У месяцавым ззянні
Поль Верлен
Выдавец: Мастацкая літаратура
Памер: 168с.
Мінск 1974
Гне плач.
Слабы,— слупы Пакут, жальбы Лічу.
Пад ветру свіст, Як мёртвы ліст, Лячу.
VI ШЛРЛЯ ГАДЗІНА
Месяц чырвоны над пізкім тумааам, Шзкі туман карагодзіць над лугам, Там, дзе чароты зялёным паўкругам Глухнупь у крркаце жаб несціханым.
Веіікі заплюшчылі зноўку лілеі; Стрункія, стромкія, далечна ў полі, Як таямпічыя анакі, таполі;
I светлячок па-над лозамі тлес;
Совы, разняўшы цяжэзвыя крылы, & прыцсмкаў мякка вяслуюць і шрра;
Млечны Шлях пенячы, ціха Венера Долу сыходзіць... Ноч наступіла.
VII САЛАВЕЙ
Бы стрывожаных выраяў крык жураўліны, Наляцелі, б'юць клінам у сэрца ўспаміны, Лістападам мігцяць на ліловым скрыжалі Надламанага клёна над заваддзю Жалю, Залатым лістападам над хваль задуменнем, Над падмытым ракоіі пакручастым каррннем; Наляцелі, ды з плоймай ліхіх пагавораў, Прыгасае, аднак, буйны, гонкі іх нораў Засаакоеным ветрыкам, рэхам рахманым Паміж дрэў, захінутых гушчрзным туманам, I не чутна, нарэшце, болып анічагуткі,— Вы былі, пе былі, плёткі, выдумкі, чуткі?! — Ані гуку, нібы запяло ўсім дьіханне, Чую голас адзін толькі,., 0, зпемаганне!.. Птушку Першай Любові сваёй толькі чую, Пібы ў псршыя дні, мне і сёння вяшчуе, Бледны месяц ўрачыста ўзняла на паўсвета, Задуменнасцю іючы астуджвае лста I калыша ў блакіце святочпа, юнача Задрыжалае дррва і птушку, што плача.
Са зборніка
“ШЫКОЎІІЫЯ СВЯТЫ"
1869
У МЕСЯЦАВЫМ ЗЗЯННІ
Твая душа— шыкоўных свят пейзаж, На ім пад лютняў залатое гранне Прыгожых масак сунбцца кірмаш, Спаяылены ад пераанранайня.
Яаы ўслаўляюць па сумотны лад Жыццё, непераможнае кахапде, Ды шчасцем пе праменіць іх пагляд, 3-ііваючыся з мееяцавым ззяннем,
Яго святло і сумная краса
Трывожаць дрэвы, птушак летудепні. Халодная аплача іх раса, На мармуры фантаішых ішрскаў цені.
КЛІМЕНЕ
Містычнай баркаролай, Без лішніх слоў вясёлай, Чаруеві ™, бо вочы — Колер ночы,
Бо голас твой дзівоспы Хвалюе, нібы вёсны, Хістае дум нахілых Небасхілы,
Бо слешш лебядзінай Рук белізной адзінай, Бо шчырасць скрозь, заўсёды — Вось твой водар,
Бо ўся твая істота, Як музыка-пяшчота Ў апёльскім пімбе чыстым,
Прамяністым,
Рух кожвы, чараў поўны... Рытм сэрца мой няўлоўны, рладзь з Імі, не забудзь
I всчпай будзь!..
НЯДБАЛЫЯ
— Наперакор уеім заразам Памром, калі вы згодны, разам?.. — (), праііанова з рэдкіх, значных...
— Хай з ррдкіх, ды харошых, Скроні Заквецім, 6ы ў «Дркамероне».
— Хі-хі!.. Кахапак вы дзівачны!..
— Дзівачны?.. Можа... Ды каханак — Пакліч адпо мяне па ганак!..
Дык згода —разам паміраем?..
— Відаць, мастак вы і на жарты 1 Оо.іьш, чым у каханпі, варты, Ды мпе жыццё здаецца раем...
... Калісьці так і Дарымепа
3 Цірсісам ійчасна, задуменна Праседжвалі ўсе почы, ранкі,
Ды як на кару, пепапраўпа Адклалі мару ўмерпі слаўна...
Хі-хі!.. Дзівачныя каханкі!..
КАЛАМБША
Ах, што за пяро!.. Пусціўся П’еро
У тан, Гарцуе блыхой, Падмогай ліхой Каптап,
За ім Арлекіп, Што можа ўсім клін Падбіць, Дурнявы Леандр, Нябога Касандр
Віць-віць.
оДо-міфа-соль-ля!..» Тапцуюць каля Яе.
Бы льюць па іх вар, Ды кожпага твар Пяе.
Зялёных вачрй — Кашрчых ярчрй — Прыжмур:
«А ну, павярні, Па лапкі і пі
Мур-мур!,,»
Влртлявы падол, Яны ж навакол, Як рой, У суме, пудзе Насустрач бядзе Старой.
Нлўмолыіая, ўсім Свет эасціш ты ім, Як дым,
Чаруеш здаля, Каб здрадзіць пас.ія
Усім!
ПАЎГОЛАСАМ
Поўдзспь спякотай змарыў, Сцішыўся ў пебе сасной, Злучым кахапня парыў 3 мудрай яго пішынёй.
Душы, і сзрцы, і сны, Шчырых пачуццяў ркстаз Хай, з калыханнем сасяы Зліўшыся, цішацца ўраз.
Вочы свае прызаплюшч, Рукі скрыжуй у любві, Ўсе дажаданпі, як плюшч, Сррца прыспалага рві.
Хвалі пажоўклай травы, Дай закалыхвацца ім I рабаціць астравы Кветнікаў тхненнем сваім.
Л печар з чорпых дубоў Долу спадзе між алей, Пашы адчай і любоў > ,, Выспевае салавей.
СЕНТЫМЕНТАЛЬНАЯ БЯСЕДА
Праз парк стары, струхлелы сад Дзве постаці — туды, назад.
Пагаслы зрок, бяскроўнасць губ, Глухавы шрпт пра пяжар згуб.
Праз парк стары, струхлелы сад Дзвс здані — з возіркам назад.
— Ты ў шчасці памятаеш пас?..
— Навошта ўспамінаць той час?..
— Ты сэрцам рвешся да мяпе?..
Прысніць, пабачыць марыш?,,— He...
— Як?!. А было ж адво святло — Да вуснаў вусны!..— Мо й было...
— А быў блакіт — бяскрай для крыл!..
— Няма ўжо. Чораы нсбасхіл,,.
Так ходзяць, ад людзей наўзбоч, I толькі слухае іх ноч.
Са абоуніка
„ДОБРАЯ ПЕСНЯ«
1870
* * *
Сонца ўстала ціхенька, цяпліць, залаціць
Лес жытнёвых сцяблін, што ў расінках трымціць, А блакіт сйежасць ночы не вып’е піяк,
Выйдзі, глянь, паглядзі —яроста так, проста так!„ Уэдоўж ррчкі — прыжоўклыя хвалі травы, Між алешын старых—сцежка ўецда, равы. А з тае стараны бусел — крылы ў pace — Залацінку-саломінку ў дзюбе нясе, I ляціць за ім цень яго ў люстры вады. Вось і ўсё.
Летуценніку ж грта раўжды Раэганяла няветлыя ветразі хмар, ІІараджала ў душы пекнату светлых мар, Калыхала ўспамівы, і вобраз яе Яснай явай, якая зіхдіць і пяе, Уставаў, прагу ласкі, жадапні будзіў Мо камусьці на ўсмешку, камусьці на здзіў, Што, нарэшде, знайшоў, што, нарршцс, ў душы Ёсць эаступпік-душа, што яны — спарышы.
A A *
Усе, што ссць, красы адденйі Яе шасяаццаць тояць год, Маленства спы, і летуценві, I дум нявінпы карагод.
А воч анёлавыя лункі, Таго не зяаючы, яны Пра незямныя пацалункі Дзівоспа абуджаюдь спы.
А рук тапюткіх даланяты, Якім у дяжар матылёк, Трымаюць—не ўпячрш дахаты, He могучы ад іх рдалёк.
I чыеціні душы ў падмогу Дум перакопанасць яе, Што развідняе ёй дарогу Так, як святло душы пяе.
А дзе бязлітасна і тупа Спадзе насмсшка плеткара, Япа ўсміхпецца люба, скупа, Як міласррная сястра, 3«рпе, і, можа, закахана,— Хто ведае?.. He я ж, паэт, Што ля акна яе да рана Гатовы жабраваць прывет,
Быпь песняй добрай ці благою!.. Ды пра адно паеведчу тут: Мне соладка — за мітульгою Чаканняў піць пітво пакут.
я % %
Грта — усмешка адчыньвала сенцы Ў чэрвень, у ранак, у клопат мой чорны,— Дзе ён?„ Адна у дзвярах яна ўзорных У шрра-зялёнай з фальбонкай суяенцы!..
Выбегла, лёгкая, зграбная, коле
Цеплай іроніяй, порсткая, смела — Чуў я душой, што дагртуль змрачнела, Дыхаць красоіі яе стала паўколле;
Горыч знікала прад музыкай топкай Шчырай яе шчабятні далікатпай, Прад дабратой вечуванай, стакратпай, Прад весялосню пестрымапай, гонкай.
I, як япа, я пабег па шалфеі,
Сам, нібы бупт, іято быў тут жа стаптаны, Каб, хваляваннем ушчрпт апантапы, Вернападданнічаць зграбнелькай феі.
Калі пеба яснее, іпырэе зара, Пасля доўгай разлукі надзеяй гарыць, Што нс марва сплыла даклінанняў пара, Што зноў поўніцай будзе лёс шчасце дарыць,—■
Згіньце, думкі атрутныя — скону гапцы,
Згіньце, мары папурыя, чорныя спы, Згіньце, кпіпы, сатлейце, тых слоў кагавцы, Срнс якіх пе ацеплен дыханнем вясны!
Досыпь сціснутых лютасцю рлой кулакоў, Марвай длосці ва тупасць, нікчэмнасць дадлюг, ІІа злапомнасць агідную 1 — пррч, далоў, Забыццё ад мярзотнага црдзіва шлюх!
Раз такое Святло сярод почы глухой Ахвяруе мне лёр, вечпай будзь, Светлата — Маёй всчпай і нершай любові прыбой, Мая літасць, усмешка, краса, дабрата!
Павядзі мяне, полымя ціхае воч, У руцр каб рука, як дрыготкі спеў зор, I па мяккіх імхак йочы крочыць ахвоч, I калі па шляху кррмевь, скалы, затор.
Так, я прагну icui нацянькі праз Жыццё,
I няхай ціха лёс крок скіроўвае мой,
I пе мучыць хай зайддрасць, не гвалціць шмаяцё — Шчасце — весці за грта ўсё радасны бой.
Ды калі закалыхваць дарога пачнс
Мой яяхітры напеў і мне скажуць, піто ты У захапленні спынілася слухапь мяне,— Рай сапраўдны пачйецца мне з тое вярсты!..
Перш чым бляклыя зор Згаснуць цені ў вадзе—
Бор-чабор Перапёлкамі звопіць, гудзе.
Азіршся наўкруг,
Прыпыніся, пастой,—■ Вунь жаўрук
Падымаецца ўвысь з віднатой.
Хай патоне пагляд,
Бы ў блакіце зара,— Як я рад
За цябе, снелых зерняў пара!..
Асвятляй жа, краса,
Думкі, ўсё, што жыве,— Хай раса
Весяліцца зіхотка ў траве.
Сны злятаюць з вачріі, Сны, што сніш яшчр ты...
0, хутчрй:
Сопца шар устае залаты!..
Аж млее
Бляск месяца між ліп,
Алея
Дапосіць кожпы ўсхліп 3-пад іх галін...
Я — не адзін.
Зіхоча,
Як люстрайы, ставок, Плюскоча
Ў ім чорпы цспь асок Пад плач вятроў...
Б'е ў скроігі кроў,
Цішре
Агромністы прастор,
Ніжре
Праменвых зор узор, Прыкрыўшы пас...
Жадапы час.
Краявіды шалёна ў вагонным акне . Прабягаюць, ляцяць— паўз мяне, паўз мяпе: Жыта, пеба, лес, рэчкі, люстрркі азёр, Бы ўзвіхрыў іх акрутны зпад колаў віхор, Што слупы трлеграфпьія вось-вось саб'е, 3 правадоў давіточкаў дзівосных ваўе.
Пахі тлелага вугалю, пары, вады, Скрыгат тысячы колаў, жалезнай хады,— Так раве адсцябаны цыклопаў мільён, I — раптоўпа — гудка паравознага стогн.
Ды што мпе тое ўсе, калі мроішся ты, Сдрца радасцю поўніш, святлом пекпаты, Голас ціхі іяапоча, што ўчора шаптаў, Твайго Імені ў сэрцы ніхто ые стаптаў,— Як на светлую вось, на яго ўсе шляхі Ніжа, ніжа рытм колаў суровы, ліхі.
* A A
Воеь-вось канец цяжкой Віне:
Дасмейся, сррца, навіне!..
Ужо міпулі дні трывог, Дпі суму і ў слязах дарог.
Душа, імгневняў не лічы, Яшчр няшчасці па йлячы.
Яшчэ я-—горкіх слоў пляцень, Выгнанніка хімерны цень.
I вочы ў высылцы мае, Каб вешчаслівеў без яе.
I ў пустпы прагпа ловіць слых Слоў ррха — залатых, нязлых.
Каханяя ўсёй душой жадзён, Вітаю іпчасце новых дзён,
Дзс мары — ты, і думкі — ты, I ты — нявеста пекнаты!..
Весням — гон неймаверны, I — асабліва для той, Якою я, сэрцам верпы, Радасць праменю ёй.
У святым ле ззявві Счрзнуць прыкрасці ўсе: Зло, сумненні, хістапйі — Веліч песня нясе!
Доўга боязь пямая
Сонна цякла, як рака, А цлпср — нс стрымаю Радасці, як жаўрука.
Песпя, не май спачыцу, Жалям няма болып слоў, ІПчасце тваё — дзяўчына, Тая, што вернецца зноў.
Учора хто шю гаварылі, спрачаліся, Вочы мае толькі вашых шукалі ўсё;
Позірк ваш мой толькі і перахопліваў, Звыклай бяседы разгон не захопліваў.
Плёткі абрыдлі і шрпты паганыя, За вашым словам блукаў закахана я.
Вы гаварылі, як след замятаючы,
Слых я вастрыў, таямніцы шукаючы,
Бо голас ваш — за вачыма гуллівымі
Плыў то вясёлы, то сумнымі звівамі,
Еп выдаваў, як вы ні памагаліся, Тое, з чым вы ыадаррмна змагаліся.
Ды ад’язджаў я, аднак, як захмелены:
<іШто, калі марнай надзеяй надзелепы,
Што, як спажыву ізноў для ілжы дамо?..
КНІГІ ОНЛАЙН
