Дзіцячы фальклор
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 736с.
Мінск 1972
— Сена касіць.
— Нашто яму сена?
— Кароў карміць.
— Нашто яму каровы?
— Малачка сабіраць. — Нашто яму малако? — Дзяцей карміць.
— Нашто яму дзеці? — Жалуды збіраць. — Нашто яму жалуды? — Свіней карміць.
— Нашто яму свінні?
— Горы капаць.
— Што ў тых гарах?
— Макавае зярно.
— Ідзе то зярно?
— Пятух склюваў.
— Ідзе той пятух?
— За мора ўляцеў.
— Ідзе тое мора?
— Краскамі парасло. — Ідзе тыя краскі?
* Паўтараецца пасля кожнага радка.
— Дзеўкі парвалі.
— Ідзе тыя дзеўкі?
— Замуж выйшлі.
— Ідзе іх муж’я?
— Пайшлі ў ліп’е, Там і ўліплі.
Да-лі-гойда!
475
Жыў-быў, ды няма.
Ду-ду*
Ды паехаў да Міра.
Ды купіў ён коску.
Ды за сваю слёзку.
— Нашто тая коска?
— Сеначка касіці.
— Нашто тое сенца? — Кароўкі карміці.
* Паўтараецца пасля кожнага радка.
— Нашто ты(й) кароўкі?
— Малако даіці.
— Нашто то малочка?
— Сырчыкі рабіці.
— Нашто ты(й) сырочкі?
— Хлопчыкаў карміці.
— Нашто тыя хлопцы?
— На вайну хадзіці.
Ду-ду! Ды казёл-барада.
Ду-ду! Ду-дуі*
Ды пабег да Міра. Ды купіў коску. — А нашто коска? — Сянцо касіць. — А нашто сянцо? — Каровак карміць. — А нашто кароўкі? — Млечка даіць. — А нашто млечка? — Сырцы ляпіць. — А нашто сырцы? — Пастухоў карміць. — А дзе ж пастухі?
* Паўтараецца пасля кожнага радка.
— На вайну пайшлі.
— Дзе тая вайна?
— Пасярод гумна.
Ду-ду-
Ішоў казёл мастом.
Ду-ду-ду'*
Ківаючы хвастом.
— А куды ідзеш, казёл?
— На кірмаш пайду.
— А чаго на кірмаш?
— Касу купляць пайду.
— Нашто табе каса?
— Буду сена касіць.
— Нашто табе сена?
— Каровачак карміць.
— Нашто табе каровы?
— Буду млечка даіць. — Нашто тое млечка? — Пастушкоў карміць.
— Нашто тыя пастушкі? — Будуць свінак пасвіць. — Нашто тыя свінкі?
— Будуць горы рыці.
* Паўтараецца пасля кожнага радка,
— А што ў тых горах?
— Дубовая бочка.
— А што ў той бочцы?
— Зялезная ступа.
— А што ў той ступе?
— Медзяная міса.
— А што ў той місе?
— Цыноўная лыжка.
— А што ў той лыжцы?
— Макавае зерне.
— А дзе тое зерне?
— Петушок здзюбаў.
— А дзе той петушок?
— За мора паляцеў.
— А дзе тое мора?
— Кветкамі зарасло.
— А дзе тыя кветкі?
— Дзеўкі пазбіралі.
— А дзе тыя дзеўкі?
— Замуж павыходзілі.
— А дзе іх мужыкі?
— На вайну пагналі.
— А дзе тая вайна?
— Пасярод гумна.
478
— Дзе быў, казёл?
Ду-ду! Ду-ду! *
— Сена касіў.
— Нашто сена?
— Кароў карміць.
— Нашто каровы?
— Малако даіць.
— Нашто малако?
— Пастухоў карміць.
* Паўтараецца пасля кожнага запытання.
-— Нашто пастухі?
— Свіней пасвіць.
— Нашто свінні?
— Горы рыць.
— Што ў той гары?
— Ступа зялезная.
— Што ў той ступе? — Лыжка цыноўная. — Што ў той лыжкі? — Макава зярошка. — А дзе тая зярошка? — Пятух скляваў.
— А дзе пятух?
— На мора паляцеў.
— А дзе мора?
— Кветкамі зарасло.
— А дзе кветкі?
— Дзеўкі павышчыпалі.
— А дзе дзеўкі?
-— Замуж павыйшлі. — А дзе іхнія мужы? — На вайну пайшлі. — А дзе вайна?
— Там, дзе татары. — Як ехалі татары, Мусар растапталі.
479
Быў дзед-барада, Купіў сабе варата, Купіў сабе коску. — Нашто табе коска? — Сенца касіці.
— Нашто табе сенца? — Кароўку карміці.
— Нашто табе кароўка? — Малачко даіці.
— Нашто табе малачко? — Сыркі рабіпі.
— Нашто табе сыркі?
—Пастушкоў карміці.
— Нашто табе пастушкі?
— Свіней пасціць.
— Нашто табе свінні?
— Ямачку рыці.
Ды ў той ямцы залатая бочка,
Ды ў той бочцы залатая дзежка, Ды ў той дзежцы залатыя крупкі. — Дзе тыя крупкі?
— Певень пахапаў.
— Дзе той певень?
— Паляцеў у лес.
— Дзе той лес?
— У печ улез.
480
— Ты каза, каза,
Лубяныя глаза, Ты, каза, ідзе была? — Я, каза, каней пасла. — Ідзе коні?
— Ніколка ўкраў.
— Ідзе Ніколка?
— У клець пайшоў.
— Ідзе та клець?
—■ Вадой пазаліло.
— Ідзе вада?
•— Быкі выпілі.
— Ідзе быкі?
— Пад гару ушлі.
— Ідзе гара?
— Чэрві вытачылі.
— Ідзе чэрві?
— Гусі паклявалі.
— Ідзе гусі?
— У траснік паплылі.
— Ідзе траснік?
— Дзеўкі паламалі.
— Ідзе дзеўкі?
— Замуж пайшлі.
— Ідзе муж’ё?
— Пайшлі сена касіць.
481
— Куды ідзеш, бабка? — К мамцэ па бердачка. — Нашто табе берда?
— Світу ткаць.
— Нашто табе світа?
— Мышэй ганяць.
— А дзе тыя мышы?
— Пад печчу.
— А дзе тая падпечча?
— Вадой залілася.
— А дзе тая вада?
— Чорны вол папіў.
— А дзе той вол?
— Даўбня забіла.
— А дзе тая даўбня?
— Чэрві патачылі.
— А дзе тыя чэрві?
— Куры паклявалі.
— А дзе тыя куры?
— Каршуны падралі.
— А дзе тыя каршуны?
— На мора паляцелі.
— А дзе тое мора?
— Краскамі зарасло.
— А дзе тыя краскі?
— Дзеці пашчыпалі.
— А дзе тыя дзеці?
— На вайну пагналі.
— А дзе тая вайна?
— Пасярод двара.
Чыкі-чыкі-чыкі сок, Няма хлеба ні кусок, Адна была мараначка, I тую з ела Маршаначка. — А дзе тая мараначка? — Калода забіла. — А дзе тая калода? — Чэрва патачыла. — А дзе тая чэрва? — Куры паклявалі. — А дзе тыя куры? — Каршуны падралі. — А дзе тыя каршуны? — У мора пазляталі. — А дзе тое мора? — Краскамі зарасло. — А дзе тыя краскі? — Паны пашчыпалі. — А дзе тыя паны? — У вайну паязджалі. — А дзе тая вайна? — Пасярод Пляўна.
483
Пайшоў конік да вады, Шаўковыя павады, Вады не напіўся.
— Чаму не напіўся?
— Калодзіцы няма.
— А дзе тая калодзіца?
— Чэрві патачылі.
— А дзе ж тыя чэрві? — Куры падзяўбалі. — А дзе тыя куры? — Каршуны падралі. — А дзе тыя каршуны? — У поле паляцелі.
— А дзе тое поле?
— Кветка.мі зарасло. — А дзе тыя кветкі? — Дзеўкі пашчыпалі. — А дзе тыя дзеўкі?
— Панічы пабралі.
— А дзе тыя панічы? — Пайпілі на вайну. — А дзе тая вайна?
— Пасярод гумна.
484
Ку_ ка_ ра_ ку^ пету..шок, чырБО_нень~ кі гра_бя_ шок, ц&Л авве_тач ку пай_шоў, кур _ку рабу ю знай_шбў.
Кукараку, петушок, Чырвоненькі грабяшок, Пад паветачку пайшоў, Курку рабую знайшоў.
Пачаў яе пытаці, Ці умеець чытаці. — He чытаю, не пішу, Толькі яечкі нясу.
пы _таць. ЦІ ўме _ ець я на чы таць.
485
Ах ты, пятух-петушок, Залаценькі грабяшок. Пайшоў па вадзічку, Зпайшоў маладзічку.
Маладзічка Хоміна Па балоту хадзіла, Траўку цмыкала, Цяляткам давала.
486
— Заінька, шэранькі, Дзе ты бываў?
— У млыне, у млыне.
— Што ты відаў?
— Мех мукі, мех мукі.
— Чаму ж не ўзяў? — Хацеў я, хацеў я. Млынар не даў: Набеглі, набеглі Млынарчыкі, Пабілі, пабілі Мне пальчыкі. Набеглі, набеглі Падмельшчыкі, Пабілі, пабілі Мне плечыкі.
487
— У млыне, у млыне.
— Што ты відаў?
— Мех мукі, мех мукі.
— Чом ты не ўкраў?
— Наляцелі крэўчыкі, шэўчыкі, Пабілі мне пальчыкі, Ледва я удраў.
— Заінька-крэванька, Дзе ж ты бываў?
— У млыне, у млыне.
— Што ж ты відаў?
— Мех мукі, мех мукі.
— Чаму ж ты не ўкраў?
— А там былі зайчыкі, Перабілі пальчыкі, Я насілу ўцёк Да й на бабін ток, Лапкі папёк.
А я ў канапелькі, А там верабейкі. Канапелькі трэсь-трэсь, Верабейкі цыў-цыў.
489
— Зайчык маленькі, Чым ты жывенькі?
— Я і сам дзіўлюся, Чым я жыўлюся. Пасадзіў капусту Hi рэдка, ні густа. Пайду я рана, Капуста парвана, Пайду я позна, У капусце росна.
490
— Заінька беленькі, Хвосцічак серанькі, На цябе бабы сварацца I пабіць цябе радзяцца.
— Што я ім здзелаў, Што па іхняй капусце пабегаў.
Заінька шэры, He хадзі па сенях, He тропай нагою, He лягу з табою, Я лягу з Іванам Пад чырвоным каптанам.
492
Заінька серанькі, Хадзі кашу есці.
Заінька наш не хоча, Каля бабы тапоча.
493
Ох ты, баба старая, Чаму не йдзеш замуж за зая: Зая дроў насячэ, Баба бліноў напячэ.
494
— Гэй ты, воўчанька, Гэй ты, шэранькі, Што ты ў лесе жывеш, Пану чэсць не даеш?
— За што буду даваць, Няма ў чым зімаваць: Ані хатанькі, Ані буданькі.
За кусточкам сядзеў, На свіначку глядзеў. Хацеў свінку схапіць,— Пачалі гаманіць.
495
Тын-тын-тана! Служыў я ў пана. Тын-тын-тынку! Выслужыў я свінку. Тын-тын-толе! Пагнаў у поле. Т ын-тын-тусту м! Сеў я пад кустам. Тын-тын-тугу! Стаў віць пугу. Тын-тын-тачок! Выскачыў ваўчок. Тын-тын-табіць! Нечым воўка біць. Тын-тын-толам!
Воўка колам. Тын-тын-татка! Стаіць хатка. Тын-тын-толік! Стаіць столік. Т ын-тын-тожык! Ляжыць ножык. Тын-тын-тупіць! Будзем воўка лупіць. Тын-тын-тожу! Вазьму кожу.
Тын-тын-тачо! Вазьму на плячо.
Тын-тын-орад!
Пайду у горад. Тын-тын-тужык! Чый ты мужык? Т ын-тын-тожу!
Прадай кожу.
Тын-тын-тублі!
На табе тры рублі.
Т ын-тын-тублёў!
He хачу тваіх трох рублёў.
496
Трын-трын-тана! Служыў я ў пана. Трын-трын-тынку! Выслужыў я свінку. Трын-трын-толе! Пагнаў я ў поле. Трын-трын-тоўкі! Бягуць два воўкі. Т рын-трын-тацілі!
I свінку ўхвацілі. Трын-трын-тагом! Я за ім бягом.
Т рын-трын-танаў!
Я воўка дагнаў.
Т рын-трын-талкай! Я яго палкай.
497
Ратуцем-тана! Служыў я ў пана. Ратуцем-тынку! Выслужыў я свінку. Ратуцем-толе!
Пагнаў я ў поле. Ратуцем-тужы! Сеў я на мяжы. Ратуцем-тугу! Я звіў пугу. Ратуцем-таўчок! Аж бяжыць ваўчок. Ратуцем-толік! Я выламіў колік. Ратуцем-табіў! Я воўка забіў. Ратуцем-тупіць! Нечым лупіць. Ратуцем-тавалю! Пайшоў к кавалю. Ратуцем-таваль! — Зроб нож, каваль. Ратуцем-табіў!
Каваль ножык зрабіў. Ратуцем-тупіць!
Буду воўка лупіць. Ратуцем-тупіў! Я воўка аблупіў. Ратуцем-цеста! Я панёс на места. Ратуцем-тужы! Прыйшлі жыды. Ратуцем-тагуюць! Воўка таргуюць. Ратуцем-тублі! Плацяць тры рублі. Ратуцем-тадаў! Я воўка прадаў. Ратуцем-цемя! Я купіў семя. Ратуцем-толе! Засеяў поле. Ратуцем-танок! Удаўся лянок. Ратуцем-тучыст! Лянок стручыст.
498
Сядзіць мядзведзь на калодзе. Чапец вышываець, А лісіца, стара псіца, 3 куста выглядаець.
А сарочкі-белабочкі Пайшлі танцаваці, А вароны, стары жоны, Пайшлі жыта жаці.
Тры кукушкі, тры кукушкі Жыта малацілі, Тры каплоны, тры каплоны Жыта вынасілі.
Казёл меліць, казёл меліць, Каза падсыпаець, А малыя казляняткі
У мерку збіраюць.
Муха месіць, муха месінь, Камар воду носіць, А малыя камараткі
У іх цеста просяць.
499
У балоце на калодзе Мядзведзь боты шыець, А малыя медзвяжаты Шоўкам падшываюць.
500
Сядзіць мядзведзь на калодзе, Боты падшываець, А заінька-работнічак
У скрыпачку йграець
А варона, стара жона, Яна прыпяваець, А сарока-белабока Пайшла танцаваць.
А сініца маладзіца Пайшла ў поле жаць, Ляціць сокал з красным вока.м Колас падбіраць.
501
А ў балоце на калодзе Мядзведзь боты шыець, А варона сцеражона, На яго глядзя, зяваець I ў скрыпачку граець, А ваўчонак-скрыпачонак Ёй прыпяваець.
502
Мядзведзь кароставы, Ен палез на ростання, 3 ростання — на істопачку, Там энайшоў каробачку. — А што ў той каробачцы? — Залатая макавачка. — А што ў той макавачцы? — Поўная насення. Поўная, не поўная, Абы поле ўсеялі.
КНІГІ ОНЛАЙН
