Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі
Том 1. Кніга 2
Памер: 851с.
Мінск, Нью Йорк, Вільня, Прага 1998
Петра.
582.1.43:261 &г
1 Украінськнй Прапор (Вена). №26. 1.07.1922:
«Білоруські справн. Про відносннн на Білорусн одержалн мн в останнім часі допнсь з тамошніх громадянськнх кругів [... ] Прн кінці допнсі жалуеться автор на зднчінне, спрнчннене лнхоліттем чотнролітньоТ еміграціі і пнше про такі подіі’: В 1328
Ковні, теперішнім осідку білоруськоі' народньоі республнкн (Ластовського), малн в останніх часах місце дуже прнкрі сценк. I так ударнв на однім засіданню міністер державноі контролі Заяц (с.-р.) міністра внутрішніх справ і пропагандн Томаша Грнба (с.-р.) палнцею по голові. Справу покніцо віддано під партійннй суд. Знов-же редактор органу білоруськоі партіі' Антонау зайшов до міністра білоруськнх справ у лнтовськім уряді Семашка й по суперечці з ннм кннувся на нього з кулакамн. Тількн завдякн тому, іцо міністер мав коло себе револьвер (!), удалося йому обороннтнсь перед хоробрнм с.-ром!».
3260. Пераклад ліста супрацоўніка МЗС Літвы Усевалада Боева рэдакцыі газэты «Lietuvos Zinios» II Lietuvos Zinios. №104. 8.07.1922
582.1.42:013 — мк
Рэакцыя на артыкул Д.Сямашкі «Кое-что про бьлорусскія дЬла».
3261. Ліст Дамініка Сямашкі рэдакцыі газэты «Lietuvos Zinios» за 13.07.1922
582.1.42:014 — мк
Адказ на ліст У.Боева рэдакцыі газэты «Lietuvos 2inios».
3262. Пераклад ліста былога супрацоўніка Міністэрства Беларускіх Справаў Літвы Івана Антонава рэдакцыі газэты «Lietuvos Zinios» //Lietuvos Zinios. №110. 15.07.1922
582.1.42.015&Г — мк
Датавана 2.07.1922. Рэакцыя на артыкул Д.Сямашкі «Кое-что про б-Ьлорусскія дЬла».
3263. Заява Аляксандра Карабача Ўраду БНР за 19.07.1922 з просьбай выплаціць яму пэнсію за 1921 год па абавязку камісара Ўраду на Віленшчыну
582.1.43:024
3 рэзалюцыяй міністра ўнутраных справаў і прапаганды БНР Т.Грыба за 20.07.1922 (Коўна) — прапанова А.Карабачу прадставіць падрабязную пісьмовую справаздачу за яго дзейнасьць у якасьці камісара. «Гэтак сама і ў справе Пракулевіча (на Меншчыну) і Барана (на Горадзеншчыну)».
3264. Ліст Дэпартамэнту Агульных Справаў Міністэрства Асьветы Літвы былому старшыні беларускага таварыства «Золак» Вацлаву Ластоўскаму за 21.07.1922 (вых. №5516) з просьбай даць справаздачу за атрыманыя таварыствам ад Міністэрства ў 1918-1919 гадох 25.000 аўксінаў
582.1.43:201
3265. Ліст загадчыка тэхнічнага аддзелу Амэрыканска-Літоўскага Гандлёвага Таварыства «Ford. The Universal Car» (Коўна) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 22.07.1922 аб аплаце рамонту матора «ОТТО Deuten»
582.1.43:001
3266. Рахунак на аплату 10.589 аўксінаў 91 скатікаў за рамонт матора
582.1.43:002-003
3267. Ліст міністра вайсковых справаў Украінскай Народнай Рэспублікі Сальскага (?) д-ру Захару Біскаму (Варшава) за 22.07.1922 з прапановай выехаць за мяжу ў справе закупу авіяцыйнае тэхнікі для ўкраінскага войска
582.2.52:100 — мк
3268. Ліст Аляксандра Цьвікевіча (Паланга) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 25.07.1922
25.VII.22.
Palanga.
Паважаны Вацлаў Юстынавіч!
Пасылаю Вам «Задачы чароднай нарады». Тк сама як і стацьцю аб незалежнасьці — прашу прыслаць мне хуценька копію для папраўкі. Разам з тым прашу Вас праглядзець яе з боку зьместу (і, канешне, русафізмаў!) — і дапісаць усе тое, што знойдзеце патрэбным. Магчыма, што я нешта упусьціў. Адзін экзэмпляр калі можна паслаць Езавітаву, каб азнаеміўся. Перэпісываць на чыста не магу — німа упрост сілы перапісываць — гэта я рабіў звычайна у момант на машыне, — ды і паперы брак!
Знача — нарада склікаецца выключна як культурная. Важна, каб Езавітаў сьпісаўся з дакладчыкамі, каб наагул нарада выглядала сур’езна. Ці годзіцеся Вы з маей аргумэнтацыяй — чаму ня трэба палітыкі? Мне здаецца, што яна слушная.
Нараду трэба падрыхтаваць і — я перэдумаў! — яе трэба склікаць не раней І.Х. г.зн. больш менш у той час я[к] і пражскую.
Калі №2 ужо кончыўся друкам, дык Вы можэце пачаць №3 друкам Вашай стацьці —
Знача: 1) Незалежнасьць як праграма
2) Задачы чароднай нарады
Верш!
3) (Ваш артыкул ці які другі есьць пад рукамі)
4) так сама
Раб. Тагор!
5) К.Каліноўскі
6) П.Безсонаў
Хроніка — палітычная
Прэса
Усяляк абвесткі1
Сколькі займаюць дзьве першыя стацьці Вы можэце вылічыць больш менш! Вельмі хацеў бы каб зьмясьціць Раб. Тагора — добрая рэч!
Сёньня саджусь за «Усход — Захад — і мы». Тэма цікавая, але заразам адказная. Яшчэ ня ведаю, ці што выйдзе.
Пасьля 4га думаю ехаць у Коўну, бо мяне страшэнна непакоіць справа з кватэрай, — ды і наагул, трэба пачынаць васеньнюю кампанію. Ці ня 1330
можэце парадаваць мяне чым небудзь у кватэрнай справе? Якія захады зрабіў Вальковіч? Я яму пісаў. Спытайце яго! Калі нічога не знайду — ня ведаю, што буду рабіць. Скандал!
Ці прыехаў Базыль2 і з якімі вынікамі? Чаму ня едзе Петра3?
Чакаю адказу
Бывайце!
АлЦвікевіч
Паведамьце Езав<ітаву> , што найважнейшым заданьнем іх будзе — угаварыць Менск, каб хто небудзь (5 асоб) прыехалі = знача гаварыць аб культуры, граматыцы, тэрмінолёгіі! А можа!
582.1.43:027&г,030&г
1 Зьмест «Беларускага Сьцягу» №4 (жнівень-верасень 1922):
Незалежнасьць—як програма сёнешняга дня (А.Галынец)
Заданьня чароднай нарады (І.Яцьвяг)
Канстантын Каліноўскі (Гістарычны нарыс) (Іван Трызна)
«У хмарах Захаду»—з Рабіндраната Тагоры (Пер. І.Ц.)
Пагляд П.Безсонава на беларускую справу (даканчаньне) (Др. А.Цьвікевіч)
3 Беларуска-Літоўскай мінуўшчыны (Ластоўскі)
Нашыя прозьвішчы (Станкевіч)
Мікалай Галубовіч. Повесьць. Разьдзел I некалькі слоў аб паходжаньню гэрбу і протоплястах фаміліі пана Мікалая Галубовіча, гэрбу Разходнік (Власт)
«Эўразійцы» (новыя шуканьня расійскай думкі) (А.Ц-ч)
Палітычная кроніка
Агляд прэсы
3 усіх старон
Бібліографія
Свая почта
Абвесткі
2 Захарка. Абставіны невядомыя, 3 Крэчэўскі. Выехаў з Прагі на пачатку жніўня.
3269. Lietuvos Zinios. NQ119. 26.07.1922
[3 артыкулам:] Gudas. Tautines Gudp Ministerijos Uzdaviniai 582.1.42:016
3270. Ліст міністра беларускіх справаў Літоўскай Рэспублікі Дамініка Сямашкі [Вацлаву Ластоўскаму?] за 28.07.1922
Пры гэтым перэсылаю «полеміку»1 — вывад уже зробіце самі [...]
582.1.42:004 — ра
’ Дакумэнты №№3185, 3229-3233, 3237, 3244, 3248, 3252, 3260-3262, 3269.
3271. Паштоўка Кастуся Езавітава (Дзьвінск) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 31.07.1922
Нешта не маю 2-га № «Сьцягу» і Вашых лістоў з канкрэтнымі рахубамі.
Чакаю.
Ці не можаце Вы выслаць мне экзэмпляраў 100 кожнай з адкрытак у справе падзелу Беларусі.
Вельмі патрэбны!
К.Езав.
Вітаю ўсіх
582.1.14:001
На паштоўцы: Першы Урад Беларускай Народнай Рэспублікі. Выданьне «Таварыства імя Ф.Скарыны». №5. 1919.
3272. Суправаджальная запіска Цэнтральнаі а Дзяржаўнага Архіву Літвы да пасьведчаньня аб уплаце грошай за перавозку дакумэнтаў Вацлава Ластоўскага з Расеі за 31.07.1922
582.1.43:204
3273. Пасьведчаньне Вацлаву Ластоўскаму аб уплаце на рахунак МЗС 28 аўкс. 50 ск. за перавозку яго дакумэнтаў з Расеі за 31.07.1922
582.1.43:205
3274. Беларускі Партызан. Месячн. безпартыйная часопісь Змагароў за Бацькаўшчыну. №1. Жнівень 1922. Адрэс Рэдакцыі і Адміністрацыі: Галоўны Штаб Беларускіх Партызанаў — Белавежская Пушча. Рэдактар Герман Скамарох
582.1.43:248-251 — д
582.1.43:266-269 — д
3275. Ліст Вацлава Ластоўскага (Коўна) Марыі Ластоўскай (Парогі) за 2.08.1922
Darahaja Marius.
Sto da pieradadzienaha Stasiam prajektu atrymliwarinia u Parohach dla dzieucat korepetytara, ja lieu hety prajekt niepazadanym i skodnym, ot z jakich prycyn:
1. Korepetytar-litwin budzie doraha kastawac: placic treba budzie, a za wyniki harantyj nijakich, jak zresta zaiisiody bywaje z "damowaj nawukaj",
2. Nieminuca zamiest nawuki wywiazucca amory, prydziecca hrosy placic nie za nawuku, a za "zabawy".
Dziela hetaha nichaj Hanka pryjezdzaje u Койпй. Kali choce wucycca, tut mozna wucycca, a nia choce wucycca — to treba pracawac; dyk prystroju dzienibudz da pracy. Na zimu й Parogach biez nijakaha zaniaccia pakidac jaje niamozna. Stasku najlepiej addac u Wieksni kali nia й piersuju, dyk choc u pryhatoiicyu klasu.
Dyk u palawinie hetaha miesiaca cekaju Hanku u Koiinie, bo uzo u Wierasni pacynajucca nawuki.
Wychodzic usio-z taki, sto z Hanki chwalonaj Wieksnianskaj pracawitasci nicoha nia vyjsla: ekzaminaii z 4 klas nia wydzierzala. Ja dumaju najlepiej bytoby jaje prystroic na fercerskije kursy. Skoncyiisy kursy, kali budzie wucycca, a heta znace nie hultaic a pracawac, — moze pastupic u Uniwersytet i bye doktaram. U kozdym razie i felcerycaj biaz chleba siadziec nia budzie. Halohnaje
i najwazniejsaje kab miela Hanka akreslenuju pracu, nia kisla na wioscy i nie razwiwata histeryi. Dyk cekaju terminowaj adpowiedzi.
Caluju Waclau
2. VIII.22
582.1.43:053&r
3276. Запіска Міхала Рёмэра (Коўна) Вацлаву Ластоўскаму (Коўна) за 4.08.1922
Szanowny і Kochany Panie Waclawie!
Przyrzekliscie mi odeslac nazajutrz udz[i]elony Warn przezemnie w niedziel$ wypis z czasopisma francuskiego. Pomimo ze uplyn^io odt^d 5 dni — nie otrzymalem go dotychczas. Prosz? Was przeto albo mi go odeslac zaraz przez dziewczynk^, ktora Warn list niniejszy dor^czy, albo tez — jutro do Trybunalu w kopercie na moje imi?.
L$cz£ serdeczny uscisk dloni
Wasz Michal Romer
4. VIII. 1922
582.1.43:047
3277. Ліст Янкі Чарапука (Гранд Рапідз) Аляксандру Галавінскаму (Коўна) за 5.08.1922
Даражэнькі Алесь! Ня дзівуйся мой дружэ, што можэ табе здаецца чаму я гэтак позно пішу гэты ліст да цябе. Адзін тыдзень я быў у Нью-Yopку, дзе хацелося мне разузнаць место. Чэлавечы розум папросту поўны падзівеньня як гэта ўсе можна было выбудаваць. Калі прышлося быць, каля найбольшаго дому у сьвеце, альбо каля помніка «Свабода» Пасьля я прыехаў да свайго бацькі у Grand Rapids. Тут таксама шмат часу прашло на чыста сямейныя справы. Працу грамадзкую распачаць заража трудно. Цяпер я знаемлюся толькі з агульным становііцэм у гэтым краю. I заводжваю знаемства з беларусамі, украінцамі, і літвінамі. Выступаць цяпер чынна на грунце грамадзкім і палітычным ніяк нельга. Прычыны такія. He разуменьне ангельскай мовы — ня дае магчымасьці выступіць і узяцца за працу. Німа тут сапраўды ні адной беларускай арганізацыі, якая маглабы памагчы хоць часова у працы і жыцьцю. Напрыклад дэлегатам Літвы, Польшчы ці Украіны — тут легка працаваць, таму што па ўсей Амэрыцы раскіданы іх арганізацыі нацыянальныя. 1 вось калі яны прыежджаюць ўсе памененыя установы паведомляны і толькі чэкаюць іх прыезду — дагэтага служыць іх пресса і арганізацыйныя грошы. Нам жа беларусам трэба рабіць тое, што палякі, літоўцы і украінцы рабілі 50 лет таму назад. 3 гутаркі з Беларусамі у Detroit, Grand Rapids, New-York'y i Chicago y якіх ужо мейсцах я быў мне удалося устанавіць, што сьвядомасьць ёсьць паміж імі — але каб з іх зрабіць сапраўды беларускіх грамадзян патрэбна многа многа працы і то мазольнай. Калі гаворыцца а беларусах, та іх трэба раздзеліць на две катэгорыі. У першую трэба залічыць беларусаў-католікаў, якія паддаліся папросту шаленаму ўплыву польскаму клерыкалізму і так называемаму «Polskiemu Zwiqzku Narodowemu». Апошні у Амэрыцы ёсьць самай сільнай арганізацыяй «дэмакратычнай» польскай з вялікім капіталам багатай дамовай маемнасьцю, школамі, унівэрсытэтам у Кэмбрідж. Да другой
КНІГІ ОНЛАЙН
