Беларуска-расійскі слоўнік
Сцяпан Некрашэвіч, Мікалай Байкоў
Выдавец: Народная асвета
Памер: 363с.
Мінск 1993
Мрок м.—мрак, сумеркн, Мста ж.—см. помста.
Мудравяньне мудрство- ванне, умннчанне, умство- ванне. НТ2.
Мудрав<7ць,-р&/ць—мудрнть, выдумывать, хнтрнть.
Мудрагеліць—выдумывать, хнтрнть.
Мудрагель м.—выдуміцлк, хнтрец.
Мудрагельства хнтрость, лукавсгво.
Мудрасьць ж.—мудрость.
Мудронка ж— воронлй глаз (бот. Paris L). НТв.
Мудрэц м.—мудрец, хнтрец..
Мужна—мужественно.
Мужнасьць ж.—мужествен- ность.
Мужнець—мужать.
Мужчына м.—мужчнна.
Мужчынскі—мужской.
Мужь/к м.— 1) муж; 2) мужнк, крестьяннн.
Музыка м.—музыкант. Музычны — музыкальный. Мулер м.—каменіцнк.
Муліцца—натнрать (что кому) (Хамут муліцца каню).
М_уліць што—натпрать, надав- лнвать.
Мулка,-кі—жестко,-кнй.
Мулкавата,-ты—жестковато,
-ТЫ’.
Мулкасьць ж.—жесткость.
Мультан м.-—бумазея.
Мультановы—бумазейный.
Мундур,-дзер м.—мунднр.
Мундурны,-дзерны—мун- днрный.
Мур м—стена (каменная).
Мурава ж.~ мурава, молодая; трава.
Мураваны—каменный, кмр- пнчный.
Муравяць што—стронть нз. камня нлн кнрпнча.
Мурашка ж.—муравей.
Мурашнік м.—муравейннк^
Муряшны—муравьнный. Мурашчыны—муравейный. Мурза аг.—замарашка, пач- кун, нья.
Мурзаты — чернорожнй.
Мурзацца—пачкаться (саль- ным).
Мурзаць што—пачкать, ма- рать (сальным).
Мурзы ж. мн.—см, морзы. Мурласты—толсторожнй. Мурло харя, рожа.
Мурог м,—свежее сено. Мурожніца ж.-—овсяннца (бот. Festnca L). НТе.
Муроўка ж— 1) внд ласточкн, гнездяіцейся прн каменных постройках; 2) кнрпнч.
Мурын м - арап, чернокожнй. Мурынка ж.—арапка, черно- кожая.
Мус м.—прннужденне.
Мусіць— 1) нметь необходн- мость (Мушу ехаць); 2) на- мереваться.
Мусіць дзс. безас.—лолжно (Мусіць быць).
Мусыка ж.—сукровнца {Гной, течь йз раны, вереда; кровь йз носа. Ц.)
Мут м.—нечнстота во влаге; мутная вода.
Мута ж.—муть, осадок.
Мутня ж.—возмушенне, смута.
Мутэрка ж.—муфта.
Муц/ць—возмуіцать, мутнть.
Муціць дзс. безас.—кружнтся (в голове).
Мучяньнік м.—толокнянка
(бот. Arctostaphylos Adans.) HTg Мучальнік м.—мученнк. Мгчальніца ж.—мученнца.^ Мучальніцкі—мученмческйй. Мучыцца—мучнться, страдат Мучыць каго—мучять, терзать. Мучэньне мученне, стра- данне.
Мушкат ж.—мускат.
Мушкатовы—мускатный.
Мшары—темнобуланый, гне- дой.
Мыйніца ж.—см. памыйніца.
Мык м.—мычанне.
Мыкаць—мычать.
Мыла н.—мыло; мыла зьесьці
—обмануться.
Мылаварны—мыловаренный.
Мылаварня ж.—мыловарен- ный завод.
Мылаварства мыловаренне Мылец м.—суглннок. Сержп. Мыліцца—мылнться, намы-
лнваться.
Мыліцца у чым—ошмбаться.
Ма/ліць што—мылнть, намы- лнвать.
Мыльнік м.—мыльнянка (бот. Saponaria L). НТв.
Мыркун м.—воркун.
Мыс м.—мыс, угол, носок; край.
Мысік,-сок ж,—краешек. Мысьл£?вы—мыслнтельный. Мысьленьне н.—мышленне. Мысьл/ўства н.—охота. Мысьліўца м.—охотнйж. Мысьлшель ж.-мыслнтель НТг Мысьлшелька ж.—мыслнтель- ннца.
Мысьль ж.—мысль.
Мыт м.—понос (Редкне й ча- стые йспражненй.я йз зад- него прохода. Ц.).
Мыта ж.—пошлнна.
Мытнік м.—таможенный првстав.
Мытніца ж.—таможня.
Мытны—таможенный.
Мыць (мыю, мь/еш, і г. Э.)
—мыть.
Мыцьцё мытьё.
Мыцяльнік м— место в хате для мытья посуды (Ц. Гарт. СЦ. 99 ст.).
Ма/чыць што—1) мыкать, очесывать лён пред мочкой; 2) помыкать.
Мычэньне н.—мычанле. Мычзць—мычать.
Мышаня,-н£ н.—мышонок. Мышыны—мышлй.
Мэбля ж — мебель.
Мэле'дыя ж.—мелодля.
Мэрам—как будто, прнмерно. Мэта ж.—цель.
Мэтавы—целевой.
Мэтазгодна—целесообразно.
Мэтазгоднасьць ж.~целе- сообразность.
Мэтазгодны—целесообразный. Мэталёвы—металллческлй.
Мэталь м.—металл.
Мэтр м.—метр.
Мядзьв^дак м.—медвежонок.
Мядзьведзік м.—медведка (Gryllotalpa). ЗТ.
Мядзьведзіха жмедведлца. Мядзьведзь м. — медведь (I rsus). Мядзяны—медный.
Мядн/ца ж.—медный сосуд, таз.
Мядняк м —купрмт (млнер.) НТ3 Мядовы—1) медовый; 2) мед- вяный.
Мядоўнік м.—медовнлк (бот.
Melittis L). НТ6.
Мядун/ца ж.—медунлца.
Мяжя ж,— межа, гранлца.
Мяжджула м.—безмозглый, оболтус.
Мяжджзрыца ж.—туф. НТ3.
Мяжоўка ж.-—аржанец (бот.
Phlenm L). НТ6.
Мязга ж.—мезга, камблй. НТ3.
Мязговы—камблальный. НТв, Мяк/ньнік м.—пвтаюшнйся пушным хлебом.
Мякіш м —мякоть.
Мякну ць—мокнуть.
Мякуны м. мн.—мягкотелые, моллюскл (Mollusca). ЗТ.
Мяла н.—пест.
Мял/зна ж — отмель. НТз.
Мял/са ж.—меллсса (бот.
Melissa L). НТв.
Мяліца ж.—мялка для очл- шення льна от костры, Мяльле н.—костеря.
Мян^к м.—налнм.
Мянгны ж. мн.—нменнны. Мян/ньнік м.—нмянлнннк. Мянтд/з м.—налнм.
Мянушка ж.—клнчка. Мярзьлявы—мерзловатый.
Мярзьляк ж.—зяблнк, зябкнй, замерзшнй.
Мярзьлячка ж.~озноб, лнхо- радка; замерзшая.
Мяркоўны—рассуднтельный.
Мярлога ж.—берлога. Мярцьвец,-вяк м.—мертвец. Мярцьвячы — мертвецкнй. Мярзжа ж.—ажурный узор. Мяса н.—мясо.
Мясажэрны —плотоядный, хліцный. ЗТ.
Мясень м.—мускул.
Мясенявы—мускульный.
Мясгны мяслстый.
Мясны—мясной.
Мястэчка н.—местечко.
Мясьц/ што—местл.
Мясьцовасьць ж.—местность. Мясцовы — местный.
Мясьц/на ж. — местность.
Мята ж.—мята (бот. Mentha L). Мятла ж.— 1)—метла; 2; мет- ллца (бот Арега Adans).
Мятл/ца,-л/чка УіС.—1) полевл- ца (бот. Agrostis L); 2 ) костер ржаной (Bronins secalinus L).
Мятлушка ж.—бабочка, мо- тылек.
Мятлюк лг=мятліца.
Мятлюжок м.—мятллк (бопг.
Роа L).
Мяўканьне н. мяуканьне. Мяўкаць—мяукать.
Мяцеліца ж.—1) мятель;
2) белоруссклй танец.
Мяцёлка ж.—метелка. НТе.
Мяшаны—смешенный (Мяша- ны лік НТі).
Мяшянец м. гнбрмд. НТв.
Мяшзй л.—іцетянннк (бот. Setaria РВ).
н.
На прыйм. з він—на (что);
з месн..—на (чем).
На, наце—берн, бернте; возь- мн, возымнте.
Наагул—вообгце (ср. наогул).
Наадварот—наоборот.
Наалеены—намасленный дер. маслом.
Наалеіць што — намаслнть.
Ндба выкл— н то хорошо; хорошо, что. (Наба яшчэ скора хамянуўся. Сержп.) Набажэнства богослуже-
нне.
Набак—на сторону; выкл.
—см. наба.
Набдкір —на-бекрень.
Набаўляць, набавіць шпіо— прнбавлять,-внть.
Набаўтаць што—1) набол- тать, взболтать; 2) накле- ветать.
Набяяць—наговорнть, наска- зать.
Набггчы—набежать.
Набедавяцца—натерпеться бед.
Набржнасьць (мінэраляў)—по- бежалость (мннералов'). HTs.
Набівянка ж.—холст с набвв- нымн узорамн.
Набіваньне н.—1) набнвка (обручей, узоров на холсте); 2) заряжанне (ружья).
Набівацца, наб/цца—напра- шнваться, напроснться; на- вязываться,-заться.
Набіваць, наб/ць што—набн- вать.-бмть; заряжать,-дйть (ружье); укатывать,-тать (дорогу).
Нябіліцы,-лкі ж. мн.—рамка для бедра в кроснах.
Наб/ты—побнтый, поколочен- ный, укатанный, заряжен- ный; дурань—совершенный дурак.
Набліжацца, набл/жыццадд чаго—прнблнжаться,-знться; назревать, прнходнть к раз- вязке.
Набліжэньне н— прнблнженне.
Набожнасьць ж.—см. пабож- насьць.
Набой м.—заряд.
Набракдньне н.—набуханне.
НТа.
Набракдць, набракнуць— набухать,-хнуть; раздувать- ся, намокать.
Набраклы—набухшнй, на- мокшнй.
Набранка ж.—нагоняй, вы- говор.
Набрахяць—налга.ть.
Набрузнуць —промокнуть, на- пнтаться влагой.
Набрузлы—промокшнй.
Набрусавяць што—1) нато- чнть (топор); 2) обтесать (бревно).
Набунтавлцца—набунто- ваться.
Набурыць што—намочнть, напустнть мочн.
Набурыць шпю—нагороднть, свэлйть в кучу, в беслорядке.
Набухторваць.-торыць—
1J налнвать, налнть до краев; 2) насмутьяннть.
Набывйньне«.—прнобретанне. Набываць, набь/ць што— прнобретать,-ресть.
Набытак м.—прнбыль, прн- обретенне.
Набыты—прнобретенный.
Набыцца чым—нажнться, раз- жнться.
Набыцьц^ н.—прнобретенне. Набэдрыкі м. мн.—сбруя.
Набягаць, набегчы—делать набег, нападать, напасть.
Навдградак м. ўл.—Новогру- док.
Наважваньне навешнванне. Наважваць, наважыць што
—навешнвать, навеснть. Наважыцца—решнться. Навак м.—новнчок. Навакол,-кола—вокруг, около. Навал м.—отложенне. НТз. Навала ж —стпхня. НТг;
напасть.
Навалам—прннужденно, на- снльно,
Навалка ж.—наволочка. Навалок м.—шарнаж. НТз. Навалока ж.—напасть, кле- вета.
Навяльваньне н.— навалнва- нне, набрасываіше.
Навальнацца,-л/цца—набра- сываться,-.броснться; напа- дать, напасть на кого.
Навяльваць,-лгць што—нава- лнвать,-лнть; набрасывать, -бросать.
Навальнасьць ж.—1) накоп- ленне; 2) стахнйность. НТг.
Навальн/ца ж. — гроза. Навальн/чны—грозовый.
Навальны—стнхяйный, Навалындацца—нашляться, натаскаться.
Навандравацца—настран- ствоваться.
Наванглы—навонявшнй. Наванець—навонять.
Наваражыць—наворожыть, наколдовать.
Наварачацца, навярну/цца— обраіцаться, обратнться.
Наварачаць, навярнуць што —обраіцать,-тнть; направ- лять,-внть.
Наварочаны—обраіценный, направленный.
Наваскавдць што—навоіцнть.
Навят, нйвет—даже.
Навея ж.—эпндемня, мнфлюенца. (?).
Навейны—эоловый. НТв.
Наверзьці што—наврать, наболтать.
Навернены—направленный)
Навертам —мнмоходом, по- путн.
Навідавоку—пред глазамн.
Я. Кол. НЗхп.
Навіна ж.—новость; новая пашня.
Навісь ж.—повнсшнй на де- ревьях снег.
Навіхацца—-нашататься.
Навод ж.—навожденне. Сержп.
Наводны—наводяіцнй, нндук- тнвный.
Навой м.—столбнк для на- матываішя пряжн в кроснах.
Навочна—очевндно, наглядно. Навочнасьць ж —наглядность. Навочны—наглядный.
Навошта—для чего, зачем.
Наву/жнік м.—верхняя крыш- ка улья.
Наву/ка ж.—наука, ученне; наставленне.
Навуковасьць ж.—научность.
Павуковы—научный, ученый.
Навучальнасьць ж. нраво- учнтельность, моральность. НТ2.
Навучальнік м.—нравоучн- тель, моралнст, моралнза- тор. НТг.
Навучальны- нравоучнтель- ный, моралнстнческнй; дн- дактнческнй; учебный.
Навучяньне н.—1) наставленне;
2) обученне (ср. наўчаньне/
Навучацца,-чыцца чаму—обу- чаться,-чнться; научаться, -чнться.
Навучаць,-чыць каго—1) на- ставлять,-внть; 2) обучать, -чнть.
Наву'чка ж.—сентенцня. НТг.
Навыварат — навыворот, нанз- нанку.
Навыперадкі—взапускн.
Навычка ж.—прнвычка, навык.
Навядзсньне —наведенне,
нндукцня. НТ4.
Навязвацца,-зацца — навязы- ваться.-заться; прмставать, прнстать к кому.
Навязваць,-злць што — навя- зывать,-зать;-зяць каня— пустнть лошадь на прнвязн.
Навярненьне обраіценне к чему.
Навярнуцца,-нуць—см. нава- рачацца,-чаць.
Нага ж.—нога.
Нагавгцы ж. мн. — штаны, брюкн.
Нагодка ж.—напомннанне.
Нагалав_у—наголо, дочнста.
Нагаладавацца.-дацца—наго- лодаться, нзголодаться.
Нагаласавацца,-с/цца—наго- лоснться, наплакаться.
Нагаман/ць—нашуметь, на- галдеть.
Нагана ж.—охужденне, охул- ка, порнцанне.
Наганіць каго—охулнть, об- ругать.
Наганка ж.—брань.