КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
III Крыніца струменіць салодкая, чыстая. Ноч усюды пануе, Ноч, дзе мы ў адзін голас зліліся У змаганні няроўным, шалёным. * I ноч, якая нас зневажае, IIоч, дзе ламаецца ложак Пусты і самотны: Будучыня нечае агоніі... IV Гэта трава, яна стукае У дзверы зямлі. Гэта — дзіця, яно стукае У дзверы сваёй матулі. Гэта — дождж і сонца, Яны нараджаюцца з дзсцьмі, Растуць з травой, Квітнеюць разам з дзецьмі. Я чую, як яны Смяюцца і разважаюць. * Падлічылі, колькі болю Можна прычыніць дзіцяці: Колькі слёз яму праліць, Колькі крыўдаў затаіць! Грукат ботаў пад скляпеннем Чорных і набожных жахаў! Вытапчуць траву жывую, А дзіця яны зняважаць I жабрацтвам, і нудою. V «Куточак сэрца,— казалі яны пяшчотпа.— Куточак любові, няпавісці, славы». Ім адказвалі мы, і ў вачах адбівалася ісціна. Ісціпа — наш запаветны прытулак. Мы пачатку ніколі не ведалі, Мы заўсёды адно другога любілі. I таму, што мы любім,— Мы жадаем вызваліць людзей Ад сцюдзёнай адзіноты. Мы жадаем — гэта я жадаю. Ты жадаеш — гэты мы жадаем, Каб святло знітавала Ўсе закаханыя пары ў цвіценпі, Браніраваныя пары ў гарэнні, Бо іхнія вочы — гзта наша аблічча. Бачым мэту сваю ў шчасці іншых людзсй. VI Спявасм не для вас, балбатупы, Каб лепей вам разгледзець свет бядот. Бо той, хто завялікі, той дурны — I ёп дурнейшы ад усіх істот. Мы пе баімся нават смерці, Нас толькі абмяжоўвае зямля. Ды сёішя гэта — гапьба, сорам наш, Якія замуроўваюць жывых. Ёсць сорам за няскончанае зло I ганьба, што на свеце каты ёсць — Бязглуздыя заўжды, ва ўсе часы, Адполькавыя ў кожны дзень і міг. Закатаваныя ў вагонах — ганьба нам! I попел спаленых палеткаў — ганьба нам! Ды нам не сорампа, што ёсць пакуты ў нас I не саромеемся сораму сваііго. А ззаду засталіся ўцекачы, Ніводпай птушкі нават не відаць. Ад плачу горкага прастор пусты, Ад нашае невійаватасці пусты — Ад помсты і нянавіеці гудзе! VII У імя дасканалага твару, У імя вачэй, убачаных мною, У імя вуснаў, якія цалую — Для сённяшніх дзёп і для вечнасці, У імя пахаванай надзеі, У імя слёз у чорнай рамцы, У імя слёз, што смех ііараджаюць, У імя ўсмешак, якія пужаюць; У імя ўсмешак на вуліцы Ад шчасця, што нашы злучае рукі, У імя пладоў, створаных кветкамі Па добрай зямлі, прыгожай зямлі; У імя мужчын у турмах, У імя жанчын на чужыну пагнаных У імя ўсіх нашых таварышаў Знявечаных, закатаваных, Нязгодных ператварыцца ў цепь,— Нам трэба гнеў наш астудзіць, Жалеза ўзняць і абудзіць — Засцерагчы імклівае ўяўленне Прыгнечаных і зацкаваных, Якія ўсюды перамогуць! ЗБРОЯ ГОРА Бацьку: Бацька з дымных Руін У капелюшы прастраляным, Чалавек з вачыма запалымі, Чалавек у чорным агпі, Чалавек пад небам пустым, Птах, народжаны для даўгалецця, Ты марыў аб шчасці сваім! Бацька з дымных Руін, Сын твой загінуў, Забіты... Бацька, ты ўвесь — Нянавісць, О, ахвяра страшэпная, Моіі таварыш па войпах дзвюх, Наша жыццё скалечанас, Скрываўленае, знявечанае. Але паклянемся: Заўтра возьмемся за нажы! Бацька — Надзея мая, Надзея ўсіх, хто з намі, Ты ўсюды. А гэта гаворыць Маці: У свеце нашых клятваў я збудавала тры палацы: Адзін — для радасці жыцця, другі — для смерці, трэці — для кахапня. Я хавала, нібыта скарб, Турботы, нягоды няхітрыя Шчаслівых хвілінак жыцця. У свеце пяшчот я саткала тры плашчы: Адзін — для нас з табой, а два — для хлапчука. Нашы рукі былі падобныя, I адно аб другім мы думалі, Упрыгожвалі мы зямлю. Я поччу падлічыла тры агеньчыкі. Калі прыходзіў сон,— усё там блыталася. Наш сын: надзея, кветка, люстра, вока, маладзік. Без бляску муж, ды з ясным, мудрым словам, Без глянцу жонка, але з пальцамі пяшчотнымі. I раптам пустэча ўзпікла, Я згубілася ў змроку адна, Вораг выплыў, як пошасць. I адна я ў самоце сваёіі, I адпа я з каханнем сваім. * Іхні сын, гэтае дзіця... Дзіця магло б схлусіць I ўратавацца. У гразкім балоце, у твані — Дзіця не магло схлусіць! Хлопчык крычаў аб праўдзс сваёй, Ён барапіў сваю праўду. I Праўдай, як шпагай, Катаў працяў. Як шпагай найвышэіішага закону. Адпомсцілі каты яму — Прымусілі прайсці праз смерць, Яны паказалі падзею і смсрць, Надзею і смерць... Памілавалі і затым забілі! Яго спачатку жорстка катавалі, Зламалі рукі, ногі — Так стораж могілак сказаў. Адна толькі думка, адпо пачуццё — Зброя гора. * Байцы ў агпі, баііцы ў крыві. Ствараюць Мір на ўсёй зямлі Рабочыя, сяляне. Байцы змяшаліся з натоўпам: 3 якою кемнасцю і спрытам Вядуць яны атаку! Байцы, нібы крыніцы, Бягуць па высахлых палях. Ударам ярасным крыла Па небе забалочаным — Яны змятаюць Закон канца людскога свету — Мараль заклятых катаў. Нянавісць паша — у імя любові! Мы — змагары дзеля надзеі, Дзеля жыцця самога, Інаш пароль — раўпя, радня Вялікай прагі перамогі. Адпомсцім ворагу за ліха, Якое учыніў ён! Байцы маёй душы і сэрца: Адзін задумаўся аб смерці, Другі не думае аб ёй. Адзін заспуў, другі — не дрэмле. Але ва ўсіх адно жаданне — Здабыць Свабоду! I кожпы ценем стаў усіх. Адзін — пануры, іншы — голы: Пяюць аб добрым, ныюць аб ліхім Адзін аб цяжкасцях гаворыць, Другі — ляціць ua крылах песні. I тысячамі мар людскіх, I тысячамі сцежак розных Праходзяць па краіне. Краіна ў сэрцы іхнія ўваходзіць 3 паветрам свежым! Краіна тая можа стаць Сапраўдным краем цудаў, Краінаю нявінпых, чыстых. * Быць стойкім — чалавекам быць Пад небам для ўсіх людзей На шчодрай зямлі адзінай. У спелым асяродку плода Палае сонца, быццам сэрца, I гэт.і сонца — для людзсіі. Жывіце, людзі, дзеля людзей! Уся зямля, прастор і час Прыносяць шчасце жывой істоце. * Кажу аб тым, што бачу я, Аб тым, што ведаю, Аб тым, што — Праўда. ТУПЫЯ I злосныя Ідуць, ідуць, Знутры паўзуць I лезуць знадворку — Гэта ворагі нашы: Сыходзяць з гары, Выпаўзаюць з нары, Справа і злева Крочаць і крочаць, Зблізку, здалёк Крочаць і крочаць: У шэрым адзенні, У зялёным адзенні. Мундзір закароткі, Задоўгі шынель, 3 крыжамі касымі Ідуць, ідуць: Доўгія — на ўзроўні сваіх штыкоў, Кароткія — на ўзроўні сваіх нажоў. Гордыя справамі катаў і шпікоў, Тлустыя ад жалобы па саміх сабе, Ідуць I, анямелыя, Чэсць аддаюць Паганятым статкаў. Смярдзяць яны півам, Трызненнем, вар'яцтвам, Ідуць, ідуць, 3 сабою вядуць Праклятую песню Ботаў салдацкіх. Забыліся аб радасці Любімым быць. I хай яны толькі Выгукнуць: «Так!» Адказам адразу Ім будзе: «Пе!» Скажуць аб золаце Слова адно — Ім адкажа свінец Золатам чыстым. 1 стане ўсё залатым, Калі мы выкінем Ворагаў прэч! Хай уцякаюць, Хай паміраюць — Пічога нам болей Ад іх не трэба! Мы любім людзей. Ворагі згінуць — I гэта будзе Клопатам нашым Раніцай слаўнай У свеце новьш, У свеце сапраўдным, добрым. ГАБРЫЭЛЬ ПЕРЫ Загіпуў чалавек. Пе меў ён абароны, Апроч абедзвюх рук, адкрытых для жыцця. Загінуў чалавек. Шляхоў пе меў ён іншых, Апроч шляхоў, дзе праклялі вайну. Загіпуў чалавек. Ён пе спыніў змагання Hi супроць смерці і пі супроць забыцця. Усё, чаго ён сам жадаў, Мы ўсе жадалі. Мы гэтага і сёпня хочам, Каб шчасце заструмепіла святлом У глыбіпі вачэй і сэрцаў — Жадаем праўды на зямлі. Ёсць словы, што прыпосяць нам жыццё, I гэта словы шчырыя, пяхітрыя: Ёсць слова Цеплыпя, і слова ёсць Давер, Любоў, і Справядлівасць, і Свабода, Слова Дзіця, і слова Пяшчота, I пазвы некаторых кветак і пладоў, Слова Адвага, і слова Адкрыццё, I слова Брат, і слова Таварыш, I пекаторыя імёны краін і гарадоў, I некаторыя ізіёпы жанчын і сяброў. Да іх далучым імя Перы: Перы памёр, каб нам пе паміраць! На «ты» мы будзем з ім, з яго прабітым сэрцам. Адзін адпаго лепш мы зразумелі, удзячныя яму. Па «ты» мы будем з ім! Жывс яго надзея. 1942 ПЕСНЯ АГНЮ ПЕРАМОЖЦУ АГІІІО Агопь у целе палымнеў, Зара ўставала побач з ім, Агопь успыхваў у руках, Палаў у голасе, ў вачах. Мянс наперад ён павёў, I я пустэльню запаліў, Я пссціў, пільнаваў агонь. Агопь зямлі, агонь прымусу — Паўстаў супроці. прымусаў ночы, Супроць прымусаў попелу паўстаў. Агонь, як лінія прамая, Агонь, наканаваны змроку, Як след гарачы на пяску, Агонь галоўны, самы кроўны Крычаў над дахамі дамоў: — Смерць — у агонь! Агонь у целе палымнеў, Агонь падняўся супроць ланцугоў. Так! Супроць ланцугоў, затычак і завалаў, I супроць слепаты і слёз, I супроць страшнага калецтва, I супроць смерці той, якую Я ў злосці нарадзіў па свет. Агонь паўстаў супроць пагаслых зор, Паніклых крылаў і завялых кветак. Агонь атакаваў руіны, Ён ратаваў зямлю ад чорнага агпю. Ёп адраджаў зямлю — без ценяў, без афяр, Дзс будуць травы і павстра, Жніво натхнёных поклічаў, Жніво праменняў, Узнятых гімпам. Агопь бсз творцы. Услед за ім — раса, Услед за ім — вяспа, Услед за ім — малыя дзеці: Цяпер павераць людзі у людзей, У непадзельнае іх сэрца, У чыстае іх сэрца. Агонь той яепы дойдзе да глыбіняў, Ён зпойдзе ўсе аголеныя формы. Маці і сын. 1938. «Каб зліць у адно крыло і расу, Сэрца і хмару, дзепь і ноч...» Поль Элюар і Пікасо. Агонь той ясны, як струмень, Як фарбаў ззянне, як світанне, Агонь далягляду і слова. Ён — ласка несканчоная, Любоў, надзея ўсёй прыроды. А дзе надзея — там пазнанне, Мара — нічога надуманага! Мара, ты — доблесць агню! 1944 У КРАСАВІКУ 1944: ПАРЫЖ ЯШЧЭ ДЫХАУ! Мы ішлі да надзейнай ракі: ні хвалі яс, Hi вочы нашы не пакідалі Парыжа. He горад маленькі, але дзяцінства, мацярынства горад. Горад праходзіў праз вас, як летняя сцежка, Поўная кветак і птушак, як пацалунак глыбокі, Поўны вясёлых дзяцей і кволасці матчынай. Горад не зруйнаваны, але складаны, адзначаны непрыкрытасцю. Горад між запясцяў нашых, як зламаныя ланцугі. Ён перад вачыма нашымі, як вочы маці... Горад: яго паўтараем, як вершы. Горад падобны толькі на сябе самога. Горад стары... Паміж горадам і чалавекам He было болып ніякай сцяпы. Горад празрыстасці, горад няхітрасці. Паміж самотным чалавекам і пустэльным горадам Было толькі люстра адно. Быў толькі горад у колерах чалавека, Крыві і цела, зямлі і яе сокаў. Дзень гуляе ў струменях ракі, ноч знікае на зямлі. Рытмы паветра — чысцей і мацпей, чым вайна. Горад руку сяброўскую працягвае, гэта свет емеху, Свет радасці; горад — наша гордасць. Ніхто не здолеў разбурыць масты, Якія нас вялі ад сну да мары, Ад нашых мараў — да бясконцага жыцця.