Слоўнік з малюнкамі
Мікола Яленскі
Выдавец: Народная асвета
Памер: 264с.
Мінск 1994
У. Скарынкін
смлач — асілак (аб асілку)
Трактар «Беларусь» — асілак, ён абуты ў шыны-колы.
Калі едзе па дарозе, любата на ўсё ваколле.
М. Гамолка
смльный — мбцны, дўжы
Займайцеся фізкультурай!
Расціце дужымі і спрытнымі!
снрень — бэз
У нямой задуме дрэмле цёмны лес. Сіні пах разносіць вокал саду бэз.
С. Новік-Пяюн
смянне — ззянне
Ззянне зорак у начным небе — дзівосная карціна. Колькі іх? He злічыць.
сказанме — паданне (у паданні)
У паданнях і казках расказваецца пра волатаў і асілкаў.
сказка — казка (у казцы)
Песня і казка ходзяць у пары, сеюць па свеце дзівы і чары.
Янка Купала
сказуемое — ыказнік (аб выказніку)
Выказнік — галоўны член сказа.
Ен адказвае на пытанні што робяць? што робіць?
скалка — качалка (на качалцы)
Качалкай раскатваюць цеста для пячэння.
скамейка — лаўка, услон, зэдлік (на лаўцы, на ўслбне, на зэдліку)
Клапатлівы бацька-слон для сябе зрабіў услон, а для сына-сланяняткі збіў услончык-усланятка.
Паглядзі
на ўслон і ўслончык, ну, нібыта
слон і слончык.
I. Муравейка
скатерть—абрўс [на абрўсе)
Для гасцей абрус у нас сцелюць гэткі якраз белы-белы.
Н. Гілевіч
сквозь — праз, скрозь
Скрозь зямлю прайшоў, чырвоную шапачку знайшоў.
скворец — шпак (на шпакў)
Шпак, шпак-пераймала, знаеш песень ты нямала.
А. Дзеружынскі
скользйть
скворечнмк — шпакбўня (у шпакбўні]
У шпакоўні — пуста, ціха.
Дзесь на поўдні шпак, шпачыха.
Эдзі Агняцвет
склон — схіл, адхбн
На цёплым адхоне зацвілі першыя краскі. Гэта цвіце падбел.
склоненне — скланённе (аб скланённі)
Скланенне — гэта змяненне слоў па склонах.
скобка — дўжка (у дўжцы)
Дужка — пісьмовы знак.
сковорода — патэльня (на патэльні)
На патэльні пякуць бліны, аладкі, яечню.
сковороднмк — чапяла
Чапяла з хаты ўцякла, раскрычалася, чапяла да чаплі чаплялася.
Эдзі Агняцвет
скользнть — слізгаць, кбўзацца
Бег, спяшаўся Саша ў школу, пад нагамі лёд чок-чок.
Каўзануўся, не ўтрымаўся — прызямліўся на бачок.
П. Прануза
скользкмй — слізкі, кбўзкі
Хлопчык дапамог бабульцы прайсці па коўзкай дарожцы. Так паступаюць добрыя сэрцам і выхаваныя дзеці.
сколько — кбльк
А колькі зелені там летам!
Як у вяночку, стаіць хата.
Грыбоў і ягад — страх багата!
Якуб Колас
скорая помоіць — хўткая дапамбга (аб хўткай дапамбзе)
На баку — чырвоны крыж. Ты калі, машына, спіш? Добры доктар
У дарозе, ён на хуткай дапамозе.
А. Емяльянаў
скорбь — смўтак (у смўтку)
Хай смутак і гора абыдуць вас бокам.
скоро — хўтка
Хутка лета! Хутка лета!
He злічыць на лузе кветак!
скорость — хўткасць (на хўткасці)
У горадзе шафёр збаўляе хуткасць.
Тут шмат людзей. Трэба быць уважлівым.
скорый, скрйпеть, скромный, скука, скучно, слагаемое, сладкйй 184
скорый — хўткі
Хуткі цягнік імчыць, як ракета.
скрнпеть — рыпёць
Дзверы рыпяць — завесы трэба змазаць.
скромный — сціплы
Сціплы — значыць просты, неганарлівы.
скука — нуда, сум
Кліча жук сваіх сябровак — божых кроплястых каровак, стукнуў ножкай:
— Бум! Бум! Бум!
Прэч, туга, журба і сум!
X. Жычка
скучно — сўмна, маркбтна
Лес, як дзед убогі з доўгімі вусамі, апусціў галіны
і стаіць журботна, зрэдку верхавіны зашумяць маркотна.
Якуб Колас
слагаемое — складаемае
Складаемае — гэта лік, які складаецца з другім лікам.
сладкнй — салбдкі
А сок быў свежы, такі хвацкі, такі салодкі, забіяцкі!
Якуб Колас
сладостм — прысмакі, ласункі
Ласункаў у краме Малую Настулю
купіла мама. мама частуе.
сластёна — ласўн, ласўхе (ласунў, ласўсе)
Мядзведзь — ласун: любіць мёд, маліны.
следмть — сачыць
А дзеці іх даўно сачылі і на ляту блінцы лавілі.
Якуб Колас
следуюіцмй — настўпны
У кожным наступным класе ты будзеш ведаць усё больш і больш.
слнвкн — смятанка, вяршкі (у смятанцы, у вяршках)
Кот-абармот вяршкі злізаў і язык паказаў.
слмтно — разам
Прыстаўка са словам пішацца заўсёды разам, а прыназоўнік — асобна.
словарь — слбўнік (у слоўніку)
Я слоўнік гартаю, прачытваю зноў — якіх там, якіх там няма толькі слоў.
М. Дукса
слог — (у складзе)
Склады чытаць ты пойдзеш скора, абы каб літары нам знаць...
Якуб Колас
сложенне — снладанне (аб складанні]
Складанне і адыманне — арыфметычныя дзеянні.
сложный — складаны
У складаным слове два і больш каранёў.
слух — слых (па слыху)
Доктар ЛОР — гэта той, хто правярае слых твой.
случай — іыпадак, здарэнне (пры выпадку, пры здарэнні)
Выпадак быў
дужа рэдкі —
воўк зайцу
звязаў шкарпэткі.
Р. Барадулін
слышать — чуць
Я чую шум рознагалосы
лясоў, лугоў, дзе звоняць косы...
Якуб Колас
слюна — сліна
Незадаволены навінай
Алесь праз зубы цыркнуў слінай.
Якуб Колас
слякоть, смекалйстый, смекалка, смородйна, смотреть, смысл
с
слякоть — слбта (па слбце)
А я ў слоту, у імжу, у снег, мароз, у вецер адно і знаю, што ляжу — ці дзень, ці ноч, ці вечар. (Дарога.)
К. Цвірка
смекалмстый — кёмлівы
Кемлівы — гэта значыць здагадлівы, цямкі.
смекалка — кёмлівасць
Хто кемлівасць мае, нідзе не прападае.
смотреть — глядзёць
Замерлі хлопцы, а ні зыку:
мінута важна і вяліка;
глядзяць на дзядзьку і чакаюць
і дзядзьку поглядам пытаюць:
«Ну як? ці смачны? ці салодкі?»
Якуб Колас
смысл — сэнс
Кожнае слова мае свой сэнс.
Таму заўсёды думай, перш чым сказаць.
снадобье — зёлле, зёл (аб зёллі, аб зёлках)
Зелле — гэта лекавыя травы: чабор, мята, дзівасіл.
снаружн — знадвбрку, звбнку
Знадворку хата, як старая, а зойдзеш — новай выглядае.
сначала — спачатку, спярша
Пачынаем дзень спачатку фізкультурнаю зарадкай.
А. Александровіч
^снегнрь — і ль, снягір (аб гілі, аб снегіры)
Ссунуў шапачку на вочы, хвосцікам — віль, віль.
Жыць у клетцы ён не хоча, любіць волю гіль.
Васіль Вітка
снова — зноў
Вясёлы музыкант
жыве ў нас за сцяной. Зноў разбудзіў мяне
ен дудкаю сваен.
собака—сабш (пры сабаку)
А на дварэ дзесь каля будкі чагось брахнуў сабака чуткі, брахнуў і змоўк, бы страшна < і ноч брахаць не пазваляла.
Якуб Колас
189 собранйе, собственный, событйе, совесть, совет, советоваться, современный, совсем
собранне — сход (на схбдзе)
На бацькоўскі сход прыйшлі нашы таты і мамы,
собственный — пасны
Даўно ўжо бацька жыў думою разжыцца ўласнаю зямлёю.
Якуб Колас
событме — (аб падзёі)
Вось падзея дык падзея: адны пяцёркі ў Мацвея.
совесть — умлёнме
Гонар і сумленне за грошы не купіш.
совет — парада
Парады заўсёды пытайся ў разумнага.
советоваться — нцца
У змакрэлым вецці дрэў птушкі звонка раяцца.
В. Гардзей
современный — сучасны
Сучасны — значыць новы, цяперашні.
совсем — зусім
А гэты Юзік-шаляніца, малы яшчэ, зусім дурніца, так пад нагамі і таўчэцца.
Якуб Колас
согласйе, согласйться, согласный, содержанйе, соедйнять, ' создать, созреть, солнце
согласме — гбда (у згбдзе)
3 людзьмі жыві заўсёды ў згодзе. Згода людзей яднае, а сварка разлучае.
согласмться —
На падказку не згаджайся, думай сам і не здавайся.
согласный —
Гукі [6], [в], [г], [д]зычныя.
содержанне — (у змёсце)
Кніга мае змест.
соедмнять — злучаць
Мост злучае берагі ракі.
создать —стварыць
Багата, родная ты мова, цябе стварыў і ўзнёс народ.
П. Броўка
созреть —
Вось і восень прыйшла: яблыкі паспелі.
солнце — сбнца (на сбнцы)
Сонейка-сонца, залатое донца, не хавайся ў бары, а гары, гары, гары.
Г, /ванова
191 солонка, сообіцать, соревнованйе, сорйнка, сосед, сосна, сосулька
солонка — сальніца (у сальніцы)
У сальніцу насыпалі соль.
сообіцать — пазедамляць
Па радыё паведамілі пра наступленне халадоў.
соревнованне — спаббрніцтва
На стадыёне праходзяць спаборніцтвы.
сормнка — парушынк (у парушынцы)
У чужым воку і парушынку заўважаеш, а ў сваім і бервяна не бачыш.
сосед — сусёд (пры сусёдзе)
Калі раіш суседу, то абмазгуй да следу.
сосна — хвбя, сасна (на хвбі, на саснё)
Старыя хвоі і яліны, далёка кінуўшы галіны, глядзелі хораша, любоўна...
Якуб Колас
М. Чарняўскі
сосулька — ляд (на ледзяшы
Лядзяш, бы градуснік вясны, пад пахаю застрэшка.
с
Софья, сочувствйе, союз, спасать, спасенйе, спасйбо, спйчка 192
Софья — Збся (аб Збсі)
Вышывала шоўкам Зоська браціку свайму Антоську
на сарочцы каласкі, а між імі васількі.
Язэп Пушча
сочувствме — спачуванне
Выказаць шчырае спачуванне заўсёды да месца.
союз — $лўчнг (аб злўчніку)
Злучнік злучае словы ў сказе.
спасать — ратаваць
Хто параіць, як Міколу нам ад двоек ратаваць!
Трэба кожны раз да школы ўрокі добра рыхтаваць.
спасенме — ратўнак, паратўнак (аб ратўнку, аб паратўнку)
Паратунку просіць няшчасны. Памажы яму! He прайдзі міма!
спасмбо — дзякуй
Калі ласка, дзякуй, добры дзень — ветлівыя словы чую ад людзей.
Я таксама буду імі даражыць, з ветлівымі словамі лёгка жыць.
Т. Кляшторная
спнчка — запалка (на запалцы)
He турбуйце сну запалкі!
Ціха.
Дрэмлюць там агню гукалкі — ліха!
Эдзі Агняцвет
193 спйца, спокойной ночй, спор, спорйть, способность, способный,
справка
спнца — прутбк (на пруткў)
Са старэнькае кашолкі ніткі колераў вясёлкі разам збегліся з клубкоў да бабуліных пруткоў.
Л. Шырын
спокойной ночм — дббрай ночыг дабранач Дабранач кажуць перад сном.
спор — спрэчка (у спрэчцы)
Паміж Толікам і Ясем
спрэчка неяк пачалася:
хто дужэйшы? хто смялейшы?
хто спрытнейшы, разумнейшы?
спорнть — спрачацца
Спрачаюцца сябры, крычаць, ніхто не хоча ўступаць.
способность — здбльнасць
Кожны чалавек мае пэўныя здольнасці, толькі трэба развіць іх.
способный здбльны
Здольны — значыць таленавіты.
справка — давёдка (у давёдцы)
Доктар мне даведку даў, рабіць зарадку загадаў.
13. М. Яленск і
спрашйвать, спряженйе, спрятаться, сравнйвать, сразу, среда 194
спрашмвать — пытацца
Алесь не рад быў, што спытаўся, і ў кут ён борздзенька схаваўся.
Якуб Колас
спряженне — спражэнне (пры спражэнні)
Спражэнне — гэта змяненне дзеясловаў па асобах і ліках.
спрятаться — схавацца
Дзе схаваўся Снегавік?
Дзе ён, сплакаўшыся, знік?
Хлопцы па двары ішлі — толькі лужынку знайшлі.
В. Гардзей
сравнмвать — параўнбўваць
Параўнай ластаўку са стрыжом.
Чым падобныя яны і чым адрозніваюцца?
сразу — адразу
Ціха шапочуць чарот, асака... Вуду закінуў адразу рыбак — зловіцца, можа, зубасты шчупак.
А. Дзеружынскі
среда — серада
Серада — трэці дзень тыдня.
195 среднйй род, срок, срочно, ссора, ссорйться, стадо
КНІГІ ОНЛАЙН
