КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
2 яй кі 180 г мукі 185 г малака 165 г цукру 150 г белага віна 0,5 ст. лыжкі масла Малако альбо вяршкі, патоўчаны цукар, віно, яйкі моцна ўзбіць міксерам, паступова дадаючы сухую муку, каб маса атрымалася, як рэдкая смятана. Бо, калі маса будзе занадта густая, то 180 грамаў мукі не спатрэбіцца. Разагрэць форму для андрутаў, нашмараваць пчаліным воскам альбо маслам, пакласці сталовую лыжку масы і выпякаць яе да залатога колеру; абрэзаць цеста, што выходзіць за форму, і адразу ж дастаўшы, згарнуць на качалцы ў трубачку альбо конус. ЛАСУНКІ У наш час разнастайныя ласункі — недзіва, і мы можам ласавацца імі, калі захочам. Даўней жа разнастайныя слодычы* з'яўляліся на сталах у нашых продкаў толькі па святах. Рэцэпты модных дэсертных страў, трапляючы на беларускія землі з Еўропы, часта змяняліся пад уплывам мясцовых прадуктаў і звычаяў, набываючы новае гучанне. Шырокае распаўсюджанне дэсерты атрымалі з ростам вытворчасці цукру і былі прывілеяй заможнага люду. Адным з першых ласункаў быў мёд. Яго елі ў чыстым выглядзе, рабілі мядовыя напіткі і дадавалі ў розныя стравы. Ігрушы з мёдам 2 ігрушы 2 — 3 ст. лыжкі мёду Узяць дзве вялікія салодкія непераспелыя ігрушы, нарэзаць кружочкамі, паліць іх мёдам і падаць да стала. Ігрушы, запечаныя з мёдам Крыху недаспелыя грушы памыць. Разрэзаць кожную напалову, выдаліць сярэдзіну з костачкамі і ўліць туды мёд. Бляху для выпечкі змазаць алеем і акуратна выкласці грушы, каб мёд не выцек. Дадаць крыху вады і запячы ў печы або духоўцы. Яблычны сыр 1 кг яблычнай масы 500 г мёду або цукру сушаны імбір гваздзіка духмяны перац гарошкам Кіслыя яблыкі абабраць і разрэзаць кожны на 4 часткі, выдаліць сярэдзіну з костачкамі, пакласці ў чысты, без чужых пахаў, гаршчок з накрыўкай і заліць вадой, каб яна толькі пакрыла плады. Паставіць у печ, каб спякліся. ГІечаныя яблыкі працерці праз густое сіта і дадаць у падрумянены мёд без вады. Мёду і яблычнай масы узяць аднолькавую колькасць. Варыць, увесь час мяшаючы, пакуль маса не будзе адставаць ад лыжкі. Перад тым, як зняць з агню, усыпаць здробненыя кавалачкі сушанага імбіру, гваздзіку і духмяны перац — усяго патрошку. Можна заправіць сыр іншым чынам: апельсінавую скурку зрэзаць з самага верху і адварыць, дробна скрышыць і кінуць у яблычную масу, дадаць туды груба стоўчанай карыцы і гваздзікі, добра вымешаць і даварыць на малым агні. Каб вызначыць гатоўнасць сыру, трэба намачыць сурвэтку і пакласці на яе лыжку масы: калі не прыстане да сурвэткі, яблычны сыр гатовы, і самы час выкладаць масу ў намочаны загадзя палатняны мяшэчак з матузком*. Цяпер пакласці яе пад гнёт і вынесці ў сухое халоднае месца, пакуль не спрэсуецца. Выняты з мяшэчка сыр захоўваць у шчыльна накрытай фаянсавай ці глінянай пасудзіне. Арэхі ў мёдзе Арэхіў мёдзе здаўна былі адным зулюбёныхласункаў беларусаў Імі не толькі ласаваліся, гатуючы розныя смачныя стравы, імі гандлявалі I плацілі падаткі. Сярод самых распаўсюджаных арэхаўу Беларусі лічыцца ляшчына. He выпадкова, яшчэ ў пачатку XX стагоддзя на Палессі сярод вясковага насельніртва існаваў цікавы звычай — дзень агульнага збірання арэхаў які называўся «генеральнае арэхаванне». У сярэдзіне жніўня сяляне, сабраўшыся сем 'ямі, разам з аднавяскоўцамі ішлі ў лес збіраць спелыя арэхі. Прынесеныя плады сушылі спачатку ў цяньку, потым лушчылі і дасушвалі ў негарачай печы. Пасля такой папярэдняй апрацоўкі надыходзіў час рабіць вядомы ў тыя часы ласунак «арэхі ў мёдзе». Вось яго рэцэпт. Растаўчы свежыя арэхі, ачысціць ядры ад тонкай верхняй скуркі, высушыць у негарачай печы або духоўцы, амаль да крохкасці. Пасля кінуць іх у невялікую колькасць падрумяненага мёду і добра перамяшаць. Арэхаў павінна быць столькі, каб маса атрымалася густая. Смажыць да гатоўнасці. Каб вызначыць, згатаваўся мёд ці не, яго, як пры варцы варэння, наліць на сподачак. Калі ахалоджаны мёд хутка згусціцца, гэта значыць, што масу пара зняць з агню. Пакуль арэхі гарачыя, іх узяць з патэльні лыжкай, і крыху пачакаўшы, рукамі раскласці на бляху, спаласнутую вадой. Пасля пачакаць, калі яны застынуць і засохнуць. Кавалачкі гэтай слодычы пакласці ў закаркаваныя слоікі. Торт з лясных арэхаў 400 г лясных арэхаў 400 г цукру 10 яец Лушчаныя лясныя арэхі стаўчы разам з цукрам, дадаць 10 узбітых бялкоў і добра ўсё памяшаць. Масу раздзяліць на 3 часткі, выкласці ўсё у форму ў выглядзе кола і спячы. Калі каржы будуць гатовыя, змазаць іх мармеладам або варэннем і пакласці адзін на другі, затым абліць глазурай і падсушыць у духоўцы. Кісялі Кісялі — найстаражытная страва, вядомая многім славянскім народам. Іх ядуць, як гарачымі, так і халоднымі. Кісялі падзяляюцца на салодкія, звараныя на крухмале, і мучныя, пастаўленыя на рошчыне і заквасцы. Крухмалычы кісель — добры дэсерт, а вось мучны кісель — цудоўная самастойная страва. Народная прымаўка «Бегчы сем міль, каб кісялю цёплага пахлябаць!» падкрэслівае, што гэты ласунак, хоць і не вельмі пажыўны*, заўсёды шанаваўся беларусамі. Кісель з сухафруктаў Кісель з сухіх яблыкаў і груш сталі гатаваць пасля таго, як у Беларусі з'явілася бульба, і з яе пачалі вырабляць бульбяную муку — крухмал. Сухія яблыкі і грушы памыць, заліць гарачай вадой і пачакаць некалькі гадзін, каб набрынялі. Яблыкаў атрымаецца трохі не поўная пасудзіна. Калі фрукты ўвабралі амаль усю ваду, трэба яе даліць. Потым паставіць пасудзіну на агонь, каб закіпела і варыць яшчэ прыкладна 20 мінут. Затым энергічна размяшаць усё драўлянай лыжкай і тонкім струменчыкам уліць туды разбаўлены ў халоднай вадзе крухмал. Паварыць, не перастаючы мяшаць кісель, яшчэ 1 — 2 мінуты. Зняць з агню, перакласці кісель у формы, адразу вынесці ў халоднае месца, напрыклад, у сенцы, каб астыў. Пасля яго можна захоўваць у халадзільніку, але не больш за 2 дні. Паколькі такі кісель варыцца на вока, прыкладныя суадносіны вады і крухмалу — 6:1. Каб зверху на кісялі не ўтварылася шчылычая плеўка, можна пасыпаць яго цукровай пудрай. Такі кісель не п'юць, а ядуць лыжкай. Аўсяны кісель I варыянт У 1960-я гады ў беларускіх вёсках, у тым ліку і пад Мінскам, з аўса рабілі крупы, малолі з іх муку і гатавалі кіслы кісель. Падчас маіх кулінарных вандровак у вёсцы Радуты Асіповіцкага раёна Магілёўскай вобласці, мне давялося пакаштаваць такое пітво, але з дадаткам цукру і спецый, і я зразумела, што гэта цудоўны дэсерт! 160 г аўсянай мукі 0,5 л вады соль, цукар па смаку ванільны цукар Запарыць аўсяную муку. Да запаранай мукі дадаць трошкі хлебнай закваскі і паставіць у цёплае месца. Праз некалькі гадзін, як кісель толькі пачне пузырыцца, яго працадзіць і памалу пракіпяціць, увесь час мяшаючы. Дадаць соль і цукар. Потым разліць па формах і астудзіць. Есці можна з вяршкамі, малаком, мёдам. Калі няма мукі, то для кісяля можна выкарыстаць здробненыя шматкі аўса або талакно*. Праўда, з талакном атрымаецца не так смачна, але вельмі карысна для здароўя. II варыянт 1 кг аўсу 1,2 л вады мёд або цукар па смаку Авёс намачыць, закруціць у марлю і пакласці ў цёплае месца, каб ён пачаў прарастаць. На гэта спатрэбіцца часу крыху больш за суткі. Калі зерне прарасце, яго трэба высушыць і стаўчы ў ступцы. Солад* высыпаць ў чысты гліняны посуд, уліць 3—4 шклянкі цёплай вады і паставіць у цёплае месца для закваскі таксама прыкладна на 1 дзень. Калі солад закісне, уліць ў яго яшчэ 2 — 3 шклянкі вады і працадзіць праз сіта, каб было каля 1 літра вадкасці. Працэджаны раствор пераліць у каструлю, давесці да кіпення, увесь час мяшаючы. Калі вадкасць пачне набываць выгляд кісялю і загусцее, зняць з агня і пераліць у формы, астудзіць. Есці можна з мёдам,варэннем. Калі такі аўсяны кісель зусім не саладзіць, то можна зрабіць іншую вельмі смачную страву, дадаўшы да яго дробна пакрышаную і падсмажаную на алеі цыбулю. Слівы У садзе майго дзеда раслі слівы трох гатункаў — жоўтыя, венгеркі* і вадзянкі*. 3 жоўтых сліў бабуля варыла варэнне, якое па смаку нагадвала мёд; сінія венгеркі сушылі, а з маленькіх мяккіх вадзянак атрымлівалася цудоўная наліўка! А вось яшчэ некалькі рэцэптаў смачных страў з гэтых пладоў якія былі вельмі папулярныя на беларускіх землях ў XIX стагоддзі. Слівы сушаныя фаршыраваныя Слівы катрынкі* разрэзаць уздоўж з аднаго боку і выняць костачкі. Замест іх укласці такі фарш: дробна пакрышаны салодкі міндаль, шмат скуркі апельсіна, трохі тых жа сырых сліў, праварыць гэта ўсё да густаты ў сіропе з цукрам, дадаўшы напрыканцы здробненую карыцу і крыху гваздзікі. Калі гэта маса астыне, нафаршыраваць ёю слівы і сушыць у негарачай печы на блясе, высланай саломай. Сушыць слівы трэба столькі разоў колькі трэба, каб яны цалкам высахлі, але не перасушыліся. Скуркі апельсіна павінны быць толькі свежыя. Іх тонка здымаюць з апельсіна вострым нажом. Слівы ў цесце 20 вялікіх сліў 20 грэцкіх або міндалыных арэхаў 250 г алею цукровая пудра з ванілінам для цеста: 125 г мукі 0,25 л малака 1 яйцо Са сліў, акуратна зрабіўшы надрэзы з боку хвосціка, выдаліць костачкі. На іх месца ўкласці па ядру грэцкага арэха або міндаля. Зрабіць густое, як для бліноў цеста і абмакнуць ў яго слівы. Наліць у глыбокую патэльню шмат алею і абсмажыць у ім слівы. Выняць шумоўкай на прыгожую талерку і пасыпаць зверху цукровай пудрай з ванілінам. Слівы, сушаныя ў кашульках Калі я чую слова кашулько, то ўяўляю сабе маленькага хлопчыка ў прыгожай вышыванай кашульцы. Але, аказваецца, што кашулькі могуць быць і ў сухафруктаў Змайстраваць іх можна не ў швейным атэлье, а на ўласнай кухні шляхам абсмажвання пладоў у цесце. Для гэтай задачы лепей за ўсё браць рондаль — каструлю з доўгай ручкай альбо глыбокую патэльню, каб лягчэй было іх патрэсваць пры абжарцы. 400 г сухіх сліў 300 г пшанічнай мукі 300 г віна 2 — 3 ст. лыжкі сметанковага масла 6 курыных яец жменя салодкага міндалю альбо апельсінавай скуркі 120 г цукру крыху карыцы Заліць слівы кіпенем, накрыць і пакінуць, каб набрынялі. Адцадзіць, выбраць костачкі і на іх месца пакласці па палавінцы міндалю альбо па кавалачку апельсінавай скуркі. Падрумяніць 150 грамаў сухой мукі ў масле, усыпаць да яе яшчэ столькі ж мукі і 3 сталовыя лыжкі цукру, уліць столькі халоднага віна, каб цеста не было зарэдкае; моцна вымешаць, дадаць пену, узбітую з 6 бялкоў, крыху цукру і асцярожна замяшаць. Мачаць слівы ў гэту масу, укладаць у рондаль альбо на бляху з растопленым кіпячым маслам і смажыць да светла-ружовага колеру, часта патрэсваючы, каб слівы падсмажыліся аднолькава з усіх бакоў. Перад падачай можна абсыпаць цукрам з карыцай.