Выслоўі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 520с.
Мінск 1979
Гостры як каса. Fed., 113, Ваўк. п.
Гостры як пала ш. Там жа.
Грабецца як курыца (кура) [на сметніку]. Fed., 114, Ваўк. п.; Т. Аляксейчык, 1972, Клецк. 13.10.55.
Грабеш як не сваімі рукамі. Юрч., 1969, 114.
Грае як краляве цкі музыкант. 127 Fed., 152, Ваўк. п.
Гразны як тэй бархамотнік.128 Раст., 49.
Гракае як варона. Fed., 97, Ваўк. п.
Грозны як перад меншым начальнікам. Янк., 403.
Грошай (дзенег) як мякіны. Fed., 117, Ваўк. n.; Pietk., 371;
Грошай як гразі (смецця). Мяц., 310, Стаўб.; Янк. М., 43; Fed., 117, Ваўк. п.; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Грошай як пяску. М. Г рынблат, 1978, Кар.
Грошай як трэсак. Fed., 117, Ваўк. п.
Грошай як у чорта. Там жа.
Грошай як у чорта ска'лак. 129 Сцяшк., 586, Воран.
Грошы плодныя, бы свінні. Сержп., 42.
Грошы як вада. Сержп., 42; Сцяшк., 586, Шчуч.
Грошы як за плот выкінула. Мяй., 310, Стаўб.
Грошы як сліна [пойдуць]. Fed., 117, Слон. п.
Груга7ч чорны як варона. Мін.-Мал., 1974, 47, Ааг.
Грукае як конь капытамі. Янк., Пар., 44.-
Грукату (грукоча, тарахціць) як у млыне (мліне). Т ам жа, М. Грынблат, 1975, Мн. Bap.: Fed., 188, Ваўк. n.; 1. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Грыбкі як капыткі. Янк., Пар., 45.
Грыбок як часнок. М. Г рынблат, 1977, Дзярж.
Грыбоў, хоць грэблю масці. Сцяшк., 586, Гродз.
Грыбоў, хоць касіць. Fed., 118, Слон. п.
Грыбоў, хоць касу закладай. Сержп., 79; Мін.-Мал., 1970, 159, Пух.
Грыбоў як насеяна (насаджана). I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Грыбочкі (рыжыкі) як капеечкі. Там жа.
Грыву задзёр як конь. Hoc., 29.
Грызе (есць мяне) як іржа жалеза (зялеза). Fed., 119, Ваўк. п.; Шатэрнік, 124, Сміл.; I. Вайгяніца, 1963, Іў. 13.10.1; Нар. лекс., 202, М. Абабурка, Клецк. Вар.: Сержп., 95; I. Саламевіч, 973, Слон. 13.10.69.
Грызе як рэпу. М. Грынблат, 1970, Мн.
Грызуцца як сабака з катом. Fed., Ваўк. п.
Грызуцца (гаркаюцца) як сабакі. Янк., 403; У. Іваноў, 1958, Мн. Вар.: Добр., Слов., 120; Шатэрнік, 186, Сміл.
Грымнуў як сосна аб землю. Fed., 119, Ваўк. п. Вар.: Янк., 403.
Грэе як месяц. Янк., Пар., 45.
Губкі як малінкі. Там жа.
Губы развесіў як старая кабыла. Сержп., 59.
Губы як каўбасы. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Губы як трубы. Янк., Пар., 45.
Гудзе (грыміць) як пустая малатарня. I. Саламевіч, 1975, Слон. 13.10.69.
Гудзе як надаедлівая муха. Там жа.
Гудзе як чмель. Там жа.
Гудуць як авадні. Янк., Пар., 45.
Гудуць як пчолкі. Fed., 120, Ваўк п. Вар.: Мін.-Мал., 1970, 146, У здз.
Гульнуў як голы ў крапіве. Янк.., 404.
Гуляе (скачыць) як свіння .(цяля, бычок, сабака) на вяроўцы (прывязі). Янк., Пар., 46; В. Рабкевіч, 1961, Кап. 13.9.5. Вар.: А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2; Л. Гімпель, 1977, Кар.; Л. Салавей, 1971, Мядз.; Юрч., 1977, 223.
Гуляе як вецер. Янк., Пар., 46.
Гуляе як дзіця малое. Там жа.
Гуляе (дражніцца) як кошка з мышаю (як кот з мышкаю). Fed., 121, Ваўк. n.; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69; Мат. Гом., VI, 174, Хойн.
Гуляка як сабака. Шейн, 475, Пруж. п.
Гуляюць як ластаўкі над поплавам. Янк., Пар., 46.
Гурдзелка як кулак. 130 Шат., 46, Смарг.
Гуртам як жартам. Янк., Пар., 46.
Густы што малодзіва. /. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Густы як дым.131 Янк., Пар., 47.
Гучна як на кірмашы. Там жа.
Гыркаюцца як на разн/цы.132 Там жа.
Гэта як за грош абаранак. Fed., 1, Ваўк. п.
Гэта яму як лапці плясці (лапаць сплесці). Tyszk., 433; Шейн, 475; Fed., 169, Віл., Слон. п.; Янк. 445.
Гэтак ты да морды як сабака да торбы. I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Гэты кашаль як бабе радзіць. К. Кабашнікаў, 1973, Бых. 8.73.73.
Да яго [гавары] як да сцяны. Fed., 107, Ваўк. п.; Pietk., 394; I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Дабіўся як пуга да пужа'льня.133 Fed., 71, Ваўк. п.
Дабра з яго як ад свінні пуху. М. Дуброўскі, 1956, Аельч.
13.3.29.
Дабраліся як дзве кроплі (каплі) вады. 134 Fed., 324, 71, Ваўк. п.; Pietk., 397.
Дабраўся (дапаў, дарваўся) як вол (карова, свіння) да брагі. Fed., 71, 76, Ваўк. п.; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69.
Дабраўся як кошка да сала. Fed., 71, Ваўк. п.
Давёў [сенцы] як яечка. Юрч., 1969, 70.
Дагадзі'ў як зброднай сучцы ва'рам. 13э Янук., 30.
Дагарае (згасае, згарае) як свечка.138 I. Саламевіч, 1975, Слон. 13.10.69; Fed., 353, 307, Ваўк. п. Вар.: Янк., 409.
Дадуць як панясц/.137 М. Грынблат, 1976, Кар.
Даела як горкае яблыка. Fed., 75, Ваўк. п.
Дакутлівы як дождж асенні. Мат. Гом., III, 241, Карм.
Дакучыў як вош у кажусе (сарочцы). Fed., 75, Ваўк. п.; I. Саламевіч, 1974, Слон, 13.10.69.
Далёка як да неба. Мін.-Мал., 1977, 29, Чэрв.
Далі як кату' пад’есці. Там жа, 1974, 186, Даг.
Далікатны як з крулеўскай псярні. Fed., 75, Ваўк. п.
Далікатны як куранятка. Янк., Пар., 50.
Далікатны як паненка. /. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Далікатны як панскі (анге'льскі) цюцька. Fed., 8, 75, Ваўк. п. Вар.: Янк., 404.
Дапамог як мёртваму прыпаркі. Ахрым., 27.
Дапамог як мядзведзь мужыку. Там жа.
Дапаможа як кашаль хваробе. А. Махнач., 1952, Уздз. 13.10.15; Е. Шот, 1970, Зэльв. 13.10.87. Вар.: Янк., 404.
Дарагі як матка родная. Янк., Пар., 50.
Дарагі як свая душа. Там жа, 51.
Дарагі як сонейка яснае. Янк., 404.
Дарваўся бы свіння да цеста. Сержп., 133.
Дарваўся (набраўся) як Гапон [да] сліў.138 М. Мельнічэнка, 1950, Гом. 13.3.29; Янк., 416.
Дарога, хоць бокам каціся. Сержп., 123. Bap.: Fed., 133, Ваўк. п.
Дарога як па стале. Fed., 76, Ваўк. п.
Дарога як страла. Янк., Пар., 51.
Дарога як струна. Там жа.
Дастанеш як у казла малака. Fed., 76, Ваўк. п.
Дастанеш (трудно) як з каменя вады. Там жа, 246, 314; 1. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Даў (вы'цяла бяда) як абухам па галаве. 139 М. Грынблат, 1969, Ааг.; Сержп., 22.
Даў як з рукава.140 Янк., Пар., 51. Bap.: Fed., 296, Ваўк. п.
Даў як зайцу на закуску. 141 Fed., 73, Ваўк. п.
Даў як купіўшы. 142 Там жа.
Даў як на раз укусіць. Янк., Пар., 51.
Даў як табакі на панюшку. Бяльк., 314, Касц.
Даў як украўшы.143 Hoc., 31; Fed., 73, Ваўк. п.
Даўганогі (даўгалыгі, пустыга/лы, дліннаногі) як бусел. Янк., 404; Бяльк., 162, Краснап.; «Ніва», 1978, № 16, М. Шаховіч, Бельская гм. ПНР; Раст., 281.
Даўгоў як у сабакі кляшчоў (блох). А. Корсак, 1961, Асіп. 13.9.11; I. Саламевіч, 1974, Слон. 13.10.69. Bap.: Fed., 81, Ваўк. п.
Дачка як каралеўна. Янк., Пар., 52.
Дачушка як ластавачка. Там жа.
Дбае як сабака аб пяту ногу. Fed., 77, Ваўк. п.
Двор як пані сесці. Янк., 404.
Джгануў як шэршань у скроню. Янк., Пар., 53.
Дзвігаешся як тая лялёта.144 Раст.. 149.
Дзевачка як клубок. Юрч., 1969, 93.
Дзевачка як мяцёлачка. 145 Добр., Слов., 409.
Дзед як смаловы корч. Янк., Пар., 52.
Дзелаюць [усё] як не сваімі рукамі. Юрч., 1977, 58.
Дзень пратоўкся як таўкач у ступе. А. Царанкоў, 1960, Рэч. 13.9.2.
Дзеўка (дзяўчына) як таполя. Fed., 95, Ваўк. п.; Янк.., Пар., 53.
Дзеўка як агонь. А. Корсак, 1961, Астр. 13.9.11. Вар.: Юрч., 1977, 220.
Дзеўка як букатка.146 Добр., Слов., 43, Смал. п.
Дзеўка як вішня. Fed., 95, Ваўк. п.
Дзеўка як кветка (краска). Янк., 405.
Дзеўка як каза. Добр., Слов., 331.
Дзеўка як маліна. Fed., 95, Ваўк. п.
Дзеўка як півоня. Янк., Flap., 52.
Дзеўка як ягадка [сакаўная]. Fed., 95, Ваўк. n.; I. Саламевіч, 1975, Слон. 13.10.69.
Дзеці сыплюцца як дождж. М. Грынблат, 1977, Кап.
Дзеці як парасяты. Hoc., Слов., 487. Bap.: Fed., 92, Ваўк. п.
Дзеці як ячукі'147 Бяльк., 509, Краснап.
Дзі/віцца (глядзіць) як воўк на казу (ягня). Ром., Бел., 294;
Fed., 109, Ваўк., Г родз. п.; Крэмнеў.
Дзіравы як рэшата. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Дзіцёнак як малёваны. Добр., Слов., 449.
Дзіця як анёлак. Шатэрнік, 18, Сміл. Bap.: Hoc., Слов., 6.
Дзіця як асцялёпак.148 Мат. Гом., Ill, 179, Добр.
Дзіця'та бы ягнята. Сержп., 52.
Дзі7кі як фашыст. Янк., Пар., 52.
Дзыбаты як журавель. Fed., 96, Ваўк. п.
Дзыгае як бусел.149 Янк., Пар., 53.
Дзьме як кавальскі мех. Fed ., S3, Ваўк. п.
Дзьмецца як індык. Янк., Пар., 52.
Дзялілі як Тодар з Тадораю [лапаць з абораю]. Там жа, 53.
Дзяржыцца як Халімон за бога. Ройзен., 69. Вар.: Янк., 398.
Дзяржыць як каня на мунштуку,150 Fed., 95, Ваўк. п.
Дзяруцца як два каты ў адном мяшку. Там жа.
Дзяруцца як каты\ I. Курбека, 1960, Докш. 13.9.7.
Дзяруцца як сабака з катом. Fed., 95, Гродз. п.
Дзярушчы (дзярэцца) як [той] кот. Т ам жа; Шатэрнік, 87, Сміл.
Дзярэ (запрасіў) што цыган (чорт) за бацьку. С. Маісеенка, 1965, Жлоб. 13.3.25; Л. Царанкоў, 1960, Касц. 13.9.2.
Дзярэ як воўк кабылу. Fed., 81, Ваўк. п.
Дзярэцца ногцямі як кот кіпцюрамі. Шатэрнік, 178, Сміл.
Дзярэцца як жаба старая. 151 Мяц., 78, Стаўб.
Дзя'ўкуе як шчаня. I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Дзяўчаты як на падбор. Сцяшк., 305, Смарг.
Дзяўчонка як іскарка. Юрч., 1977, 228.
Дзяўчонка як клёцка. Там жа, 239.
Дзяўчына як лань. Янк., Пар., 53.
Дзяцей як бобу (гароху). Шпйл., 179; Кйркор, 238; Hoc., 35; Дуб., 17; Fed., 92; Pietk., 367; I. Саламевіч, 1973, Слон. 13.10.69.
Дзяцей як гарбузікаў. Янк., Пар., 53.
Дзяцей як снапоў у пасадзе.152 Янк., 406.
Дзяцей як чыкірды. 153 Бяльк., 492, Краснап.
Дзяцініцца як маль/. Шатэрнік, 85, Сміл.
Добра жывуць, сула'дне як адзін. М. Грынблат, 1954, Свір.
Добра [табе сядзець] як у пана бога за печчу. Fed., 274, Ваўк. п.
Добра як з вадою. Янк., Пар., 54.
Добра як на дажынках. Там жа.
Добра як у гасцях на Случчыне (на заручэннях).154 Янк., 404, Ройзен., 69.
Добра як у мамы гасцяваць. Янк.. Пар., 54.
Добра як у небі.155 Fed., 78, Ваўк. п.
Добра як у раю. Там жа.
Добрая дарога як ляск. 156 Там жа, 76, Сак. п.
Добры як бабулька. Янк.., Пар., 54.
Добры як соль на ране. Сцяшк., 589, Маст.
Дождж (дзк/рыць) як з вядра [ллець]. Шатэрнік, 84, Сміл.; Fed., 81, Ваўк. п.; 3 нар. сл., 44, I. Аепешаў, Шчуч.; Юрч., 1969, 69. Вар.: Мяц., 311, Стаўб.; Юрч., 1974, 194.
Дождж ліў што з луба.157 Мяц., 311, Лаг.; Нар. сл., 101, М. Крыўко, Міёр. Bap.: А. Царанкоў, 1960, Мн. 13.9.2.
Дождж лье як з канёўкі.158 Fed., 81, Ваўк. п.
Дождж царабаніць як увосень. Нар. сл., 155, А. Прышчэпчык, Стаўб.
Дождж як дражніцца [кап, кап і сціх]. Нар. лекс., 176, Г. Юрчанка, Мсцісл.
Дождж як з цэбра. Fed., 81, Ваўк. п.
Дожджык трусіць як праз сіта. 159 Бяльк., 445, Краснап.