• Газеты, часопісы і г.д.
  • Дзённік. 1943-1647  Дзмітры Сямёнаў

    Дзённік. 1943-1647

    Дзмітры Сямёнаў

    Выдавец: Медысонт
    Памер: 334с.
    Мінск 2012
    71.57 МБ
    Ен казаў, што калі заўтра не паедзе, то тады пась-ля Вялікдня. Хацелася-б зь ім яшчэ хоць гэтае сьвята пагуляць.
    Антон Антонавіч пахудаў. Кажа Усевалад, што ён шмат працуе дома. Запрашаў A. А. да сябе, каб не забываў сваіх сяброў, бо і намесьнік Усевалада заста-ецца — Леанід. Але-ж я больш як да каго пры-звычаіўся да дарагога “Вовкі”. Сумна і яшчэ больш адзінока будзе безь яго. Будзь здароў, даражэнькі!
    Вельмі ўсхваляваны, каб пісаць далей, але скончу гэты, стаўшы такім сумным для мяне, дзень. Ана-стасія Ів. і Гэля пайшлі дадому. Зарына засталася ў Тарноўскіх. Яна чагосьці сумуе. Ледзь ня плача. I я таксама.
    He магу ўстрымацца і зноў бяруся за пяро. У сваім жыцьці за апошнія гады я губляю ўжо другога дру-га. Першы быў Антоніо. Але гэта — ня тое, зусім ня тое, што Ўсевалад. Ад Караля я заўсёды мог атры-маць падтрыманьне, параду, цёплае слова, якое так многа значыла для мяне. Заўсёды што-небудзь жа-даючы зрабіць, я ішоў да яго. Ён і навучыць, і пашкадуе.
    Сшытак 1
    67
    Успамінаю першыя дні мае ў музэі. Каб ня ён, хіба-ж ведаў бы я так мову, хіба быў бы я такі, як я ёсьць зараз. Ніколі.
    Разам сядзелі мы ля печкі, разам елі мае сьне-даньне, разам жартавалі і разам хадзілі ў тэатар. Ды хіба чы можна пералічыць усё, што зрабіў ён для Mane. Ніколі.
    Ізноў жыцьцё нанесла мне ўдар. Што-ж, пазма-гаемся, але я ніколі не адступлюся ад Тваіх словаў і парад, Мой Дарагі Сябра! I хоць не памёр Ты (барані Божа), але Ты так далёка. Недзе ў Баранавічах будзеш Ты адзін сядзець у далечыні і ад роднае Вільні, і ад нашае агульнае сталіцы — Менску. Чы-ж ведаеш Ты, як я сумую без Цябе? Бывай.
    24	, сыбота. У мяне Ferien.90. Гуляю ўжо ад серады. Хоць і раней сядзеў я дома, баючыся выходзіць.
    21	прыйшла да мяне Іра. Прынесла свой дзёньнік, аб якім я здагадаўся больш-менш раней. Божа! Які быў я шчасьлівы! Як кахае Яна мяне. Проста гатоў быў ад шчасьця плакаць. Гэты дзень застанецца ў маёй памяці назаўсёды.
    22	езьдзіў да Ірачкі, але Яна была ў царкве. Пакінуўшы ровар у Галі, зайшоў у царкву і я. Бачыў Яе, і Яна мяне бачыла. Але ні слова пагаварыць не ўдалося. Быў там яшчэ і Валодзя, і Ада, і Соня. Ня мог я вытрымаць больш 5-ці хвілін, сеў на ровар і паехаў дамоў.
    У гэты-ж дзень раніцою пайшлі са Слаўкай да Арцымовіч. У выніку папалі ў абкружзньне і прабылі ў ім да 1-ай91. Памірыўся неяк само сабой са Слаўкай.
    90 Ferien (ням.) — вакацыі.
    а/ “Аўтар цьвёрда ня хоча ўжываць слова “аблава”, а толькі гэтае слова і ўжывалася! У аблавы лепш было не пападаць. Тых лю-дзей, якія пападалі ў зону аблавы (як рыба ў сетку), прапускалі па аднаму: перш лавілі партызанаў, г. зн. людзей без ніякіх
    68
    Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
    Хацелі ісьці ў кіно, але кіно было зачынена.
    23	. Увесь час сядзелі на двары. Цудоўныя пагоды. Хадзілі ў кіно. Слаўка, я, Валя, Ала і Зарына. Глядзелі “Opernbal”. Ерунда. Страшэнна пусты фільм. Папа зрабіў плоцік пад вакном кухонным. Была ўвечары Зарына, і мы ўсе гулялі ва двары ў жмуркі, у “палена” і проста сядзелі і сьпявалі, расказвалі анэкдоты.
    Па дарозе ў кіно заходзілі ў манастыр. Бачыў маю Ірачку, але Яна мяне — не. Прыемна, што хоць я Яе бачыў.
    Быў увечары страшэнна стомлены. Хоць нічога і не раблю, але ўвесь час на нагах. Сустрэў Аду і Валодзю. Сказалі, каб быў а палове 7-ай на Кам-самольскай. Скрапіўшы душу, не пайшоў, бо літаральна — ня мог. Спаць лёг позна. Была трыво-га, а на нашай фабрыцы стаіць такая моцная сірэна, што ўзбудзіла ў момант.
    Сяньня зьезьдзіў раніцою ў Гар. Камісарыят, дзе Станкевіч падпісала мне аўсвайс. Быў у мяне Валодзя, казаў, што ўчора мяне чакалі. Ен узяў 33 журналы і 2 кніжкі. Сьпякота страшэнная. Валодзя казаў яшчэ, каб я пад’ехаў да Іры. Трэба будзе зрабіць. Паехаў да Іры. У Яе, як і ва ўсіх, ідзе падрыхтоўка да сьвята. Запрасіла мяне і Слаўку да сябе на заўтра. Узяла нават слова зь мяне, што прыду.
    Дома таксама суматоха. Лёг спаць a 10.
    [На гэтым заканчваецца першы сшытак Дзённіка. Наступныя запісы зробленыя на асобных аркушах і ўкладзеныя ў Дзённік-1. —Л. Ю.]
    дакумэнтаў; іх везьлі адразу ў паліцыю, звычайна на фур.ман-ках, скруціўшы рукі. Другімі былі тыя, хто нідзе не працаваў: іх везьлі ў Arbeitsamt, а потым, казалі, адпраўлялі ў Нямеччыну. Трэцяя група — людзі з "добрымі" дакумэнтамі. На дакумэнтах ставіўся штзмпэль, а ўладальнікаў адпускалі. Вучні траплялі ў трзцюю групу" (Вітаўт Кіпель).
    Сшытак 1
    69
    25 красавіка. Нядзеля. Былн в церквн на всенош,-ной. Сагнтнровал даже Славку. Пошла с намн н Валя Чечнева. Вндел я в церквн Мою Нрочку. Она прншла несколько позже, но прошла вперед. Прн этом поздаровалась co мной взглядом. Вндел Соню. До конца службы не достоялн. Невозможная жара н теснота очень утомнлн, а мама сзадн позвала: “Ндем!"
    Чувствуется во всем праздннк. Даже улнцы, залн-тые солнечным светом, все равно, как покрыты ска-тертью. Попадаются праздннчно одетые людн, но нх мало — все в церквн. Ндут по улнцам н хрнстосуют-ся. Ннтересно. Мне так хочется поцеловать Нру, но не знаю, выйдет нлн нет.
    Внезапно прншла Славке в голову мысль пойтн к Кулевскнм. Я пошел, захватнв с собою 2 янчка. Одно для Ннночкн, другое... для Зорнны (так сказала ма-ма). Для Нрочкн Мнлой осталось самое хорошее (во-обгце онн вышлн плохо). Прншлн к Кулевскнм. Похрнстосовался с хозяевамн. Как-то неловко было.
    Зорнны не было дома. Потом она прншла. Селн за стол. Пнлн н елн, больше пнлн, чем елн. Я опьянел быстро, так как не брал “Aquavita” в рот очень давно. А тут н пнво, н водка, н лнкер.
    Пошлн co Славкой во двор. Меня немного рвануло. He страшно, голова не кружнтся, а просто тошннт. Вырвало всё равно, как плюнул. Сразу стало легче. Снделн долго — до 2-х часов.
    У Славы получнлась такая снтуацня, что н к Нре пойтн не может, н остаться — плохо. Вобіцем, я бро-снл его у ннх на дворе, сказав под нос: “всего хорошего”.
    Янчко отдал только Ннночке. С Зорнной ннчего не вышло. Ну н не надо! Тоже еце! Буду я уннжаться, еслн она даже чокнуться co мной не хочет. (Слава раздавнл в кармане два яйца.)
    70
    Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
    Прншел к Лре последннм. Все уже собралнсь. Еіце в передней Нра спроснла: “Можно поцеловать Тебя?” А я в ответ: “Хрйстос Воскресе!” Т'ут мы н похрнстосовалнсь.
    У Нры былн: Соня, Ада, Ляля, Володя, Юрка. Расцеловалнсь с Юркой н Володей, а с девочкамн не решнлся, да н не очень хочется. Как люблю всякне званые вечера, где царнт простота. Так н тут.
    После того, как мы всталн нз-за стола, вла-мываются Ванька н Сева. Ванька — меньше, а Сева больше — навеселе. He поздравнлн ннкого с праздннком, а разделнсь н уселнсь. Ванька что-то недовольно чмокал над монм стнхотвореннем в Аднном альбоме, а Сева оловянный был — ннчего невндяіцнм взглядом ознрался. Но, к счастью, онн скоро ушлн.
    Ушлн Соня н Ада, ушел, как свннья, не поблагода-рнв н не попроідавшнсь, Юра. Осталнсь мы четверо.
    Когда мы провелн всех уходяіцнх на улнцу, сново в передней обнялнсь н поцеловалнсь. Так обеіцала Она.
    Сколько счастья выпадает на мою долю! О Боже, разве думал я год назад, в ту самую Пасху, что прн-несет мне будуіцее? Разве думал я, что встречу Её, Мою Радость, что полюблю Её всей душой, н что Она так горячо ответнт мне.
    Потом мы танцевалн. Я заменял недостаюіцего партнера для Лялн н танцевал н с Нрой, н с ней. Володя н Ляля смотрелн в окно, а я, крепко прнжав к себе Её, целовал. Мы все время сбнвалнсь, н ннчего не выходнло у нас. Но что это значнт по сравненню с той радостью, которую Она доставляла мне. Как сей-час внжу Её возле себя, н однн глаз напротнв моего. Я прнжнмаюсь іцекой к Её лнцу н тнхонечко целую. У меня просто не хватает ласковых слов для Неё, Мнлой, Доброй.
    Сшытак 1
    71
    Закрылн патефон н перешлн к пнаннно. На-протнв, в Soldatenheim’e92, в окнах сндят немцы. У ннх тоже нграет музыка. й вот пошло сраженне меж-ду намн н нмн.
    Ляля н йра прнкладывалн все свое нскусство. й победнлн. В половнне восьмого ввалнваются шесть немцев, все нз того окна. Все какне-то протнвные, буквально “рогатые”. Так н оставнлн мы этнх незва-ных гостей у йры, а самн пошлн домой.
    На проіцанне йрочка подарнла мне красненькое янчко н напнсала: “Liebling! Deina Irena’*3. Я так хо-тел попроіцаться с Ней по-настояіцему. Расцеловать Ее. Но помешалн, конечно, Ляля н Володя.
    Домой шел с Володей.
    Прндя, узнал, что н у нас без гостей не обошлось. Вылн Король н Шукелойць. йх угостнлн хорошо, по-тому что ведь нх прнглашалн. Онн ннкогда не забы-вают своего “Дзіму”, н на этот раз прншлн не с пусты-мн рукамн — прннеслн бнлет в театр на премьеру “Юлянька”94. Заснделнсь самн почтн до семн н сказа-лн, чтобы я завтра прншел в 9 утра к ннм. Был у меня н Шура Барташевнч. Он хотел взять почнтать кннгу.
    Уже половнна десятого. Так кончается, пожалуй, первый счастлнвый день в моей жнзнн н первый день, запнсанный в этой тетрадн.
    Дай же Бог, а мой Бог — Ты, йрочка, чтобы н даль-ше не был я одннок н несчастлнв. Будь всегда co мной!
    27,	вторнйк.
    Вчера был уже второй день йасхн. Как жалко нх — этнх праздннчных дней, которые нменно
    92 Soldatenheim (ням.) — Салдацкі дом (клуб) — размяшчаўся ў сучасным квартале МВД, каля кінатэатра “Перамога”.
    93 “Liebling! Deina Irena"(ням.) — “Каханы! Твая Ірына”.
    94 Напэўна, маецца на ўвазе “Юлечка” — п’еса Э. Грубера і Г. Грунінгера ў перакладзе Антона Адамовіча.
    72
    Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
    потому, что нх жалко, мчатся быстро, быстро. Незаметно наступает вечер, н незаметно тоска про-ннкает в сердце так, как страшно скучно проводнть святой вечер одному.
    В эту Пасху я не был даже толком пьян. Я ннкогда не теряю головы от водкн н потому люблю наблюдать за собой в мннуты веселого опьянення.
    Едннственная Утеха Моя, Радость н Счастье Мое — Нрочка, которую я люблю все больше н боль-ше. Еіце больше с тех пор, как я поцеловал Ее, н Она ответнла мне, когда я обнял Ее, п Она тоже положн-ла рукн мне на плечн.
    С утра (26-го) пошел к Королю. Меня хотелн хоро-шенько покормнть, но я отказался н выпнл только чашечку чаю.
    Всеволод н Голяк собнралнсь лттн ловнть рыбу на озеро, a A. А. ушел no свонм вечным делам. Рыбо-ловы п я вместе вышлп нз дому. Я решнл проводнть пх немного, но по дороге занкнулся о велоснпеде, п Всеволод попроспл, чтобы я ехал с нпмп. Забежал до-мой, захватнл машпну н поехал.