Практыкум па жывёлагадоўлі
Выдавец: Ураджай
Памер: 259с.
Мінск 1998
алогія інтэнсіўнага адкорму маладняку (з 10—12 мес і старэй, сярэдняй жывой масай 280 — 320 кг на працягу 120—150 дзён) да 16— 18-месячнага ўзросту і жывой масы 420 — 450 кг, а таксама выбракаванай дарослай жывёлы. Выбракаваных кароў ніжэйсярэдняй і сярэдняй катэгорыі ўкормленасці адкормліваюць на працягу 60 — 90 дзён.
Адной з важных умоў прамысловай тэхналогіі, у прыватнасці з поўным цыклам, з’яўляецца арганізацыя паточна-рытмічнага рэжыму вытворчасці ялавічыны. Такая арганізацыя вытворчага працэсу прадугледжвае: раўнамернае на працягу года паступленне на комплекс здаровых цялят ва ўзросце 15 — 20 сут жывой масай 40 — 50 кг з захоўваннем правіл транспартыроўкі; адпаведную апрацоўку і каранцін жывёлы на працягу 30 сут; раздзяленне працэсу ўтрымання на перыяды вырошчвання, дарошчвання і адкорму; фарміраванне аднародных па жывой масе і ўзросту груп жывёлы; асобнае яе ўтрыманне па перыядах вырошчвання, дарошчвання і адкорму; выкарыстанне секцый па прынцыпу “ўсё занята — усё свабодна”; якаснае і своечасовае правядзенне санітарна-прафілактычных мерапрыемстваў; перыядычнае перамяшчэнне жывёлы з цэха ў цэх праз пэўныя прамежкі часу; рытмічную здачу маладняку на мяса.
. Разлік пагалоўя цялят для камплектавання комплексу пачынаюць з разліку землекарыстання і ўраджайнасці кармавых культур. Ведаючы наяўнасць кармоў, вызначаюць, колькі ялавічыны комплекс зможа вырабіць за год (зыходзячы з затрат кармоў у кармавых адзінках на 1 ц ялавічыны). Потым, раздзяліўшы планаву валавую вытворчасць ялавічыны па
комплексу за год на жывую масу адной галавы жывёлы, што рэалізуецца на мясакамбінат, вызначаюць колькасць маладняку, якая павінна паступіць на комплекс за год.
Размер зоны паставак для камплектавання комплексу цялятамі (па колькасці кароў) і забеспячэння паточнасці вытворчасці вылічваюць па формуле
А = м Kt К2К3К4 к5'
дзе A — пагалоўе кароў, якое трэба замацаваць за комплексам; М — колькасць цялят, якая пастаўляецца на комплекс на працягу года (магутнасць комплексу), галоў; Kf — каэфіцыент выхаду цялят на 100 кароў і нецеляў у гаспадаркахпастаўшчыках (0,9); К? — магчымы каэфіцыент выкарыстання цялят для адкорму (напрыклад, калі выкарыстоўваюць толькі бычкоў, ён будзе роўны 0,5); Кз — каэфіцыент сезоннасці ацёлаў (вызначаецца адносінамі найменшага працэнту цялят, атрыманых у якім-небудзь месяцы, да сярэднемесячнага за год. Напрыклад, 4% за месяц і 8% у сярэднім за год, каэфіцыент сезоннасці роўны 0,5); К4 — каэфіцыент адбору цялят у гаспадарках-пастаўшчыках для вырошчвання і адкорму (выключаючы брак), 0,9; К$ — каэфіцыент захаванасці цялят на комплексе (выключаючы падзеж, брак), 0,97.
Для разлікаў асноўных параметраў тэхналогіі вытворчасці ялавічыны на прамысловых комплексах неабходна ведаць магутнасць комплексу, працягласць вытворчага цыкла і працягласць асобных перыядаў, выбракоўку жывёлы па перыядах і за ўвесь вытворчы цыкл, працягласць санітарнага перыяду і інш.
Вытворчы цыкл гэта адрэзак часу (дзён), які доўжыцца з моманту паступлення цялят на комплекс да іх рэалізацыі на мяса пасля завяршэння адкорму. Працягласць вытворчага цыкла залежыць ад прынятага варыянта тэхналогіі, інтэнсіўнасці вырошчвання, дарошчвання і адкорму жывёлы пры поўным цыкле вытворчасці, масы і ўзросту жывёлы к забою.
Поўны цыкл вытворчасці ялавічыны складаецца з асобных перыядаў (вырошчвання, дарошчвання, адкорму) са спецыялізацыяй памяшканняў, падзеленых на секцыі для ўтрымання маладняку пэўнага перыяду.
Кожная секцыя на працягу каляндарнага года выкарыстоўваецца жывёлай некалькі разоў. Колькасць абаротаў секцый у перыядзе за год (О) вылічваюць па формуле
О = ^„
Д + д
дзе 365 — колькасць дзён у годзе; Д — працягласць вытворчага перыяду, дзён; д — санітарны перыяд, дзён.
Неабходную колькасць жывёла-месцаў для ўтрымання жывёлы ў перыядзе разлічваюць, зыходзячы з пагалоўя, якое павінна прайсці праз дадзены перыяд на працягу года (Н). Напрыклад, у памяшканні першага перыяду комплексу з поўным цыклам вытворчасці паступіць пагалоўе, роўнае магутнасці комплексу плюс колькасць бракуемых жывёлін у цэлым па комплексу за ўвесь вытворчы цыкл (+2 — 3%). Праз наступныя перыяды пройдзе тая ж колькасць пагалоўя за мінусам выбракаваных жывёлін у папярэднім перыядзе.
Колькасць жывёла-месцаў у перыядзе (Вп) вылічваюць па формуле
R -Н
Вп О'
Агульную колькасць жывёла-месцаў на комплексе (Ва) вызначаюць падсумоўваннем жывёла-месцаў па перыядах вытворчага цыкла.
Патрэбнасць у секцыях для жывёлы кожнага перыяду (/) вызначаюць па формуле
, _ В„ Д + д
/ = — або I =-р—,
дзе Вп — колькасць жывёла-месцаў у перыядзе; Г — колькасць жывёлы ў тэхналагічнай групе (секцыі), галоў (каля 360); Д — працягласць перыяду, дзён; д — санітарны перыяд, дзён; Р — рытм вытворчасці, дзён.
Агульная колькасць тэхналагічных груп (КГа) вызначаюць, выкарыстоўваючы формулу
Ва кга = у,
дзе Ва — усяго жывёла-месцаў па комплексу.
Рытм вытворчасці (Р) разлічваюць па формуле
Т г ■ Т р=кг:абоР = ^Г
дзе Т — працягласць вытворчага цыкла, дзён; М — магутнасць комплексу, галсў.
Сярэднегадавое пагалоўе ў кожным перыядзе (С) вызначаюць па формуле:
В„ ■ о ■ д
365 1
0,5 ■ (Н„ + HJ ■ Д
365
або С
дзе Нн і Нк — колькасць жывёлы, якая праходзіць праз памяшканне ў пачатку і ў канцы перыяду; Д — працягласць
перыяду, дзён; В„ — умяшчальнасць перыяду, жывёла-месцаў; О — колькасць абаротаў секцый за год у перыядзе.
Агульнае пагалоўе комплексу вызначаюць падсумоўваннем сярэднегадавога пагалоўя па перыядах вытворчага цыкла.
На аснове разлічаных дадзеных (рытм вытворчасці, патрэбнасць у секцыях па перыядах вытворчага цыкла, колькасць тэхналагічных груп) састаўляюць графік завозу пагалоўя і цыклаграму руху жывёлы на комплексе.
Самастойная падрыхтоўка да заняткаў. Азнаёмцеся з асноўнымі варыянтамі інтэнсіўных тэхналогій вытворчасці ялавічыны ў малочнай жывёлагадоўлі; уясніце метады разліку асноўных тэхналагічных параметраў.
Заданні для самастойнай работы.
Заданне 1. Разлічыце рытм вытворчасці, патрэбнасць у секцыях, колькасць тэхналагічных груп і сярэднегадавое пагалоўе па перыядах вытворчага цыкла ў комплексах магутнасцю 3, 4, 5, 6, 8 і 10 тыс. галоў (табл. 127), кіруючыся дадзенымі табл. 127.
Табліца 127. Схема і асноўныя параметры тэхналогіі вытворчасці ялавічыны для розных перыядаў вытворчага цыкла
Паказчыкі
Перыяды
Разам
вырошчвання
дарошчвання
адкорму
Працягласць перыяду, дзён
130
175
175
480
Санітарны перыяд, дзён
6
6
6
18
Працягласць занятасці секцый, дзён Колькасць абаротаў секцый у год Паступіць бычкоў за 1 абарот, галоў Размер тэхналагічнай групы
136
360
181
181
498
Выбракоўка жывёлы, %
Будзе выбракавана за 1 абарот, галоў Перавод у наступныя перыяды, галоў Колькасць жывёла-месцаў:
у перыядзе
у секцыі
Патрабуецца секцый
Колькасць тэхналагічных груп
Рытм вытворчасці, дзён Сярэднегадавое пагалоўе, галоў
2,0
0,5
0,5
3,0
Занятак 27. ВЫЗНАЧЭННЕ ГАДАВОГА ПРЫРОСТУ ЖЫВОЙ МАСЫ ЖЫВЁЛЫ I ПАТРЭБНАСЦІ ПАГАЛОЎЯ КОМПЛЕКСУ Ў КАРМАХ ПРЫ ПОЎНЫМ ЦЫКЛЕ ВЫТВОРЧАСЦІ
ЯЛАВІЧЫНЫ
Мэта заняткаў. Набыць практычныя навыкі ў разліках гадавога прыросту жывой масы жывёлы па перыядах вытворчага цыкла і патрэбнасці пагалоўя комплексу ў кармах.
Дапаможнікі і абсталяванне. Зыходныя дадзеныя аб магутнасці комплексу; плануемыя сярэднясутачныя прыросты масы па перыядах і жывая маса на канец адкорму; нормы кармлення; структура рацыёнаў кармлення; пажыўнасць кармоў; мікракалькулятары.
Метадычныя ўказанні. Разлік гадавога прыросту жывой масы па перыядах вытворчага цыкла і ў цэлым па комплексу робяць на аснове колькасці тактаў у перыядзе, плануемых сярэднясутачных прыростаў жывой масы жывёліны, сярэднегадавога пагалоўя і колькасці тактаў у годзе па вытворчых перыядах.
Колькасць тактаў (Ж) у перыядзе вылічваюць па формуле ж _ Д Ж“ Р'
дзе Д — працягласць вытворчага перыяду, дзён; Р — рытм вытворчасці, дзён.
Сярэднясутачныя прыросты жывой масы па перыядах вытворчага цыкла плануюць з ўлікам дасягнення на канец перыяду адкорму жывой масы не менш 420 кг.
Колькасць тактаў у годзе па перыядах (Ш) вызначаюць па формуле
Ш =^.
Прырост жывой масы на 1 галаву за такт (Мт) вылічваюць па формуле
Мт = Пс Р,
дзе Пс — сярэднясутачны прырост масы, г; Р — рытм вытворчасці, дзён.
Валавы прырост жывой масы ад усяго пагалоўя за такт (Мтв) можна вызначыць па формуле
Мтв = Мт • С,
дзе С — сярэднегадавое пагалоўе бычкоў у перыядзе.
Прырост жывой масы па перыядах вызначаюць множаннем валавога прыросту масы ўсяго пагалоўя за кожны такт ў перыядзе (Мтв) на колькасць тактаў у годзе (Ш) з далейшым падсумоўваннем атрыманых велічынь.
Гадавы прырост жывой масы па комплексу вызначаюць падсумоўваннем валавога прыросту жывой масы па перыядах вытворчага цыкла.
Прыкладная форма разлікаў прыросту жывой масы бычкоў па тактах і гадавога прыросту па перыядах вытворчага цыкла і ў цэлым па комплексу прыведзена ў табл. 128.
Разлік гадавой патрэбнасці жывёлы комплексу ў кармах пачынаюць з вызначэння сутачнай патрэбнасці ў кармах (к.а.) па перыядах вытворчага цыкла з улікам плануемых сярэднясутачных прыростаў жывой масы, норм кармлення, жывой масы і ўзросту бычкоў к забою.
Методыка вызначэння патрэбнасці ў кожным відзе корму на галаву ў суткі, а таксама размеру пасяўной плошчы для вытворчасці пэўнага віду корму прыведзены ў занятку 23.
Таб л і ца 128. Разлік гадавога прыросту жывой масы бычкоў па вытворчых перыядах пры поўным цыкле вытворчасці ялавічыны (магутнасць комплексу — 9 тыс. галоў, жывая маса к заканчэнню адкорму — 465 кг)
Назва перыяду
Тактаў у перыядзе
Сярэднясутачны прырост масы, г
Прырост масы 1 галавы за такт, кг
Сярэднегадавое пагалоўе
Валавы прырост масы ад усяго пагалоўя за такт, ц
Колькасць тактаў у годзе
Гадавы прырост жывой масы, ц
Вырошчвання
1-7
650
12,35
3269
403,72
2,81
1134,4
Разам
86,5
3269
2826,0
2,81
7941,0
Дарошчвання
1-9
850
16,15
4345
701,72
2,08
1459,6
Разам
145,4
4345
6315,5
2,08
13136,0
Адкорму
1-9
1100
20,9
4323
903,51
2,08
1879,3
Разам
188,1
4323
8131,6
2,08
16914,0
Усяго
420,0
11937
17273
37991
Гадавую п
КНІГІ ОНЛАЙН
