Валачобныя песні
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 560с.
Мінск 1980
* Рэфрэн паўтараецца пасля кожнага радка.
320. Ой. цякла, вілася
АІМЭФ, ф. 8, воп. 2, спр. 46, сш. 1, л. 18, № 11. Зап. A. I. Гурскі ў 1971 г. у в. Кураполле Пастаўскага р. Віцебскай вобл. ад Веры Юльяўны Хадкевіч, 1919 г. н.
321. Каля горада вада йшла
АІМЭФ, ф. 13, воп. 10, спр. 78, сш. 46, л. 11—12. Зап. студ. Мінскага пед. ін-та М. У. Мялюк у 1974 г. у в. Засковічы Маладзечанскага р. Мінскай вобл. ад Веры Андрэеўны Асіповіч, 58 г. «Спявалі ў вялікі пост».
НАПАМІНАК ПРА ДАРЫ ВАЛАЧОБНІКАМ
322. Копу яец абяцаці
Federowski, V, с. 685—686, Ks 1600. Зап. у в. Якышы ля Гнезны Ваўкавыскага п.
323. Добры вечар, да паненачка!
АІМЭФ, ф. 8, воп. 75, спр. 96, сш. 4, л. 16—17, № 13. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1975 г. у в. Явішчы Уздзенскага р. Мінскай вобл. ад Р. Г. Дземідовіч.
Мг ф. 20, воп. 75, ст. 10, № 13.
324. Пакуль да паненкі дапыталі
АІМЭФ, ф. 8, воп. 1, спр. 83, сш. 6, л. 24, № 40. Зап. В. М. Іваноўская ў 1963 г. v в. Дахны Смаргонскага р. Віцебскай вобл. ад П. А. Іваноўскага, 58 г. '
Вар.: АІМЭФ, ф. 8, воп. 2, спр. 36, сш. 5, л. 11, № 6. Зап. Л. М. Салавей у 1970 г. у в. Таўкачэвічы Уздзенскага р. Мінскай вобл. ад Зосі Герасімаўны Кораб, 1903 г. н. Вар. рэфрэна: «Вясна красна на ўвесь свет!» Калі песню адрасавалі старой бабулі, то зварот гучаў: «Добры вечар, стара бабачка!»; АІМЭФ, ф. 8, воп. 2, спр. 43, сш. 2, л. 45, № 19. Зап. М. Я. 1 рынблат у 1971 г. у в. Жукоўшчына Шаркоўшчынскага р. Віцебскай вобл. ад Т. Я. Курачонка, 1905 г. н.; АІМЭФ, ф. 8. воп. 74, спр. 92, сш. 3, л. 7. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1974 г. у в. Абчуга Крупскага р. Мінскай вобл. ад С. С. Катарскай; АІМЭФ, ф. 8, воп. 2, спр. 37, сш. 1, л. 3. Зап. С. В. Барыс у 1970 г. у в. Борці Ашмянскага р. Гродзенскай вобл. ад М. В. Гасцевіч, 55 г.; АІМЭФ, ф. 13, воп. 10, спр. 75, сш. 8, № 3. Зап. студ. Мінскага пед. ін-та М. I. Зайкоўская ў 1973 г. у в. Валодзькі Маладзечанскага р. Мінскай вобл. ад Улляны Паўлаўны Бакун, 75 г.
ДАСЦІПНЫЯ РАЗМОВЫ ДЗЯУЧЫНЫ 3 ХЛОПЦАМ
325. Ішлі, гулі валачоўнічкі
Ш е й н, Песнн, с. 455—456, № 12. Зап. A. В. Вахрамеева ў Бабруйскім п. «Валачобнікі». «Пяецца дзеўкам і маладым хлопцам». Сюжэт, верагодна, прымеркаваны да валачобнага выканання.
326. Да у лесе, ў лесе да (й) на верасе
АІМЭФ, ф. 8, воп. 75, спр. 96, сш. 2, л. 3—4, № 1. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1975 г. у в. Клінок Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Аляксандры Сялёнчык, 69 г.
Мг ф. 20, воп. 75, ст. 3, № 22. Расшыфр. мелодыю Л. М. Фёдараў. Ноты № 28.
327. А ў лужку, лужку, ой, на беражку
АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 117, сш. 1, л. 88—90, № 73. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1976 г. у в. Навіны Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад Ганны Яфрэмаўны Урбан, 1925 г. н.
Мг ф. 20, воп. 76, ст. 6, № 3.
328. Вой, у лузе, у лузе да на поплаве
АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 72, сш. 4, л. 40, № 60. Зап. Л. М. Салавей у 1973 г. у в. Зарэчча Клічаўскага р. Магілёўскай вобл. ад Юсть:ны Яскевіч і Ганны Харлап.
Мг ф. 20, воп. 73, ст. 65, № 39. Расшыфр. мелодыю В. М. Каламыцава.
329. А ў лесе, лесе ды а й на верасе
АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 118, сш. 2, л. 26, № 21. Зап. В. М. Каламыцава ў 1976 г. у в. Стаі Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад Т. С. Быкавай, 1911 г. н.
Мг ф. 20, воп. 76, ст. 38, Ns 21.
330. А у лесе, лесе ды на верасе
Анталогія, с. 35, № 15. Зап. Ул. Тэраўскі ў Чэрвеньскім р. Мінскай вобл. са зб. «Лірнік», Ns 84.
Ноты № 3.
331. Са вуліцы сакалы ляйяпь
Дембовецкнй, с. 535, № 9. Зап. у в. Боўкі Быхаўскага п. Магілёўскай губ.
Вар.: Бессонов, с. 21, № 29; АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 72, сш. 3, л. 74, № 91. Зап. Л. М. Салавей і Н. М. Маркава ў 1973 г. у в. Стаўпішча Кіраўскага р. Магілёўскай вобл. ад Палагеі Чайкі; АІМЭФ, ф. 8. воп. 75, спр. 107, сш. 1, л. 57, № 122. Зап. A. А. Шамак у 1975 г. у в. Магільнае Уздзенскага р. Мінскай вобл. ад Яўгеніі Сямёнаўны Лыч, 69 г.; АІМЭФ. ф. 20, воп. 72, ст. 26, № 29. Зап. студ. Мінскага пед. ін-та С. I. Пятровіч у 1972 г. у в. Касенічы Крупскага р. Мінскай вобл. ад Марфы Аўсееўны Пулькач, 1912 г. н.; АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 74, сш. 3, л. 18, № 3. Зап. В. Р. Кушнарэнка ў 1973 г. у в. Шалаёўка Кіраўскага р. Магілёўскай вобл. ад Я. П. Клімковай, 1899 г. н.; АІМЭФ, ф. 8, воп. 1, спр. 10, л. 6. Зап. Г. I. Цітовіч у1946 г. ад Марыі Андрэеўны Жыдовіч родам з в. Дукора Рудзенскага р. Мінскай вобл.; АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 70, сш. 9, л. 45. Ns 44. Зап. С. М. Міско ў 1973 г. у в. Новы Гарадзень Пухавіцкага р. Мінскай вобл. ад Марыі Гайдучонак, 40 г.; АІМЭФ, ф. 8, воп. 75, спр. 93, сш. 2, л. 15, Ns 11. Зап. Л. М. Салавей і Л. П. Барабанава ў 1975 г. у
в. Тадулічы Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Алены Іванаўны Федарынчык, 1903 г. н.; АІМЭФ, ф. 13, воп. 10, спр. 44, сш. 7, с. 19—20. Зап. студ. Мінскага пед. ін-та Т. П. Верамеенка ў 1971 г. у в. Вайнілава Чэрвеньскага р. Мінскай вобл.; АІМЭФ, ф. 13, воп. 10, спр. 23, сш. 2, л. 24, № 8. Зап. студ. БДУ Н. I. Лазарэвіч у 1967 г. у в. Макраны Капыльскага р. Мінскай вобл. ад Дар’і Журэйкі, 75 г.
ХЛОПЦУ
ЦУДОУНЫЯ ПАМОЧНІКІ БЕЛАГА МАЛОЙЦА
332. Ранні авёс — позні авёс, гэй, лолам!
Federowski, V, с. 682, № 1593. На мелодыю № 1604. Зап. у в. Грыневічы ля Свіслачы Ваўкавыскага п.
333. Кругла балотпа невялічкае
Federowski, V, с. 669, № 1566. На мелодыю 1566. Зап. у в. Студзераўшчына Слонімскага п.
334. Шурым-бурым, аўсы сеюць
Federowski, V, с. 685, № 1599. Зап. у в. Кусінцы ля Гнезны Ваўкавыскага п.
335. На балоце, на кракоце
Шырм a, III, с. 86, № 46. Зап. у 1929 г. у в. Вялікае Сяло Пружанскага п. ад Ізана Ярошкі.
Ноты № 41.
336. За варота кругла балота
Federowski, V, с. 664—665, № 1558. Зап. у в. Медзяневічы ля Гарадзішча і Сталовіч Навагрудскага п. ад Парасі Барысавай.
337. Ляцела сава з чыстага поля
Бессонов, с. 10—11, № 11.
338. У садзе, ў садзе. ў зеляненькім
Ш е й н, Песнн, с. 108—109, № 153. Зап. у г. Віцебску ад Тараса Ліпава.
339. А лугі, лугі усё зялёныя
Ш е й н, Песнн, с. 107—108, № 152. Зап. У. I. Бясперчы ў в. Васьковічы Віцебскага п.
340. A стаіць дубок, ён тонак, высок
АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 123, сш. 1, л. 57—58, № 69. Зап. Л. М. Салавей у 1976 г. у в. Чаросава Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад Лукер'і Пятроўны Шакуты, 1908 г. н.
Мг ф. 20, воп. 76, ст. 61, № 2. Расшыфр. мелодыю П. П. Альхімовіч. Ноты № 74.
341. А ў агародзе да на пераходзе
АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 10, сш. 4, л. 11, № 11. Зап. A. С. Фядосік у 1973 г. у в. Камарына Асіповіцкага р. Магілёўскай вобл. ад Фядоры Прохараўны Сашчэкі, 74 г.
342. Слічны паніч пан Васілька
Б е с с о н о в, с. 12, № 13.
343. У полі, ў полі конікі ходзяць
Ш е й н. Песнн, с. 102—105, № 149. Зап. A. В. Віхрамеева ў в. Жылінцы Бабруйскага п.
Вар.: там жа, с. 109—110, № 154.
344. У нашага пана да на падвор’і
Tyszkiewicz К., с. 329—330. Зап. у Барысаўскім п.
Варыянт, запісаны ў 1972 г. (АІМЭФ, ф. 8, воп. 2, спр. 55, сш. 1, л. 20), мае ў сабе сляды бытавога пераафармлення ў адносна нядаўні час:
Ай, за лесам, лесам Сонца гуляе. Вясна красна на ўвесь свет, Да зялёны явар, зялёны!*
Малады хлопчычак Коніка сядлае, Коніка сядлае, Стрэльбу набівае, Стрэльбу набівае, Сакала мячае.
He страляй у мяне, He мячай у мяне.
Ой, як будзеш жаніціся, Буду я ў цябе.
Я тваю пярыну На плячах перакіну,
Я тваю бабу
На плячах перабаўлю.
* Рэфрэн паўтараецца пасля кожнага двухрадкоўя.
345. Ай, ляціць, ляйіць арэхаўка
АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 118, сш. 1, л. 41—42, № 38. Зап. В. М. Каламыцава ў 1976 г. у в. Навасёлкі Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад Домны Іванаўны Буйніцкай, 81 г., Ганны Трахімаўны Буйніцкай і Ніны Трахімаўны Пярэдкі.
Мг ф. 20, воп. 76, ст. 35, № 7.
346. Ай, лятуць, лятуць ды два галубкі
Г і л е в і ч, Абрады, с. 121. Зап. Н. Апанасевіч у в. Руччо Вілейскага р. Мінскай вобл. ад Івана Семака, 1895 г. н.
Вар.: АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 117, сш. 2, л. 51, № 47. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1976 г. у в. Крыўкі Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад В. А. Юхнавец. Мг ф. 20, воп. 76, ст. 7, № 24; АІМЭФ, ф. 8, воп. 76, спр. 117, сш. 1, л. 23—24, Ns 14. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1976 г. у в. Абярцы Лепельскага р. Віцебскай вобл. ад Еўдакіі Аляксандраўны Кліменціёнак, 1908 г. н. Мг ф. 20, воп. 76, ст. 4, Ns 14.
347. Па сенажаці, па поплаве
Г і л е в і ч, Абрады, с. 121 —122. Зап. А. Логвін і С. Ісаева ў в. Скупліца Барысаўскага р. Мінскай вобл. ад Тэклі Русецкай, 56 г. Пачатак песні цалкам уэяты з карагода, працяг—з валачобнай, аднак злучэнне частак з розных сюжэтаў выйшла натуральным, утварыўшы песню з іншым канфліктам.
348. У лузе, лузе у зялёненькім
Рукапісны аддзел б-кі Варшаўскага універсітэта, сігн. 137, т. VII, вокл. 15. Знайшоў I. У. Саламевіч у 1966 г. у архіве М. Федароўскага. Даслана невядомым карэспандэнтам з Лепельскага п.
349. Ой, у мя:кы, ў мяжы бел камень ляжыць
АІМЭФ, ф. 8, воп. 75, спр. 97, сш. 1, л. 98, Ns 86. Зап. студ. Мінскага пед. ін-та Л. Б. Бялясава ў 1975 г. у в. Закальное Любанскага р. Мінскай вобл. ад X. А. Ласевіч, 1911 г. н.
Мг ф. 20, воп. 75, ст. 51, Ns 31.
350. Ой, ў полі, ў полі шырока мяжа
АІМЭФ, ф. 8, воп. 75, спр. 96, сш. 6, л. 6—7, Ns 2. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1975 г. у в. Рачэнь Любанскага р. Мінскай вобл. ад Еўдакіі Кандратаўны Ляўчэні, 1902 г. н.
Мг ф. 20, воп. 75, ст. 20, Ns 4. Расшыфр. мелодыю В. М. Каламыпава. Ноты Ns 81.
351. Чыстым у полі на вадапоі
Р о м а н о в, Бел. сб., VIII, с. 168. Зап. у в. Чыгірынка Быхаўскага п. Магілёўскай губ.
352. Добры вечар, добрыя людзі!
Ром a нов, Бел. сб., VIII, с. 165—166. Зап. у в. Стаўбун Рагачоўскага п. Магілёўскай губ.
353. У чыстым полі, чысцюсенькім
Бессонов, с. 12—13, № 14.
354. А у полі авёс ды вялік парос
АІМЭФ, ф. 8, воп. 74, спр. 92, сш. 3, л. 24. Зап. Г. А. Барташэвіч у 1974 г. у в. Абчуга Крупскага р. Мінскай вобл. ад Г. В. Клімовіч.
355. А у полі авёс стаіць
АІМЭФ, ф. 8, воп. 1, спр. 2, л. 33. Зап. М. Я. Грынблат у 1945 г. у в. Жаснінае Плеінчаніцкага р. Мінскай вобл. ад Марыі Язэпаўны Татоўкі. Ноты зап. Г. I. Цітовіч (№ 29).
356. У роўным полі авёс расцець
Hurynowicz, с. 56 (191), № 153. Зап. у Жодзіскай парафіі Вішнеўскай гміны Свянцянскага п. Віленскай губ.
Вар.: АІМЭФ, ф. 8, воп. 73, спр. 62, сш. 1, № 36, л. 73—74. Зап. П. П. Альхімовіч у 1973 г. у в. Камена Лагойскага р. Мінскай вобл. ад Ефрасінні Канстанцінаўны, 1896 г. н., і Ганны Сцяпанаўны, 1908 г. н., Курыловіч; Бессонов, с. 11, № 12. У гэтым варыянце цікавы малюнак перапрошвання сакалом разгневанага бацькі паніча:
КНІГІ ОНЛАЙН
