Удзельнікі паўстання 1830-1831 гг. на Беларусі
Вольга Гарбачова
Выдавец: Выдавецтва БДУ
Памер: 400с.
Мінск 2006
Дзяковіч Ксаверый (30.12.1808-18.6.1841) з Віцебскай губ., н. у Віленскай туб. У паўстанні з 19.3.1831, 8.9.1831 ппар. у атрадзе Т. Мірскага, затым у 2 ул. палку. 4.10.1831 атрымаў залаты крыж. Перайшоў межы Галіцыі, ініэрніраваны. 9.5.1831 прыбыў у Францыю, належаў да закладу ў Буржэ, дзе 16.1.1833 далучыўся да ПДТ. У 1840 перабраўся ў Г аўр і выехаў у Англію. Памёр у Лондане. РДВГА-7, арк. 261; Ksiqga pamiqtkowa. S. 166;
ND. 1843. S. 135; Bartkowski J. Spis Polakow zmartych. S. 127; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1. S. 404; яго ж: Zarys rozproszenia. S. Ill, 222; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 43; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 106.
Дзяковіч Панкрат дваранін з Лідскага пав. Гродзенскай губ., студэнт Віленскай медыка-хірургічнай акадэміі. Служыў у паўстанцаў. РДВГА-7, арк. 261.
Дзяржак Адрыян манах Драгічынскага францысканскага кляштара Кобрынскага пав. Гродзенскай губ. Тайна прымаў удзел у паўстанні. Пераведзены ў Пінскі францысканскі кляштар. РДВГА-8, арк. 92.
Дзяржбінскі Ян (1.1798 (1802 ) 28.1.1865) з Магілёўскай губ., н. у в. Сербы. Удзельнічаў сярод падольскіх паўстанцаў у чыне ппар. Эмігрыраваў у Англію, з 10.6.1834 да студз. 1865 атрымліваў грашовую дапамогу англійскага ўрада, 6.9.1834 падпісаў статут эмігранцкай гміны ў Лондане, з 3.5.1841 жыў у Лондане. 3 15.8.1834 член ПДТ. У 1856 асудзіў царскую амністыю ў дачыненні да былых паўстанцаў. Памёр у Сант-Клеменце (Англія). Bartkowski J. Spis Polakow zmartych. S. 128; Bielecki R. Slownik biograficzny. T. 1. S. 406; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 55; Paszkiewicz M. Lista emigrantow. S. 72; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 154.
Длужнеўскі Тадэвуш памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ. Выконваў абавязкі казначэя ў дзісенскім апалчэнні. Вярнуўся на месца жыхарства. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 пакінуты вольным. НГАБ-2, арк. 109 адв.; РДВГА-11, арк. 103; Dangel S. Rok 1831. S. 125.
Длужнеўскі Цыпрыян памешчык з Дзісенскага пав. Мінскай губ. ІІад час паўстання ездзіў на разведку ў Віцебскую губ. З’явіўся да ўлад. Па рашэнню МГСК ад 12.11.1831 атрымаў дараванне НГАБ-2, арк. 109; РДВГА-11, арк. 103; Dangel S. Rok 1831. S. 125.
Длускі Ануфрый (20.8.1813-1864) дваранін з мяст. Лябёдка Лідскага пав. Гродзенскай губ., студэнт мед. ф-та Віленскага ун-та. У паўстанні ппар. Эмігрыраваў у Францыю, куды прыбыў у жн. 1832, да 6.8.1833 знаходзіўся ў закладзе ў Шатору. У 1836-38 вывучаў медыцыну ў Манпелье, 15.10.1838 атрымаў дыплом д-ра медыцыны, працаваў у дэп. Ньеўр. 24.3.1860 атрымаў французскае грамадзянства. Памёр у Пуілі сюр Луар. Парашэнню ГГСК ад 19.10.1832 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-2, арк. 117 адв.; РДВГА-8, арк. 94; MWP, 40 Н; Bartkowski J. Spis Pola-
kowzmarlych. S. 116', BieleckiR. Zarys rozproszenia. S. 160; ягож: Slownikbiograficzny. T. 1. S. 367; Konarska B. Polskie drogi. S. 249.
Длускі Каспер ксёндз касцёла r. Навагрудка Гродзенскай губ. Служыў у атрадзе Ю. Кашыца, затым капелан 13 ул. палка, у складзе корпуса Г. Дэмбінскага адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. 5.10.1831 з атрадам М. Рыбінскага перайшоў межы Прусіі. У сак. 1832 прыбыў у Францыю, з’яўляўся капеланам закладу Салі. У чэрв. 1856 знаходзіўся яшчэ ў Францыі. Па рашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. НГАБ-2, арк. 117 адв.; НГАБ у г. Гродна, ф. 4, eon. 1, спр. 49, арк. 16: РДВГА-8, арк. 94-95; DS. Т. 6. S. 386; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 95, 309; яго ж: Slownik biograficzny. T. 1. S. 367; Gadon L. Emigracja polska. T 3. S. 221; Kaczkowski J. Konfiskaty.
Дмахоўскі Аўрэліян з Ашмянскага пав. Віленскай губ., старшыня Ашмянскага межавага суда. Прысягнуў паўстанцам, падпісаў Акт канфедэрацыі, уваходзіў у склад ашмянскага ўрадавага к-та. З’явіўся з раскаяннем. РДВГА-7, арк. 267; ф. 405, eon. 2, спр. 4139, арк. 9 адв.
Дмахоўскі Вінцэнт (1805-6.3.1862) памешчык з в. Нагадаровічы (каля Дзятлава) Слонімскага пав. Гродзенскай губ., жывапісец, б. сту-
дэнт Віленскага ун-та, у 1826-29 займаўся мастацтвам у Я. Рустэма, служыў у расійск. войсках. У паўстанні падафіцэр атрада навагрудскай конніцы, пхар. 13 ул. палка ў фарміраванні Г. Дэмбінскага, у складзе якога адышоў у Варшаву. 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. 5.10.1831 у складзе атрада М. Рыбінскага перайшоў межы Прусіі. Эмігрыраваў, прасіў літасці. У 1837 вярнуўся ў Вільню, дзе займаўся мастацтвам. У 1855-58 жыў у в. Брацянка Навагрудскага пав. Па рашэнню ГГСК ад 8.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. НГАБ-2, арк. 118; РДВГА-8, арк. 94-95; AGAD, WCPL, пг 724, к. 75; ВРР, nr493;DS. Т 6. S. 386;
Вінцэнт Дмахоўскі
ЭГБ. Т. 3. С. 258; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 1. S. 368; Janowski L. Slownik bio-bibliograficzny. S. 96; KaczkowskiJ. Konfiskaty; PSB. T. 5. S. 210.
Дмахоўскі Генрык (14.10.1810-14.5.1863) дваранін з Дзісенскага пав. Мінскай губ., н. у Вільні, сын Міхала і Ганны, скончыў ф-т права Віленскага ун-та, д-р права, скульптар. У паўстанні пар., дзейнічаў у атрадзе Ю. Заліўскага. 10.8.1831 у Варшаве ўдзельнічаў у Мінскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Адышоў у Галіцыю. 22.11.1831 атрымаў французскі пашпарт і выехаў у Авіньён. Адзін з заснавальнікаў ТЛРЗ, у 1832 член ПНК. У 1833 удзельнік экспедыцыі Ю. Заліўскага, ад’ютант, дзейнічаў на Валыні і Палессі, пасля чаго вярнуўся ў Галіцыю. 3 2.5.1834 за рэвалюцыйную дзейнасць арыштаваны і асуджаны аўстрыйскімі ўладамі на 5 г. астрога. 13.6.1841 вызвалены і з эскортам адпраўлены ў Трыест. Атрымаў дазвол на пераезд у Францыю, прыбыў у Марсель, дзе яго ўзяў пад апеку В. Пяткевіч. У 1841-51 у Францыі, вучыўся ў мастацкай школе, у 1848 адбылася выстава яго твораў. 3 26.4.1846 да 28.8.1847 член ПДТ. У 1851 выехаў у Лондан, у 1852 у Паўночную Амерыку, жыў у Філадэльфіі. У 1861 вярнуўся ў Францыю, адкуль пераехаў у Вільню, дзе паставіў помнік Б. Радзівіл. Удзельнічаў у падрыхтоўцы паўстання 1863, камісар Дзісенскага пав., узначальваў атрад. Загінуў у баі пад в. Парэчча Барысаўскага пав. Rps BN, III. 6594; DS. T. 6. S. 444; Konarski S. Dziennik. S. 173; Кісялёў Г. Героі імузы; ЭГБ. Т. 3. С. 259; Bielecki R. Slownik biograficzny. Т. 1. S. 367-368; Cholodecki B.J. Emisariusz Henryk Dmochowski; Gadon L. Emigracja polska. T. 2. S. 255-267; Henryk Dmochowski; Hedemann O. Historia powiatu. S. 219—220; Janowski L. Slownik bio-bibliograficzny. S. 96; PSB T. 5. S. 206-207; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 95; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 131.
Дмахоўскі Уладзімір (14.1.1814-19.9.1882) з в. Нагадаровічы Слонімскагапав. Гродзенскай губ., студэнт ф-та праваВіленскагаун-та. У паўстанні падафіцэр атрада навагрудскай конніцы ў фарміраванні Г. Дэмбінскага, у складзе якога адышоў у Варшаву, дзе 8.8.1831 удзельнічаў у Гродзенскім сейміку па абранню дэпутатаў на сейм. Эмігрыраваў у Францыю, пачаткова знаходзіўся ў закладзе ў Шатору, затым у Ле Пюі, Парыжы. 3 29.7.1833 член ПДТ. У 1842 у г. Рэн вучыўся ў падрыхтоўчай мед. школе. 3 1846 вывучаў медыцыну ў Парыжы, атрымаў дыплом у 1852, працаваў у дэп. Эрэлуар. Памёр у Шартры. AGAD, WCPL, пг 724, к. 75; DS. Т. 6. S. 386; Bartkowski J. Spis Polakow
zmarlych. S. 116; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 160, 178; Gadon L. Emigracja polska. T 3. S. 68; Konarska B. Polskie drogi. S. 249; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 46; Tyrowicz M. Towarzystwo Demokratyczne. S. 132.
Дмухоўскі Караль памешчык з Гродзенскай губ. Служыў у паўстанцаў. Эмігрыраваў. Па рашэнню ГГСК ад 26.10.1832 аднесены да 2 разр. зл., маёмасць канфіскавана. НГАБ-2, арк. 118; РДВГА-8, арк. 94; Kaczkowski J. Konfiskaty.
Доўгінт Антоній ксёндз Гродзенскага дамініканскага кляштара. Захоўваў супрацьурадавыя паперы. НГАБ у г. Гродна, ф. 1, eon. 27, спр. 533, арк. 1-3.
Доўнар Казімір з Ашмянскага пав. Віленскай губ., канцылярыст ашмянскага казначэйства. Служыў у пях. палку ашмянскага апалчэння, 4.4.1831 удзельнічаў у захопе астрога. З’явіўся з раскаяннем. РДВГА-7, арк. 282.
Доўх Іван з Гродзенскай губ. Служыў у паўстанцаў. Эмігрыраваў. Па рашэнню ГГСК аднесены да 2 разр. зл. РДВГА-8, арк. 102.
Драздоўскі Станіслаў (н. 15.11.1810-4.2.1885) з Браслаўскага пав. Віленскай губ. У паўстанні з 2.7.1831 ппар. 11 ул. палка, у складзе якога перайшоў межы Прусіі. Эмігрыраваў у Францыю, куды прыбыў у 1832, член ПНК. Вывучаў медыцыну ў Ам’ене (1835), затым у Парыжы, 23.6.1843 атрымаў дыплом д-ра медыцыны. У кастр. 1844 выехаў у Бельгію, затым у Турцыю, жыў у Стамбуле, дзе працаваў д-рам. Выконваў абавязкі афіцыйнага прадстаўніка А. Чартарыйскага, праводзіў перамовы з турэцкімі ўладамі. Памёр у Адампалі (каля Стамбула). AGAD, PFR, пг 7; EPP, nr 1, к. 17; Bielecki R. Zarys rozproszenia. S. 92; яго ж: Slownik biograficzny. T. 1. S. 387; Lewak A. Dzieje emigracjipolskiej; Mickiewicz W. Zywot A. Mickiewicza. T. 4. S. 427; Konarska B. Polskie drogi. S. 253; PSB. T. 5. S. 395; Szarejko P. Slownik lekarzy. T. 1. S. 151.
Држэвецкі (Државецкі) Сымон (н. 3.2.1798) з маёнтка Старына Барысаўскага пав. Мінскай губ., сын Пятра і Марыі Матушэвіч, служыў у расійск. арміі. У паўстанні радавы 7 палка лін. пяхоты. Адышоў у Прусію. 27.4.1834 прыбыў у Аран на караблі “Граф Келлі”, у гэты ж дзень уступіў у замежны легіён на 3 г. У 1834-35 у Афрыцы, у 1835-37 у Іспаніі. 3 7.10.1838 член АПЭ, 17.5.1846 член ПДТ. У студз. 1851 адплыў з Гаўра ў Амерыку, загінуў у катастрофе. Па рашэнню МГСК ад
29.9.1834 прызнаны выгнаннікам. НГАБ-2, арк. 124 адв; BieleckiR. Polacy w Legii. S. 127; Dangel S. Rok 1831. S. 117; Krawiec L. Lista czlonkow. S. 98.
Дробат Сцяпан селянін памешчыка Каранецкага з Пінскага пав. Мінскай губ., ткач. Знаходзіўся ў атрадзе Ц. Пуслоўскага, адкуль збег і вярнуўся на месца жыхарства. Па рашэнню МГСК ад 29.2.1832 пакінуты вольным. НГАБ-2, арк. 106 адв.; РДВГА-11, арк. 111.
Дрозд Васіль селянін памешчыка Паўловіча з Навагрудскага пав. Гродзенскай губ. Знаходзіўся сярод паўстанцаў прымусова, збег. Затрыманы ў Г'родна. Па рашэнню ГГСК пакінуты вольным. РДВГА-8, арк. 103.
Друцкі-Любецкі Грацыян кн., дваранін з Пінскага пав. Мінскай губ., сын Караля. Служыў у КП у 4 егерскім палку радавым, забіты ў бітве. Па рашэнню МГСК ад 23.3.1834 аднесены да 2 разр. зл. НГАБ-2, арк. 126 адв.; РДВГА-11, арк. 113; Dangel S. Rok 1831. S. 126.
КНІГІ ОНЛАЙН
