КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Мы стаялі на тым самым мосце, які пабудавалі па загадзе Тэнджыла над глыбокай цяснінай, што раздзяляе дзве краіны: Карманьяку і Наджыялу, размешчаныя па абодва бакі Старажытнай Ракі. Рака, глыбокая пад мостам, несла сябе далей да вадаспада і з гулкім ровам кідалася з яго. — Як можна было пабудаваць мост над такой страшнай цяснінай? — запытаў я ў Джанатана. — Мне таксама хацелася б даведацца пра гэта, — адказаў ён. — Колькі жыццяў загінула, пакуль ён будаваўся? Колькі людзей зрывалася ўніз і знікала з крыкам у вадаспадзе Карма? Як бы мне хацелася ведаць пра ўсё гэта. Мяне скаланула, нібы пачуў я развітальны крык людзей, які ўсё яшчэ аддаецца рэхам у гарах. Цяпер мы знаходзіліся вельмі блізка ад замка Тэнджыла. Па другі бок моста бачылася дарога, якая вядзе ў горы, у Старажытныя Горы Карманьякі. — Калі ісці па гэтай дарозе, то прыйдзеш да сцен замка Тэнджыла, — сказаў Джанатан. Мы распалілі вогнішча на выступе скалы, высока над вадаспадам. Я сеў да вадаспада спіной, каб не бачыць мост, які вядзе да замка Тэнджыла. Я бачыў толькі вогнішча, якое мігцела на фоне гор, і добры прыгожы твар Джанатана ў водблісках агню, а таксама коней, якія адпачывалі воддаль. — Гэта вогнішча самае лепшае за ўсе, каля якіх даводзілася сядзець, — прызнаўся я. — Бо тут я побач з табой, Джанатан. Дзе б я ні быў, я адчуваў сябе ўпэўнена да таго часу, пакуль Джанатан быў са мной. I цяпер я быў шчаслівы, таму што я сядзеў каля вогнішча побач з ім, а гэта якраз тое, пра што мы так часта гаварылі, калі яшчэ жылі на зямлі. — Дні вогнішчаў і легенд — памятаеш, як ты расказваў мне пра гэта? — Так, памятаю, — адказаў Джанатан. — Але тады я не ведаў, што тут, у Наджыяле, такія жорсткія легенды. — А ці гэта павінна быць так? — запытаўся я. Нейкі час ён, гледзячы на агонь, сядзеў моўчкі, потым загаварыў: — He, калі апошняя бітва закончыцца, Наджыяла зноў, магчыма, будзе краінай, дзе ўсе казкі стануць добрымі, а жыццё будзе лёгкім, як раней. Успыхнула полымя, і ў яго водблісках я ўбачыў, які сумны і стомлены быў Джанатан. — Апошняя бітва, Сухарык, будзе страшнай казкай пра смерць і толькі пра смерць. Таму Орвар павінен узначаліць бітву. Я не магу забіваць... «Я гэта ведаю», — падумалася мне, і я запытаўся ў яго: — Навошта ты выратаваў жыццё таму чалавеку, Парку? Ці ж гэта добра? — Я не ведаю, ці правільна зрабіў, — адказаў Джанатан. — Але ёсць рэчы, якія трэба рабіць не разважаючы, інакш ты не чалавек, а дрэнь, — я казаў табе пра гэта раней. — А вось, скажам, яны здагадаліся б, хто ты, — працягваў я, — і схапілі б цябе... — Ну што ж, яны схапілі б Львінае Сэрца, а не кавалак дрэні, — адказаў Джанатан. Наша вогнішча паступова затухала, і цемра апускалася на горы. Спачатку толькі мяккае сутонне ахінула наваколле, а потым найшоў чорны змрок, які засланіў сабою ўсё, і можна было чуць толькі гул вадаспада Карма. Я яшчэ бліжэй прытуліўся да Джанатана, мы сядзелі, прыпёршыся спінамі да скалы, і ў цемры размаўлялі адзін з адным. Я зусім не баяўся, але мне было неяк не па сабе. Я павінен быў заснуць, як сказаў мне Джанатан, але я ведаў, што не змагу. Я і размаўляць не мог з-за таго пачуцця неспакою, якое ў мяне з’явілася не ад цемры, а па нейкай іншай прычыне, не ведаю чаму. I ўсё ж побач са мной быў Джанатан. Успыхнула маланка, і прагрымеў гром. Аглушальны грукат пранёсся па гарах, а потым абрынуўся на нас. Гэта была навальніца, якую цяжка ўявіць: раскаты грому несліся па гарах так аглушальна, што перакрывалі гул вадаспада Кармы, а ўспышкі маланак спяшаліся адна за адной. Маланка то асляпляла нас, то зноў наставала непраглядная цемра. Потым яшчэ раз успыхнула маланка, болыл жахлівая, чым усе папярэднія, на імгненне асвятліўшы ўсё навокал. I ў гэтае імгненне, у гэтым святле я ўбачыў Катлу. Я ўбачыў Катлу. Глава 13 Так, я ўбачыў' Катлу, але што адбылося потым, не памятаю. Я проста праваліўся ў нейкую цемру і не прачынаўся да таго часу, пакуль не прайшла навальніца і пакуль світанак не ўзяўся над вершалінамі гор. Галава мая ляжала на каленях у Джанатана, і як толькі я згадваў, што далёка, на тым беразе ракі, на строме над вадаспадам паявілася Катла, мяне ахопліваў жах. Я пачынаў ускрыкваць, калі згадваў пра гэта, і Джанатан спрабаваў супакоіць мяне: — Яе ўжо тут няма, яна пайшла. А я ўсё енчыў і енчыў: — Як жа такое стварэнне, як Катла, можа існаваць? Гэт страшыдла, праўда? — Так, гэта страшыдла, — адказваў Джанатан. — Гэта драконіха, якая захавалася са старадаўніх часоў, і яна такая ж жорсткая, як Тэнджыл. — Дзе ж ён яе ўзяў? — не сунімаўся я. — Яна паявілася з пячоры Катлы, так думаюць людзі, — адказаў Джанатан. — Яна заснула калісьці ў старажытныя часы і праспала тысячы год, і ніхто не ведаў, што яна існуе. Але аднойчы раніцой яна прачнулася, і той страшнай раніцой яна папаўзла да замка Тэнджыла, выпускаючы смертаносны агонь на кожнага, хто ёй трапляўся. I ўсе на яе шляху паміралі. — Чаму ж яна не забіла Тэнджыла? — запытаў я. — Тэнджыл схаваўся ў пакоях свайго замка. Калі яна наблізілася да яго, ён схапіў вялізны рог, якім склікаюць салдат, і затрубіў у яго. — I што з таго? — здзівіўся я. — Катла падпаўзла да яго, як сабака, і з таго часу яна падпарадкоўваецца Тэнджылу і толькі Тэнджылу, яна баіцца гуку гэтага рога. Калі ён дзьме ў яго, яна падпарадкоўваецца яму без пярэчання. Станавілася ўсё святлей і святлей. Вяршыні гор у Карманьяцы паблісквалі, як агонь Катлы, а мы якраз збіраліся ў Карманьяку! Як я баяўся, о, як страшэнна я баяўся! Хто ведае, дзе падпільноўвае Катла? Дзе яна сядзіць, дзе яна жыве? Ці мо і жыве ў пячоры Катлы? А як Орвар трапіў туды? Я і запытаў у Джанатана пра гэта. Ен пачаў расказваць, што Катла не жыве ў пячоры Катлы пасля таго, як прачнулася. Яна ніколі не вярталася туды. Тэнджыл трымае яе на прывязі каля вадаспада Карма ў пячоры. Яна нібы сядзіць на залатым ланцугу і будзе датуль там заставацца, пакуль Тэнджыл не возьме яе з сабой, каб навесці жах на людзей, якіх ён катуе. — Аднаго разу мне давялося бачыць яе ў Даліне Дзікай Ружы, — сказаў Джанатан. — I ты не спалохаўся? — Спалохаўся, — прызнаўся ён. Жах ахапіў мяне. — Я так баюся, Джанатан. Катла заб’е нас. Ен паспрабаваў зноў супакоіць мяне: — Але ж яна на ланцугу. Яна можа рухацца толькі на даўжыню ланцуга. He далей, як да стромы, на якой ты яе бачыў. Яна амаль увесь час стаіць на гэтай строме і глядзіць на вадаспад Карма. — Навошта яна робіць гэта? — дзіўлюся я. — He ведаю, — кажа Джанатан. — Магчыма, яна шукае Карму. — А хто такі Карм? — дапытваюся я. — О, гэта балбатня Эльфрыды, — кажа Джанатан. — Ніхто ніколі не бачыў Карма. Яго наогул няма. Але Эльфрыда сцвярджае, што калісьці, даўным-даўно, ён жыў у вадаспадзе Карма і што Катла ненавідзела яго. I ніяк не можа пра гэта забыць. Таму яна і стаіць тут і ўглядаецца. — Але хто ж ён такі? Як ён мог жыць у вадаспадзе? — Гэта таксама страшыдла, — адказаў Джанатан. — Марскі змей даўжынёй, як гэта рака ўшыркі. Але, магчыма, гэта адна са старадаўніх легенд. — А можа, ён такая ж выдумка, як Катла? — прыйшла мне ў галаву нечаканая думка. Джанатан як не пачуў майго пытання і загаварыў пра іншае: — Ведаеш, што мне сказала Эльфрыда, калі ты збіраў у лесе суніцы? Яна сказала, што калі яна была маленькай, то дзяцей часта палохалі Кармам і Катлай. Сагі пра дракона ў пячоры Катлы і пра марскога змея ў вадаспадзе Карма ў дзяцінстве яна чула шмат разоў. Дык, можа, гэта сапраўды адна са старадаўніх car, якой людзі палохаюць дзяцей... — А ці не магло стацца так, што Катла жыве ў сваёй пячоры і адначасова існуе як сага? — Так, гэта якраз тое, пра што гаварыла Эльфрыда, — згадзіўся Джанатан. 3 заміраннем сэрца я думаў, што ў Карманьяцы поўна страшыдлаў. Мне не хацелася туды ісці, але трэба было. Мы падмацаваліся з торбы ядой, пакінуўіпы сёе-тое і для Орвара — Джанатан папярэдзіў, што ў пячоры Катлы страшэнны голад. Грым і Ф’ялар пілі дажджавую ваду, якая сабралася ў трэшчынах. Тут, у гарах, ім не было дзе пасвіцца, толькі каля моста сямтам прабілася трава, так што і яны падсілкаваліся перад дарогай. I вось мы праязджаем па мосце ў Карманьяку, у краіну Тэнджыла, у краіну страшыдлаў. Я быў такі напалоханы, што ўвесь калаціўся. Хоць і не надта верыў, што змей існуе, тым не менш думалася: а раптам ён выскачыць з глыбіні, схопіць і пацягне нас з Джанатанам у вадаспад Карма? А яшчэ ж Катла... Я баяўся яе больш за ўсё на свеце. Можа, яна чакае нас там, на Тэнджылавым беразе, са сваёй зубастай пашчай і агнём з яе, які нясе смерць? О, як я быў напалоханы!.. Але мы пераехалі мост, і я не ўбачыў ніякай Катлы — на строме, прынамсі, яе не было. — He, яе тут няма, — сказаў я Джанатану. Але яна была. He на строме — яе пачварная галава высоўвалася з-за агромністай глыбы каменя па дарозе да замка Тэнджыла. Мы ўбачылі яе там. I яна заўважыла нас, і пачуўся рык, ад якога, здавалася, могуць абрушыцца горы. 3 яе храпы, калі яна, задыхаючыся ад злосці, ірвалася з ланцуга, вывяргаліся струмені агню і дыму. Грым і Ф’ялар шалелі ад перапуду, і мы ледзь стрымлівалі іх, ды і сам я быў напалоханы да смерці. Я ўгаворваў Джанатана вярнуцца дадому ў Наджыялу, але ён не згаджаўся. — Мы не можам пакінуць Орвара, — гаварыў ён. — He бойся. Катла не дастане нас, як бы яна ні рвалася з ланцуга. Але нам трэба спяшацца — Катлу могуць пачуць у замку Тэнджыла, успрыняць гэта як сігнал небяспекі, і тады на нас нападзе зграя Тэнджылавых салдат. Трэба ўцякаць і схавацца дзе-небудзь у гарах. Мы доўга ехалі па неймаверна вузкіх, крутых горных сцежках, з-пад капытоў нашых коней ляцелі іскры. Каб заблытаць сляды, мы кружылі петлямі вакол скал. Кожную хвіліну я чакаў, што вось-вось пачуюцца тупат коней і крыкі салдат Тэнджыла, якія пачнуць страляць па нас з лукаў, пагражаць коп'ямі і мячамі. Але нічога такога не чулася. Відаць, няпроста было высачыць каго-небудзь у нетрах гор Карманьякі, а ўцекачам лёгка пазбегнуць сваіх ворагаў. — Куды мы едзем? — запытаўся я ў Джанатана, калі мы заглыбіліся ў горы. — У пячору Катлы, канечне, — адказаў ён. — Мы ўжо амаль на месцы. Вось перад намі гара Катлы... Ага, дык вось, значыцца, якая яна... Перад намі шырокае плато з крутымі схіламі, якія рэзка абрываюцца ўніз. 3 нашага боку схілы не такія крутыя, па іх, калі трэба, лёгка падняцца наверх, што мы ўрэшце і зрабілі, таму што нам проста неабходна прайсці праз гэтую гару, — так вырашыў Джанатан.