Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
Жыў як за сябе закінуў. 194 Ройзен., 70.
Жыццё мяняецца як у рацэ вада. М. Грынблат, 1954, Радун.
Жыццё як мёду піццё. Hoc., 43, 161.
Жы юць як птушкі. Fed., 367, Слон. п.
3 болю як скаціна б’юся. Там жа, 41.
3 вераб’ёву душу.195 Янк., 407.
3 вушамі паўлазілі што вараняты яке/я. Юрч., 1977, 130.
3 добрым рабіць як дзяды дзедаваць. Янк., Пар., 66.
3 ім што з чортам. Юрч., 1977, 202.
3 макава зе'рнятка. /. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
3 табою гаварыць, усё роўна як з пяску пугу круціць. Fed., 109, Ваўк. п.
3 табою як у лесе з бараною. А. Махнач, 1952, У здз. 13.10.15.
3 торбаю як старац. Янк., Пар., 66.
[3 яго] як з дудкі жане'. Fed., 110, Ваўк. п.
3 языком як з мячом. Янк., 407.
Забаўляецца як малое дзіця. Fed., 345, Ваўк. п.
Забег як вады каўтнуць. Янк., Пар., 66.
Забегаўся як тая гарэхаўка. 196 Касп., 77, Кузняц.
Забылася як на смерць. М. Грынблат, 1969, Ааі.
Забяжыцца (пабудзе) як жару ўхваціць (як агню ўхапіўшы). 3 нар. лекс., 15, П. Садоўскі, Пол.; Fed., 207, Ваўк. п.
Завалілі двор (места) як цёмная хмара. Fed., 351, Ваўк. п.
Завёў (ашукаў, звёў, змануў, падманіў) як чорт добрую душу. Tyszk., 413; Hoc., 44, 129; Дуб., 22; Dybow., 3; Fed., 209, 358, 361, Ваўк. n.
Завіваецца як моль. Fed., 351, Слон. п.
Завісны (зайздросны) як паповыя вочы (папова вока). Там жа; Янк., 408.
Завіхаецца (стараецца, трапечацца) як муха ў смале (попеле). Fed., 351, 290, Ваўк. n.; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Завіхаецца як на папоўскай талацы/. Сержп., 44.
Завь/ек тоўсты як у быка.197 Добр., Слов., 224, Смал. п.
Завыў як воўк на грамніпы. 198 I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Загарэлася як жыжка.199 3 нар. сл., 156, Н. Корань, Браг.
Загнуў карк як пад вярмом. Fed., 137, Ваўк. п.
Загнуўся як быліна. Там жа, 347.
Загнуўся як паўтара няшчасця. Там жа.
Загончык як шнурок. Янк., Пар., 67.
Загрымеў як свёкар яке'й. Юрч., 1977, 158.
Загулі як чмялі ў ку'піне. /. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Задаецца як свіння ў карыце. Д. Шаўчэнка, 1957, Маз. 13.3.29.
Задачкі рашаець як pgnv грызепь (як арэхі шчоўкаепь). Юрч., 1977,218,210.
Задзірлівы (задзірысты) як певень. Янк., 408; Янк., Дыял., I, 209.
Задрыпалася як мельнікава карова. Fed., 347, Ваўк. п.
Задрыпаная як авечка. Шатэрнік, 100, Сміл.
Задумаўся як перад жаніцьбаю. М. Грынблат, 1976, Кар.
Задумаўся як сабака ў чаўне (чоўне). Шейн, 484, Слуцк, п.; Fed., 347, Сак. п.
Задушь/ць як гада. Янк., Пар., 67.
Задушы'ць як муху. Fed., 347, Слон. п.
Зажадалася бы на маладое. Сержп., 61.
Зажадалася (захаце/ласё) як кабыле воцату. Шпйл., 180; Hoc., 45; I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Зажадалася як Гіны каснікоў. 200 Тyszk., 422.
Зажурыўся як малады. П. Палякоў, 1960, Маі., 13.10.8.
Зазвінела як у новым цэбры. «Ніва», 1977, № 42, Беласточчына.
Зайздросны як пападдзя. Янк.., Пар., 67.
Зайшла як чайка за мора. Мяц., 320, Стаўб.; Мін.-Мал., 1970, 171, Стаўб.
Заказе'рыў вочы як вядзьмак. 201 Шатэрнік, 102, Сміл.
Заквэцаў як свіння. 202 I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Закге ркаліся як кітайскія гусі. 203 Hoc., Слов., 733.
Закінуў за плечы як воўк гаўцу'. Fed., 348, Ваўк. п.
Закопчаны (завэдзганы) як стары гаршчок. I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Закруціў як лісіца хвастом. Fed., 348, Ваўк. п.
Закручваюцца валасы як у ка'чара. М. Грынблат, 1977, Кар.
Закудахталі як чачоткі. Добр., Слов., 648.
Залапатаў як цецярук. Янк., 408.
Залгаў як хлеба з маслам з’еў. 204 Fed., 348, Ваўк. п.
Замаркоціўся як дзіцятка без маткі. Янк., Пар., 67.
Замуж як у дым. Добр., Слов., 245.
Замінае як корч на дарозе. Янк., Пар., 67.
Замужам як у пекле. Бяльк., 449, Міл.
Занадзіўся як свіння. Fed., 349, Ваўк. п.
Заняло (зарвала) як жабе зімою (на зіму). Янк., 408.
Запішчаў як аблуплены пятух. ^яукйй, 12.
Запляла касу як мышыны хвост. Бяльк., 270, Хой,.
Запомніў як карчмар даўгі. Янк., Пар., 68.
Запрагці як сівага жарабца. Ройзен., 71.
Запырхала як авечка. Мяц., 145, Слуцк.
Зарабіў што (як) Хама на воўне. 205 С. Маісеенка, 1965, Жлоб. 13.3.25; А. Стаўровіч, 1957, Рэч.
Зарабіў як Даніла на лісічках.206 А. Русіновіч, 1954, Светл. 13.3.29.
Зарабіў (выйграў, вышаў) як [пан] Заблоцкі (Гарэцкі) на мыле. 207 Шатэрнік, 107, Сміл.; Hoc., 21; Дуб., 50; Сержп., 50; Fed., 346, Ваўк. п. Вар.: Дразд.; А. Русіновіч, 1954, Светл. 13.3.29; А. Стаўровіч, 1957, Рэч. 13.3.29; I. Саламевіч, 1973, Слон.
Зарабіў як курыцы на соль. Янк., Пар., 68.
Зарабіў як Меер на Кузьме. 208 А. Русіновіч, 1954, Светл. 13.3.29.
Зарабіў як на валах седакоў возячы. Янк., Дыял., I, 209.
Зарабіў як на соль селядца пасаліць. Янк., Пар., 68.
Зарагатаў як конь. Fed., 350.
Заране ўстаў (сабіраецца) як паноў (па/наў) парабак. A. Т арыма, 1966, Маст. 13.10.26; Мін.-Мал., 1970, 171, Ааг.; Мяй., 315, Ааг.
Зарзалі як кабыліцы. Добр., Слов., 674.
Заробіш як Марцэля на цыбулі. 209 А. Селівон, 1965, Ашм. 13.10.29.
Зарос як лес. Нар. лекс., 40, I. Аепешаў, Шчуч,
Зарос як non. Янк., Пар., 68.
Зарос як старавер. Там жа.
Зарыжэўся як коўш альхсвы. Жыв. сл., 98, Н. Аявончык, Віл.
Засаромеўся як дзе'ўчына. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Засаромеўся як малы ўсё роўна. Шатэрнік, 108, Сміл.
Засвісталі што глумакі7 нейкія. Юрч., 1977, 48.
Засвістаў як салавей. Бяльк., 206, Мсцісл.
Засе'дзеўся дома як сабака ля будкі. М. Грынблат, 1979, Кар.
Заскачаш як рыба на кручку. Янк., 391.
Заснуў як забіты. Т ам жа, 408; I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Засталася [адна] як у полі вецер. Добр., 11; Г. Шымко, 1967, Нав. 13.10.21; У. Іваноў, 1958, Мн.; М. Бандарэнка, 1966, Маз. 13.3.29.
Засталася як палын пры дарозе. 210 Горленка, 251, Гом.
Застаўся адзін як памятнік. Добр., 106.
Застыў як певень пасля кукарэку. Янк., 408.
Затакаваўся (затакаўся) як цецярук. 211 Шпйл., 180; Анйм., 263; Hoc., 47; Fed., 350.
Затрапятала сэрца як птушка. Добр., Слов., 256.
Затупяніўся як бык. 212 Бяльк., 206, Краснап.
Зацвілі як мак. Янк., Пар., 69.
Зацяле'скаўся як дзёдзя. 213 3 нар. сл„ 88, I. Крамко, Кар.
Заця'ўсё як камень. 214 I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Зацяўся як наравістая кабыла. 210 Сержп., 122.
Зачвякалі як парасяты. Бяльк., 207, Краснап.
Зачырване'ўсё як у морду дастаў. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Зачырвянеў як альховы (асовы) клін. Fed., 347, Ваўк. п.
Заядлы як сабака (чорт). Там жа, 348; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Збештаў як сабаку. 216 Fed., 352, Ваўк. п.
Збіліся як авечкі. Янк., Пар., 69.
Збірае як сабака (груган) косці. Fed., 373, Ваўк. n.; I. Кцрбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Збіраецца як вяселле ладзіць. Янк., Пар., 70.
Збіраецца як галодны ў каноплі (крапіву). М. Грынблат, 1977, Кар.; 3 нар. лекс., 14, П. Садоўскі, Пол.
Збіраецца як сойка за мора ляцець. Л. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11.
Збіраўся як убогі на кісель. «Ніва», 1977, № 6, б. Гайнаўскі п. (ПНР).
Зблыталіся як ніткі. Янк., 408.
Збожжа (жыта) хоць пакаціся па версе. Fed., 352, 372, Ваўк. п.
Збродуе па хаце як той кот. 217 Нар. сл., 32, М. Бірыла, Дзярж.
Збрыдла як сытае мяса. Fed., 352, Ваўк. п.
Збыткуецца як з сабакі. 218 Там жа.
Збялеў (спалатнеў) як смерць. Fed., 373, Ваўк. n.; I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Збялеў як лі'піна (лі'пінка). Касп., 136, Сен. Вар.: Добр., Слов., 375.
Збялеў як палатно. Fed., 373, Ваўк. п.
Збялеў як тая папера. Шатэрнік, 201, Сміл.
Збялеў як хуста. Ляцкйй, 19. Bap.: Fed., 373, Ваўк. п.
Звініць як звон. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Звініць як камар. Янк., Пар., 71; I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Звініць як піла. Янк., Пар., 71.
Звіну'лася (збылася) як не была.219 Fed., 374, 352, Слон., Ваўк. п.
Звіўся як анёлак. 220 I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Звыкся з бядою як рыба з вадою. Янк., 409.
Звяглівы (звягуе) як сабака [усіх аббрэша]. Fed., 374, Сак. п.; Нар. сл., 150, А. Прышчэпчык, Стаўб.
Згара'стаў хатку як хлеўчык. 221 Нар. сл., 32, М. Бірыла, Дзярж.
Згіне як на чужыне. Янк., Пар., 71.
Згінуў (змарнаваўся, прапаў) як рудая мыш [у балоце]. Fed., 354, 358, 244, Ваўк., Слон. п.; Ройзен., 71. Вар.: Мяц., 216, Стаўб.; Pietk., 387.
Згінуў як праз зямлю праваліўся. Янк., Пар., 72.
Згінуў як туман. Янк., Пар., 72.
Згладзіў як малінку. 222 Fed., 354, Ваўк. п.
Зглу ху як з дубу. Добр., 17.
Згодны як два каты ў вадном мяшку. Fed., 354, Ваўк. п.
Зго'рбіўсё (сагну'ўсё) як свінны та'тко. /. Саламевіч, 1975, Слон. 13.10.69.
Згс/рбіўсё як ярблю'д. Нар. лекс., 164, I. Крамко, Кар.
Згорбіўся як мядзведзь скачучы. Янк., Пар., 72.
Зграбная як лялька. Янк., 409.
Зграбны як свіння да алтара. Fed., 353, Ваўк. п.
Зграбны як [худая] свіння ў дождж. Янк.., 405.
Здарова як кабыла. Мат. Гом., IV, 170, Нар.
Здарова як [мельнікава] карова. Fed., 353, Ваўк. п.
Здаровы, хоць да вяселля. Там жа, 353, Слуцк. п.
Здаровы, хоць ты яго ў плуг запрагай. I. Саламевіч, 1955, Слон.
Здаровы, чырвоны як бурлак. А. Салавей, 1972, Мядз.
Здаровы што дрот. Янк., Дыял., I, 210.
Здаровы як бык. Fed., 353, Ваўк. n.; I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7; Добр., Слов., 488, Пар. п.; Ройзен., 80.
Здаровы як віці'на. 223 Fed., 353, Ваўк. п.
Здаровы (здараўляка, крэпкі, моцны) як дуб [скарбовы]. Янк., Пар., 73; Шат., 88, Pac.; Fed., 188, Ваўк. п.; Сержп., 79. Вар.: Юрч., 1969, 60.
Здаровы як камень. Юрч., 1969, 93.
Здаровы як камёлак. 224 Бяльк., 219, Краснап., Мсцісл.
Здаровы як камярдзёлак.22э Шатэрнік, 129, Сміл.
Здаровы як конь. Fed., 353, Ваўк. n.; М. Грынблат, 1967, Мн.; I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7. Вар.: Добр., Слов., 222, Росл. п.
Здаровы як лёд. Fed., 353, Ваўк., Слон. п.
Здаровы як мур. Янк., 409.
Здаровы як рыжык баровы. В. Брычакоў, 1960, Карм. 13.3.29; 1. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Здаровы як сыр. /. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Здаровы як цвік. Fed., 353, Ваўк. п.
Здаровыя як дуб’ё. Яўсееў, 67.
Здароў, хоць у вагон садзі. Fed., 353, Слон. п.
Здароў як зубёр. Там жа, Ваўк. п.
Здароў як (што) рыба. Fed., 353, Ваўк., Сак. п.; М. Грынблат, 1954, Гродз.; 1970, Ашм. 8.2.16.
Здаўся (прыдаўся, прышоўся; спрытны, такі спасобны, ловак, здатны, зграбны) як вол да карэты. Dybow., 17; Аяцкйй, 44; Fed., 352, 248, 353, Ваўк. п.; Шатэрнік, 148, Пух.; Янк., 409; М. Грынблат, 1976, Кар.