Беларуская народная інструментальная музыка
Фоназапісы, натацыя, рэд. і сістэматызацыя найгрышаў, уступ. арт. і навук. камент.
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 655с.
Мінск 1989
43. ПРА ВАЛОЎ
Як сказаў музыкант, гэта — шутлівае дзела. «Вось пагнаў ён валы да і пагубіў іх. Сам трохі заснуў ці што, праспаўся — валоў няма. Давай шукаць гэтых валоў: бегаў, бегаў па лесе, кругом па палянах — няма валоў! Дык стаў жа прычытваць: «Ой, божа ж мой каханы, да божа ж мой жаданы, а дзе ж тыя мае валы? О-хо-хо!» Плача бедны сабе. Бегаў, бегаў, а далей-такі наскочыў — аж валы ходзяць. Узрадаваўся: «Во, слава богу, знайшоў». Ды пайшоў «Казачка» скакаць. А зараз, дадаў музыкант, я на скрыпку сыграю, як скакаў таго «Казачка».
/)«136
/Гэта вол адзываецца/
44. ЦЯЛУШАЧКА
45. ЯК ПАСТУХ ПАГУБІУ КАРОВУ
46. ЯК СЫН ЗГУБІУ КАРОВУ
J^88
47. НА ПТУШЫНЫМ ДВАРЫ
Kl32
49. ЯК ВЕЦЕР У ПОЛІ ГУЛЯЕ
ПЕСЕННЫЯ НАЙГРЫШЫ
АБРАДАВА ПРЫМЕРКАВАНЫЯ Н А й Г Р Ы Ш Ы
КАЛЯНДАРНА-ЗЕМЛЯРОБЧЫЯ
50. КАЛЯДА ЖАНОЧАЯ
53. КАЗА
J = 96
8* г Го_ го_ го, ка_ за, го_ гого, се_ ра^
дзе ж ты бу_ ва_ ла, што ты чува_ ла?
8 -Ох, я ж(ы) бу_ ва. ла (й) у цёмлых лясох,
8 да й на но_ жань_ кі , на за_ ло_ ча_ ны_ я,
Ji . Л J1 Ji lj Ji J1 J j. Ji d g на ка_ ло_ ча_ ны« я, кара_ ля шу_ каць g з ка_ ра_ лі_ ха_ ю, не знай_ шоў ка_ ра_ ля
J’ J lj> J JW J J
8 з ка_ pa_ лі_ xa_ ю, знай_шоў xa_ зя_ i_ на ў до.ме.
/скорагаворкай/
54. КАЗА
3
3
65. ВАЛАЧОБНАЯ
67. ВАЛАЧОБНАЯ
J-122
75. ТРОЙЦА
76. ТРОЙЦА
J'» 63
[ла].
не стый
не прой-
ма,
не стый
да вмэ-нэ за плечы-
Ой, пой_ ду
3(Ы) ргк ны
ні зобачу,
вір-
79. КУПАЛА
80. КУПАЛА
J=76
81. НА КУПАЛЫ
82. НА КУПАЛЫ
83. ЖНІВО
84. ЖНІВО
86. ЛЕТА
Скрьшка
89. ЛЕТА
СЯМЕЙНА-АБРАДАВЫЯ
96. ЗАРУЧЫНЫ
J=114
J=120
97. ЯК СЯДЗЯЦЬ ЗА СТАЛОМ
98. ЯК ДОРЛЦЬ МАЛАДУЮ
99. ЯК МАЛАДУЮ АДПРАУЛЯЮЦЬ
І/яй/па за_ го_ р/а/_ю сі_ ні_ е крас_ кі
цві_ целі, я/й/па за_ го_ р’ю
сі_ ні _ е крас_ кі цвіце_ лі.
101. СВАТАМ
102. ЯК ЧЭШУЦЬ МАЛАДУЮ
103. ЯК ДОРАЦЬ МАЛАДУЮ
104. ЯК ВЯЗУЦЬ МАЛАДУЮ
105. ЯК ЗА СТАЛОМ СЯДЗЯЦЬ
$60
115. ЯК СУСТРАКАЮЦЬ МАЛАДЫХ
J=84
119. ЯК МАЛАДЫ ЗАБІРАЕ МАЛАДУЮ
121. ЯК КАРАВАЙ НЯСУЦЬ
J =70
122. ЯК ДЗЕЛЯЦЬ КАРАВАЙ
J=152
123. НА ЗАКАНЧЭННЕ ВЯСЕЛЛЯ
124. РАСХАДНАЯ
8* Гдзе ксцін. кі чу_ юць, там і на_ чу_ юць,
8 гдзе салодкі мёд, там і круглы год.
126. РАДЗІННАЯ
)80
АБРАДАВА НЕПРЫМЕРКАВАНЫЯ НАЙГРЫШЫ
127. ДА ПАДУЙ, ПЛДУЙ, БУЙНОЙ ВЕЦЕР
128. У КАНЦЫ ДВАРА ДА СТАІЦЬ КРЫЛЬЦО
Скрыпка
129. КАЛІНА-МАЛІНА
Акарына
да та_ го в лу_ зе стаю, што ме_
., V»
К
М-Ч
J C .V -
A 1
*
гОВ
AV ' х AV
• LV.J
II
F ТЛ
c Г O'
W->—— AV
г у
-
k4 1 M= ■ f^r 1
Г—
W —X AA
r Г £f
-F r t",
L *■ *_!^
Гт Lu
■ 1 t~"*H L2L
M
}П '|
-нН
*" гЧГ
I w L^
LJ _..і.й Jr__ AV
J LJ J
^y-—!1
w=
AV^ AV
Г LJ J
rf Or -|
133. ПАСЕЮ ГУРОЧКІ
J«63
19t
illll lilll Hill Hill Hill Illi, ЦІЦ
136. ПАЙШЛА ЖЫТА ЖАЦЬ
137. КОСАРЫ КОСЯЦЬ
J~9&
139. ЕДУЦЬ ЛЮДЗІ НА ЯРМОЛАК
140. ЖЫЛІ ЧУМАКІ
142. ОЙ, ПРЫ ДАЛІНЕ
143. ПРЫТЧА ПРА БЛУДНАГА СЫНА
144. КАНТ
145. СТРАДАНІЯ
146. ПРЫПЕУКІ
J=1C4
пуру_ ся_ та в грэчцэ
а му_ зэ_ ка
быз я_ зэка сыдэць на у_ вэч_ цэ
J* J Л CT
" я й ны бу_ ду в тым ДуВЭHI
148. РАСХАДНАЯ
*
149. ЧАСТУШКІ
152. ДЛЯ СЯБЕ
154. CAM ПА САБЕ
J«76
15. Зак. 1068
225
ТАНЦАВАЛЬНЫЯ НАЙГРЫШЫ. МАРШЫ
АБРАДАВА ПРЫМЕРКАВАНЫЯ Н А Й Г Р Ы Ш Ы
156. ЛЯВОНІХА
157. ПОЛЬКА «ДАЖЫНКІ»
158. ВЯСЕЛЬНЫ ТАНЕЦ
J = 152
В шчаслэ_ вую годыну
159. КРУЖОК
Музыкант звяртаецца да ўсіх, хто прысутнічае на вяселлі: «Таварышы! Вось мы відзім — маладая пара прыйшла. Папрашу нікога не перашкаджаць: для маладых нада сыграць «Галубы вальс».
161. ВЯСЕЛЬНАЯ ПОЛЬКА
168. ВЯСЕЛЬНЫ МАРШ
169. ПАЗДРАВІЦЕЛЬНЫ МАРШ
253-
170. ПАЗДРАВІЦЕЛЬНЫ МАРШ
Перад тым як іграць марш, адзін з музыкантаў гаворыць: «Мікалай Андрэевіч і Галіна Антонаўна! Паздраўляем вас з законным шлюбам, з вясёлым маршам, а таксама з вясёлай вашай свадзьбай!»
'256
172. НАДЗЯЛЁНЫ МАРШ
J =104
Як пачынаюць дзяліць каравай, адзін з музыкантаў гаворыць: «Паздраўляем маршам маладую пару, каб жылося і елася і болей хацелася, на многія леты, на харошую жызню, каб шчасліва жылі, каб у гадочку і па сыночку. А музыкантам сыграць марш нада вам, каб вы любілі нашу музыку да канца гэтай свадзьбы».
175. МАРШ МУЗЫКАНТУ
176. РАСХАДНЫ МАРШ
3
3
АБРАДАВА НЕПРЫМЕРКАВАНЫЯ
178. БАРЫНЬКА
180. ПРОСТЫ
•J >
J = 158
187. ВЕРАБЕЙ
J = 104
19. Зак. 1068
289
.АІ ■ W = 136 R ■]
' рйц*—v TF 1—F Л ■ • » 3
fR * p " J ■ Г ' Г t | -F^2—i-— p
vV _ r. ft Il L _i L F ——Г
1 1
U K(LH M Ml /7 ■ Й J ( B * Й y*
J? "B E Г Г ■ «" ! “ “ Г •F
Г P F
Fa- P5
J L 1
_ _. t Г i ।
ЛЙ І
J 1 L—J
глвь Ti I ™ rx ■
ІПІ IFF Г
-«a It
' poco a po
“ J 140
co accel
>•
i I —i
IM V
t Л —■
J = 160
.H -
Jr ft f Г Г I M* r —L-L »4 r f’ r
/X w » » f U -4 f I F F f’4 4 -
f ф r -r Г г M FzT_ I " "t—
> -
B, Д ЙЙ F Ki— g—-l-M Ж
z tt E r r l L L 4ш * w ? i r r
W E f~ i E—C E F ” 'тт 1 EJ I
^д* Г fri
r t I д 3 ?
gfg£ > l=|
• A 4 Г~л- _ -
LLLt p_|
rLtt L L LL Г .4 ш .
Г k Li Г Г
a ». w te f c? w ' »""11 .
। » a? t т
-^t11 p p
* ч b=«j
r e ,
> 1
"!
’dm -y
' T”
Lt., ’J't 1 -V
189. КАЧАН
J = 120
Ой, ма_ ты, ка_ чан да й по вулі_
цы ка_ чаў, я кача_ на нэ бо_
ю_ ся, да за ёго у_ чэп_ люся.
190. КАЧАН
191. ЧЫЖЫК
Скрыпка
J=144
194. ГРАЧАНІКІ
197. БУРА
Ji 146
як на_ ч(а) _ не галга_ ці , трз_ ба
з ха_ ты ўцека_ ці. Па_ га_ рэ_ лі
ха_ мутэ, пад_ га_ рэ_ лі ляй_ цы, па_ зды_
ха_ лі ка_ ва_.ле_ ры, не з кій іс_ці ўтан_ цы.
209. МАРУСЕНЬКА
—/■ j
8* Pacка_ жы ты, ма_ я Ма_ ру_
8 сенька, ой, ска_ жы ты, мая ду-
. II J = 138
® шань_ ка, ад_ куль у це_ бя
8 бы_ лі госці без ме_ ня, адкуль
8 у це_ бя былі roc. ці без ме_ ня?
210. ПАДУШАЧКІ
J= 156
Скінпка %
Турэцкі барабан
211. КАЗАЧОК БЕЛАРУСКІ
212. КАЗАЧОК
213. АКОЛЫШКА
Скркпка
J=132
J = 158
J=132
j=138
J = 104
222. КАЛІНКА
224. КРУЦЁЛКА
225. КАЗАЧОК СА СВІСТАМ
J=138
Скрыпка
226. ЧОБАТЫ
J=120
на_ ро_ бі_ лі клопа_ ту да вы мне»
Ой, по_ вішу чо_ бо_ ты на друч_ ку,
не па_ робяць дзе_ ла мне за доч_ ку.
J=132
J = 142
231. БАРЫНЯ
J=140
8 Ба_ ры_ ня, ба_ ры_ ня, сем ра_ зоў у-
8 да_ рыла, разга_ ва_ ры_ вала.
238. ШАРЛАТАН
Павольна
239. КАДРЫЛЬ
I калена. Ганно.Ганно
V калена. Ой,за гаем-гаем
241. КАДРЫЛЬ
J =144
I калена
Цьімбалы
242. КАДРЫЛЬ
I калена
Пкалена
IV калена
243. КАДРЫЛЬ
Ц калена
V калена
I калена
J = U6
Скрыпка
246. КАДРЫЛЬ
I калена
247. КАДРЫЛЬ
st і .r j' J 11 I < j j j ।
ЧP7 f 1 P7I 1 P7{
t—M i J ь p r—Ti
r Z J~~J—J I j. J J J I Z J J J I
«С p 7 I Tp 7 f Hp 7 P 1
248. КАДРЫЛЬ
27. Зак. 1068
417
IV калена
78
J = 146
IV калена
4-44
253. ШАХЦЁР
J= 100
8 з белым све. там пра_ шчаец_ ца,
8 ва_ ра_ чу. ся ілі нет.
254. ШАХЦЁР
461
30. Зак. 1068
465
265. ГАЛОП
277. ПОЛЬКА «ТЭРНІЦА
281. БАЯРУС
286. ПАДЭСПАНЬ
289. ТУСТЭП
J =132
55;
291. МАТЛЁТ
572
"" JrP ' jrp ' ( 1
t—f iH-H-+£ j t H
294. ВЯНГЕРКА ПА-ДАУНЕЙШАМУ
Б
Б Б
Б
)
т
2.
Б
&
U ' M
о
КАМЕНТАРЫІ
СІГНАЛЬНЫЯ НАЙГРЫШЫ
1. Як у поле выганяюдь
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад К. Ф. Шчукіна, 1923 г. н.
Пастух паведаміў, што раней у яго была не металічная, а драўляная труба, зробленая з арэшыны і абкручаная бяростай; муштук таксама быў драўляны, з арэшыны або яленца. Труба з вузкім «горлам» паступова павгыралася і ў канцы мела раструб-«журало».
Зараз каманда гнаць у поле падаецца ў 3—4 гадзіны раніцы.
2. Як скадіна ходзіць па пасьбе
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад К. Ф. Шчукіна, 1923 г. н.
3. Як з лесу кароў завудь
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад К. Ф. Шчукіна, 1923 г. н.
Такім сігналам пастух заве жывёлу, якая згубілася ў лесе.
4. Як кароў сабіраюць з кустоў
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад К. Ф. Шчукіна, 1923 г. н.
Гэтым сігналам, па словах пастуха, кароў збіраюць у адно месца, напрыклад на стойбішча для адпачынку.
5. Сігнал другому пастуху
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад К. Ф. Шчукіна, 1923 г. н.
Пастух адзначыў, што «калі карова пацяраецца — адстане або зайдзець да другога статка, так тры разы падаецца кароткі сігнал».
6. Гонканне
Зап. у 1984 г. у в. Келесы Сенненскага р. Віцебскай вобл. ад У. П. Пашкевіча, 1942 г. н.
Пастух расказаў, што «раней, калі быў ражок, так трубіў у ражок; ця-
пер жа, калі яго няма, гойкае, гагокае (г. зн. заве.— 1. Н.). Каровы прывыклі і ідуць на мой голас. Гойкаю, калі жывёла зайдзець куды-небудзь або калі трэба пазваць яе ў харошую траву».
7. Пабудка («Як говяпь ва луг»)
Зап. у 1971 г. у в. Саннікі Глыбоцкага р. Віцебскай вобл. ад былога пастуха Э. I. Гузняка, 1896 г, н.
Трубіў на драўлянай трубе-«берасцянцы», якую зрабіў сам.
8. Як завудь даярак кароў даіць
Зап. у 1971 г. у в. Саннікі Глыбоцкага р. Віцебскай вобл. ад Э. I. Гузняка, 1896 г. н.
9. Выгав кароў
Зап. у 1972 г. у в. Старыя Дарогі Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ф. I. Даноўскага, 1927 г. н.
Трубіў удзень, гонячы статак па вуліцы вёскі.
10. Калі карова згубілася ў лесе
Зап. у 1972 г. у в. Старыя Дарогі Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ф. I. Даноўскага, 1927 г. н.
Пастух адзначыў, што гэта сігнал трывогі.
11. Як завуць карову, якая згубілася
Зап. у 1972 г. у в. Старыя Дарогі Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ф. I. Даноўскага, 1927 г. н.
12. На равіду
Зап. у 1980 г. у в. Красіна Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ц. П. Невяроўскага, 1925 г. н.
13. Як у поле гонядь
Зап. у 1980 г. у в. Красіна Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад LJ. П. Невяроўскага, 1925 г. н.
14. Калі карова згубілася ў лесе
Зап. у 1980 г. у в. Красіна Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ц. П. Невяроўскага, 1925 г. н.
15. Равіцай
Зап. у 1980 г. у в. Красіна Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад Ц. П. Невяроўскага, 1925 г. н.
16. Раніцав
Зап. у 1980 г. у в. Новая Ніва Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад I. Д. Падасінавіка, 1922 г. н.
17. Як выганяюдь кароў у поле
Зап. у 1980 г. у в. Новая Ніва Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад М. П. Ладуцькі, 1931 г. н.
18. Калі карова згубіцца
Зап. у 1980 г. у в. Новая Ніва Чэрвеньскага р. Мінскай вобл. ад М. П. Ладуцькі, 1931 г. н.