Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 1
Памер: 850с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Powrot dzialaczy biaioruskich.
Do Miriska powrocila cz^sc dzialaczy biaioruskich, wywiezionych przez bolszewikow w charakterze zakladnikow, — mianowicie: Waclaw Iwanowski, Antoni Trepka, Aleksander Burbis1, prof. Masonius
8.1.20
582.2.38: 090 — рк
1 Памылкова замест Журвід.
1682. Ліст Аркадзя Смоліча (Менск) Антону Луцкевічу (Варшава) за 8.01.1920
Дарагі Антоне!
Найважнейшай можа навіною у нас ёсьць паварот закладнікоў Іваноўскага, Трэпкі, Журвіда, Масоніуса і інш. Вярнулася і п. Ельцова. От-жа што да Іваноўскага. Прыехаў ён яшчэ у нядзелю — 4-га. У панядзелак на чэсьць яго быў вялікі банкет. Там і я яго бачыў; чуў яго прамовы. Але апроч гэтага я вось ужо чатыры дні хочу яго пабачыць і не удаецца — ён усё заняты справамі закладнікоў, ад якіх ёсьць прадстаўніком, і у гэтых справах зносіцца з адміністрацыей і г.д. Нават паінформаваць яго як мае быць мне ні удалося, баюся, каб ён дзеля гэтага не зрабіў памылковых крокаў. Сягодні прыму усе спосабы каб яго ўгледзіць. — На банкеце ён гаварыў шмат але на агульныя тэмы. Спэцыяльна-ж да палітыч590
нага момэнту ён сказаў толькі, што далейшае пасуване се на ўсход палякаў ня вельмі патрэбна: лепей будзе, калі беларусы разьвіўшы свае сілы на Меншчыне пасьля ужо перакінуць іх усьлед за польскімі войскамі на ўсход. Апроч таго ён казаў больш цеснай кампаніі, што зьбіраецца у хуткім часе паехаць у Варшаву; там ён разгаворыцца з Комэндантам і тады будзе ведаць што рабіць. — Дзеля таго, што на банкеце была досіць рознародная публіка (між іншым і Воевудзкі), я не кратаў пытаньняў аб яго тактыцы. Есьць гэта аднак справаю паважнаю.
Лісты Вашые мы усе атрымалі. Што да афіцыяльных прапазіцый, дык з імі наагул кажучы ня так проста. Каб адчыніць чыннасьць Міністэрстваў трэба грошай. Іначай ніхто ні захоча мяшацца у такую няпэўную гісторыю, асабліва пры цяперашнім стане рэчаў. — Настроі, што пануюць у Менску далёка не спрыяюць рабоце. Грамадзянства альбо чакае бальшавікоў, альбо пераконана у іх хуткім прыходзе. Наш «базіс» звужаецца. Хаця с-р. сядзяць ціха, але спачуцьцё да іх ня меншае. Чаго ужо лепей, калі на банкеце, дзе былі блізка што адны нашыя людзі, Косьцевіч падняў тост за тых што сядзяць у вастрозе. Праўда быў ён п’яны, ды і наагул гэта Косьцевіч, але гэтакія праявы можна спасьцярагчы і у іншых. — Што да тактыкі нашых супраціўнікаў, дык здаецца яны думаюць зрабіць стаўку на Латвію, Эстонію і Балаховіча. Туды, кажуць, выехаў Шыла. Я яго бачыў тыдзень назад. Трэба былоб як небудзь пастарацца грошай і выправіць туды каго. Гэта асабліва важна, калі праўда, што на Дорпацкай конфэрэнцыі удалося нечага дабіцца. Калі якая магчымасьць будзе вызывайце тэлеграмаю Кузьму — няхай едзе, ён жа там усіх знае.
Што да пашырэньня базіса коштам усякіх Іван Іванавічаў, дык я ня ведаю. Здаецца мне, што тым часам, пакуль мы не умацаваліся, ім будуць шмат больш імпонаваць с-р. і нават с.ф., якіе пэўнеж дагэтага часу ужо патрапілі нас абгаварыць. — Прабуецца тут аднавіць гутаркі з архфэям. Раіў бы і Вам зьвярнуць увагу на гэта, асабліва у зьвязі з соймавымі пастановамі, што да аўтокефаліі польскай праваслаўнай царквы. Ці ня варта было-б утварыць якую-ць камісію царкоўную, ці што?
Як справа «кніжак»1? Жывем у надзеі, але прыходзіцца цяжка. Усюдых коратка. Бярэце хоць пакрысе.
Бывайце здаровы
Вітаю АСмоліч
8-1-920
582.2.46:099&г — ра
1 Г. зн. грошай.
1683. Рапарт шэфа Вайскова-Дыпляматычнай Місіі БНР у Латвіі
і Эстоніі палкоўніка Кастуся Езавітава (Рыга) Радзе Міністраў Беларускай Народнай Рэспублікі за 8.01.1920 (вых. №27)
8 студнага 1920
№27
м. Рыга
Радзе Міністрау Беларускай Народнай Рэспублікі.
Рапарт.
Пры гэтым прэдстауляю дзве копіі кошторысау: Вайскова-дыплематычнай місыі Б.Н.Р. у Латвіі і Эстіі і Консульства Б.Н.Р. у м. Рызе, зацьверджанных Надзвычайным Паслом грамадзянінам К.Душэускім 7-га студнага 1920 год.
Дадатак: дзве копіі кошторысау.
Шэф Midi,
Палкоўнік К.Езавітаў
За сэкрэтара Г.Казячый
582.2.47:061 — ма
1684. Каштарыс выдаткаў ка ўтрыманьне Вайскова-Дыпляматычнае Місіі БНР у Латвіі і Эстоніі на 1920 год
582.2.47:062&г — мк
1685. Каштарыс выдаткаў на ўтрыманьне Консульства БНР у Рызе на 1920 год
582.2.47:063 — мк
1686. Нататка Антона Луцкевіча за 9.01.1920 [для зьмяшчэньня ў ДРУКУ?]
Organizacja bialoruskich oddziaiow we Francji.
Na skutek starari Rz^du Biatoruskiej Republiki Ludowej Rz^d Francuski nakazat wydzielenie z-posrod znajduj^cych si? na terytorjum Francji b. wojskowych rosyjskich zolnierzy narodowosci biatoruskiej.
Bialorusini koncentruj^ si? w twierdzy Verdun pod kierownictwem generate francuskiego Rampon'a w porozumieniu z biatoruskim ministrem obrony narodowej, puikownikiem Ladnowym.
Organizacja oddziaiow bialoruskich juz si? rozpocz?la. Oddzialy te podlegajg kompetencji Rz^du Bialoruskiego.
9.1.20
582.2.38:091 — рк
1687. Квіт за тэлеграму з Варшавы ў Менск за 9.01.1920
582.2.48:024
1688. Расьпіска Янука Натусэвіча (Варшава) за 9.01.1920 аб атрыманьні ад Антона Луцкевіча 500 марак у рахунак пэнсіі
582.2.48:018 — ра
1689. Нататка Лявона Дубейкоўскага аб выбраньні 13.12.1919 у Менску Найвышэйшай Рады БНР [для зьмяшчэньня ў друку?]
582.2.38:092 — рк
Дакладная дата невядомая. Магчыма, нататка для бюлетэню Беларускага Прэс-Бюро ў Варшаве. На адвароце: «Wybacajci sto krychu zpazniiisia z Kaladoju —
wybacajcia, a «Krynicu» mo najlapiejsuju duchowaju wadzicu, kali task a padsyiajcie Wasamu Lawonu Dubiejkouskamu u Warsawie Kapemika 14 kw. 12».
1690. Квіт за тэлеграму з Варшавы ў Бэрлін за 10.01.1920
582.2.48:021
1691. Квіт за тэлеграму з Варшавы ў Прагу за 10.01.1920
582.2.48:023
1692. Квіт за тэлеграму з Варшавы ў Вільню за 10.01.1920
582.2.48:022
1693. Тэлеграма Аркадзя Смоліча (Менск) Антону Луцкевічу (Варшава) за 11.01.1920
terminowa warszawa hotel saski luckiewiczowi =
fr minska 1524 26 11 17/10 do cens
celem szkodzenia pracy rzadowej wyjechal paszkowicz warszawy szylo przedziera sie zagranice latwie predzej ksiazkami moge osobiscie przyjechac warszawy jesli potrzebno telegrafujcie smolicz +
582.2.13:028
1694. Ліст 73 інтэрнаваных беларускіх вайскоўцаў, утрымваных на этапным пункце «Pow^zki» (Варшава) Беларускаму Камітэту ў Варшаве за 11.01.1920 з прыкладзеным асабовым сьпісам
582.2.33:123&г-124 — рк
1695. Ліст Аўгена Ладнова (Парыж) Антону Луцкевічу (Варшава) за 12.01.1920
Парнж 12/1 20 г.
Многоуважаемый, Антон йвановнчь!
He всЬ Вашн телеграммы получены. Отв^тнл на всЬ полученныя. Послаль Вам в средннЬ декабря пнсьмо через Чешское Посольство в Парнж^. Нзь телеграмм внжу, что это пнсьмо Вамн не получено. Узнайте в ВаршавЬ в посольств'Ь. Послал Вам пнсьмо 8/1 через случайнаго знакомаго Вь этом пмсьм-ь нзложнл о положенін дьл. Сегодня Генерал1 получнл от него увЗДомленіе нз Швейцарін, что он заболЬл в путн, остался от по■Ьзда, а вегцн уЬхалн в Варшаву. Возможно, что мое пнсьмо попадет рукн поляков BWbcrb с веіцамн этого господнна!? Вот не везет, просто ужас! Нзь этого пнсьма соглядатан почерпнут ц-Ьнныя свЬдЬнія о положенін дЬл.
Хлопочем о стоках. Возможно полученіе таковых. Необходнмы будут деньгн, а мы снднм без всякнх средств. Уплачено жалованье за январь н квартнра по 5 марта. Цьны на маркн упалн до 20 сантнмов.
Озноб<ншнн> собнрается уЬхать в Б<ерлнн> к Баркову. Генерал обезпокоен дальн'Ьйшей судьбон нашей прн отсутствііі средств.
Получнте самн нлн поручнте надежному лнцу войтн в связь с б-Ьлор. кооператнвамн. Можно многое получнть для товарообм-Ьна. Необходнмы надлежаіція законныя полномочія для делегацін от кооператнвов. Вопрос этот нужно разрішнть срочно.
Я собнраюсь вь Россію, ііскать семью, о которой не niwbjo в теченіе rofla ннкакнх св'Ьд'Ьній. Проснл Вас черезь Дубейк<овскаго> н в пнсьмі, врученном ему, прі-Ьхать в Парнж к 5 декабря 1919 г. До настояіцаго временн не получнл отв-Ьта. Было н'Ьсколько благопріятных случаев для по'Ьздкн, но не воспользовался йміі, ожндая Вас. Прошу прі'Ьхать хотя оы кь 20-22 января. Посл'Ь этого временй я уЬду, дальше оставаться не могу во первых потому, что самостоятельно вестн д'Ьло, не будучя орьентнрованным Вамн, не могу, а во вторых счйтаю нравств. долгом позаботйться о ceMbi.
Зд'ёсь о Вас в русском обшеств-ь сложнлось уб-Ьжденіе, что Вы агент Польшй, содьйствуюшій раздЬлу н аннексін БНлоруссін. По м^рі сйл н возможностй, на основанін йміьюшйхся у меня данных, я старался разсьять такія подозр-Ьнія. Прошу Вас повйдаться сь Чайковсквм й Савннковым. Онн прйглашены в Варшаву спеціальным курьером Пйлсудскаго. Благодаря любезному согласію Чайк[<овскаго>, посылаю Вам настояіцее пйсьмо.
Для меня ясно, что вызов Вас в Варшаву злонам-Ьренный акть: устраннть от работ в Парнж-Ь. Хорошо задумано й прекрасно йсполнено.
Я подал офнц. заявленіе в Мнн. йностр. д-ьл о выдач-ь Вам внзы на возвраіценіе в Парііж. МнТ> соо6іцйлй, что телеграмма в посольство в Варшаву послана. Нзь Вашей телеграммы явствует, что Вы ннкакнх CBtд-Ьній об этом не нм-Ьете; меж т-Ьм как я Вам телеграфнровал обь этом дважды й просйл ув-Ьдомнть меня телеграммой о дн-ь й чась Вашего прі•Ьзда в Парнж: встр-Ьчу на вокзалі,. Н ндкакого отв-Ьта! Какнм же образом можно установять связь, еслй Вас умышлено задержмвают, н в то же самое время разгоняют Раду, формнруют польское войско под б-Ьлорусскнм флагом, арестовывают б-Ьлорусскнх обіц. д-Ьятелей, закрывают білор. газеты й журналы, ну, словом чйнят наснлія, хуже германцев. A «плебіісцнт», подготавлвваемый ймй в Б1>лоруссш? ВсЬ этн факты взв'Ьстны русскнм. Онн спрашввают: «Что же дЬлает Л<уцкевнч>, почему он снднт в Варшав-Ь вь то время, когда надь народом чннятся неслыханныя наснлія?» Я обьясняю Ваше прнсутствіе в Варшаві, как вынужденное, невольное.
РІзь франц. газет узнал, что полякн распродают б^лорусскіе л,Ьса, словом хозяйннчают как у себя дома.
Вь этоть тяжелый, крайне отв-ьтственный момент разыгралнсь событія 13 декабря’! Уму не постнжнмо, кому, зач-Ьм это понадобнлось?! Разьясненія смысла событій до снх пор не
Еслн Вамь не дадут ввзы в посольстві, то немедленно прнмнте м-Ьры к оть-Ьзду в Прагу, а оттуда телеграфнруйте мн-Ь; я выхлопочу Вам внзу. Хотя вообіце внзы теперь даются свободно без запросов Парнжа, н в этом, по отношенію к Вам, я усматрнваю кознп. Перед монм отЫзздом я желаю повіідаться с Вамн н подробно орьентнровать Вас. Телеграфнруй-
КНІГІ ОНЛАЙН
