіяна Ярэміча (Вільня) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 8.09.1921
Wilnia 8/ІХ 21 h.
Darazenki Dziacka Wiast.
Pisu da was heny list i bajusia kab nia byto pozno bo 25 wierasnia zusim blisko. W zwiasku z tym sto majecca adbycca narada u Prazi u nas byto pasiadzenie Nacyjanalnaho Kamitetu dzie usie pryncypowo zhodzilisia jechac na naradu ale darucyli pryzydyumu zapytacca i wyswiatlic nie katoryja nie jasnasci sto bylo zrobleno, poslany list ad Nacyjan. Kam. ale jesce da henaj pary nijakoho adkazu nie atrymali.
Pa majoj jncyjatywie byta sklikana prywatnaja narada u Wilnie dzie byli zaprosany usie adpawiednyje i aktyiinyje dziejaczy dziela abhaworu toj samaj sprawy t.e. pajezdki u Prahu, zrabiu ja heta dziela taho sto u Kamitet nie usie uwachodziac aktyunyje pracoiiniki, pasla hutarki u prywatnaj naradzie wyjasnitasia i adnahatosno prysli da pierakonannia sto toj razkol jaki da sioriniasniaho dnia josc, heta zhuba dla Bieiaruskaje sprawy. Patrebny supolny front i koordynacja sit. Ahulny [s]chod darucyii mnie uziac na siabie jncyjatywu kab znajsci darohu da parazumierinia i ja uziau na siabie henuju ciazkuju sprawu, nie wiedaju ci adoleju. Ale uziau heta tamu sto mnie prychodzicca wielmi adczuwac stojacy na cale aposniaj Bialaruskaj hramackaj palitycnaj arhanizacyi na backauscynie. Nia wiedaju i dla mianie asabisto nie zrazumieta camu my nie zabiiisy miadzwiedzia uzialisia skuru dzialic bo my tut atrymouwajucy wiestki wyklucna tolki a brudachjak z adnaho tak i z druhoho boku tracim holawy i toj chto mohby choc trocho pracawac dyk i u taho ruki adwalwajucca, nasyja pali-
tyki pacali jhrac u palitykanstwa ale pamiz saboju, nieuzos niama raboty bols karysniejsaj. A dalej da sprawy.
Ja hawaryii z Antonam, Symonam, Tarasom i Arkadjam1 jany zhod[n]y hawaryc ab parazumieni i ab zhodzie sprawa za wasaj zhodaj i za technicnym jee wykananiem ja lieu sto zhoda pawina nastupic perad naradaj. (matywad nawat nia budu prywadzic bo heta zrazumiela) Ts Wlst. zrabicie usio machcymaje ad was. Kab usio bylo dobra bo ad henaho cierpic Biataruskaja sprawa i dosyc uzo ihrac u pryncyny i asabistasci mnie zdajecca. Darahije Kowienskie tawarysy kali wy wozmiecie hena da serca i scyra razwazycie to napeuna zhodziciesia z samnoju. Czakaju ad was adkazy ci najlapiej byiob kab chto pryjechau u Wilniu i tut abhawarylib a tady pajechalib u Prahu tady sapraiidy nasa narada bylab naradaj sierjoznaj a nie wyliwanniem usio tych ze brudau samych na siabie. Czakaju adkazu. Ktaniajusia usim usim
КНІГІ ОНЛАЙН
