12. Vicini, Anna. Primi passi in Bielorussia // La Nuova Europa. 1996. № 1. P. 5. 13. Dai paesi del socialismo reale due nuovi vicari episcopal! // La Nuova Europa. 1998. № 3. P. 7. 14. Mazur, Jerzy. Da dove ricominciare? // La Nuova Europa. 1998. № 3. P. 4. 15. Presentazione del calendario a Minsk // La Nuova Europa. 2001. № 2. P. 48. 16. Aleksievic, Svetlana. Cerco Tuomo dell’utopia / intervista di Mara Quadri // La Nuova Europa. 2002. № 6. P. 63. 17. Dell’Asta,Adriano. C’e 1’uomo,ceCristo//LaNuovaEuropa. 2002. № 4. P. 100. 18. Parravicini, Giovanna. A Minsk, sulle tracce di Cirillo e Metodio // La Nuova Europa. 2002. № 4. P. 98. 19. E in Bielorussia c’e il “ Lukamol ” // La Nuova Europa. 2003. № 5. P. 89. 20. Bonaguro, Angelo. I ragazzi del Liceo Kolas // La Nuova Europa. 2004. № 1. P. 88. 21. Bonaguro, Angelo. Ideologia in salsa bielorussa / /La Nuova Europa. 2004. № 1. P. 97. 22. Gejnrichs Evgenij // La Nuova Europa. 2004. № 1. P. 36. 23. Swjatek, Kazimierz. I martiri del passato sfidano i cristiani di oggi // La Nuova Europa. 2004. № 1. P. 10. 24. A scuola in divisa, con “la mia patria” sotto il braccio // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 89. 25. Bonaguro, Angelo, a cura di. Le tende di Minsk // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 91. 26. Bonaguro, Angelo. L’Universita umanistica bielorussa in esilio // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 82. 27. Dichiarazione del senato accademico sui fatti di Minsk // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 90. 28. Gli studi di Jurij Bandazevskij // LaNuova Europa. 2006. № 3. P. 78. 29. Un buon libro per conoscersi.... // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 106. 30. Un appello dalla Bielorussia // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 74. 31. Voto coatto per gli universitari // La Nuova Europa. 2006. № 3. P. 86. 32. Commemorazioni in Ucraina e Bielorussia // La Nuova Europa. 2007. № 6. P. 68. 33. La “Marcia europea” // La Nuova Europa. 2007. № 6. P. 95. 34. Milinkevic, Aljaksandr. Lavorare senza aver paura della verita / intervista di Quadri Mara // La Nuova Europa. 2007. № 6. P. 92. 35. “Nelle nostre anime spira un vento...” // La Nuova Europa. 2007. № 6. P. 101. 36. Iosif Germanovic. Cina, Sibera, Mosca // La Nuova Europa. 2010. № 4. P. 68. 37. Kolupaev, Rostislav; Boero, Delfina. La Chiesa nella diaspora russa in Cina // La Nuova Europa. 2010. № 5. P. 85. 38. Kolupaev, Rostislav. Iosif Germanovic, che celebrava nei lager // La Nuova Europa. 2010. № 4. P. 62. Віла Бэці Амбіверы, дзе знаходзіцца цэнтар “Хрысьціянская Расея” ў Сэрыятэ. Здымак Н. Гардзіенкі Бібліятэка “Бэці Амбіверы” Бібліятэка цэнтру ўтрымлівае больш за 30 ооо адзінак захоўвання й штогод папаўняецца прыблізна 300 новымі кнігамі і 6о8 найменьнямі пэрыёдыкі, зь якіх 6о — з працягам. Фармаваньне фондаў ідзе па кірунках: мастацтва, атэізм, права, дысыдэнцтва, эканоміка, філязофія, геаграфія, літаратура, лінгвістыка, музыка, пэдагогіка, палітыка, рэлігія, сацыялёгія, статыстыка, гісторыя. Збор па русістыцы, славістыцы, гуманітарных пытаньнях, зьвязаных з Расеяй-СССР, постсавецкай прасторай і Ўсходняй Эўропай на славянскіх і асноўных эўрапейскіх мовах зьяўляецца самым вялікім у Італіі. Акрамя асноўнага фонду, у складзе бібліятэкі маюцца асобныя калекцыі. Для кансультацыі электронная вэрсія генэральнага каталёгу бібліятэкі маецца ў рэжыме анлайн у разьдзеле “Biblioteca Betty Ambiveri” на сайце “Russia Cristiana” па адрасе: http://www.russiacristiana.org/RussiaCristianaBiblio.htm. Дырэктар бібліятэкі — Paola Pellegatta, e-mail: biblioteca@russiacristiana.org. Цяпер ідзе праца па электроннай каталягізацыі ў праграме для царкоўных бібліятэк Канфэрэнцыі каталіцкіх біскупаў Італіі (СЕІ), з магчымасьцю кансультацыі ў інтэрнэце праз італьянскую Нацыянальную бібліятэчную службу SBN {Catalog о del Servizio Bibliotecario Nazionale). Для пошуку маецца таксама англамоўная вэрсія — http://www.sbn.it /opacsbn/opac/iccu/free.jsp. Зьвернем увагу на паасобныя зборы. “Keston News Service” Англіканскі цэнтар Centre for the Study of Religion and Communism “Keston College” ў Вялікабрытаніі вядомы ў гісторыі рэлігійнага супраціву савецкіх часоў1. “Archiv Samisdata” Храналёгія дакумэнтаў: 1968—1985 гг. Аб’ём: 5618 спраў. Разьдзел “Belarus” зьмяшчае: Economy, Education, International Relations, Media / Communications, Politics / Domestic, Security — Vol. 1. № 2 — 24; Economy, Media / Communications, Politics / Domestic, Social Issues — Vol 2. № 1 — 252. “Радыё Свабода” Рэдакцыя рэлігійных праграмаў Расейскай службы незалежнай міжнароднай няўрадавай некамэрцыйнай радыёстанцыі “Радыё Сва- 1 Keston News Service. Keston (Kent, UK): Keston College. ISSN 0278-3169. 2 “Russia Cristiana” Архнв. Index // Transition: Events and Issues in the former Soviet Union and East-Central and Southeastern Europe. Prague: Open Media Research Institute. Part 1.1995. — 60 p.; Part II. 1996. — 105 p. бодная Эўропа / Радыё Свабода”, (“Radio Free Europe / Radio Liberty”), якая існуе ад 1959 г. перадала цэнтру свой архіў, у якім прадстаўлены дакумэнты, у тым ліку паводле разьдзелаў: Belorussian and the Belorussian SSR: Mass Media and Culture, Politics, Security Policy; Belarus: Economics, Environment, International Relations, Interview, Military Affairs, Politics, Public Opinion; Belarus: Economics, Leadership Update, Politics, Social Issues. Інстытут na вывучэньні CCCP Цікавасьць маюць нумары бюлетэню (1965—1971), які выдаваўся ў Мюнхене Інстытутам па вывучэньні СССР. Вядомая ў гістарычнай навуцы як беларускі нацыянальны дзеяч антысавецкай скіраванасьці Надзея Аляксандраўна Тэадоравіч (у дзявоцтве Абрамава, 1907—1979) у паваенны пэрыяд свайго жыцьця ў Заходняй Нямеччыне, працавала навуковым супрацоўнікам Інстытуту па вывучэньні гісторыі й культуры СССР, спэцыялізуючыся як рэлігіязнаўца. Асоба Надзеі Тэадоравіч цікавая для гісторыі савецкага пэрыяду ў царкоўна-дзяржаўных і царкоўна-грамадзкіх дачыненьнях, што актуальна як для сучаснай дзяржавы Беларусь, гэтак і для дыяспары. Яе працы ў гуманітарнай сфэры заслугоўваюць глыбокага вывучэньня і ўвядзеньня ў навукова-гістарычную, палітычную й сацыяльную інфармацыйную й дакумэнтальную прастору. Архіў “Самвыдат” Пачынаючы ад канца 1950-х гг. і на працягу ўсяго наступнага часу да перабудовы 1990-х гг. цэнтар атрымоўваў праз розныя каналы інфармацыю ад дысыдэнтаў з СССР. Нешта перакладалася на італьянскую мову й было апублікавана. Такім чынам, на сёньня фонд утрымлівае вялікую колькасьць дакумэнтаў па рэлігійным супраціве: “Samizdat” — 32 тэчкі, 813 справаў. Дакумэнты дысыдэнцкага паходжання, якія паступалі ў Сэрыятэ, складаюць адмысловы інфармацыйны блёк. Нешта зь яго перакладалася на італьянскую мову й было апублікавана, іншае маецца толькі ў архіўным выглядзе. Але пры гэтым трэба сказаць, што наш архіў зьяўляецца дзейным працоўным інструмэнтам і працягвае выкарыстоўвацца як фонд і рэзэрв для рэдакцыі часопіса “Новая Эўропа” і для іншых магчымых выданьняў. Сыстэматызацыя й першаснае апісаньне фонду выкананы Раманам Скальфі ў пэрыяд ад 1973 г. і да 1989 г. Самы раньні дакумэнт датуецца 1963 г., самы позьні — 1989 г. Для паляпшэньня пошуку дакумэнтаў у межах навуковадаведачнага апарату пры навуковым апісаньні калекцыі ўжываецца сыстэматызацыя паводле ключавых словаў: Рэлігія — Гісторыя рэлігіі — Рэлігіязнаўства — Філязофія — Філялёгія; Царква — Праваслаўе — Патрыяршаства — Статыстыка — Багаслоўе — РПЦ МП — Гісторыя царквы — Эклезіялёгія — Кананічнае права — Параўнальнае багаслоўе; Свабода сумленьня — Асуджаныя за веру — Перасьлед паводле рэлігійных матываў — Рэпрэсіі супраць вернікаў — Перашкоды ўладаў — Закрыцьцё й разбурэньне храмаў і манастыроў — Дыскрымінацыя вернікаў — Супрацоўніцтва епіскапату зь дзяржавай — Супрацоўніцтва духавенства з уладаю; Эміграцыя — Выезд з СССР — Рэлігія — Свабода сумленьня — Перасьлед паводле рэлігійных матываў; Свобода слова — Друк — Журналістыка — Самвыдат — Кнігі — Цэнзура — Чытацкі інтарэс; Права — Канстытуцыя — Правы чалавека — Працоўнае заканадаўства — Абарона правоў інвалідаў; Карупцыя сілавых структураў — Працэсуальныя парушэньні — Ператрус — Арышт — Допыт — Судовы працэс — Турмы — Лягеры — Асуджаныя — Умовы ўтрыманьня — Катаваньні — Выкарыстаньне псыхіятрыі ў барацьбе з іншадумствам; Прафсаюзы; Міжнародная Амністыя — Amnesty International; Нацыянальнае пытаньне — Дыскрымінацыя — Нацыяналізм; Мараль — Шлюб — Сям’я — Побыт — Жыльлёвыя ўмовы — Праца; Літаратура — Паэзія — Проза; Мастацтва — Жывапіс. Геаграфічна інфармацыя ахоплівае ўсе былыя саюзныя й аўтаномныя рэспублікі, у тым ліку Беларускую ССР. Сучаснаму навукоўцу ў галіне беларускіх дасьледаваньняў могуць быць прапанаваныя наступныя кірункі працы з выкарыстаньнем фондаў “Хрысьціянскай Расеі” ў Сэрыятэ: - Мэтады працы КДБ у Беларускай ССР, парушэньне правоў чалавека, працэсуальныя парушэньні ў ходзе сьледзтва й суду, умовы ўтрыманьня зьняволеных, турмы й лягеры. - Свабода сумленьня, рэлігія, становішча праваслаўнай царквы й іншых канфэсій, парушэньне заканадаўства аб культах, закрыцьцё й разбурэньне храмаў і манастыроў, дыскрымінацыя вернікаў. Асабліва цікавым можа быць вывучэньне ролі інстытуту ўпаўнаважанага Савету па справах рэлігій, а таксама супрацоўніцтва духавенства з уладамі, факты кантролю службы дзяржаўнай бясьпекі, палітычнай паліцыі й Міністэрства ўнутраных спраў за жыцьцём манахаў, карупцыя. - Нацыянальнае пытаньне й нацыяналізм, нацыянальны рух, рэпрэсіі супраць габрэяў і іншых нацыянальных меншасьцяў, дэпартацыі. Габрэйская эміграцыя, юдаізм і сіянізм. - Медыцына й псыхіятрыя, выкарыстаньне псыхіятрыі ў барацьбе з іншадумствам. - Падпольны друк, літаратура й публіцыстыка. - Грамадзкія групы садзейнічаньня выкананьню Хельсінскіх пагадненьняў у СССР. Іншая вартая ўвагі база зьвестак — гэта “Personalita” (Martiri — Chiesa cattolica, Confessori della fede — Chiesa cattolica), даступная ў рэжыме анлайн: http://www.russiacristiana.org/martiri/ approfondimenti.html. Тутпрадстаўленыбіяграфіілюдзей,пацярпелых у савецкі пэрыяд, у тым ліку і ў Беларусі, таксама як і ў іншых рэгіёнах СССР. Значная частка матэрыялаў датычыць каталіцкіх сьвятароў і сьвецкіх асобаў.