Дзённік. 1943-1647
Дзмітры Сямёнаў
Выдавец: Медысонт
Памер: 334с.
Мінск 2012
Атрымаў ліст ад Іркінай мамы і ад Юркі. Абодва старыя. Нічога цікавага.
3.2.47
Даўно я ня браўся за дзёньнік. Калі я ў сябе — ня-ма настрою да пяра, калі ёсьць настрой — няма сшытка. Насіць сшытак цэлы час з сабою на выпадак, калі захочацца пісаць — нонсэнс. Усяроўна, што насіць ложак, каб калі спаць захочацца, можна было-б легчы.
Шура сёньня злосная. Я Яе добра разумею. Рытэрыха’54 робіцца проста нязноснай. Ёй пера-шкаджаюць усе, яна столькі перажыла й патрабуе
453 Маецца на ўвазе Яраслаў Вініцкі.
454 Іна Рытар (у першым шлюбе Сеўрук, у другім шлюбе Каханоўская. псеўд. Аляксандра Саковіч, 1906-1997), пісьменніца, грамадская дзяячка, другая жонка А. Калубовіча (Каханоўскага). Падчас нямецкай акупацыі жыла на радзіме
296
Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
спакою, яна ня можа вучыцца навет, калі на кухні нехта шэпча, ёй заўсёды баліць галава, ёй хочацца адзіноцтва, і г. д. Яе-ж абсалютна не абыходзіць тое, што яна сама некаму, можа, перашкаджае, і абсалют-на не прыходзіць у галаву думка аб роўнапраўнасьці ўсіх ДП, прынамсі ў адносінах памяшканьняў.
Стараюся Шуры неяк прыдбаць добры настрой. Але дзе! Хоць і сьмяецца трошкі — праз хвіліну ізноў насупіць броўкі і... Словам, злуецца. Наўмысьля, каб больш насаліць Рытэрысе, пайшла цяпер дамоў. Пайшоў і Славік.
Я мусіў застацца, хоць, як заўсёды, не магу перанесьці думкі, што такі даўгі час (я маю выклады аж да чацьвёртай) Шура будзе ў таварыстве Славіка. Так і ўяўляю сабе ягоную — нос кручком, космы ва ўсе бакі, сагнутая сьпіна і мёртвы аскал усьмешкі — фігуру побач зь Ёю.
Але што я маю рабіць удома? Сядзець у халоднай хаце? Ня высіджу — пайду наверх. А там альбо Рытэрыха шыпець, альбо Шура злавацца будзе. Дый можа Ей трошкі самой, г. зн. без мяне пабыць хочац-ца? Можа вучыцца будзе? Вось і застаўся я.
18.02.47
На вуліцы невядомая якая па ліку (іх столькі ўжо было) Kaltewelle^5. Вокны памёрзьлі, і праз крыш-таль лёду, прыгожа ламаючыся, льецца ў пакой яр-кае сьвятло марознага дню. Выкладаў сяньня няма.
бацькоў у Ярэмічах (сёння Карэліцкі р-н Гарадзенскай вобл.), настаўнічала, была выкладчыцай у Наваградскай настаўніцкай семінарыі. Ад лета 1944 г. — на эміграцыі. Жыла ў беларускім лагеры ў Рэгенсбургу, выкладала нямецкую і англійскую мовы ў беларускай гімназіі імя Я. Купалы. Тут у выніку трагічнага выпадку загінула дачка. У 1950 г. выехала ў ЗША. Жыла ў Нью-Ерку.
455 Kaltewelle (ням.) — хваля холаду.
Сшытак 6
297
Шурачка паехала ўчора да бабушкі. Вернеода можа сяньня, можа заўтра. Сумую.
Уставаць прыходзіцца рана — на % 9 трэба аднесьці машынку. Цяпер ужо ўсё зроблена. I сходы вымеценыя, і я пасьнедаўшы. А час безь Яе так па-вольна цягнецца. Будаваў пляны, што вечарам пай-ду на станцыю (можа прыедзе) сустракаць. Аж тут пе-равыбары зацеялі.
16 верасьня 1947.
Шуры няма — паехала да бабкі. 3 думак аб Ей па-чынаецца ўсё — кожная хвіліна. Таму што Яе няма, я і бяруся за гэты, даўно ня датыканы, сшытак. Настрой да гэтага адпаведны. 3 Шурай папярэдні трошачкі пасварыўся (ясна, за драбязу, як заўсёды). Цяпер ня ведаю, калі Яна вернецца.
Дні такія кароткія — восень. He пасьпееш увечары з самаходу зьлезьці, як ужо ізноў раніца, і ізноў сярод пылу трэба трэсьціся да праклятай Arbeit-statte — IRO456.
Працы шмат, як заўсёды, дарэчы. Патрошку робім людзям дабро. Сяньня была Калошава цешча. Send her to number... Можа й будзе добра.
На ўнівэры выклады яшчэ ўсё пачынаюцца. Чорт ведае, чы кідаць працу, чы кідаць навуку. Чы можа і за тое, і другое брацца. Шукелойць кажа — абы пратрымацца. Але як лепш пратрымацца? For-fuzikum^1 трэба здаваць “хошь не хошь”. А па цэлым
456 IRO (International Refugee Organization) — Міжнародная арганізацыя па справах уцекачоў — заснаваная ААН 20 красавіка 1946 г. для дапамогі ўцекачам, якія з’явіліся ў выніку Другой сусветнай вайны. IRO стала пераемніцай UNRRA і апе-кавалася выездам DP на сталае месца жыхарства з Нямеччыны і Аўстрыі ў іншыя краіны.
457 Forfuzikum (ням.) — экзамен.
298
Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
дні ў духаце і балагане, хіба толькі галаўнога болю дастанеш, а ніяк не ахвоты да навукі. Словам, “taki landozafcik”...
Гісторыя, якую мела дапісаць жыцьцё, дапі-сваецца. Буду з Шураю жаніцца. Гэта напэўна. Калі? Вось гэта пытаньне. Калі-б Яна і я апынуліся дзе-небудзь на зямной кулі ў такім мейсцы, дзе ня было-б ані Яе вялікае (дзе там — вялізарнае) сям’і, ані маіх праклятых апякуноў (калі ня трэба, кожны сябе за такога лічыць), то ў той самай хвіліне, як бы там апынуўся. Але тут і сяньня... Я-ж, cholera jasna, толькі з “26-га” году. Супруг нашелся! Ясна, што ра-ды сабе далі-б, але сколькі дурняў мела-б з мяне па-цеху, psia krew\ Чакаю на якую-небудзь — сам ня ве-даю — зьмену абставінаў. А Яе так люблю і... так зь Ею сваруся.
Да думкі, што некалі прыдзецца спаткацца зь Ірай, прывык. Яны цяпер жывуць у Рэгэнсбургу — Forchheim разьвязаны. Час ад часу бачу бацькоў. I яе здалёк. Я-б хацеў застацца зь ёю добрым сябрам — “другом детства”. Яна мне не зрабіла злога. Толькі так, як пяецца: “Кохалйсь шчйро колйсь, кохалйсь тай разійшлйсь...”
ІНДЭКС АСОБАЎ
A
А. Ж. 47
А. Л. 173
A. С. 22
Абрамава, Надзея 38, 114, 143, 144
Абрамчык, Мікола 117, 235, 286
Ада 45, 46, 48-52, 55-58, 60, 63, 67, 68, 70, 75, 78, 79,
83-85, 88, 90, 91, 93
Ада Ж. 41
Адамовіч, Антон 7, 13, 51, 71, 82, 117, 130, 271, 272, 282,
283, 285
Айгер, прафесар 189
Айхенвальд, Ю. 196
Акановіч, бацька 102
Акановіч, Альгерд 102
Акінчыц, Фабіян 140, 167
Акула, Кастусь 205, 225, 262, 263
Ал. Ал. (Аляксандр Аляксандравіч) 158, 159, 162, 184, 198
Ал. Сьц. 170, 198
Ала 41-43, 45, 46, 48, 52, 68, 73-75, 77, 78, 83, 85, 92, 93,
98, 107
Алёна, цётка 111
Алесь 159, 160, 181, 184, 186, 191
Альвек, Іосіф 249
Аляксандра Фёдараўна 189
Аляксеева 165
Аляксеевы 180
Аляксееў 174, 175
Аляхновіч, Зося 114
Аляхновіч, Францішак 37
300
Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
Амос 231, 232
Анастасія Ів. (Ан. Ів.) 31, 41, 65, 66
Анатоль Пракоф’евіч (Анат. Прак.) 195, 200—202
Андрусаў. доктар 147, 150, 155, 159, 167, 179, 198, 199,
200, 202, 205
Анелька 162
Аніська, Аўген 189
Анішчанка, праф. 35
Антоній 39
Антоніо 66
Аня 120, 121, 160, 164, 167
Арсеннева, Наталля (Н. А., Наталля Аляксееўна) 7,
11, 17, 26, 37, 38, 40, 94, 113-115, 117, 205, 209, 210,
213-215, 222, 227, 231, 237, 239, 242, 248, 255, 266, 283
Арцымовіч 36, 49, 55, 63, 67, 85
Арэхва, Аркадзь 96, 233
Асіповіч-Асіпчык, Аляксандр 171
Астроўскі, Мікалай 176
Астроўскі, Радаслаў 96, 109, 110, 187, 225, 232, 233, 235,
241, 262, 286
Астрэйка 92
Аўгення Сцяпанаўна 150
Ахатэнка, Сягей 235
Багдановіч, Глеб 16, 23
Багдановіч, доктар 112, 138
Бакуніна, Кацярына 141
Барановіч, Аляксандр 14
Барановіч, Генрык 167
Барнавіцкая 35
Барташэвіч, Аляксандр 71
Барэцкая 202
Бебутава, Вольга 176
Блювак 270
Індэкс асобаў
301
Боб 258, 259
Богатырчук, Ф. 188
Бонд 72
Борка Ф. 58
Брандіха 100
Брандты 97, 101
Будакова 202
Будзіловіч, Н. 188
Будзька, Валерыя 233
Будзька, Людвіка 233
Будзька, Часлаў 96
Будзька, Эдвард 96, 233
Бута, Алесь 274, 275, 281, 283, 284
Бэрг 231
В
В. Ал. 162
В. В. 164, 165
Вадавозава, Лізавета 106
Вайцяхоўская, Валя 266, 284
Вайцяхоўскі, Кастусь 284
Вал. Вал 162, 196, 197, 200
Валасэвіч 34
Валодзя 23, 28, 34, 41, 42, 45, 49, 58, 67, 68, 70, 71, 74,
75, 77, 80, 81, 85, 88, 199, 202
Валодзя П. 39
Валя 150, 157, 161, 164, 166, 171, 172, 176, 190-193, 200,
203, 253, 254, 258
Валя Ш. 85
Валянціна Іванаўна 186
Ванда 40
Ваня 41, 50, 52, 55-59, 64, 70, 74, 77, 83, 85, 101, 196
Ваня П. 36
Варэцкія 187
Васіленя, Аляксей 228
302
Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
Васільева 233
Васька 31, 32
Веймар 242
Вера (Верачка) 140, 141, 143, 146, 149, 150, 153, 157-
161, 163, 166, 169, 170, 182, 195, 197-202
Вера Міхайлаўна (В. М.) 249, 252, 253, 258, 259
Верас, Зоська 16
Верачка Б. 195
Вержбаловіч, Барбара 18, 246, 258
Віер, Габрыэль 25, 29, 73
Віктар 225, 240, 243, 287
Віктар Мікалаевіч 98
Вікторыя 194
Віла 253
Вініцкі, Алесь 277
Вініцкі, Яраслаў 295, 296
Вітушка, Міхаіл 234
Віцьбіч (Стукаліч), Юрка 172, 269
Віця 98
Вл. А. 170
Вольга 105
Вольга Генрыхаўна 181, 186
Вольга Фамінічна 149, 155
Вырубава, Ганна 189
Вэбэр 40
Г
Галіна 28, 52, 55, 56, 58, 65, 67, 73, 78, 79. 85, 88, 89, 94
Галяк, Леанід 7, 11, 15, 23, 26, 62, 66, 72, 96, 97, 99, 101, 103-106, 110, 112, 114, 128, 154, 188, 203, 204, 233
Галяк, Раіса 203, 206, 233
Галякі 204
Ганчарэнка (Руднік), Галіна 18, 209, 210, 217, 220, 230, 242, 246, 247, 249, 253, 258
Гарадзецкі 148, 162, 181
Індэкс асобаў
303
Гарбінскі, Юры 276
Гарык 104
Гарэлік, Міхась (Латушкін, Мікола) 100
Гаўпт, др. 134
Гаўрыла Вас. 242
Гебельс, Езаф 148
Геня 52, 59, 73-75, 77, 92, 93
Георгі, царэвіч 176
Гёрбігер, Пауль 218
Геруліс 229
Гітлер, Адольф 149, 162, 178
Гітлін, Масей 19
Гладкі, Язэп 233
Глеб 154
Глебка, доктар 135
Гоер, Леў 158
Горман, Анна 25
Горн, граф 150
Горны 182
Гортынска 233
Горы 141
Гронау, Вальтар 33, 91, 104
Грубер, Э. 71
Грунінгер, Г. 71
Грыб, Тамаш 189
Гурыновіч 77
Гуцька, Язэп 204
Гэля са Слуцку 66
д
Даева, Наташа 195
Дакіневіч, Язэп 259
Данілеўскі, Рыгор 39
Даніловіч, Антон 271
Данілюк, Барыс 287
304
Дзмітры Сямёнаў. Дзённік. 1943-1947
Дземідовіч-Дземідэцкі, К. 233
Дзіжэўскія 182
Дзіма 111
Дзягілеў, Сяргей 242
Дзямешка 233
Дзямідаў 233
Дунін-Марцінкевіч, В. 26
Дыяген 9
Дэмша, Аўген 263, 264
Е
Е. С. 151
Евец, Раіса 233
Езавітаў, Канстанцін 187, 204, 208. 235, 239, 262
Ермачэнка, Іван 33
Еўд. Сьц. 162
Жарская, Ада 36
Жарскі, Платон 36
Жданюк 264
Жук, Серафіма Феліксаўна 94
Жылет, Кінг Камп 143
Жэня 75, 147, 177, 196, 198
3
3. Ів. 165
Забэйда-Суміцкі, Міхась 206
Занковіч, Анатоль 288
Запруднік, Янка 275
Заруцкая (Сямёнава), Аляксандра (Шура) 10, 19, 20,
289, 295-298
Заруцкая, Вера 20
Індэкс асобаў
305
Заруцкі, Міця 20, 287
Заруцкія 19
Земгальс 276, 277
Зіглінг, Ганс 241
Зіер, Галіна 21
Зінаіда Адамаўна 183, 184
Зося 121, 160
Зэйдліц 206
Зюта 45
I
Іван Іванавіч (Ів. Ів.) 24, 30-32, 41, 80, 87, 99, 105
КНІГІ ОНЛАЙН
