Запісы 32

Запісы 32

„Запісы” – навуковы часопіс беларускае эміграцыі, ворган Беларускага Інстытуту Навукі й Мастацтва
Выдавец:
Памер: 619с.
Мінск, Нью Йорк 2009
157.77 МБ
Дакумэнт 5
На вокладцы ўтары нумар справы: I—29. Далей ад рукі: „Белорусское Пресс-Бюро“. Фармат: 31,5 х 21 цм.
Усярэдзіне сем старонак машынапісна-ратарнага друку на адным баку. На першых пяцёх старонках — пра партызанскі pyx, а на старонках 5-й і 6-й кароткія паведамленьні:
БЕЛОРУССКОЕ ПРЕСС-БЮРО в Ковне (Вітовта пр. 30)
іо іюня 1922 года.	Бюллетень № 33
ПАРТНЗАНСКОЕ ДВНЖЕНЙЕ В ОККУГШРОВАНОЙ ПОЛЯКАМН БЕЛОРУССНН
•	НОВЫЯ СТОЛКНОВЕНЙЯ БЕЛОРУССКПХ ПАРТНЗАН С ПОЛЬСКНМН ОТРЯДАМН
-	ВО ВРЕМЯ ПРНСОЕДННЕННЯ ВПЛЕНІЦННЫ К ПОЛЬШЕТРАУРНЫЕ МОЛЕБНЫ
•	ННСШАЯ ШКОЛА В СОВЕТСКОЙ БЕЛОРУССНН
•	ТЕРРОР В ВНТЕБСКОЙ, ГОМЕЛЬСКОЙ Н СМОЛЕНСКОЙ ГУБЕРННЯХ
Дакумэнт 6
На вокладцы ўгары нумар справы: I—30. Далей ад рукі: „Белорусское Пресс-Бюро“. Фармат: 33 х 21 цм.
Усярэдзіне сем старонак машынапісна-рататарнага друку на двух бакох паперы.
БЕЛОРУССКОЕ ПРЕСС-БЮРО в Ковне (ІІроспект Вітовта, 30)
24 Ноября 1921 года	Бюллетень № 158
Правнтельство Белорусской Народной Республнкн подало Вашннгтонской Конференцнн Велнкнх Держав ннжеследуюіцнй меморнал:
[Усе сем старонак занятыя тэкстам мэмарандуму.]
Дакумэнт 7
На вокладцы ўгары нумар справы: I—31. Далей ад рукі: „Белорусское Пресс-Бюро“. Фармат: 31 х 21 цм.
Усярэдзіне тры старонкі друку на адным баку аркуша.
БЕЛОРУССКОЕ ПРЕСС-БЮРО
в Ковне (Вітовта пр., 30).
8 іюня 1922 года	Бюллетень № 32
НЗ-ПОД ПОЛЬСКОЙ ОККУПАЦНН
У бюлетэні зьмешчанытэкст „йнтереснаго дакумента“ „Начальнйку Польскаго Государства Г-ну Пйлсуцкому е Варшаве. Копйя Г-ну Председателю Лйгй Нацйй вЖеневе. От Окружного Атамана Белорусскнх партйзан гражданйна Германа Скомороха“.
Скамарох выставіўПілсудзкаму„ультйматйвныя требованйя“ ад імя„пятнадцатй тысяч партйзан й всего крестьянства уездов: Белостокскаго, Бельскаго, Брест-Лйтовскаго, Волковыскаго, Пружанскагойдр. Дамаганьні пералічваюцца ў сямёх пунктах: адмовіцца ад пасяганьняў на Беларусь, прызнаць яе права як нацыі; спыніць рэпрэсіі ды „прйзнать непрйкосновенность ко всему белорусскому“; выпусыдіць з турмаў усіх беларусаў; спыніць высяканьне лясоў і вываз розных матэрыялаў; падрыхтаваць вывад польскага войска; перадаць (не сказана каму) урадавыя ўстановы й іх маёмасьць; стварыць зьмяшаную камісію для пераданьня розных справаў і разьвязаньня экстраных пытаньняў.
Невыкананьне гэтых „законных дамаганьняў“, сказанадалей,„повлечет на [так!] собою ужасныя последствйя. Мы прймем самыя страшныя й самыя унйчтожаюіцйя средства".
Пасьля апісаньня мэтадаў змаганьня выказваецца вера, што „своей победой (мы) водрузйм наше нацйональное знамя над нашей свободной «Народной Демократйческой Белорусской Республйкой»".
У канцы тэксту пералічаюцца прозьвішчы аўтараў заявы:
„Атаман Гродетцйны Н. Скоморох. В. й. д. Н-ка Штаба Белорусскйх Партйзан Полковнйк (подпйсь). Адьютант (подпйсь). С подлйнным верно: Районный атаман Н. Угрюмый. 30 марта 1922 г. Д.Ш. Бел.“.
Дакумэнт 8
На вокладцы ўгары нумар справы: I—32. Далей ад рукі: „Резолюцйй Нацйонально-Полйтйческой Конференцйй в Праге 25—30 сентябра 1921 г.“. Фармат: 33,5 х 21 цм.
Усярэдзіне 16 старонак машынапісна-рататарнага друку з тэкстамі рэзалюцыяў на адным баку аркуша.
РЕЗОЛЮЦНН, вынесенныя на Белорусской НацпональноПолнтнческой Конференцнн в Праге 25—30 сентября 1921 года.
Созванная Белорусскнм Нацнональным Союзом, Белорусская Нацнонально-Полнтнческая Конференцня в Праге закончнла свон работы 30 сентября, вынеся ряд резолюцнй по поднятым конференцней вопросам.
На Сьезде достнгнуто полное соглашенне на почве вынесенных резолюцнй н относнтельно обьедннення всех нацнонально-полнтнческнх снл вокруг Правнтельства Белорусской Народной Республнкн для государственнаго стронтельства Белорусснн.
На Конференцнн в Прагу прнбылн представнтелн от нацнональных н полнтнческнх органнзацнй нз под всех нынешннх оккупацнй Белорусснн, всего было 37 делегатов. На Конференцнн былн представлены такня группнровкн: Белорусская партая Соцналнстов-Революцнонеров —18, Белорусская партня Соцналнстов-Федералнстов — 6, Народных Соцналнстов — 5, Соцналнстов-Демократов — 3, безпартайных — 5. Делегаты предт>явнлн мандаты от 42 Белорусскнх нацнональных н полтнческнх органнзацнй.
Белорусскня органнзацнн, которые по тем нлн нным прнчннам не моглн прнбыть на Конференцню прнсылают Белорусскому Нацнональному Союзу свон прнветствня н прнсоеднняются к постановленням Конференцнн.
Вынесенныя Конференцней резолюцнн прн сем препровождаются.
[Далей падаюцца поўныя тэксты рэзалюцыяў:]
РЕЗОЛЮ1ШЯ О ГОСУДАРСТВЕННОМ СТОНТЕЛЬСТВЕ БЕЛОРУССНН.
РЕЗОЛЮЦЙЯ ПО ВЙЛЕНСКОМУ ВОПРОСУ.
РЕЗОЛЮЦНЯ ОБЭКОНОМНЧЕСКОМ ПОЛОЖЕННН БЕЛОРУССНН.
РЕЗОЛЮЦМЯ ОСЛУЦКОМ ВОЗТАННЙ.
РЕЗОЛЮЦНЯ О РНЖСКОМ ТРАКТАТЕ.
ПОЛОЖЕННЕ БЕЛОРУССКАГО НАРОДА ПОД ОККУПАЦЙЯМЙ.
РЕЗОЛЮЦНЯ ІІРОТНВ ЕВРЕЙСКНХ ПОГРОМОВ.
РЕЗОЛЮЦЙЯ О ДЕЯТЕЛЬНОСТЙ БАЛАХОВЙЧА.
РЕЗОЛЮЦНЯ О ДЕЯТЕЛ ЬНОСТЙ САВННКОВА.
РЕЗОЛЮЦНЯ КУЛЬТУРНО-ПРОСВЕТНТЕЛЬНОЙ СЕКЦНН.
РЕЗОЛЮЦЙЯ СЕКЦНН ІІОМОІЦН ЖЕРТВАМ ВОЙНЫ Н ГОЛОДАЮІЦНМ.
[У канцы зьмяшчаецца„Сообіденйе Презйдйума Белорусской Нацйонально-Полйтйческой Конференцйй в Праге“. Ягоны поўны тэкст:]
Презвдмум Белорусской Нацнонально-Полнтаческой Конференцнн в Праге на основаннн резолюцнй, выразнвшнх волю всех белорусскнх партнй н органнзацнй, о&ьявляет, что едпнственным правомочным законодательным органом на террнторіін Белорусснн является Рада Белорусской Народной Республнкн н ея ПРЕЗНДНУМ во главе с П. КРЕЧЕВСКНМ.
Законно выбранным Белорусскнм Правнтельством является Совет Мнннстров во главе с В. ЛАСТОВСКНМ.
По делам связанным с Конференцней обраіцаться по адресу: Ковно, Внтовта проспект, №30 Совет Белорусскаго Нацнональнаго Союза.
Дакумэнт 9
Угары на вокладцы нумар справы: I—33. Далей ад рукі: „Цэнтральнае Беларускае Прэсс-бюро“.Фармат 34 х 23 цм.
Усярэдзіне тры старонкі (падклееныя па берагох) машынапіснарататарнага друку.
He для прэссы ЦЭНТРАЛЬНАЕ БЕЛАРУСКАЕ ПРЭСС-БЮРО
№1
15 сьнежня 1922 г. Коўна.
•	'	••г • . •. ■	.	.	1 ' ,	«	• v . , >	•
[На ўсіх трох старонках бюлетэню падаецца хроніка пераважна зь беларускага палітычнага, грамадзкага й культурнага жыцьця.ў Коўне, Менску, Вільні, Варшаве, Дзьвінску, Бэрліне, Данцыгу й Празе. Пра Прагу гаворыцца, што там „лік беларускіх студэнтаў, зарганізаваных у „Беларускую Грамаду“ сягае да 51“.]
Дакумэнт 10
Угары на вокладцы нумар справы: I—40. Далей ад рукі: „Беларускае Слова. Горадня". Фармат 30 х 21 цм.
Усярэдзіне іі аркушаў двухбаковага рататарнага друку. Гэта — перапісаныя на машынцы паведамленьні (часапісу?) „Беларускае Слова“, выдаванага ў Горадні ў канцы 1920 г. (№№ 47—49,51,56,60—64,66,67, 71, 77). Зьмест паведамленьняў — галоўна дзейнасьць беларускіх партызанаў на абшарах Меншчыны; паўстанцкія падзеі на Случчыне; пастановы Беларускага зьезду Случчыны; камунікаты, загады, хроніка баёвых дзеяньняў, бальшавіцкія злачынствы.
Дакумэнт 11
Угары на вокладцы нумар справы: I—50. Далей ад рукі сінім алавіком: „List Егіо Пратпакол. Умова стральцоў з Укр. — Літ. Daklad В. N. Klubu“. Фрамат 29 х 23 цм.
Вокладка не сашчэпленая. Калі яе ўзяць асобна, усярэдзіне на старонках 2-й і 3-й бачым францускамоўны тэкст з чарнільным подпісам у канцы: „Р. Kretchevski" — ды месцам і датай: „Prague, Іе 2 decembre 1924“. Гэта — копія звароту прэзыдэнта Рады БНР Пётры Крэчэўскага, адрасаванага ,Л Monsieur HERRIOT, President de la Conference desAmbassadeurs".
У вокладку ўкладзеныя два дакумэнты.
1.	Машынапісная (бяз подпісу) копія вышэйназванага звароту Крэчэўскага да Эрыёта.
2.	Копія (бяз подпісу й даты) францускамоўнага мэмарандуму прэзыдэнта П. Крэчэўскага, адрасаванага ,Л Monsieur le President de la Conference de la Ligue des Nations r Geneve".
У мэмарандуме (пісаным, відавочна, y 1925 г.) гаворыцца пра палітычны, эканамічны й культурны ўціск беларускага жыхарства польскімі ўладамі ў акупаванай імі Заходняй Беларусі, а таксама апісваюцца выявы беларускага супраціву. Коратка згадваецца пра „шавінізм і нацыянальную нецярпімасьць“удачыненьні беларусаўуЛітве. Просьбіт зьвяртаецца да „Высокае Асамблеі Лігі Нацыяў" разгледзець становішча ў Заходняй Беларусі з належнай увагай і, у сьвятле таго, што там дзеецца, „прызнаць незалежнасьць Беларускай Народнай Рэспублікі з праеам далучыць усходнюю тэрыторыю — Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку". Прызнаньне незалежнасьці Беларусі, кажацца ў мэ-
марандуме,,,канча/іьна пакладзе канцы прапагандзе савецкіх сацыялістычных рэспублік на тэрыторыях паняволеных Полыйчай ды адыграе, са свайго боку, яшчэ мацнейшую прапагандавую ролю ў аздараўленьні ўсходняй Эўропы“.
Ніжэй зьмешчаны поўны тэкст звароту прэзыдэнта Рады БНР П. Крэчэўскага да старшыні Канфэрэнцыі амбасадараў сп. Эрыёта.
№1
Соріе
A Monsieur HERRIOT, President de Conference des Ambassadeurs.
Le conflit diplomatique de la Pologne et de la Lithuanie au sujet du territoire de la region de Vilna ne prendra fin que lorsqu’aura ete reconue la souverainete de 1’une ou de 1’autre partie sur ce territoire, dont la majorite de la population appartient a la Ruthenie Blanche (56 pour cent).
C’est cette question non resolue de la Ruthenie Blanche qui constitue justement une menace contre la paix a 1’est de 1’Europe. Le jugement delavorable de la Societe des Nations al’egard de cette population et les intolerables insultes aux droits les plus elementaires de 1’homme par la Pologne 1’ont obligee a defendre par les armes ses droits a une existence independente, comme le montrent les attaques quotidiennes des revoltes contre les institutions gouvernementales, les chemins de fer, les fonctionnaires, la police, etc. de la Pologne.
La collaboration temporaire du gouvernement de la Ruthenie Blanche avec la Lithuanie sur la base du traite formal du 11 novembe 1920 entre les deux gouvemements est actuellement interrompue a cause de la non obser­vation de ce traite pa la Lithuanie et parce que cet Etat toumait a son profet la politique dans la question de la Ruthenie Blanche.
La population de la Ruthenie Blanche ne veut etre le jouet d’aucun de deux gouvemements: polonais ou Lithuanien, mais demande sa place legi­time parmi les autres peuples.
Jusqu’a present toute manifestation du sentiment national des BalncRuthenes dans la region de Vilna etait interpretee par la Lithuanie a I’etranger comme manifestation Lithuanienne dans la lutte pour 1’union a la Lithua­nie de la region de Vilna.