Нёманскі фронт
15-25 ліпеня 1944 года. Баі за Гродна: аналіз падзей, данясенні, успаміны, статыстыка
Дзмітрый Люцік
Памер: 331с.
Гародня 2012
229 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 19.
230 Там жа. S.19.
231 Там жа. S.29.
232 Мельнпков В. На переправе.// Гродненская правда. 1984. 20 апреля.
233 Успаміны жыхара вёскі Пушкары Тарасевіча С.К. Аўдыёзапіс. Архіў аўтара.
234 Успаміны ветэрана 99-га асобнана пантоннага батальёна С.Ф.Іванова. Аўдыёзапіс. Архіў аўтара.
235 Краснознамённый Белорусскмй военный округ. Ммнск. 1973 С. 369 У кнізе памылкова прыводзіцца дата 14 ліпеня, што з'яўляецца няслушным.
236 Успаміны ветэрана 99-га асобнана пантоннага батальёна С.Ф. Іванова. Аўдыёзапіс. Архіў аўтара.
237 Там жа.
238 Водзннскмй Д.й. Нспытанне мужеством. Т. 2. С.53.
239 Гродна ў гады Вялікай Айчыннай вайны. -C.114.
240 Максммцов М. Дорогамн мужества. С. 308
241 Успаміны жыхаркі вёскі Плябанскія І.УПушкевіч. Аўдыёзапіс. Архіў аўтара.
242 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 21.
243 Там жа. S. 21.
244 Гаврнлнн Д. Штурмовнкн над Неманом.//Гродненская правда. 1990. 14 мюля.
245 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 21.
246 Немцы ацэньвалі супрацьстаялыя ім савецкія сілы ў дзве пяхотныя і кавалернстскую дывізіі, узмоцненыя артылерыяй ітанкамі, што, безумоўна, з'яўляецца перабольшваннем. У гэты час на плацдарм цалкам не пераправілася ні адна савецкая дывізія.
247 Нстормя боевых действмй ордена Леннна Краснознамённого 3-го Гвардейского Гродненского кавалермйского корпуса в пернод Велнкой Отечественной войны 19411945 годов. Рукопнсь.С.83.
248 Павлов 14. Кавалерпсты в наступленйй.// Гродненская правда. 1984. 14 нюля.
249 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 21.
250 Там жа. S. 22.
251 Там жа. S. 23.
252 Нсторня боевых действнй ордена Ленмна Краснознамённого 3-го Гвардейского Гродненского кавалерпйского корпуса в пернод Велякой Отечественной войны 19411945 годов. Рукоппсь.С.83.
253 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 27.
254 Верннков C. M. Запнскн военного переводчяка. C.35.
255 Федотов Ф. С. Полк продолжает бой. С. 133.
256 Да таго ж Ф.С.Фядотаў згадвае, што 17 ліпеня дывізія вяла баі за вёску Грандзічы, чаго ўжо наогул не магло быць, так як гэтая вёска, па-першае, знаходзілася на ўсходнім беразе Нёмана, па-другое, была вызвалена вечарам 15 ліпеня напярэдадні штурма горада.
257 Журнал баявых дзеянняў 50-й арміі Ф. 50 арміі, воп. 9769, с. 323, л. 74.
258 Успаміны ветэрана 95-й стралковай дывізіі А.Я.Німцовіча. Машынапіс.
259 Дневннк Е.Карпюка. С. 19-20.
260 Успаміны ветэрана 3-га Гв. кавалерыйскага корпуса М.Г.Гарабчука. Рукапіс.
261 Елпсеев Е.П. На белостокском направленнп. М. 1971. С. 114. ІЦёголев В.Г. II Красные соколы. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://www.airaces.narod.ru/alll3/ shegolev.htm. Дата доступу : 01.03.2010.
262 Знмнн Г. В. Нстребнтеля. — М.: Военнздат, 1988. С.288.
263 Jakuszyn Iwan. Czerwony kawalerzysta. Warzsawa, 2007. C.124.
264 Успаміны ветэрана 3-га Гв. кавалерыйскага корпуса М.Г.Гарабчука. Рукапіс.
265 ЦАМА. Ф. 58, воп.18002, с.871, л. 6
266 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 30.
267 Robert Wroblewski. Grodno 1944. Cz.l S. 54.
268 Там жа. S. 55.
269 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 30.
270 Там жа. S. 30.
271 Хомуло М.Г. Полк, к бою! С. 211.
272 Там жа. С. 212.
273 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 29. Ha яго ўзбраенні знаходзіліся 10-ці і 15-ці см гаўбіцы.
274 Улетку 1944 года ў ходзе аперацыі “Баграціён” маршал Г.К.Жукаў, будучы прадстаўніком Стаўкі Вярхоўнага галоўнакамандавання, каардынаваў дзеянні 1-га і 2-га Беларускіх франтоў, а на завяршальнай фазе аперацыі яшчэ і 1-га Украінскага фронту.
275 Елясеев Е.П. На белостокском направленпн,C.121.
276 Жуков Г.К.Воспомннанпя й размышленмя. В 3-х т. Т.З C.146, 148-149.
277 Там жа. С.149-150.
278 Водзянскмй Д.Н. Нспытанме мужеством. В 2-х т. Т. 2. Мн. 1996, С.45.
279 Нсторня боевых действнй ордена Леннна Краснознамённого 3-го Гвардейского Гродненского кавалерпйского корпуса в перпод Велнкой Отечественной войны 19411945 годов. Рукоппсь,С.84.
280 Журнал баявых дзеянняў 50-й арміі Ф. 50 арміі, воп. 9769, с. 323, л. 98.
281 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.33. Штурмавыя гарматы, якія стаялі на ўзбраенні 3-й тд СС, былі тыпу StuG-III апошніх мадыфікацый або StuG-40.
282 Быков М.Ю.Асы Велпкой Отечественной. Самые результатнвные летчлкм 1941-1945 гг. М.: Яуза, Эксмо, 2007. С. 75
283 Слій Антон Іванавіч нарадзіўся ў 1894 годзе. Беларус. У 1941 годзе падпалкоўнік, начальнік штаба 223-га стралковага палка 53-й сд, 63-га ск. Узімку 1941-42 гг. палкоўнік, камандзір 1293-га стралковага палка 160-й стралковай дывізіі. 3 1944/01/24 па 1944/10/30 года камандзір 42-й Смаленскай стралковай дывізіі. Герой Савецкага Саюза. Генерал-маёр. Памёр у 1945 годзе. Па матэрыялах сайтаў: Портал Архпвы Росслн. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : www.rusarchives.ru., Военная лятература. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : militera.lib.ru. і Рабоче-Крестьянская Красная Армня. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://rkka.ru.
284 Аб пераправе гэтай дывізіі раніцай 16 ліпеня ўспамінаў С.Ф.Іваноў
285 Маслов П, Геропческая заіцйта крепоста Загораны//Военно-йсторйческйй журнал. 1967. №1. С.44.
286 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.35.
287 Журнал баявых дзеянняў 50-й арміі Ф. 50 арміі, воп. 9769, с. 323, л. 101.
288 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.35.
289 Там жа. S.36.
290 Robert Wroblewski. Grodno 1944. Cz.l S.56.
291 Гаврплйн Д. Послушай, Фатйма, как это было.// Гродзенская праўда. 1997. 15 ліпеня.
292 Маслов П. Геровческая заідмта крепостй Загораны//Военно-йсторйческйй журнал. 1967. №1. С.43-44.
293 Федотов Ф. С. Полк продолжает бой. С. 135.
294 Глазунов Н. Странйцы жйзнй комбата.// Гродзенская праўда. 1998. 23 ліпеня.
295 Нвашкйн 14.3. Неманская «молоталка». // Курьер Корелйй. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://kurier.karelia.ru/archive/ issue665/letters/viewl0909.html. Дата доступу: 07.06.2010.
296 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.37.
297 Там жа. S.37.
298 Па матэрыялах сайта: Militaria Fundforum. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://www.militaria-fundforum.com/archive/index.php/t-54127-p-2.html. Дата доступу : 05.06.2010.
299 Вернйков С. М. Запйскя военного переводчпка. С. 38..
300 Федотов Ф. С. Полк продолжает бой. С. 136.
301 Тамжа.-С. 137-138.
302 Елйсеев Е.П. На белостокском направленйй. М. 1971. C.125.
303 Доўгі час гэты слуп быў экспанатам у Цэнтральным музеі Савецкай Арміі ў Маскве. Водзйнскйй Д.М. Нспытанйе мужеством. В 2-х т. Т. 2. Мн. 1996, С.57.
304 Журнал баявых дзеянняў 50-й арміі Ф. 50 арміі, воп. 9769, с. 323, л. 99.
305 Зубкова З.В. Подвйг разведчмка. Сайт 34 СШ г. Могйлёв. http://school34.mogilev.by/ content/view/1042/12/
306 Артемьев Г. Вёл бой парторг.// Гродненская правда. 1984. 14 йюля.
307 Вйльчйнскйй Р. Неман в огне.// Гродзенская праўда. 1993. 15 ліпеня.
308 Памяць. Гродна. С.423.
309 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.33.
310 Там жа. S.33. Гэта быў адзіны рэзерв. Усе астатнія падраздзяленні ўдзельнічалі ў баях на паўночны захад ад Гродна.
311 ІЦербак В.П.// Я ПОМНЮ. Воспомянанйя ветеранов BOB. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://www.iremember.ru/pekhotintsi/scherbak-vladimir-petrovich/ stranitsa-4.html.. Дата доступу: 13.11.2010.
312 Памяць. Гродна. С. 423-424.
313 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S. 38.
314 Журнал баявых дзеянняў 50-й арміі Ф. 50 арміі, воп. 9769, с. 323, л. 101.
в) Баі на левым беразе р. Нёман на поўнач ад Гродна.
315 Мвашкмн 14.3. Неманская «молотвлка». П Курьер Корелйй. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://kurier.karelia.ru/archive/ issue665/letters/viewl0909.html. Дата доступу: 07.06.2010.
316 Jakuszyn Iwan. Czerwony kawalerzysta. Warzsawa, 2007. S.126.
317 Divisionsgruppe 337.// II Lexikon der Wehrmacht. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу : http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Gliederungen/Divisionsgruppe/DivGruppe337.htm. Дата доступу: 15.08.2010.
318 Кушаль Ф. Спробы стварэння беларускага войска. С. 101.
319Турченко В.К. Дорогамл Веллкой Отечественной войны (воспомлнанля). Люберцы: І4зд. «На каждый день», 2010. С. 76.
320 Anatol Wap. Lipsk 1944. Maszynopis. S. 6.
321 Robert Wroblewski. Grodno 1944. Cz.l S.57.
322 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.41.
323 Там жа. S.43.
324 Еллсеев Е.П. На белостокском направленлл. М. 1971.С. 127.
325 Anatol Wap. Lipsk 1944. Maszynopis. S. 8.
326 Еллсеев Е.П. Ha белостокском направленлл. М. 1971,С. 128 Шевелёўза гэты бой быў узнагароджаны зоркай Героя Савецкага Саюза.
327 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.52.
328 Водзлнсклй Д.І4. Нспытанле мужеством. В 2-х т. Т. 2. Мн. 1996, С. 58.
329 Горелк Г. н Е. Лэхалм! Нлл Халм на коне. (Длалог воспомлнанлй отца л размышленлй сына). НнтерСамНздат, 2009. [Электронны рэсурс]. Рэжым доступу: http://ggorelik. narod.ru /LeHaim_W/LeHaim_W4.htm. Дата доступу: 10.10.2010.
330 Еллсеев Е.П. На белостокском направленлл. М. 1971.С. 126-127.
331 Вернлков С. М. Заплскл военного переводчлка. С. 38.
332 Еллсеев Е.П. На белостокском направленлл. С. 136.
333 Федотов Ф. С. Полк продолжает бой. С. 139.
334 Там жа. С. 139. Нямецкае падраздзяленне, якое атакавала полк маёра Ф.С.Фядотава, было 3-м разведвальным батальёнам СС.
335 Вернлков С. М. Заплскл военного переводчлка. С. 39.
336 Еллсеев Е.П. На белостокском направленлл. С. 127. У складзе ўсёй дывізіі не было такой колькасці бранятэхнікі.
337 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.39.
338 Там жа. S.38.
339 Там жа. S.38.
340 Там жа. S.39.
341 Там жа. S.39.
342 Еллсеев Е.П. На белостокском направленлл.С. 130.
343 Памяць. Гродзенскі раен. Мн., 1993. С. 185.
344 Маслов П. Геролческая заіцлта крепостл Загораны. //Военно-лсторлческлл журнал. 1967. №1. С.44.
345 Там жа. С.44.
346 Там жа. С.44. Калі лічыць, што ў атацы ўдзельнічалі ўсе бронесллы групы “Кюн”, то лічба ў 30-32 бронеадзінкі адпавядае рэчаіснасці. Ацэнка П. Маславым колькасці пяхоты праціўніка перабольшаная.
347 Гаврлллн Д. «Бастлоны» старшмны Семёна Тарантьлна. II Гродзенская праўда. 1997. 15 ліпеня.
348 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.39.
349 Там жа. S.39.
350 Маслов П. Геролческая заіцлта крепостл Загораны. //Военно-лсторлческлй журнал. 1967. -№1.-С.45.
351 Soldaten, Kampfer, Kameraden. S.39.
352 Гаўрылін Дз. А. Гераічная абарона форта./Пямяць.Гродзенскі раён. C.194.
КНІГІ ОНЛАЙН
