У месяцавым ззянні
Поль Верлен
Выдавец: Мастацкая літаратура
Памер: 168с.
Мінск 1974
Як дзеўчанё, быў зграбны ён, Блішчаў канькоў імклівы звоп, Вугром звіваўся жвавы гон.
Ён быў, як цуд, вятроў шпарчрй, Дзівоснай мукай для вачрй, Маланкі прыгажрй, хутчрй.
А прыз віднеўся ў барацьбе — Ляцеў — піхто не пераб’е, ІІябачны нават сам сабе.
Нябачны нам і сёння ёя, Дзе ты, канькоў імклівы звон, Неўтаймававы ў сонцы гон?..
Са зборпіка „ПАРАЛЕЛЬНА« 1889
НА БАЛКОНЕ
Іх двое вырай ластавак праводзіпы У бледнатварай—нібы смоль, каса, У светлакосай — яркіх шчок краса, Накідка-воблачка змяіцца, ходзіць.
Абедзвюх іх нуда бязвол.лем зводзіць Пад поўняй — круглай, жоўтай, як аса, Ды шчасце сумнае, нібы раса, На любую ўзаемнасць іх сыходзіць.
Вільготных рук і гпуткіх стапаў іх Абрысы як зліліся— пітрых на штрых, I мары іх зліваюцца таксама.
Да імі ж — у багатай змрочпай нішы, Як трон з напышлівае меладрамы, Іх Ложак, рарасланы ценям, дішы.
ВЯСНА
Маладзіца ля плятпя
Бы ў нявіняай весялосці Гаварыла светлай госці Юнай, як пачатак дня:
«Кветкам радасным радяя, Свет цудоўнай маладосці, Ты дадволь крануць радна Рўжавай бутоннай млосці.
Ты дадволь сярод травы Піць святло расіпкі наскай, Што квяціпку росіць ласкай.
I яшчр, мой квет жывы, Як papa ў блакіце ясным, Сорамам успыхні шчасным».
ЛЕТА
I адказвала дзіця, Захмялелае ад ласкі Трапяткоіі жанчыны-казкі: «Вы — канед майго жыцця!..
Як п’япіць да забыццл Водар струпяпелай краскі, Зеляпіста-прзлай раскі, Жар, хмель вашага чуцця!..
У тым жары— чары цочы, Лета выспслага дзівы, Амбры пах, змрок патарочы,
А наш голас — шквал грымлівы, Кудзеры ж зарой крываваіі Тонуць за тумапаў лавай».
СЕГІДЗІЛЬЯ
Мне 6 тваю ўсю як ёсць Расхінупь прыгажосць, I рыжре хай столь, I чарнее, як смоль,
Ложак — іншых лякапь;
Расхінуць бы і не, Каб пябе бачыць мне Праз карункаў узор, Каб радзімак, як зор, Смагай вуспаў шукаць.
Ах, твой стан залаты Ў ззяппі месяца!.. Ты Локапь свой абапры Мне на сррпы, замры
Ўся ў маёй ласцы слоў!
Адпачні, ііаляжы На пахмурай душы, Хоць душы, каб азыз, Споўпю кожны капрыз
Зпоў і зноў, зноў і зноў!
Смейся, плач, злуйся, гудзь, Порсткай будзь, бурнай будзь, Горкай, колкай, ліхой, Якой хочаш другой,
Толькі цеш, як зара!
А прыўскочыш калі Ці ў прыгожым хмялі Выслізгнеш, як змяя,— Плазам гордасць мая
Перад згібам бядра!..
МАНСАРДА
Валос блакітных пазалота, За строгасцю вачрй — пяшчота, Як мурыкі застылы зык.
Твой стан бы д’ябал гне, ласкае, I цела белым абцякае, I бслым робіць маладзік.
I ўсё пабок — хвала, пагарда, Нам, як сабор, твая мапсарда. Няслаўных славяць свечкі нас, Ты — наша слава, наша Ave, Гадзіннік, бы анёл, на лаве Дарэмна падганяе час!
Крутнеш туды, сюды павернеш, У дурня гртага абернеш, Той — пан табе, а той — халуй, Сказала — гавары, згаджайся, Сказала — цешся, асляпляйся, Пантофелькі табе цалуй!
0, піто за жах твая мапсарда!.. Штодня якога-небудзь барда Ты слаўна нішчыш — па чарзе!.. Дукаты сыплюць, гады, жменяй, Ты траціш, думаючы мепей, Чым твой пантофель па uapel..
1 маеш рацыю! Мяне ты Кахаіі, бо хто, як я, сакрртм Табс кахання данясе,— Мяпс, што ўвойдзе без падказкі, Мяне, што ведае смак ласкі I споўніць абяцанкі ўсе.
He хмур жа, долатца, брывсй ты, Пад заміралыіы голас флейты Дазволь, я павяду баль сам:
У слодычы — бессарамлівай, Пяцнотяай — піць дазволь шчаслівай, Святой няцпотнасці бальзам!..
і
1
j
ПАДМАННАЕ ЎРАЖАННЕ
Перабегла мыіп Чорна ў іпрры кут,
Перабегла мыш
Шрры змрок пакут.
Варта б’с адбой, Мілы внзень, спі!
Варта б’е адбой:
Слодыч сненняў пі.
Цемрадзь мары — пррч, Пра каханне сні.
Цемрадзь мары — пррч;
Сны тут бед хлусні!..
Поўпі поўны круг!
Храп?.. Такой бяды!..
Поўні поўпы круг Круглы сапраўды!
Хмара напльгла, Як у печы, змрок.
Хмара наплыла.
Дзень бліжрй ua крок!..
Перабегла мыш Чырвані слаі,
Сініх промвяў ціпг...
Пад’ём, гулыаі!
На клумбе— кветкі, пахпе кмен, Яны ж — круга, Між белых ецен — Бядро, нага —
Дрыжаць аслабла, як міраж,
I, бы краты, Шалеюць аж Ад светлаты.
Самсоны бед сваіх Даліл, Воз без калёс —
Міл ці няміл, Як жорны, дес.
Насмешліва дакон скарыў,
Дык па чарзе
Любоў, парыў Мялі ў тузе!..
Ідуць’ Цяжкія ступакі Ўсё бах-бабах;
Як чужаві;
Курво ў зубах.
Hi слова: карцар — карпар ёсць,
I ле ўздыхнеш,
Хоць душыць рлосць, Як трэска, схнеш.
I я тоіі цырк-перапалох
Паднаў як след, Нібы пралог Да новых бед.
Ды ўсё ж чаму мяне, суддзя, Сюды ты ўпёк,
Крануў ледзь я Якісь эарок?!.
Аднак, зладзейчыкі, пара, Бадзяжны тлум, Сярод двара, Мой брат і кум, Па-філасофску падымім,
Кружнем гульма: Такога ўсім Нідзе няма.
ПЯРЭВАРАТНІ
Сабачае гаііві
Вяселыіы гоп.
Дняможанай брахні Сіпавы скон.
0, сум, як ён забойча валачр, Калі «Ужо»— далёкае «Яшчр»!..
Натхнення плынь — цяплыпь!
(Адкуль яна?!)
Вітаннем ззяе сінь
Глыбінь без дяа.
I не пазбыць пайурае нуды: «Школі» — тое ж самае «Заўжды»!..
Якім страхоццем мар
Ты, бе.іы мур, Дзе рдхам енк ахвяр
3 ліхіх канур.
0, гэтых стррч нікчэмныя сляды — «Ніколі», што выростае з «Заўжды»!..
Ты асалодна мррпг,
Цямнотна мрэш, Без тэстамеята рвеш
Жыцця рубеж.
0, ты, жальба бязвыкупных крыжоў, Калі «Яшчр»— нарршце ўжо «Ужо»!
Са зборніка
„ПЕСНІ ДЛЯ ЯЕ« 1891
* * *
Я сёння бедны, бедны, Як ніколі,
Ды маю запаветны Скарб і волю
3 табою ў ласках бавіць Дпі і ночы —
Хто рук мяне пазбавіць, Воч дзявочых?
Багат я імі, повен Светлым, гожым
Гняздом маёй любові — Хмельным ложлм,
Што будзіць сіл прылівы, Шал юначы,
Ўеё болып і болып жадлівы I гарачы!..
Як я, мяне ты, знаю, He кахаеш,
3 другім, пакуль сканаю, Лаеш, хаеш,
Што ж мне рабіць, калі ты — Лёс мой, здрада,
I тым, што з ёй я зліты, Сэрца рада?..
ІІІто ў душы тваёй?.. Цемра?.. Святлв?.. Што рабіць, каб відпо мне было?..
Твой загар, як слановая косць, Жаўтаваты; бы кроў з малаком, Тваё цела, птто лашчыдь цішком , Цеплынёй і вяшчуе: бог— ёсць!..
Лашчыць, песціць шалёяы мой жар, I само ўжо — вар’яцкі пажар,— Дзе ўспаміны пра евятасдь красы?!. Я — пе я з-ра цябе ў несыпьбе, I пішто не трымае цябе, I мы проста дваровыя псы!
Ну, а што душ датычыць, дарма: Іх у вас і на посмех няма — Hi ў цябе, ні ў мяне,— знаеш ты. Црлы свет—мы адпы, толькі мы. 3 гэтай круглай зямлі, яі; з турмы, На пябёсы не трапііп святы.
Тут, на гэтай зямлі асалод^
ІПто праходзяць хутчрй весніх вод, Дзе ад шчасця мне млець і здыхаць, Пам кахацца, маё злючаня, Так, як рркі пякупь, як да дня Птушкі звоняць, Kaxagga, кахаць.
Ты смуглянка ці нс?..
ІІсба сінь, цемра, ноч
3 лунак воч?..
Я пе ведаю, ды глыб іх любая мне, Пасмаў безладзь ласкаць я ахвоч.
Траў пішрй ты, вады?
Сэрйа, што ў ім відно —
Бездань, дно?..
Я не ведаю, толькі прыродзе заўжды Ўдзячны, што гаспадар мой — яно!„
Вернасць ты, здрада ты?..
Што мне тут гаварыдь,
Уздыхадь?.,
Карануй маю ласку святлом пекнаты
Кожны дзеііь, каб жадаў я кахаць!..
Як слаўна, што ты ёй сяброўкай была, Што млею, захоллепы жартамі тут, Яна ж пават ў памяці мне не ўсплыла У імгненнях залётных, што нам, нібы цуд,— Імгненнях, што нам, нібы цуд!..
I вось, як і тьг, параўноўваю я, Як робіш ты тое, што я — слепата, I мушу прызнацца — сістрма твая Усіх лёстачкаў хітрых— адпа любата — Выключная любата!..
У здрадзе сваёй я цайбольш вінават, Хоць ёсць апраўданні: звяла мяне ты, Япо і сяброўка твая не з дзяучат, Якім кліч кахання—гук толькі пусты, Як думала ты...
0, здраджвай жа!.. Здраджвае мне 1 япа Таксама напрўна, бо свет — махляры... Дзе здзелкі, каб іх не парвала мана?!. Дык здрадзім лепш мы ім. Сумленве, замры!
Мы — чэсныя махляры!
Са зборніка
„У ПРАДСЕНЦАХ РАЮ“
1894
* * A
Мяне ты, і ііе без падстаў, Лякельным называеш. Цуда! Я ж сапраўды лякельным стаў, А тьі, такая, ці ж пе цуда?!.
Я — шчыры, ды яшчэ шчырэй, Чым шчырасць, да цябе каханне;
Зарок мой, поўняю шчыррй, Як шчырасць гртага кахання.
Ды мой характар — д’ябал сам, Падчас, не хочучы прынізіць, Уздыме грткі тарарам, Нс даючы сябе прынізіць,
Што пазайздросціць Вавілон,— Ты ж гпі яго, тапчы, як можаш, Забраўшы сррца у палон, Няўжо ля ног яго не зложыш?
Бяры i, як жыццем, шрун — Душа не ўсплача, не заные,— I зайздрасць гррпшую даруй, I гнеў, і выхадкі дурныя.
Хоць я, прыэпацца, выкупляў Свае правіннаспі нямала, Калі расстапне наша кляў I ўсё, што з ім жыпцё забрала.
* Л й
Зласліўны ці, калі жадаеце, бяздары, Зайздроснікі, якія марна кары Табс, кахапая, жадаюць, зычаць, Хітруюць, нагаворамі казычуць, Стараюцца адгртуль і адсюль, Ды ўсе іх намаганні— пшык і пуль, Каб разлучыць нас, дзверы прыадкрыць Для пвдазропаеці, што ў гневе зарычыць I разпасдежыдь іх пажа узмахам,
Шаноўныя, сваім ідзіце іпляхам!.. Няўжо маіх замала вам пакут, Пяшчасцяў, ілто з кута кідалі ў кут, У пазурах валочаць, куды хочуць, Як змеі, вочы, грудзі мае точаць?!. Якое шчасце, што, як жабуррнне, Ты топчаіп іх, мне дорыш абурэнве, Жанчына добрая, пагардай зброіш, Абарапяеш, як дзідя малое, Узнёсла, усміхаючыся, любіш I мой уздых аношні прыгалубіш!..
Дапаўзлі ж сюды таксама,
У прадсенак самы раю, Ад пажут і мук на ўскраю!.. Дапаўзлі ж сюды таксама,
Сочачы, чакаюць хвілі, Каб твой след перада мною Зачарніць густой маною, Сочачы, чакаюць хвілі.
Чррнячы цябе, нас чррняць.
А мяне дык у стакраты, Кожны ведае, пракляты, Чрряячы цябе, нас чэрнлць.
Ты ж прыходзь, маё каханне. Хай шалее зла адроддзе, Жыць нам проста, жыць у згодзе — Ты ж прыходзь, маё каханне!..
Са зборпіка
„ПРЫСВЯЧЭННІ*
1894
ДА Э...
0 ты — як пекла самы под,
0 ты — ха.іодная, як лёд, Мягчэй, лягчэй, чым пекы лёт, I — яібы сталь.
Ты — ласкавей, чым пена хваль, Ты — сталь, што пс сагне каваль,— Сама сабою будзь!,, Вей, даль,
У тварык ёй,
Вей весне восенню, зімой, Магаметанекіх воч завой
У каталічкі трапяткой,
Ен, як раскол,
I я ў ім, смуцен і вясёл, He мудрагошчу, нібы вол: Цябе кахаць дасі дазвол, Д’ябал, анёл?..
*
ГАДАВІНА
Вільяму Ротвйштайну
Мпе было пяцьдзесят, калі гэта здарылася...
Пра муэыку пялёсткаў я нс мару, Блакітпая мне птуіпка пе пяе.
Мой зрок прыгас ад гневу і кашмару, Нібы па лішняга, той-сёй плюе.
Што ж, пяцьдзесят не прымеіп за знаходку...
Мой спелы век, прынёс не дужа ты: Хістлівую, няпрўную паходку
I ў кроне толькі мёртвыя лісты.
Сябры прыйшлі, уснешваюць: «Прарокам
He быў ніхто ў сваім манастыры!..» Вясёлым азіраюць мдне вокам, Гавораць, што зусім я не стары.
КНІГІ ОНЛАЙН
