• Газеты, часопісы і г.д.
  • Архонт мёртвага горада: Кароль Касцюшка-Валюжыніч  Ала Раманчук, Валер Ярмоленка

    Архонт мёртвага горада: Кароль Касцюшка-Валюжыніч

    Ала Раманчук, Валер Ярмоленка

    Памер: 61с.
    Мінск 2017
    17.45 МБ
    Страбон у ‘Теаграфічных запісках” апісаў узбярэжжа, дзе існавала, паводле ягонай думкі, два Херсанесы: “Пры выхадзе з заліва з левага боку ляжыць маленькі гарадок і яшчэ адзін заліў херсанесцаў. Калі плыць
    * Да раскопак К. КасцюшкіВалюжыніча лічылася, ійто на беразе Каранціннай бухты існавалі два Херсанесы — Старажытны і Новы.
    ** Страбон (каля 63 года да Нар. Хр.  каля 20 года па Нар. Хр.)  славуты грэцкі географ і гісторык: нарадзіўся на поўначы Малой Азіі ў пантыйскім горадзе Амасіі ў вяльможнай грэцкапантыйскай сям’і; шмат падарожнічаў; быў у Рыме і Італіі; наведаў у 24 годзе да Нар. Хр. Егіпет. "Геаграфічныя запіскі” ў 17 кнігах, напісаныя ў сталым узросце, захаваліся фактычна цалкам. “Геаграфія" змяшчае шматлікія звесткі пра розныя раёны Еўропы, Азіі, Афрыкі: яны цікавыя назіраннямі аўтара і выкарыстаннем сведчанняў даўнейшых працаў. Ранейшая праца “Гістарычныя запіскі’’ да нашага часу не дайшла.
    31
    далей уздоўж берага, відаць вялікі мыс, які выступае ў мора на поўдзень і складае частку цэлага Херсанеса (маецца на ўвазе паўвострава. — Аўт.). На гэтым мысе размешчаны горад гераклейцаў, які таксама называецца Херсанесам, адлеглы, калі плыць уздоўж берагоў, на 4400 стадыяў* ад Ціраса. Паміж горадам і мысам тры гавані. Далей знаходзіцца Старажытны Херсанес, які ляжыць у руінах, і потым гавань з вузкім уваходам, дзе таўры звычайна збіралі свае разбойніцкія банды (Балаклава. — Аўт.), нападаючы на тых, хто ратаваўся ўцёкамі. Гэтая гавань называецца Сімбалон Лімен і ўтварае разам з другой гаванню пад назовам Ктэнунт перашыек на 40 стадыяў. Гэты перашыек, які замыкае Малы Херсанес, складае, як я сказаў, частку Вялікага Херсанеса, з аднайменным паўвостраву горадам Херсанесам”**.
    Гэтае апісанне і выклікала дыскусію пра “два Херсанесы” — за позні гісторыкі прымалі менавіта той, што размяшчаўся паміж Каранціннай і Пясочнай бухтамі і дзе Касцюшка з 1888 года праводзіў раскопкі.
    У 1889 годзе, паведамляючы ў археалагічную камісію пра адкрыццё вялікага хрысціянскага храма з рэшткамі цудоўнай мазаічнай падлогі, даследнік падкрэсліў: “'Раскопкі выяўляюць рэшткі двух паселішчаў, адно над другім з розным размяшчэннем знаходак. Унізе, на глыбіні 5 аршынаў, сустракаецца мноства амфарных ручак з імёнамі грэцкіх вяльможаў, лямпачак (маюцца на ўвазе гліняныя свяцільні. — Аі/т.) з рэльефнымі мастацкімі выявамі, абломкаў выдатнага грэцкага посуду з малюнкамі, арнаментамі ды імёнамі майстроў; вышэй ідуць манеты рымскіх імператараў, грубы гліняны посуд з палівай, херсанескія манеты візантыйскай эпохі і іншыя прадметы хрысціянскага перыяду, усе пашкоджаныя агнём”.
    У 1890 годзе ён зноў адзначыў: “Раскопкі на беразе мора, паміж морам і манастырскім садам, выявілі плошчу з старажытным напластаваннем, без якіхнебудзь збудаванняў, а на ёй — вуліцу візантыйскага Херсона
    * Стадый  мера даўжыні, якая роўная 177,6 метра (атычны), 192,3 метра (алімпійскі).
    ** Страбон. VII, 4.2.
    32
    “Pox III”  родавы герб Касцюшкаў
    Друя (злева) і Прыдруйск (удалечыні справа) на акварэлі Напалеона Орды. 70я гады XIX стагоддзя
    Траецкі касцёл у Друі.
    Здымак зроблены перад Першай сусветнай вайной
    Інстытут Корпуса горных інжынераў, які К. КасцюшкуВалюжынічу не давялося скончыць
    Працуючы болей за дзесяць гадоў ва ўправе ДынабургВіцебскай чыгункі, Кароль КасцюшкаВалюжыніч аб’ездзіў па абавязку службы паўРасеі
    Кароль КасцюшкаВалюжыніч у чаркесцы. 18851887 гады
    Аляксей Бобрынскі, старшыня Імператарскай археалагічнай камісіі
    Праскоўя Уварава, старшыня Маскоўскага археалагічнага таварыства
    “Пралом” у абарончым муры ў партовым раёне для праезду да Сховішча старажытнасцяў. Здымак канца XIX стагоддзя
    КасцюшкаВалюжыніч каля Сховішча мясцовых старажытнасцяў. Пачатак XX стагоддзя
    Кароль КасцюшкаВалюжыніч суправаджае імператара Мікалая II з імператрыцай на экскурсіі па руінах Херсанеса. 1902 год
    рч
    /
    '”<’5 (yct^cvZ^
    ^к
    ^ы. ^wy'vwriw^ff^	k у»>^< ^О Л1<С<1 KW/O4^^^^4^^
    
    
    ^ 4"<'ч"<\
    /A^y^^/CV^/y^/K^ //«<.