У месяцавым ззянні
Поль Верлен
Выдавец: Мастацкая літаратура
Памер: 168с.
Мінск 1974
0, не, пяпраўда!.. Няпраўда ці праўда мо?..»
Вузкі лямпы прамепьчык, камін і агонь; Задумевнасдь, што пальчык паклала па скровь; У вачах вочы любыя чрзнуць штоміг;
Час гарбаты дымлівай, рагорнутых кніг; Прадчуваппе ласкавае— вечар міне, Цуднай стомы, чакайпя паўсон ахіпе Змрок пашлюбнае дішы шчымліва-густы.— 0! Як гонііпся, мара, за ўсім гртым ты Без адкладу на потым, прынынку, гульйі, Нецярплівяцда тыдні, шалеюць дні!..
Нават страшна япо — сапраўды! — Бо жыву, быццам шчасця выток, Самых сонечпых думак віток Выялятае святла нераты.
Любы воблік, такі дарагі, Ён у сррцы навечна маім, Беражліва стаіліся ў ім Словы ласкі і плачу-тугі.
Хвалявапнс прабачце, паклон, Шчырасць слоў, што, як я, пс відпа: Слоўца ваша, усмешка адпа — 3 гэтых дзён для мяне, як закон.
Ды захмурыцца ваша чало, Жрст прывяве, сум вочы спаўе, I жалобнеюць думкі мае, Бы ўсё злудаіі нябёсаў было,
А не бачыць я вас пе магу, Як без будучыні, я тады, Змрок адзіп, непрагляднасць жуды, Аеіішто ве змагае тугу.
He кідайце ж мяне вы ў журбе, Хоць закруціць папыла хлусня, Гаварыце блсконца, штодня: «Вас кахаю...», «Кахаю цябе!.?>
Гамапа кабарэ, прастытутка мільгпе, Чорны вецер платапы бязлістыя гне, Омпібус, бы ўрагап жалязяк і слаты, Чатырма калясьмі паўз муры і платы, Чырвапь вырачыў воч, прэ шалёпа паўгрунь, 3 клуба выйшлі рабочыя, смаляць тытуаь, Проста ў хары шпікоў глотак вогпенных дых, Капяжы, мур зацёк, слізгата маставых, У канавах —памыі, бруд, гной па вянцы, Вось дарога мая — з раем, што пры капцы.
Можа, не?.. Хай вакол — дурасць, жах злыбяды, ІПто ледзь-ледзь шчасня-радасці нам не ўраклі, 3 намі гордасць—раўжды, паблажлівасць — заўжды.
Можа, не?.. Сціплы іплях нас вядзе па зямлі, Блаславёны надзеяй, у клопаце тым, Што не ўсё нам спрыяе калі-нікалі,
Мы ў каханні — за чорным туманам лясным,
Нашы сэрпы спяваюць, як ласкі прамень, Як салоўкі ва ўрочытчы любым, начпым.
Ну, а Свет, ён для нас віякі або дрэнь.
Што чакаць ад яго? Раздражйёны ўвесь, ён Схоча—-лашчыць, а ве — мы ўжо толькі мішрнь.
Дык яднайма хутч?й радасць рук, радасць дзён, I, па праўдзе скараць, за кахання сцяной
Смсшна нам з усяго, страх апі пе відзён.
Дык хадзем крок у крок, нібы дзеці душой, Бсз турботы пра Лёс, што нас не абміце, Хай рука у руаэ і на сррпы епакой
Усяго, што кахаепца, ці, можа, не?..
I дзень настане летні, залаты, Зліецца радасць з поўняй сонца, каб Ты, апрапутая ў атласы і ядваб, Была яшчэ пякнейшай пекпаты.
Блакіт шатром высокім задрыжыць, Чало маё з тваім бляднепь пачне Ад тчасця, ад чакання, тто спачпс У раскошы, ілто нам будзе сны кружыць.
I вечар стаяе лашчыцца затым, Ціш вэлюма прыпішыць даль-прастор, I ціхія пагляды ціхіх зор На шчасце пасміхпуцца Маладым.
Ішоў я між здрад і агід, Балюіых сумненняў, і быў Рукі вашай промень— мой гід.
Я далеч зары бляклай піў, Бяссілеў падзей небакрай — Ваш позірк світанкам усплыў.
Hi гуку, як вымер быў край, Ды голас ваш клікаў з трывог; «Кроч далей, кроч і не зважай!..»
0, боярь, рмрок сррца, не мог He плакаць я, сумна было; Ласкавейшая з перамог —
Каханне, ты радасць дало.
He дзьме болей еівер: дрыготка цяяло Танцуе, святлянячы ўвесь яебакрай.
I самас хмурае ў свеце чало
Адорыў бьі радасцю гзтакі грай!..
Парыж, буркатлівы, хварлівы, і той, Здаецца, шчыруе гасцям дарагім, Каб дліцца ў абдымку з вясной маладой, Мільёнамі рук — чырвань дахаў над ім.
I я болып чым год, як святкую прыход Вясны, што ў душы кожны кратае згіб, Ля подымя — полымя кругазварот, I думка — у думкі ўзіраецца глыб.
Далей, і шырэй, і вышрй сіпь пябёс, Блакіт, карануй радасць, шчасця кругі. Мой час — самы лешпы, найлепшы мой лёс, I марам здзяіісняііца адкрыты шляхі.
Дзе лета яшчд! Дзс асенняй слаты
Хвіліна, што зарімак не абміне!..
Любы час ліобіць мне, была 6 толькі ты, Дум, пессыь аздоба мая, .ія мяне!
Са зборпіка „РАМАНСЫ БЕЗ СЛОЎ« 1874
Забытыя арыеты
tit
Le vent dans la plaine Suspend son halcine.
Favart
Знемажэппе крыві, Знесіленне любві, Як дрыготлівасць дрэў У абдымках вятроў, Як ля шррых шатроў Хораў сцішаны спеў.
0, плынь крохкая хваль!.. ПІрпт — няўлоўпы амаль,— Подых траў, кліч ракі, Непачутай бяды...
Кажаш ты: «3-пад вады Гул жвірынак цяжкі...»
Ну, а лямапт і плач, Соныы стогп ад няўдач, Доля грта чьія?..
Падкажы, я ці ты Енчым да нематы Ніц каля ручая?..
А Л it
Лсдзь y хваль ціхі гоман ступлю, Як няўлоўны абрыс даўніх слоў Бліспе музыкаю, і я зноў Бляклы сполах кахапня лаўлю!..
I душа, сррна — трызнення шыр: Бы двайпымі вачыма гляджу I дрыготкі ддень вохка буджу Арыетамі ўсіх чыста лір!..
0, памсрці б, табою стаць, пррль, У той міг, калі сполах любві Раскалыхвае радасць крыві,— 0, памерді б ад г?ткіх арэль!..
Il pleut doucement sur la villa. Arthur Rimbaud
Дождж y сэрцы маім, Як над горадам дождж; Стомы, жальбішчаў дым, Скуль ты ў сэрцы маім?
Ціхі стукат дажджын — Па дямлі, па страсе!..
Як нуда без прычын, Льецца песня дажджын!
Дождж — бяссрнсіпы глум — Сэрцу збрыдзеў даўно.
Аніякіх больш дум!.. Бессэнсоўвы жаль-сум.
Найлюдейшая з кар Нсвядома за што — Без няаавісці, мар Майго сдрца кашмар!..
De la douceur, de la douceur, de la douceur...
Inconnu
Прабачваць мусім, i на кожпым кроку, Шчасліўшыя мы тым, што людзям годзім. Калі жыццё —■ нс болын як блікі змроку, Дзве плачні — не, яму мы не зашкодзім!..
0, каб, як сёстры, душы нашы праглі Даваць зарокі толькі пічыраіі ласцы, У дальнім шляху вусігы 6 не расмяглі, Благое ўсё сплыло, вібыта ў казцы.
Давайпе ж дэецьмі быць, як дзве дзяўчынкі, Здзіўляцца, крочачы ў цнатлівасць рання, Бляднець, не ведаючы, што кахапня ўчынкі Прабачапы ўжо намі ім дазванпя.
* A *
Son joyeux, importun, d’un clavecin sonore...
Petrus Borel
Раяль цалуе тонкая рука, I ў вечары— ружова-шэрым, цьмяным— Блішчыць ёп, як застылая рака Пад гукам, нібы шум крыла, рахманым, Такім старым, слабым, зачарававым Парфум дыхаппем ад Яе хістка.
I што так ап’яніла, як віно, ПІто песціць бедную маю істоту Гуллівай ласкай, сціха, ледзь чутно? Чаго ты прагнеш, тонкае руно Рэфррна шчырага, капаючы ля плоту, За прыадчыненае выплыўшы акно?..
О, плач, о, плач, мая дуніа, Яна, яна праЙшла спярша.
I больш пе цешыць бслы свет, Сышло ра ёю сррца ўслед,
Сышлі і сэрда і душа
За той, што ўдаль пайшла спярша.
Каб болып не цепіыў белы свет, Сышло далёка сэрца ўслед.
Казала сэрца да душы: «Магчыма грткае, сважы —
Я, пібы ў высылцы дяпер, Як сумны цень, як люты звер?..»
Душа адказвала: «Пастой, Мы самі прагнем пасткі той.
Мо лепш у высылды пабыць, Чым шлях далёкі дерабіць?..»
л * *
Бязмежжа дарог, Раўніна тугі, Здрадліва снягі Блішчаць, як пяеок.
Як медзь, небасхіл. Чакас, ці ўзнік Жальбы маладзік Канаць ля магіл.
Як хмару, нясе Дуб па вераеы, Паблізу лясы У шэраці ўсс.
Як медзь, небасхіл. Чакае, gi ўзнік Жальбы маладзік Канаць ля магіл.
Старрча-крумкач, Ваўкі-страхаццё, Куды бежыцё Пад сіверу плач?
Бязмежжа дарог, Раўвіпа туіі, Здрадліва сяягі Блішчаць, як пясок.
Le rossignol qui du haul d’unebrauche se regarde dedans, croit etre tombe dans la riviere. Il est au sommeb d*un chene et toutefois il a pour de se noyer.
Cyrano de Bergerac
Цені голля ў рачулцы, тумапам акрытай, як мы, Мруць, нібыта дымы,
А на петры, у кронах сапраўдных, жывых дубоў Плач-усхліп галубоў.
Спадарожпік, мой дружа, ля гртай смуті-бледяаты Паблядпесш і ты,
I патонуць, як елёзы, што лісце высокае лье, Снадзяваііні твае.
Бельгійскія краявІды
«Conquestes du Roy». Vieilles estampes.
ВАЛЬКУР
Колькі тут вулак, ІІішаў пагляных!.. Што ра прытулак Для закаханых!..
Ля вінаграду
Хмель добрым знакам, Што кожны рады Нам, выпівакам!..
Светлыя бары:
<іПіва ці рому?,.» Кельнерак чары Курцу любому!^ Вакзалы — часта... Вясёлай цягі!..
...Выходзь, і баста — Рай для бадзягі!..
Згасалыіыя сонцы. Маст. Ф. .1. Фралсэ. (Да стар. 24).
Вокладкі кніг Поля Верлена,
ШЛРЛЕРУА
Чарпсюць: роў, Кобальдаў сны, Стогпы вясны, Плачы вятроў.
Хто дзе ачах: Пошум аўсоў Ці крылле соў Б’е па вачах?..
Не!.. Вось дамкі — ПТрраг канур.
Заводаў шнур Ярісі які!
Горад гудзе, Чорны, як поч. Здзіўленпе воч: А сам ён дде?
Ддікі смурод, Злавесйы чад, Жалеза крат, Шум-калаўрот.
Душыць кадык, Скошвас рот, Іржавы пот, Металаў рык.
Чарнеюць: роў, Кобальдаў сны, Стогпы вясны, Плачы вятроў.
БРУСЕЛЬ
П р о с т ы я ф р э с к і
Бег ружовы, зллёны
I далінаў, і рампаў У паўпрыпемку лямпаў, Што ўсе зблыталі тоны.
Сопца жар сплыў пакорны, Акрывавіўіпы ўзгоркі, Дрэў абломкі-заморкі, Спеў птушыны, мінорны.
Сум ляжкі, адвячорны Усё туіпуе, як тайна, Закаіыхвае, чорны, Стомы ўсе адпастаііпа.
Акварэлі
SPLEEN
Найчырванейшы ружаў пук I пайчарнсйшы сцепаў плюшч.
Памкнешся вырывацца з рук, Навек мне вочы лепш заплюшч.
Занадта ўсё — зялёнасць хваль,
Гушчынь блакіту 1 пяпла,
Штодня баюся, каб удаль Ты раптам жорстка не ўнякла.
Абрыд блішчасты лісця лак, Кампаній лад і склад пусты,
Абрыд сусвет, як ваўкалак,
I толькі не абрыдла ты!
STREETS
Ax, як кахаў няшчаспы я,
Як зоркі, вочы ясныя, 3 хітрынкай пепрыгаснаю.
Танцуйма джыгу!
Япы ж умелі сапраўды Давесці хлопца да бяды, Шчаслівячы ва ўсе гады!
Тапцуйма джыгу!
Ды лепшых не было эагуб— Пацалаваць квітненне губ.
3 пары той, як не стаў я люб,— Танцуііма джыгу!
Адно ўспамін, адно ўспаміп Пра шчасце страчаных іадзін, Пра ўсё, што ведаю адзін...
Танвуйма джыгу!
CHILD WIFE
Зразумець маёй шчырасці вы ве змаглі, Пс змаглі, няшчасця дзіпя!
Адкрываў я жальбу ўсім вятрыскам злмлі, Вы — пураліся пачуцця.
Вашы вочы, якім толыіі ласкай свяціць,— Люстра беднай сінечы скупой, Ды і тое бзікавая злосць вам бяльміць, Гобіць вас краціхай сляпой.
Ну, а жрсты куртатыя рук, чаплі рлой Яагадалі мпе танцы япы, Той, што ўдушпа і кісла крычыць над дрыгвой,— А вы ж песняй маглі цешыць спы!..
Навальпіц баючыся і сррца, якім Валадараць маланкі і гром, Вск бляяць вам ля мацеры вашай святым Адзіаокім, сумотным ягпём.
Нс спазнаць вам святла, не адкрыць бслы свет, He крануўшы каханпя струны,—
Дык пышлівейце ў іпчасці, танцуйце між бед Ганарліўкай да самай труны!..
Са зборніка „M3ДРАСЦЬ^ 1881
* * *
Рыцар, таемпы такі, скача пустыняй дзікай, Сэрца старое маё прабіў навылёт пікай.
3 сэрца старога майго алая кроў струмснем, Каб ружавець пасля ружаю ці праменем.
КНІГІ ОНЛАЙН
