КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Расла-расла дзяўчынанька, Расці перастала. Ждала-ждала міленькага, Аж плакаці стала. Плачце, вочы, плачце, кары, Така ваша доля. Палюбіла казачэнька, Пры месяцы стоя. — Hi я яго палюбіла, Палюбіла маці. Яна мне загадала Ручнікі даваці. Адзін дала, другі дала, На трэцяму стала. А чацвертым шоўкам шытым Ручанькі звязала. I звязалі мне ручанькі, Ніхто не развяжа. Забалелі мне ручанькі, Ніхто не развяжа. Тады табе праўду скажаць, Як сонейка зайдзе. Тады табе праўду скажаць, Як міленькі прыйдзе. Запісана ў 1976 г. у в. Каменюкі Камянецкага равна ад Еўдакіі Апанасаўны Старун, 1904 г. нар. Аў полі бяроза стаяла А ў полі бяроза стаяла, Бяроза стаяла кудравістая, Кудравістая, не квяцістая. А пад тэй бярозай забіты ляжыць, Забіты ды не ажаніты. А над тым забітым сівы конь стаіць. Сівы конь стаіць, капытамі б’ець, Капытамі б’ець, ваду дастаець. — Табе, мой коею, вады не дастаць, А мне маладому ад зямлі не ўстаць. А ляці, косю, бітай дарожкай, (2 разы) А стань жа, косю, пад варотамі. (2 разы) Ды стукні, грукні капытамі, А там жа выдзіць старая бабка, Старая бабка — то мая мамка. Будзе пытаціся — ты сумей, як адказаціся. Не кажы, косю, што я забіты, (2 разы) А кажы, косю, што ажаніты. (2 разы) Былі свашачкі — з лесу пташачкі, Былі музыкі — з лесу вялікі. Былі большанкі — з лесу варонкі. Былі сваткі — з лесу сакалкі. Запісаў С. В. Барысу 1962 г. ад Соф'і Барыс. Мяркуючы па лексіцы апошняга куплета—гэта песня складзенаў Вілейскім раёне, магчыма, у адной з вёсак Нарачанскага краюў гады Першай сусветнай войны. Яна па змесце пераклікаецца з вядомымі казацкімі песням! Хадзіў, блудзіў казак па даліне Хадзіў, блудзіў казак па даліне I прыблудзіў к маладой дзяўчыне*. — Дзяўчыначка, пусці начаваці. — Ой, не путчу, будзеш жартаваці. — Ой, не буду, даліпан не буду: Да світання я ў цябе пабуду. Дзяўчыначка, будзі мяне рана: Ой, так рана, каб куры не пелі. * Кожны другі радок песні паўтараецца. Ой, так рана, каб куры не пелі. Каб казакі на коней не селі... — Казачэнька, хопіць табе спаці, Казачэнька, пара ўжо ўставаці. Бо даўно ўжо ўсе куры прапелі, — Ужо казакі на коней паселі. (Зянько У. Спадчына маёймаці. С. 182.) Каля грэблі стаяць вербы Каля грэблі стаяць вербы, Што я пасадзіла. Няма майго міленькага, Што я палюбіла. Няма яго і не будзіць, Паехаў у Адэсу, А мне сказаў: «Расці, дзеўка, 1 9 Да манго прыезду». J Расла, расла дзяўчоначка, Расці перастала. Ждала, ждала казачаньку Да й плакаці стала. Плачце, вочы, плачце, кары, Така мая доля: Спалюбіла казачаньку Пры месяцы стоя. — Не сама я палюбіла, Палюбіла маці. Заставіла сваю дочку Ўвесь век гараваці. Гаравала дзяўчыначка, Гараваці будзіць. Яна свайго казачаньку Павек не забудзіць. 2 разы 2 разы ЗапісаўС. В. Барыс 2 чэрвеня 1963 г. ад ВерыДзямідаўны Шкляровай (1912 г. нар.) з в. Сальнікі Палёнскаўскага сельсовета Горацкага равна. Чырвона каліна — Чырвона каліна, Лістэчка зялёнэ. Обожджы, дэўчыно, Тры года на мэнэ. — Рада я, козачэ, Шчэй чатыры ждаці, Колі хоча маці За другога аддаці. — Якзахочэ маці За другога аддаці, Напішы пісёмцэ До мэнэ ў салдаты. У нэдзелю рано Шчэй сонцэ нэ сходзіць, Молады козачэнько По казармі ходзіць. По козармі ходзіць, Ліста ў руках носіць, Свайго командзіра Хорошэнько просіць: — Командзір-соколік Одпусці додому. Покінуў дэўчыноньку Сам нэ знаю кому. — Я й адпусцю тэбэ Да й шчэ нэ самого, Сэдлай ты, козачэ, Коня вороного. Коня вороного, Золотэ сэдэльцэ. Поезджай до дэўчыны Розвесэлі сэрцы. Едэ, Йванко, едэ, Ворота мінае. Его жа дэўчына Стаіць да й пытае: — Куды, Йванко, едэш, Куда ўезджаеш? Я твоя дэўчына — Хіба ж ты нэ знаеш? — Знаю, дзеўко, знаю, Знаю добрэ тэбе. Еду до другоі, Забувай про мэнэ. Запісала Надзея Піліпаўна Гарагляду 1976 г. у в. Варані Столінскага равна ад Марыны Аляксееўны Несцяровіч, 1928 г. нар. Галя Ехалі казакі з дому і дадому, Падманулі Галю, забралі з сабою. — Едзьма, Галя, з намі, з намі казакамі. Будзе табе лепей, як у роднай мамы. А ў тваей мамы кашулі латаны, А ў нас, казакаў, шолкам вышываны. I павезлі Галю цёмнымі лясамі. Прывязалі Галю к сасне валасамі. Накрасалі агню з чорнага камення. Падпалілі сосну зверху да карэння. Сосна дагарае, Галя вымаўляе: — Хто ў лесе начуе, няхай мяне чуе. А хто дочкі мае, няхай навучае. Няхай з казакамі гуляць не пушчае. Запісалі вучаніцы 10-га класа Хадакоўскай сярэдняй школы Марыя Жабінская і Вера Міраноўская ў 1976 г. у в. Корачын Жытлінскага сельсовета Івацэвіцкага раёна Брэсцкай вобласці ад Варвары Міхайлаўны Жабінскай, 1910 г. нар. Не сядзела б я позна звечара... Не сядзела б я позна звечара*, Не паліла б я ні лучыначкі. I ня шыла б я не кашулячкі, А купіла б я злота крыллейка. Паляцела б я на Ускраіначку, Села-пала б я сярод рыначку. Да на рыначку казак-войска ідзець, А мой міленькі наўпярод ідзець. — Здраствуй, мілая чарнабрывая! — Здраствуй, дарагой, мой мілёначак! Якаго табе ў чужой старане? — Плоха, плоха мне ў чужой старане: Баляць ножачкі ад паходачкі, Баляць ручачкі руж’я дзержачы. Баляць плечачкі, ранцы носячы. Запісаў Анатоль Барыс ад Соф'і Барыс. Песня адносіцца да падзей XVII — XVIII стст., кал! на Украіне існавала Запорожская Сеч. * Кожны радок паўтараецца. Ехаў казачынька даліною Ехаў казачынька даліною, Спаткаў дзяўчыну за тарою, Мусіў каня прытрымаці 1 ў дзяўчыначкі спытаці: — Якое імене табе даці? — Ах ты, казачынька, Ах ты, дурань неразумны. Мяне Бог сатварыў. Мяне маці парадзіла, Мяне папы ахрысцілі, А далі мне імене Кулінова. — Ах ты, казачынька. Ах ты, пан мой, А дзе будзе ды начлег твой?. — На паповым лугавішчы. Там убіты 2 калішчы. Там казакі начавалі I Куліну сагравалі. — Хаця ж ты, Куліна, не журыся. — Ах ты, казачыньку. Ах ты, пан мой, • А дзе будзе ды абед твой? — У роўненькім полі карчомка, У той карчомачцы кухарачка. Яна таргуіць піражкамі. Калі будзе, дык з’ядзем, А ня будзець, дык так будзем, Хаця ж ты, Куліна, не журыся. Запісаў Сымон Барысу жніўні 1962 года ад Соф'і Ілычны Барыс. Казацкая доля Спіўся казак, спіўся, 3 дарожанькі збіўся, Вараному каню На грыву схіліўся. . — Ах, коею, мой коею, Я збыць цябе хачу На мёд, на гарэлку, На красную дзеўку. — Прашу я цябе, казак, Не збывай ты мяне, Як мы з табой, казак, Войска ваявалі, Сады аб'язжалі. } 2 разы } 2 разы } 2 разы У першым садочку Брат з сястрой ходзіць. Брат з сястрой ходзіць, Паціху гаворыць: — Сястра, мая сястра, Сястра, мая сястра, Жаль мне жану кінуць 1 - , _ v» ■ I “ Pdobl I дом свои пакінуць. J Надаела мне Жоўтая павязка, Жоўтая павязка Й няшчасная доля. Доля, мая доля, Каб яна згарэла, Як мне гэтае Жыццё надаела. За шыей хустка: Уся яна струхлела. Платочык бяленькі Ад слёзак макрэнькі. 2 разы 2 разы Запісаў Сымон Барыс 2 чэрвеня 1963 г. (у в. Жасцяная Горка, каля Вялікага Ноўгарада) ад Веры Дзямідаўны Шкляровай (1912 г. нар.) з в. Сальнікі Палёнкаўскага сельсовета Горацкага раёна Магілёўскай вобл. Сацыяльна-бытавыя песні Да ў нашага пана Да ў нашага пана, Да нядобрая слава. Па месяцу жыта жалі, Па зорам копы клалі. Цёмна ў полі, цёмна, Бадай таму цямней было, Хто да хаты не пушчае, Да на полі нас трымае. Да мы позна з поля йдзём, Да прыганятага клянём. Друкуюцца па кнізе: Дмитриев М. А. Собрание песен, сказок, обрядов и обычаев крестьян Северо-Западного края. Вильно, 1869. С. 117,118. Аставайся, мая мамачка, здарова Аставайся, мая мамачка, здарова. Выпала мне на Украіначку дарога. — А ці будзеш па мне, мая мамачка, тужыці, Як я буду на Украіначцы служыці. А ці будзеш па мне, мая мамачка, бядаваць. Як я буду на Украіначцы гараваць. Запісаў С. В. Барыс у 1974 г. у в. Камароўка, каля Плешчаніцаў, Лагойскага раёна ад Надзеі Восіпаўны Бараноўскай, 1904 г.нар. Гэтую песню і блізкія да яе варыянты я запісваў як вяселъныя. Аднак па змесце яна магла мець і гістарычную основу. Напрыклад, выход замуж за казака і выезду Запорожскую Сеч. А пайду я тарой, даліною А пайду я тарой, даліною. Спаткаў мяне казак маладою, Стаў у мяне дарожкі пытаці: — Дзяўчыначка, дзяўчыначка росла, Куды гэта дарожанька пойшла, Ці ў бор, ці ў луг? Ці ў роўнае поле? — У роўненькім полі пшанічынька росла, Туды ж гэта дарожанька пошла. У тэй пшаніцы — ліповы кусточак. На тым кусце — шырокае лісце. На тым лісце — салавейка свішчыць. Мяне свекар да хатачкі клічыць. — Хоць кліч, ня кліч, я не адклікнуся: Без мілога дамоў не вярнуся. А мой мілы дома не начуіць, Ночку ў ночку на кані гарцуіць. Ён гарцуіць гаем зеляненькім, Прыгарцуіць ка мне маладзенькай. Запісаў Анатоль Вікенцьевіч Барысу верасні 1962 года ад Соф 'І Ілычны Барыс, 1907г. нар. Зорушка — Ой ты, зорушка, чаму ты рано ны заходыла? — Ой, я рано і скотылася. За месяцам погонылася, Край Дуная станавылася. А там крынічынька, чыста водычынька. Там дыўчыначка ўмывалася. — Ой ты, красата мая, ты, красівая. У каго ты ўлюбылася? Чы ў генерала, чы ў палкоўніка? Чы ў генерала, чы ў палкоўніка? — Ны ў генерала, ны ў палкоўніка, Да ў рускага пагалоўніка. Запісаў Георгій Шалдзіцкіў 1976 г. у е. Жытнавічы Малоткавіцкага сельсовета Пінскага равна ад Аляксандры Дзъяканчук, 1894 г. нар. А ў лузе, пры даліне... А ў лузе, пры даліне, Случылась навіна. Падманула Кацярына Хазяйскага сына, — Кідай бацьку, кідай матку, А я кіну дзеці. I мы пайдзём на ўскраіну Навіну глядзеці. Ідуць яны, ідуць яны, На дом паглядаюць. — Ці баішся, Кацярына, Каб нас не дагналі? — Не баюся, Арсенюшка, Няма каму гнаці. Выправіла свайго мужа У поле араці. Арэць Арцём, арэць Арцём, На дом паглядаіць. Усе жонкі абед нясуць, А мая чорт знаіць. Кінуў плугі на ўсе лугі. Сам пайшоў да хаты. Пытаецца ў дзетачак: — А дзе ваша маці? — Пайшла маці, пайшла маці, У луг па каліну. Адходзячы, сказала нам: — Навек вас пакіну. Пайшла маці, пайшла маці, У поле па цяляты. Адходзячы, сказала нам: — Я не ваша маці. Пайшоў Арцём у камору, Паглядзеў у скрыню. Няма злота, няма срэбра, Няма і Кацярыны. Заплакаў жа Арцём з бяды Горкімі слязамі: — Дзеткі мае маленькія, Што рабіць мне з вамі? Як стукнуўся Арцём з бяды Аб печ галавою. — Загінуў я, прапаў жа я 3 такою жаною. Запісаў С. В. Барысу 1962 г. ад Соф'і Барыс (1907 г. нар.), жыхаркі х. Струменне Рускасельскага сельсовета Вілейскага раёна.