Кантакты
Сіла прыцягнення Бацькаўшчыны
Лявон Юрэвіч, Наталля Гардзіенка
Выдавец: Кнігазбор
Памер: 280с.
Мінск 2016
Потым спыталі, чаму я скарджуся, сказалі, што скардзіцца ня трэба. 1 адпусьцілі.
Kani ў красавіку гэтага году я прыехау у Маскву, раённыя ўлады паведамілі сюды, што я «небясьпечны псых» і што мяне неабходна расшукаць. Міліцыя расшукала мяне (я не хаваўся, я тады затрьшаўся ў гасырніцы каля ВДНХ29); мяне прывезьліў 71 аддзел міліцыі; тут зы мной гутарылг ахвіцзры міліцыі, потым два лекары-псыхіятры. Усе яны ўстанавілі, што я поўнасьцяў нармаіьны. Яны таксама пыталіся, чаму я скарджуся. Я расказаў і паказаў ім усе свае дакуманты. Яны сказалі — знаем
Мне стала ведама, што ў вёсцы мяне расшуквае міліцыя, і яны хочуць узноў памясьціць мяне ў псыхіятрычнай бапьніцы, надоўга. Ужоразоў пяць прыяжджаламіліцыя дамаёй староіі маці, гаварылі ёй, што цяпер мяне запратураць на два гады... (Маціплача. Калісьці, падчас нямецкай акупацыі, ёй пагражапі ня,йецкія ахвіцэры, дабівапіся, сЎзе хаваюцца браты А цяпер — свае-ж' ).
Я баюся, што як толькі я вярнуся дамоў, мяче забяруць у псыхбальнгцу.
У травені гэтага году я зьвярнуўся ў Чырвоны Крыж за невялікай .матарыяльнай дапамогай: мне зусім няма з чаго жыць, але я не магу выехаі/ь з Масквы, бо яшчэ ня вырашаныя мае справы. Я чадзеіўся, штомне дадуць хоць-бы 10-15рублёў. Я гаварыў ветліва й спакойна, cue я гаварыў, што маю прсіва на пайач, бо-ж, калі я працаваў, я плаціў. (тут у атрыманай копіі адзін і/і два радкі адсутнічаюць) . прывезьлі ў 134 аддзел міліцыі й трымалі там да вечарсі, каля 10 гадзінаў. Талі зы мной гаварыў сьледчы, змаіх слоў напісаў ёнмаё аб ’ясьненьне (тыя, з Чырвонага Крыжа, сказалі, што я вяду сябе груба й хаджу туды кажны дзень, хацяўзапраўдчасыц я прыйшоў першыраз).
Яхачу, кабмяне вярнулі ў калгас. Яхачу працаваць на пасільнай для мяне працы. Вёска Высокае маярадзіма, я тут радзіў-
-ч ВДНХ — Выстаўка дасягненняў народнай гаспадаркі.
ся, тут жылі мае прашчуры, тут цяпер жыве мая 70-гадовая маці. Унас ёсьць домік, невялікі прысядзібны ўчастак і карова.
Прашу аказацьмне справядлівасьць. Прашуўстанавіць ліяне ў маіх законных правох.
Прашу таксама адгарадзіць мяне ад неабаснованых, незаконных перасьледваньняў міліцыі й не дапусырць, каб мяне — псыхічна нармальнага чалавека сілком памясьцілі ў псыхбалыпцу. Ксілі й гэтым разам вы не абароніце маіх незаконна таптаных правоў, я магу зусім зьгінуць.
10 чырвеня 1979 г.
Карэйша 1. Т.»
(Беларус. № 273. Студзень 1980. С. 2, 4.)
Камітэт Абароны Вязьняў Сумленьня на Беларусі й Беларуска-Амэрыканскае Задзіночаньне30 выслалі 11 лютага сёлета амэрыканскай урадавай Камісіі да справаў бясьпекі й супрацоўніцтва ў Эўропе (тэіі, якая займаецца пытаньнямі ажыгр>цяўленьня Гэльсынскіх пагадненьняў) Мэмарандум № 2 з ноеыліі матар ’яламі пра перасьлед Івана Карэйшы, жыхара вёскі Высокае Каханоўскага сельсавету Талачынскагараёну.
lean Карэйша за ягоныя настойлівыя пратэсты да найвышэйшых органаў улады ў Маскве супрайь несправядлівага выключэньня яго з качгасу засуджаны на год канцлягеру. Пра гэта стала ведама зь Інфармацыйнага Бюлетэню маскоўскае несіфіцытае Працоўнае Камісіі для Расьсьледваньня Злаўж'ываньняўПсыхіятрыяйу ПалітычныхМэтах. lean Карэйша быў арыштаваны ў травені летась.
Неўзабаее па ягоным арышце, 22 траееня 1980 г. сябра вышэй згаданай маскоўскае неафіцыйнае Ксшісіі Фэлікс Серабракоў^ папісаў у еіцебскі псыхіятрычны шпіталь галоўнаму
30 Беларуска-амерыканскае задзіночанне (БАЗА) — беларуская грамадская арганізацыя, заснаваная ў 1949 г. у ЗША прадстаўнікамі паваеннай эміграцыі.
31 Маецца на ўвазе Фелікс Сераброў (рус. Фелнкс Серебров, 1930-2015), савецкі праваабаронца, дысідэнт, заснавальнік Рабочай
лекару Зорку ліста, заявіўшы, што качі Іван Карэйша, псыхічна здаровы чалавек, будзе паўторна пасаджаны у псыхіятрычны шпіталь (Карэйшу двоіічы да таго ўжо трымалі ў віцебскай псыхушцы), дыкКамісія будзеразглядаць гэтаяк акт злоўжываньня псыхіятрыяй у палітычныхрэпрэсійных мэтах.
«Працоўная Камісія, — казалася ў лісьце, зварачае Вашую ўвагу на рэзалюцыю Сусьветнага кангрэсу ў 1977 годзе ў Ганалюлю32, які асудзіў падобную практыку выкарыстоўваньня псыхіятрыі, і заклікае Вас больш не парушаць гэтае рэзалюцыі».
Карэйшу гэтымразаму псыхушку не пасадзілі, але засудзілі на год лягеру прымусоеае працы. Суд над ім адбыўся ў жнівені 1980 году. Свой тэрмін lean Карэйша адбывае пад гэткім адрысам: «учр. УЖ-15 15 «М», р/о Вейно, г. Магілёў, БССР».
(Мэмарандум у вабарону I. Карэйшы // Беларус. №286. Люты 1981. С. 1.)
Гэтыя ды іншыя падобныя інфармацьп надзвычай важныя для будучага стварэння поўнага даведніка беларускіх іншадумцаў звесткі пра лёс якіх, выглядае, не захаваліся на Бацькаўшчыне і чые імёны менш вядомыя за імя Міхася Кукабакі.
камісіі па расследаванні ўжывання псіхіятрыі з палітычнымі мэтамі пры Маскоўскай Хельсінкскай групе. Быў асуджаны чатыры разы, у тым ліку за антысавецкую агітацыю.
32 Маецца на ўвазе VI Кангрэс Сусветнай псіхіятрычнай асацыяцыі, які адбываўся ў жніўні — верасні 1977 г. у Ганалулу (ЗША), на якім было прынята рашэнне аб стварэнні Камітэта па расследаванні вьшадкаў злоўжьгвання псіхіятрыяй, а таксама прынятая рэзалюцыя з асуджэннем сістэматычнага злоўжывання псіхіятрыяй з палітычнымі мэтамі ў СССР. Тады ж была прынятая «Гавайская дэкларацыя» — першы міжнародны дакумент, дзе былі сфармуляваныя этычныя нормы дзейнасці псіхіятраў розных краінаў.
ІНШАДУМСТВА, ІНШАДУМЦЫ HA СТАРОНКАХ ГАЗЕТАЎ «БАЦЬКАЎШЧЫНА» I «БЕЛАРУС»
1. А. 3. У абарону М. Кукабакі // Беларус. № 328. Студзень — сакавік 1986. С. 2.
У Лондане адбылася аднадзённая галадоўка і дэманстрацыя ў абарону Міхала Кукабакі.
2. А. 3. У абарону М. Кукабакі. [Лёндан| //Беларус. № 354. Сьнежань 1988. С. 6.
3. Абарона дыякана Ул. Русака // Беларус. № 347. Травень 1988. С. 7.
4. Акадэмік А. Сахараў пра Кукабаку // Беларус. № 353. Лістапад 1988. С. 8.
5. Алег Бембель выкінуты з партыі, звольнены з прайы // Беларус. № 330 Верасень 1986. С. 2.
А. Бембель — аўтар кнігі «Роднае слова і маральна-эстэтычны прагрэс», выдадзенай у Вялікабрытаніі.
6. Арышты за адмову ад войска //Беларус. № 345. Сакавік 1988. С. 3.
Лонданскі аддзел праваабароннай арганізацыі «Міжнародная амністыя» лічаць асуджаных братоў Васіля і Мікалая Шустоў вязнямі сумлення.
7. Аўген Бузіньнікаў у іншым лягеры // Беларус № 282. Кастрычнік 1980. С. 2.
8. Беларус — палітычны ўцякач у Швэцыі // Беларус. № 242. Чырвень 1977. С. 1.
9. Беларускі іншадумец Міхась Кукабака // Беларус. № 255-256. Ліпень — жнівень 1978. С. 1.
10. Бонэр, Елена. Міхал Кукабака: «Тут умовы нялюдзкія» // Беларус. № 289 Травень 1981. С. 1
11. «Бяз права ліставаньня» (Зварот у вабарону Міхала Кукабакі) //Беларус. № 275. Сакавік 1980. С. 1.
12. Валянтын Мароз на волі! // Беларус. № 265 Травень 1979. С. 1.
13. Васілеўскі, Алесь. Гарачае падтрыманьне Міхала Кукабакі // Беларус. № 279. Лшень 1980. С. 6.
Канферэнцыя ў Нью-Ёрку. Том Бэрд, Вітаўт Кшель, Антон Шукелойць.
14. Г. Вільчынская — вязень за рэлігію // Беларус № 314. Лістапад — сьнежань 1983. С. 2.
15. Галадоўка М. Кукабакі // Беларус. № 340. Кастрычнік 1987. С. 3.
16. Галадоўка разам з М. Кукабакам // Беларус. № 313. Кастрычнік 1983. С. 1.
Аднадзённая галадоўка ў абарону Кукабакі, праведзеная ў Лондане.
17. Галасы пратэсту іншадумства ў Прыбалтыцы, на Ўкраіне і ў Беларусі // Беларус. № 342. Сьнежань 1987. С. 3.
18. Галіна [памылкова — Зінаіда] Вільчынская ў гомельскім канцлягеры // Беларус. № 337. Лшень 1987. С. 3.
19. Гарбачову пра Кукабаку // Беларус № 330. Верасень 1986. С. 3.
Ліст кангрэсмена Франка Анунцыё (штат Ілінойс, г. Чыкага) да М. Гарбачова з просьбай дазволіць выезд на Захад вязню сумлення М. Кукабаку.
20. Гідоні, Аляксандар. Сіла і слабасьць савецкага дысыдэнства // Беларус. № 240. Красавік 1977. С. 4, 6.
Артыкул для «Беларуса» пераклаў з рускай мовы К. Акула.
21. «Голас Радзімы» пра М. Кукабаку // Беларус № 294295. Лістапад —сьнежань 1981. С. 1
22. Грыгальчык, Пятро. Расплата за адмову служыць у войску // Беларус. № 349 Лшень 1988. С. 4.
23. Грыгальчык, Пятро. Тэрарысты й заложнікі. Што зьмянілася, а што не ў СССР. Ліст у Рэдакцыю // Беларус №344. Люты 1988. С. 2.
24. Дыякан Ул. Русак арыштаваны // Беларус № 329.
Красавік — травень 1986. С. 2.
25. Дэманстрацыя на абарону Міхала Кукабакі 21 чырвеня 1981 году ў Мангатане. Фота Міхала Кукабакі//Беларус. № 289. Травень 1981. С. 1.
Подпіс: Камітэт Абароны Вязьняў Сумленьня на Беларусі
26. Дэманстрайыя ў абарону В. Сядова. [Нью Ёрк] //Беларус. №381. Ліпень — жнівень 1991. С. 1.
Выступалі В Кшель, А. Шукелойць.
27. Жанчына— вязень сумленьня |Вільчынская Галіна Уладзімераўна з г. Берасьця, 1958 году нар.] //Беларус №289. Травень 1981. С. 1.
28. За вызваленьне Кукабакі (3 жыцьця ў Чыкага) // Беларус. № 340. Кастрычнік 1987. С. 6.
Вера Рамук.
29. Заява беларускага іншадумцы Івана Карэйшы // Беларус. № 273. Студзень 1980. С. 2,4.
30. Зданковіч, А. У абарону М. К’укабакі//Беларус № 314 Лістапад — сьнежань 1983. С. 2.
Дэманстрацыя ў Лондане у абарону Кукабакі. Сяргей Карніловіч, а. Тарановіч
31. Зданковіч, А. У абарону М. Кукабакі //Беларус № 342. Сьнежань 1987. С. 3^1.
32. Зданковіч, А. У вабарону Міхала Кукабакі //Беларус №293. Кастрычнік 1981. С. 1
33. Зданковіч, А. У дзень галадоўкі М. К’укабакі //Беларус №331. Кастрычнік — лістапад 1986. С. 2.
34. Іншадумец Міхал Цімашэнка // Беларус № 329 Красавік — жнівень 1986. С. 2.
Сенатар Альфонса Д’Амата.
35. Каліновіч, С. Беларусы на Эўрапейскім Кангрэсе ў Пасау // Беларус. №279. Ліпень 1980. С. 4.
Аўген Бузіннікаў, Іван Карэйша, Дзімітр Касмовіч, Надзя Касмовіч, Міхал Кукабака.
36. Канг рэсмэн [Марыё] Біяджы ў справе Кукабакі // Беларус. № 275. Сакавік 1980. С. 1.
Р. Станкевіч.
37. Канец перадплачаным пачкам у СССР // Беларус № 319. Травень 1984. С. 2.
Сродак ізаляцыі іншадумцаў ды сем’яў палітычных зняволеных ад вонкавага свету.
38. Куды пісаць пра М. Кукабаку // Беларус № 313 Кастрычнік 1983. С. 2
39. Кукабака, Міхал. Абароная прамова Міхала Кукабакі // Беларус. № 296. Красавік 1980. С. 2.
40. Кукабака, Міхась. Абарона правоў чалавека й распружаньне — непадзельныя // Беларус № 257 Верасень 1978. С. 2-3.