КНІГІ ОНЛАЙН
Аўтаматычна згенераваная тэкставая версія, можа быць з памылкамі і не поўная.
о о о Мастацтва падабацца — гэта ўменьне падманваць. Так-так, спадар Вавэнарг. Гэта, бясспрэчна, першы ўрок у школе падману, якая завецца гандлем. Безгустоўнасьць вынікае з хлусьні. о о о Калі ўспрымаеш падман як уласную няспраўджаную надзею, робіцца лягчэй. о о о Самыя непатрэбныя рэчы ў кватэры — падарункі. о о о Ашуканца пазнаеш па сур’ёзным твары. о о о Гэта хлусьня, што можна карыстацца чужымі поглядамі. о о о Хітрасьць — кволая форма падману. о о о Хлусьня — вось мова, зразумелая ўсім народам, на ўсіх нарадах і ва ўсе часы. Калі ашукваеш дарослага, перажываеш менш, чым падмануўшы дзіця, бо да дзіцяці ставісься досыць сумленна, амаль як да самога сябе. Падманутага заўсёды шкада. 6. Сорам о о о У сораму колер ружовы, а ў спалоху — белы. о о о Сорам — тое зерне, зь якога можа вырасьці абурэньне; тады замест ружовага ўбачыш пунсовы твар, і ня дай Бог прысутнічаць пры гэтым пераўтварэньні і бачыць вочы ворага, налітыя крывёю. о о о Сорам — вонкавая, несьвядомая праява сумленнасьці. о о о Ня варта й спадзявацца, што ніхто ня ўбачыць, як за нетактоўнасьцю ты хаваеш сорам. о о о Каб спыніць баязьліўца, часам дастаткова спытацца: «Дзе твой сорам?» 7. Жыцьцё о о о Шмат сваіх апавяданьняў я напісаў дзякуючы фотакарткам: углядаўся ўтвары людзей, якіх даўным-даўно нямашака на белым сьвеце; яны ажывалі й ціха расказвалі пра свае лёсы, а я запісваў. о о о Разглядаеш свае здымкі дый думаеш... Вось памру, і паляціце вы ўсе ў сьметніцу, ой паляціце. о о о Жыцьцё — аднаразовы шпрыц. о о о Пабытовыя дробязі ствараюць вялікія жыцьцёвыя праблемы. о о о Нікога не чапаеш, каб толькі не краналі цябе. He атрымліваецца. Лезуць і лезуць, нібыта хочуць табе дапамагчы жыць. 8. Сьмерць о о о Першапрычына сьмерці — нараджэньне. о о о За сьмяротнае пакараньне галасуюць баязьліўцы, а такіх у грамадзтве большасьць. Таму сьмяротную кару трэба адмяняць валявым рашэньнем — такім, як вяршыцца суд. о о о Адмяніць сьмяротнае пакараньне значна лягчэй, чым забараніць права асобы на самагубства. о о о Воблака — форма, у якую варта ўвасобіцца пасьля сьмерці. о о о Якое несусьветнае глупства гавораць і пішуць пра цябе пры жыцьці, а якую бязглузьдзіцу навярзуць пасьля сьмерці! Дык ці варта задумвацца пра пасьмяротны лёс? Шлях у царства мёртвых аднолькава кароткі зь любой кропкі зямлі. о о о Сьмерць любіць праехацца на машыне «хуткай дапамогі». о о о Калі ў халасьцяка памірае маці, ён робіцца ўдаўцом. о о о Сьмерць, як лекар, ходзіць у белым халаце. о о о Могілкі — склад старых макінтошаў. о о о He шчыруй за жалобным сталом. о о о He спадзявайся, што ведаеш, па якой сьцежцы да цябе прыйдзе сьмерць. He давярай тым, хто зь лёгкім сэрцам разважае пра сьмерць. о о о Паводзіць сябе так, нібыта ты несьмяротны — такое ж глупства, як панікаваць ад думкі пра немінучы скон. о о о Паміж радзільняю й могілкамі няма аніякай розьніцы, гавораць самагубцы. о о о Апісаньні сьмерці збольшага наіўныя, як апісаньні несьмяротнасьці й бясконцасьці. о о о Нябожчыкаў трэба выкідаць хугчэй, чым гной... Гаворыць Геракліт. Пярэчыць ня варта. Трэба апекавацца ўласным целам ня толькі пры жыцьці, але й пасьля яго. Варта ўслухацца ў беларускае параўнаньне — прыгожы, як труна. Адважыцца на самагубства можа самы здаровы і вясёлы чалавек, калі цяжар пакутаў або немінучая бяда пераважаць жах сьмерці... Убачыш у Шапэнгаўэра, і ўзьнікае пытаньне. Ці зможаш ты адолець жах сьмерці? Вядома! Раней ці пазьней, а ўсе там будзем. о о о Выбачай, а ты ніколі не заўважаў, што ў прозьвішчы «Шапэнгаўэр» хаваецца «Шапэн»? о о о Да сьмерці бацькоў не падрыхтуесься. о о о Nil admirari — анічому не зьдзіўляйся! Вось лёзунг, пад якім лёгка паміраць. о о о Дзень, калі прачытаў кнігу, лепшы за дзень, калі пачаў чытаць кнігу. Так і дзень сьмерці лепшы за дзень нараджэньня. Развагі пра сьмерць хвалююць ня меней за размовы пра эротыку. о о о Жаданьне дакрануцца да сьмерці — надзвычай вялікае, яно нагадвае намер дзіцяці лізнуць намерзлы на лютым марозе бліскучы мэтал дзьвярное ручкі. 9. Душа о о о Назіраючы за паляўнічым, якога папрасілі застрэліць хворага на лішай сабаку, я ўбачыў, як ягоная душа вылецела разам з куляю і, уварваўшыся ў голаў прывязанага да плоту цюціка, разьнесла яе. Потым шмат разоў даводзілася чуць пра тое, што душа забойцы ляціць да ахвяры разам з куляю. Але ва ўсіх тэкстах не ставала паэзіі, яны чыталіся й прачытваліся, як танная містычная бэлетрыстыка. Іншая рэч — абзац з Вавэнарга... Вось перад вамі душа рыбака: яна нібыта адлучылася ад цела і перасьледуе рыбу пад вадой. Падштурхоўвае яе да сеткі, заціснутай у BroHaft руцэ. Ці магчыма паверыць, што гэтая душа заходзіцца ад радасьці, убачыўшы паразу няшчаснай рыбіны, і трыюмфуе, апынуўшыся ў сетцы! Але ж менавіта так яно й адбываецца. о о о Робіцца сьмешна, калі чуеш: «Не хапае душы!>> Яна непадзельная, яна або прысутнічае, або адсутнічае. He ставаць можа розуму. Вочы — люстэрка душы... Насі чорныя акуляры, каб злы дух не зазірнуў у душу. о о о Пад час пазяханьня трэба прыкрываць рот, каб не ўцякла душа. о о о Паверыць у несьмяротнасьць душы гэтаксама цяжка, як прызнаць у сябе сьмяротную хваробу. 10. Заганы о о о У бездапаможных літаратараў зазвычай ёсьць адна яскравая рыса: яны — таленавітыя зайздросьнікі. о о о У адрозьненьне ад спагады ці спачуваньня, зайздрасьць — заўсёды дзейсная. Ведаючы гэта, скіроўвай яе на стваральную працу, а не на руйнаваньне таго, што гэтую зайздрасьць спарадзіла. Пазайздросьці і — пераўзыдзі. о о о Калі што і прыносіць выгоды, дык гэта несправядлівасьць. Яна адмаўляе роўнасьць. Дзякуючы ёй, у адных — усё, а ў другіх — нічога. о о о Калі палітыкі пачынаюць гаварыць шчыра, я нічога ня чую, апрача бруднай лаянкі. I гэта не асаблівасьці майго вуха, а якасьці іхных языкоў. У народу і ў паноў усё рознае — і дабрачыннасьці, і заганы. Заўважыў Вавэнарг. Можна працягнуць думку. Няма двух людзей, чые добрыя й злыя ўчынкі цалкам супадуць. о о о Сквапны спадзяецца на доўгае жыцьцё, чым і выклікае цікавасьць. Сквапнасьць — адна з формаў надзеі. Яе варта ўважліва дасьледаваць. Каб ня спудзіць сквапнага, варта за вочы называць яго ашчадным і мудрым, што недалёка ад праўды. о о о Кіданьне каменя ў птушку — праява зайздрасьці да здольнасьці лётаць. Але, калі надышоў час раскідаць камяні, ці ня лепей кідаць іх у птушак. о о о Самы жахлівы й небясьпечны сьведка тваёй бессаромнасьці й тваіх грахоў — ты сам. I як цяжка прымусіць гэткага сьведку маўчаць. А можа, самагубства — гэта зьнішчэньне галоўнага сьведкі грэхападзеньня? Пэўна. I таму хрысьціянская царква не прымае самагубцаў і культывуе вобраз Юды, які, прадаўшы Хрыста, засіліўся. о о о Грахі — учынкі, якія прыемна згадваць. о о о Злодзей перш-наперш абкрадае сябе. о о о Адзіны, каму варта дараваць сьмяротныя грахі, — ты сам. о о о Геніяльныя людзі — геніяльныя грэшнікі. о о о Каб чалавек не ленаваўся, ён даўным-даўно зьнішчыў бы сябе. о о о Тры ганебныя слупы сучаснага чалавецтва: энэрганосьбіты, сродкі камунікацыяў і вынікі дэмакратычных выбараў. Дэмакратычныя выбары зьнішчаюць герояўлепей за тэрарыстаў і спэцслужбы. о о о Калі і паставіць сумленных над несумленнымі, дык народ прыйдзе да пакоры... Так казаў Канфуцый, калі ў яго пыталіся, як прывесьці народ да паслухмянасьці. Але бяда, што ня кожны сумленны чалавек, узвысіўшыся, застанецца сумленным. У момант узвышэньня большасьць людзей якраз і страчвае сумленьне. о о о Пра тое, што нельга браць чужое, ведаеш зь дзяцінства. Але чаму ж цябе не вучылі шукаць толькі сваё месца і ня ставіць сябе на чужое? о о о Зайздрасьць параўноўваюць з жабаю, якая сядзіць на грудзях, цісьне, не дае дыхаць, не дае жыць. Таму сьмяротныя грахі параўноўвай з гадамі. Выпадак раскрывае ў табе як лепшае, так і горшае, але горшае праяўляецца лепш. о о о I безнадзейны баязьлівец можа атрымаць мэдаль за адвагу. о о о Лепей займець яскравую загану, чым пялегаваць чэзлую прыстойнасьць. о о о Калі пачынаеш прыніжацца перад тыранам, яшчэ раз даказваеш сваю непамерную пыхлівасьць. о о о Ёсьць індывіды, што знаходзяць задавальненьне, назіраючы за пакутамі іншых; таму кармленьне ўдава трусамі зьбірае ў зьвярынцы шмат гледачоў. о о о Натоўп на стадыёне ўстае, калі бачыць падзеньне чалавека. Можаш і не заўважыць, як абедзенны стол зойме ў тваёй сьвядомасьці месца алтара. о о о Абставіны мацней за чалавека!.. Такімі словамі каты апраўдваюць злачынствы. о о о Лайдак заўсёды сьпяшаецца, бо ведае, што спозьніцца. о о о Звычайна дапамагаеш толькі таму, што сам спадзяесься на дапамогу. о о о Вакол вар’ята жывуць адныя вар’яты. Прынамсі ён так сьцьвярджае. о о о Хвалячы іншых, міжвольна ўсхваляеш сябе, і гэта лёгка адсочваецца. Калі нікчэмны чалавек губляе страх, ён робіцца бандытам, бо ў нікчэмых людзей няма сумленьня. о о о Найтаньнейшы гатунак гонару — нацыянальны... Чытаеш у Шапэнгаўэра. I можна верыць, калі ў яго ж не чытаць наступнае... Немцы свабодныя ад нацыянальнага гонару і гэтым даказваюць сваю ўласную сумленнасьць. о о о Ты любіш павагу да сябе толькі за перавагу, якую яна дае над іншымі, за жывёльную вагу. 11. Дабро о о о У нас няма ні сілы, ні нагоды зьдзейсьніць усё добрае й злое, што мы меліся зрабіць. У гэтай максыме Вавэнаргу не стае кроплі аптымізму. I дзякуй лёсу. Бо ўжо панішчылі б адзін аднаго з самымі добрымі намерамі ў сэрцы. о о о Добрага заўсёды замала, а злога — зашмат. I чаму ўсе спадзяюцца на казачны фінал, дзе дабро перамагае зло? о о о За дабро варта сплочваць, а за зробленае табе зло можна й не плаціць. о о о Дабрыня першая сыходзіць зь вялікай і заможнай імпэрыі. Колькасьць крыві ў чалавека абмежаваная, а прага быць свабодным — не. о о о Свабоды баіцца раб. о о о Добрых уладароў не існуе. о о о Тыранія нараджае змагароў, барацьбу, супраціў і нарэшце — водар свабоды. о о о Сацыяльная роўнасьць — ня ў тым, што ўсе аднолькава вольныя, а ў тым — што аднолькава прыніжаныя. о о о Найкарацейшы шлях да ўлады ляжыць праз дабрыню. Але быць добрым цяжэй, чым выкарыстоўваць сілу.