Кантакты
Сіла прыцягнення Бацькаўшчыны
Лявон Юрэвіч, Наталля Гардзіенка
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 280с.
Мінск 2016
Mae бацькі й бацькі маіх бацькоў радзіліся й жылі ў гэтай вёсцы. Калі арганізаваліся качгасы, яны ўступілі ў калгас. Бацька быў байцом Чырвонай Арміі (памёр на тыфус у 1944 г.). Маці ўвесь час працавала ў калгасе. Цяпер ёй 70 год, яна атры.млівае пэньсію (38рублёў). 312-ці год я працуюў калгасе. Дзеля таго, што я змушаны быў працаваць — нястача, я змог скончыць усяго пяць клясаў. Дванаццаць год (з 1950 да 1962) я пасьвіў качгасных кароў. Потылі працаваў трактарыстам. Жылі тадыўпрогаладзь. Потым — з прычыны хваробы — мяне перавялі на больш лёгкую працу — калгасным пажарнікам. (У мяне цяжкая язьвенная хвароба; лекары далі мне спраўку, штоя павінен працаваць налёгкай фізычнай працы, без начных зьменаў. У1976 г. супрацоўнікіраённайміліцыі сілком адабралі ад мяне гэтую спраўку).
Яняп ’ью. Сваюработу я заўсёды выконваў старанна, чэсна й з пачуцьцём адказнасьці.
Летам 1974 г., выконваючы адпаведныя інструкцыі, я напісаў рапарт старшыні калгасу Грыгаровічу аб тым, што малочна-перагонны пункт качгасу знаходзіццаў небясьпечным пажарным стане. Аднак старшыня не прыняў ніякіх мераў, і тады я паведаміў аб стане пункту ў раённую пажарную інспэкцыю. Яны прыехалі і апячатавалі гэтае памешканьне. Але старйіыня калгасу самавольна сарваў плёмбу. Хуткаўспыхнуў пажар, і малочна-перагонны пункт і ўся апаратура, што там знаходзілася, згарэлі. Я ў гэты час быў на бюлетэні ў сувязі з абвастрэньнем язьвеннай хваробы. Старшыню аштрафавалі (усяго 60рублёў). Калі пасьля заканчэньня важнасьці бюлетэню я выйшаў на працу, старшыня сказаў мне, што із-за мяне яго аштрафавалі, і што зробіць так, што мне будзе кепска.
Хутка пасьля гэтага ён выключыў мяне з качгасу.
Мяне выключылі з калгасу з грубым парушэньнем Статуту. На сходзе прысутнічала ўсяго чалавек 30. Многія казалі, што выключаць ня трэба, не хацелі выключаць. Але ён (старшыня Грыгаровіч) усёроўна зрабіў па-свойму.
Я зьвяртаўся да парторга калгасу і ў мясцком. Яны шкадавачі мяне, але сказалі, што супраць старшыні нічога ня могуць зрабіць.
(Потым старшыня напісаў хвальшывы пратакол, дзе напісана, што на агульным сходзе калгасу прысутнічала 358 чалавек і пастанова аб вык.чючэньні мяне з калгасу прынятая аднагалосна. А ў нас на сход навет 300 і 200 чалавек ніколі не зьбярэш.)
Выключыў з калгасу й звольніў з працы. Іншай працы мне не запрапанавалі (дыкя цяперужо стаўся не калгасьнікам..
Працоўнай кніжкі мне не аддалі, і я ня ведаю, што напісана ў загадзе аб звальненызі. Потым у раённай міліцыі, куды мяне забіралі шмат разоў — за тое, што я скарджуся — мне казалі, што звольнілі мяне таму, штояне спраўляўся зработай. Сваю працоўную кніжкуя прасіў, алемнеяе не аддавалі, казалі, што калі дзе-небудзь паступлю на працу, там мне дадуць новую працоўную кніжку.
Я пачаў скардзіцца на зробленае ў дачыненьні да мяне бяспраўе. Спачаткуураённыя, партыйныя й савецкія інстанцыі (райком, райвыканком, пракурору). У раённым судзе ад .мяне заявы не прынялі, сказалі, што суд не разглядае працоўных канфліктаў калгасьнікаў.
Мною занялася раённая міліцыя; то прыяжджалі й забіралі мяне, то выклікалі мяне ў раён (25 км ад нашай вёскі. Я па выкліку не заўсёды езьдзіў дзеля таго, што грошайумяпе няма; тады яны прыяжджалі й забіралі мяне). Начальнік міліцыі і ягоны заступнік казалі, каб я перастаў скардзіцца, казалі спыні, а інакш завядзём на йябе крымінальную справу. Пагражалі таксама, што будуць біць, вывярлуць рукі. Але ня білі.
Я дайшоў да Міністэрства сельскае гаспадаркі БССР. Мяне прыняў 2 жніўня 1976 г. заступнікміністра тав. Грахоўскі A. А. Выслухаўшы ўсе мае аб ’ясьненьні й паглядзеўшы мае дакуманты, ён сказаў, што мяне звальнілі няправільна й з грубым парушэньнем Статуту калгасу. Потым ён накіраваў паперку аналягічнага зьместу ў райвыканком (копію прыслаў мне): «Звольнены з працы іі выключаны з калгасу з грубым парушэньнем Статуту калгасу. Прашу разабрацца й прыпяць меры ».
Улютым 1977 г. я накіраваў гэты дакумант, разам з маёй заявай, у рэдакцыю цэнтральнай газэты «Сельская Ж'йзнь»23. Ад іх атрымаў паштоўку, што яны пераправілі мой ліст у райком ЦК.
Тав. Грахоўскі (заступнік міністра сельскай гаспадаркі БССР) абяцаў таксама, што прышле прадстаўніка, каб ён разабраўся й наладзіў усё намесцы. Але ніхто не прыехаў.
Яўзноў хацеў зьвярнуі{ца да яго. Аднак ён мяне не прыняў.
Я неаднаразова прыяжджаўу Маскву із скаргамі. Пачынаючы ад 1975 г. Я ня раз быўу прыёмнай ЦККПСС іўпрыёмнай Прэзыдыюму Вярхоўнага Caeemy СССР. У Прэзыдыюме .мяне
23 «Сельская жйзнь» — адна з цэнтральных савецкіх газет, якая вяла сваю псторыю ад заснаванай яшчэ ў 1918 г. газеты «Беднота». Назву «Сельская жнзнь» атрымала ў 1960 г, калі і стала масавай палітычнай газетай, што спецыялізавалася на асвятленні жыцця вёскі.
прыймалі кансультанты (улютым 1979 г. я настойвау кабмяне прыняў заступнік Старшыні Вярхоўнага Савету Кэбін24 — я прачытаўу «Лйтературной Газете »25, што ён прыймае навет і ў больш дробных справах, прыкладам, прыняў нейкую жанчыну, якая скардзілася на тое, што ёй неўстаўляюць газавай пліты, і дзякуючы ягонаму ўмягйаньню пліту ўставілі... я прачытаўу «Лйт. Газете», што ён прыймае ўсіх савецкіх грамадзян, якія скардзяцца на несправядлівасьць і просяць аказаць ім помач. Мне, аднак, сказалі, што ні Кэбін, ні другі заступнік Старшыні Прэзыдыюму мяне прыняць нямогуць. Калі я стаў настойліва прасіць, кабмяне запісалі на прыё.м даяго або да іншай адказнай асобы, мне прыгразілі, што паклічуць міліцыю). У ЦК КПСС мяне прыймалі гэтак званыя інструктары; апрача гэтага, адзін раз я быў на прыёме ў загадчыка прыёмнай ЦК Філатава і ў заступніка начальніка сельска-гаспадарскага сэктару БССР Менжынскага (сакавік 1979 г.); з начальнікам гэтага сэктару мне аднойчы ўдалося пагаварыць па тэлефоне. Яхайеў дабіцца прыёмуў больш адказных таварышаў аче да іх не пускаю^ь.
Прадстаўнікі Прэзыдыюму Вярхоўнага Caeemy СССР / ЦК КПСС, да якіх я пападаў на прыём, казалі, што мая справа правільная, анезагадваі{ьмясцовымуладамяны нямогуць. Mae тсьмовыя заябы яны накіроўвалі ўзноў у абком і аблвыканком. А адтуль накіроўвачіўрайком ірайвыканком. Іўзноў іўзноўмне казалі, штоя сам павінен дагаеарыцца із старшынём калгасу, якімяне звольніў і выключыў з калгасу; качі той захоча прыме назад.
24 Магчыма, маецца на ўвазе Ёханес Кэбін (1905-1999), савецкі партыйны і дзяржаўны дзеяч, член ЦК КПСС, член Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР, Першы сакратар ЦККампартыі Эстонн (19501978), Старшыня Прэзідыума Эстонскай ССР (1978-1983).
25 «Лйтературная газета» — савецкае штотыднёвае літаратурнае і грамадска-палітычнае выданне. Ад 1967 г, стала першай савецкай «тоўстай» газетай, аднымз самыхцытаваныху свеце савецкіх перыёдыкаў.
Я так-жа зьвяртаўся ў рэдакцыі газэтаў, мясцовых і цэнтральных («Нзвестйя^6, «Сельская жйзнь», «Труд»21), рабіў гэта пачынаючы з 1974 г. Ад іх я атрымаў паведамленьне, што яны пераслалі мае заявы абласным і раённым уладам, у абком, райком ці ў аблвыканком, райвыканком.
Тым часам міліцыя не пакідала мяне ў спакоі. У канцы 1976 г. мяне прымусова прывезьлі да галоўнага лекара раённай бальніцы, дзе я дасюль неаднаразова лячыўся ў сувязі зь язьвеннай хваробай жывата. Ахвіцэр раённай міліцыі сказаў галоўнаму лекару, кабён напісаў, штояздаровы, ніякайязвыўмяненяма, а старую гісторыю маёй хваробы каб ён зьнішчыў. Гачоўны лекар гэтак і зрабіў. У мяне-ж супрацоўнікі гэтай міліцыі яшчэ перад гэтым сілком адабралі спраўку ад лекараў, што я хворы й павінен працаваць толькі на лёгкай фізычнай працы. У той-жа час на мяне завялі крымінальную справу, быццам я — «тунеядзец». Мяне выклікаліў суд, але я не пайшоўу суд, а паехаў у Маскву. У 1977 г. прыйшоў у Міністэрства аховы здароўя й сказаў, штоўмяне цяжкая язва ж ывата, аўраённай бачьчіцы мяне хворым ня прызнаюць і ня лечаць.
Па накіраваньню зь Міністэрства аховы здароўя мяне палажылі ў Маскве ў бальніцу — Інстытут імя Сечанкова™. Тай я ляжаў каля трох месяцаў, з 10 лютага да 25 красавіка; мяне абсьледавалі й лячылі; потьш выдалі спраўку — выпіску зь гісторыі хваробы (дзе пісалася, што я цярпчю язьвенчай хваробай жывата), выдалі таксама бюлетэпь заўвесь час, на працягу якога я ў іх знаходзіўся.
Ледзь я вярнуўся дамоў, мяне схапіламіліцыя, умяне забралі спраўку — гісторыю хваробы — і павезьлі мяне на суд.
26 «Нзвестйя» — савецкая штодзённая грамадска-палітычная газета, Выходзіла ад 1917 г. У 1977-1991 гг. мела поўную назву «Нзвестйя Советов народных депутатов СССР». Была органам Вярхоўнага Савета СССР
27 «Труд» — савецкая газета, што выдавалася ад 1921 г. Была органам Усесаюзнага цэнтральнага савета прафесшных саюзаў.
28 Магчыма, маецца на ўвазе Інстытут эвалюцыйнай фізіялогіі і біяхіміі імя I. Сечанава Акадэміі навук СССР.
На судзе казалі, што я не працую, не хачу працаваць, і што я займаюся паклёпаліі й плёткамі. А калі я пачынаў сіб 'ясьняць, дык пракурор стукаў кулакам па стале й загадваўмне замаўчаць (ніякага абаронцы я не заўважыў). Суд некалькі разоў выходзіў на нараду. Потым сказалі, штояпадлягаю адміністрацыйнай адказнасьці. Я сказаў, што не разумею, што гэта значыць. Судзьдзя сказаў што зразумею, калі будзе трэба.
Ніякай пастановы судумне не даіі. Але яшчэ перад судому міліцыімне далі надрукаванае намашынцы абвіняльнае заключэньне, дзе я абвіняюсяў «тунеядзтве», у «паразітчым спосабе жыцьця» паводля арт. 204 УК БССР. (У залучэньні да гэтай заявы я прыводжу копію гэтага абвінавалышга заключэньня, натсанага Ібсьнежня 1976 г. заступнікам начальніка ТапочынскагаРОВДмаёрам СмолякВ. Н. і пацьверджанага 16 сьнежня начальнікам Талочынскага РОВД (Раённы Адбзел Нутраных Справаў) падпалкоўнікам міліцыі Асматоўскім М. Е., зь візай Коханаўскага пракурора Талочынскага раёну Пелюдзь В. 1.)
Летам 1978 г., пасьля таго, як я вярнуўся з Масквы, мяне абманным шляхам сілком памясьціліў абласную псыхіятрычную бальніцу. Зроблена гэта было так. Мяне выклікалі (павесткай) у ваенкамат быццам для мэдыцынскай камісіі (я звольнены ад службы ў арміі ў сувязі зь язьвеннай хваробай). Ваенкамат запрапанаваў мне легчы ў бальнігіу, ён сказаў, што там мне будуць лячыць язву «гітозам»; я спачатку не згаджаўся, але ён настойваў, што гэтак трэба. Калі я сядзеў і чакаў накіраванызя ў баіьніг(у ў калідоры ваенкамату, на мяне накінуліся двух міліг^ыянераў, надзелі намане наручнікі, упіхнуліў еоранак і павезьлі... Я аказаўся ў абласной псыхіятрыччай бальніцы, у пачаце, дзе было каля 30 запраўдных вар’ятаў. Гэта было вельмі цяжка, ад гэтага ўзапраўды можна страціць розум. Там мяне трымалі 17 сутак; у гэтым часе мяне ня бачыў і ня гутарыў зы мной ніводзін лекар. Цераз 17 сутак мяне прывялі на камісію. Камісія гэтая правярала, ці я ня дурны; задавалі, прыкладам, гэткія пытаньні: якая розьніца між птушкай і самалётам, між канём і трактарам; пыталі пра сучасную цякучую палітыку, якое становішча займае Леанід Ільіч Брэж:неў.
КНІГІ ОНЛАЙН
