КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Прыпеў: Усе жаданні маладыя збудуцца I зробяцца легендою жывой. I нам ужо ніколі не забудуцца Вясновы Мінск і сцяг над галавой. I стануць парахнёй дары данайцаў, I з душаў страх апошні прападзе. I белае з чырвоным паяднаецца, I песня волі, і песня волі, I песня волі выплыве з грудзей. Прытіеў. (Песня была надрукаванаў газеце «Народная воля» за 22 лютага 2001 г.) Воля і Пятля Песня Сержука Сокалава-Воюша Гэй, ляці у высі, малады саколе, Быццам на далоні пад скрыдлом зямля, А па ёй, як глянуць, ходзяць наваколлем, Ходзяць наваколлем Воля і Пятля. Што ж яны блукаюць, што на сэрцы маюць? Недзе там у путчах аж займае дых, Маладыя хлопцы Вольніцу шукаюць, А Пятля шукае хлопцаў маладых. I няма спакою ў юначых душах, I зямля пад коньмі, як агонь, дрыжыць. Воля дасць ім крылы, а Пятля задушыць, Ды ўжо лепт з Пятлёю, чым без Волі жыць. Над сялянскай хатай, над сялянскім полем, Дзе ўздымае колас свежая ралля, Над маім народам, над ягонай доляй, Над ягоным лесам Воля і Пятля. (Сокалаў-Воюш С. Кроў на сумётах. Мн., 1989. С. 59.) Зварот да беларуса Песня Андруся Мельнікава Ад грознага замка — адна толькі вежа. Вяз даху касьцёл. Без крыжу царква. Ты — ix гаспадар, гаспадар неабмежаны, Зь дзяцінства привычны зьнявагу трываць. Ты — ix гаспадар. Гаспадар неабмежаны, Зь дзяцінства прывычны зьнявагу трываць. На гэтай зямлі, што крывёю адмечана, Дзе кожны з каменьняў — аб чымсьці ўспамін... Ня Польшча, ня Русь, ня Жмудзь, не Нямеччына. Тут наша краіна. I ты — яе сын. Ня Польшча, няРусь, ня Жмудзь, не Нямеччына. Тут наша краіна. I ты — яе сын. Дык што ж прымірыўся ты з уладай чужынскаю, Бязмоўны, бязьдзейсны стаіш у журбе?! Нашчадак ліцьвінаў, сьпіну сваю выпрастай! Зброя продкаў чакае цябе! Нашчадак ліцьвінаў, сьпіну сваю выпрастай! Зброя продкаў чакае цябе! Кожнаму — праўда! Кожнаму — воля! Досыць трымацца за рабскі хаўрус! У кожным сэрцы хай успыхне полымя! У кожнай душы хай жыве Беларусь! У кожным сэрцы хай успыхне полымя! У кожнай душы хай жыве Беларусь! Жыве Беларусь! Ворша, 3 — 4 мпеня 1989 г. Рэкруцкія і салдацкія песні Ішлі хлопцы — запыліліся глаза Ішлі хлопцы — запыліліся глаза. Гэй, гэй, запыліліся глаза, Сматрэць-глянуць нельзя. Гэй, гэй, сматрэць-глянуць нельзя. Аглянуліся назад — Тры красотачкі стаяць. Тры красотачкі стаяць, Паміж сабой гавараць. — Вы, красотачкі, не для нас, Бяруць у салдаты нас, Дай на дваццаць пяць гадоў. Дай на дваццаць шостаму году Адпускаюць дадому. Ох, прыйіпоў я да сяла, Дай пытаюсь, дзе мой род. Няма роду, ні атца — Айцец, матка памярлі. А брацішка маладой — Не жанаты, халастой. Запісаў Сымон Барыс у 1976 г. у г. Лунінец ад 85-гадовай Ганны Кацубы. У нашага караля... У нашага караля Вышла нова навіна. Клічыць войта са двара, А сотніка са сяла: — Хадзі, сотнік, хадзі, войт, Хадзі войт, бічавойт, Будзем думаць ды гадаць. Karo ў рэкруты аддаць: — А дзе шэсць, там не ўлезць; — А дзе пяць, там не ўзяць; — Дзе чатыры, не веляць; — А дзе тры, уцяклі; — А дзе два, там радня. А за рэчка, за ракой, Там удовачка жыве. У той удоўкі адзін сын. Ён і гож і маладзён. Ён і гож і маладзён, I ў рэкруты згадзён... А ў нядзельку паранку Пад’язджае фурманка. I ручанькі звязалі, I ножанькі скавалі, I павезлі малайца У сталічны гарадок. Ад'язджае ад ганку: — Бывай, родная мамка. Саязджая са двара: — Бывай, уся мая радня. Саязджая са варот: — Ты бывай, увесь народ, Ад бацюшкі, ад айца, Як заблюдшая аўца. Ад матулі, ад роду Як бел-камень у воду. Запісанаў 1935 г. у вёсцы Пакоціна Расонскага равна. (Беларускі эпас. С. 251 — 252.) Ой, у гаю, гаю цёмным Ой, у гаю, гаю цёмным, 3-пад берэзнічку зялёнага, Там маеты усе машчоны, Ўсе машчоны ды памошчаны; Па тых мастах ахвіцэры йдуць, Ахвіцэры йдуць, барабанючы, За німі сіроткі, сільна плачучы. Былі ў бацькі тры сыны, тры сыны Васілі; Катораму сыну ў салдаты ісці: Ці болыпаму, ці срэднему, Ці самому апаследнему? Ў большага сына дзеткі дробны. Ў срэдняга жана маладая, Ў паследняга — заручаная. Большаму сыну ў салдаты пайсці. Да па ім жана занудзілася, Занудзілася, затужылася, Дзеткі дробныя заплакалі. — Ня тужы, ня плач, жана маладая. Я сваіх дзетак па палках разашлю. Цябе, маладзенькую, з сабой вазьму. Чы я ў цябе, бацька, ня касіў, ня араў. Што ты мяне, бацька, у салдаты аддаў? Запісаў Н.А. Рубяроўскі ў Барысаўскім павеце Мінскай губерні. Рэкруцкая песня пра трох сыноў, але з рэдкім вырашэннем пытання, бо даводзіцца ісці старэйшаму сыну,уякога малыя дзеткі. (Шэйн П. В. Белорусские народные песни. С. 380,381, № 710; Беларускі эпас. С. 258.) Па вулачцы новенькай... Па вулачцы новенькай Ішоў Ванька малодзенькай Люлі, люлі, Ішоў Ванька малодзенькай. — Чаго ты зажурыўся? Чаго запячаліўся? Люлі, люлі, Чаго запячаліўся? — А як мне ня журыцца, Як мне не пячаліцца? Люлі, люлі, Як мне не пячаліцца? Усе мае таварышы Даўно пажаніліся, Люлі, люлі, Даўно пажаніліся. А я маладзюсенькі Хаджу халасцюсенькі, Люлі, люлі, Хаджу халасцюсенькі. Пайду я да Дунаю, Стану ды падумаю. Люлі, люлі, Стану ды падумаю. — А ці мне ўмыцеся, Ці мне ажаніціся? Люлі, ЛЮЛІ, Ці мне ажаніціся? А ці мне ўмыціся, Ці мне ўтапіціся? Люлі, люлі, Ці мне ўтапіціся? — Не тапіся, Ванечка, Не губі душы сваёй, Люлі, люлі, Не губі душы сваёй. Бяры сабе жоначку, Каторую ўмную, Люлі, люлі, Каторую ўмную. Умную-разумную Салдацкую ключніцу, Люлі, люлі, Салдацкую ключніцу. Што ключыла-ключыла, Нас з табой разлучыла, Люлі, люлі, Нас з табой разлучыла. Разлучыла нас з табой, Як рыбачку й з вадой, Люлі, люлі, Як рыбачку й з вадой. Як рыбачку ад вады, Так нас з табой ад радні, Люлі, люлі, Так нас з табой ад радні. Як рыбачку ад лёду, Так нас з табой ад роду, Люлі, люлі, Так нас з табой ад роду. Запісаў С. В. Барысу 1962 г. ад сваёй маці Соф’і Барыс (Варановіч), 1907 г. нар. Прыляцела птушка з Польшчы на Расію Прыляцела птушка з Польшчы на Расію. Чаму ў цябе, птушка, чырвона галоўка, Чырвона галоўка і сівенькі хвосцік? Дзе ж ты, птушка, зіму зімавала, Зіму зімавала, весну веснавала, Весну веснавала, лета летавала? — Зімавала зіму, дзе снягі бяленькі, Веснавала весну, дзе вада чысценька, Лета летавала, дзе белыя макі. Дзе белыя макі ў полі расцвіталі, Усе нашы салдаты ў паход выступалі. Маці свайго сына ў паходзе пазнала, У паходзе пазнала, дадому чакала. —Ой, вярніся, сынку, з паходу дадому, Хто табе ў паходзе вячэру згатуе? — А ў лесе, лесе зязюлька кукуе, Усім нашым салдатам вячэру згатуе. — Ой, вярніся, сынку, з паходу дадому, Я табе, мой сынку, надзену кашулю. — Матка мая, матка, у полі ветрык вее, Ён на салдата кашулю надзене. — Ой, вярніся, сынку, з паходу дадому, Хто табе ў паходзе пасцельку пасцеле? — А ў лесе, лесе траўка зеляная, Усім нашым салдатам пасцелька мяккая. Яловая шышка — пад галаву падушка, Кляновы лісточак — наверх апрануцца. — Ой, сынку, мой сынку, зайдзі ка мне ў госці, Ды я табе, сынку, вымыю галоўку. — Матка ж мая, матка, у полі дожджык хвошча, То ён для салдата галоўку спалошча. — Ой, вярніся, сынку, з паходу дадому, Хто табе ў паходзе галоўку аплача? — А ў лесе, лесе чорны воран грача, Усім нашым салдатам галоўкі аплача. (Бацъкаушчына. 36. гіст. літ. Мн., 1996. С. 12.) Бяжыць конік дарогаю Бяжыць конік, Бяжыць конік дарогаю, да гэй! Не якою — шырокаю. Падбег конік, Падбег конік пад вароты, да гэй! Стукнуў-грукнуў капыткамі, Аж вароты, Аж вароты разляцелі, да гэй! I падкоўкі зазвінелі: — Вазьмі, маці, Вазьмі, маці, пяску жменю, да гэй! Пасей, маці, на каменю. Як той пясок, Як той пясок жытам зыдзе, да гэй! Тады твой сын з войска прыйдзе! (Бацькаўшчына. 36. гістп. літ. Мн., 1996. С. 8.) Ой, крутая дарожанька Ой, крутая дарожанька, Ой, крутая, крута. Дурная дзіўка, безразумна, Што любіць рэкрута. Запісаны ў салдаты, Рэкрут сабірайся. А ты, дзіўка безразумна, Слязамі аблівайся. Паклічу таварыша, Паклічу, паклічу. На якаго таварыша Сваю дзіўку зычу? —Ой, зыч жа ты, таварышу, Зыч жа ты для мэнэ, То я буду доглядаты Шчэ лепшэй за тэбэ. Праслужыў я цэлэ войска, Трэба ісці да хаты, А ў дзіўчыны — мало дзіця Трэба калыхаты. Ой, лепшэй было з каня ўпасці, Галоўку зламаты, Чым цяпэрэ дзіўчынынэ Дзіця калыхаты. Запісала Клаўдзія Будчуку 1976 г.у в. Гадзічава Гомельскага равна ад Зінаіды Іванаўны Зайцавай, 1914 г. нар. Лет 17 я вдовочкой была Лет 17 я вдовочкой была, Четырех сынов на службу отдала. Не успела сына пятого отдать, Как вернулся тот стрелковый полк назад. На квартиру к нам заехал генерал Весь израненный так жалобно стонал, Он поехал — я смотрела ему вслед. Только стала — засмутился белый свет. На квартиру к нам заехал офицерик молодой, И сказал мне: «Красавица, напой водой». А напившись, крепко рученьки пожал, На прощанье он меня поцеловал. ЗапісаўА.В. Барысу 1963 г. ад Соф'і Барыс. Я не спала, не драмала Я не спала, не драмала, Ну, я таго не сазнала, Што мой мілы проч паехаў, Воран каня асядлаўшы. Воран каня асядлаўшы, Саколіка ў ручкі ўзяўшы. Ехаў Дунай, ехаў морам, А на поле ўз’язджае: Воран конік спатыкнуўся, Сакол ў ручках страпянуўся. — Вот я знаю, я ведаю, Што ў доме бяда стала: Ацец з маткай памірае, Старша брата ў войска ўзялі, Старша брата ў войска ўзялі, Меншу сястру замуж далі. — Айца з маткай не падняці, Брата з войска не сыскаці, Сястры з мужам не разлучыш, Шэльмы-жонкі не навучыш. Запісанаў в. Селяўцы Маладзечанскага равна. (ЗянъкоУ. Спадчына маёймаці. №233. С. 167.) Я ў войску быў, я цару служыў Я ў войску быў, я цару служыў. Я цару служыў, дзіўны сон сасніў.* Што ў маім доме ды бяда стала, Ды бяда стала — жана сканала. Асядлаў каня, паехаў дамоў: Мой жа конь заржаў — мне туту задаў. Еду праз лясы — лясы не шумяць, Еду праз лугі — лугі не звіняць. Прыехаў у сад — мой сад не зялён, Мой сад не зялён — сакол не вясёл. Прыехаў на двор: цеслі цяслююць — То ж маей жане труну гатуюць. У хату ўвашоў: ложа заслана, Ложа заслана — жана прыбрана. У галовачках свечачкі гараць, А ў ножачках дзетачкі стаяць. Чужыя дзеткі па вулцы бягуць — А мае дзеткі дробны слёзкі льюць. Запісана ў в. Селяўцы Маладзечанскага равна ад Зосі Зянько (1892 г. нар.). (Зянько У. Спадчына маёй маці. №231. С. 165,166.)