КНІГІ ОНЛАЙН
87. Яны оказалі: "Наша оэрцн ахінуты покрывам”, — He, Алах пракляў іх аа нявер"е. Дробнае ёопь тое, у што янн верапь. 88. I тадн оышла да fx ад Алаха Кніга, каб выконваць тое, што яны мелі — і да таго яны маліліся за перамогу над няверянмі — аднак, калі яны атрышжі тое, што ведалі, янн гэта адверглі. Пракляоде Алаха хай будзе няверннм. 89. Зло — гэта тое, за што нюадалі яны дуны свае; што яны не пазерылі у Слова Алаха, нарякаючы на тое, што паоыдае дабротн Свае на тых оа одуг, хто патоэбны Яму. Та-кім чыяам, яны наклікалі гнеУ ва гневам. I ганебнае пакапан-Hv пкяРатавана для няверных. 90, I калі ім гавораць: "Верца 7 гоь, што Алах даў", яны гавораць: "Мн вернм у тсе, што -v* яю нам"; а не Рераць - II - у тое, што дадзена пасля гэтага; Аднак гэта ёоць Ісціна, яна папвявдаз тоэ, што У іх ёсць. Скажы: "Калі вы верылі, чаму вы мерыліоя забіць прарокаУ Адаха?". 91. I Майоей прыйшоУ да вас з відавочнкмі знакамі, a вы У яго адсутнасць сталі пакланяцца цяльцу, і вы зрабілі беззаконне. 92. I помніне нра той чао, калі Мн прынялі запавет ад вас і Узэялі Гару высока над вамі, кажучн: "Цвёрда тры-чайпеоя таго, што Мы зам даравалі і сдухайце"; яны оказалі: "Ыы слухаем I не падпарадкоУваемся"; і іх сэрпы былі прані-заны лвбоУю да цяльца з-за іх нявер"я. Скахы: "Зло ёоць тое, што ваша вера загадаае вам, —- калі У вао ёоць хоць якая вера". 93. Скажы: "Калі прыотаяішча Будучага Веку У Алаха толькі для вао адаых і выключае Усіх другіх лцдзей, — тада пажадайце омерці, калі вы праУдзівыя". 94. Але ніколі яны не пажадаоць яе, э-за таго, тто Улаоння рукі зрабілі перад тым; I Алах добра ведае, хто ро-біць зло. 95. I, оапраУды, знойдзеш ты іх, што прагнуць хыцця больш за Усіх людзей, нават больш за тых, якія стваравць роУннх Алахў. Кожны з 1х хадае, каб яму было даравана «mine на тыоячу гадоУ, але дараванне такога хыппя не засперахэ яго ад пакарання; і Алах бачыпь уоё, што янн тварапь. 96. Скахы: "Усякі, хто вораг ГаУрыіла — бо гэта вн прынёо у срппа тваё па эагаду Алаха тов, што зацвярджае ра-нейшае, і што ёопь кІраУнііпяа і добрая вестка вернш. Ліратгяг будзе/ - 12 - I M A Н Ікаяам /па~арабоку іман — аера/ называвць суцуп-насць яадаУ 1 пераканання. Слава іман абааначае Увераван-нв і іаанава’кне. Чалаэак, які пвызнае адзінага Алаза, Яго ужоц’ваоці, Яго законы, пакаранне $ аддзяк?» які дерака-наны аа Уоім г&тш у сваім оэрцы, называвода абрнікам, літаомьяа чалазекам, у якога Йсць Іман. Такі чалавек ота-назіцж пахорлівым I паслухмяным Алаху. 3 гагага тлумачэн-ня янн!кае, што без Іману ніводзін чалааек не моха стаць муоудшаяінам. Іолам ! Іман знаходяяцца міе оабоо У такой жа Узаемаоувяз! як, напрыклад. дрвва і оеяя. Беа cans не-магчама з*я»Іпіха дрэзу. 3 аднаго оемя зараотае моцнае «Data, а з даугога оемя 8-за неопоыялмых умо? /неўрадді-яая глаба/ аываотае чэзлае ros^ua, якоэ, нвэтайна, не даа пладоУ. Тое оамае бнэае і з чалавекам. Калі ў сэрцы чалар? ка няма Іману, то яа ка 8н стане муоульманіяам? Адаак маг-чыма і тое, ато У чалавека ёоць іман, але з прычннн сла-баоці сааей натуон, нвдаоканалаоці нзаучання і яыхавання, а таксама драннага Уйлнву асяроддзя, ён не мсжа мець у оабв якаоцей паўнатзннага муоудьманіна. Такі чалавек — олабы і явпаунацэнны цуоульманін. Іоіім — паўнацэнны або непаўнацэнны — нараджаецца толькі з семя Іман. Там, дэе няма Іману, там заУоёдн пануе куфр ' нявер"е ', спадарожні кам ЯКПГ8 напазбежна выотулі , неплг флілаош. Аладу 1 ня- вална —у болыаай ці меяшай мерн. - 13 - Казахскі пісьменнік АбаЙ КунанбаеУ піоаў: "Бвдь права-верным — значыйь верыць ва ўсёмагутнасрь і бездакорнаснь Алаха t пгымапь Іман як вучэнне прарока Мухамеда аб усеа-дзінотае Алаха і зямнога быцпя. Ёспь даа спооабы слуяэння Алаху. Першы — калі прымаоць Іман і ледашь, як абараняць і умацоУваьць яго разумнымі дсвадамі. Гэта асэнсаваная ве-р? і тых хто яз /зеру/ ажадцяуляе можна назваць сапсаУданмІ вернікамі. Друті — калі лодзі становявда пабожнымі са слоУ мулы або праз чытанне сэятых кніг. Гэта слялая зэра, і та-кіх перазажная большаоць, Але шчырші вернікамі, бяссцрэч-на, валежыць прызкаць тнх, чые пераяананні не могуць зла-маць ні пагроза омерці, ні тысячн вытанчаных доказаў л»~ дзей. Няцяжка здагадацца, што такія лвдзі павінны мепь бясстрашнае сэрйа, неўтаймаваны дух, моцныр суставы". У ДЕЕНЬ ПАЫЯЦІ АХВЯР ЧАНІОЕЫЛЬСКАЙ КАТАСТРОФЫ Татарскае грамадока-культурнае аб"яднанне "Аль-КІтаб" даручыла мне ввступшь яа мітннгу, што прысвечаны адюэыппі) памятнага каменя Чарнобыльокай катастрофы 26 красавіка 1991 года У Мінску. Аб гэтай падзеі газета "Знамя вноотн" 30 красавіка 1991 года пісала: "Ішлі дарогай памяці. МаУчалі. У чорны даень 26 красазіка тысячы лодзей прайшлі па вуліцах Мінска У памінальшм шэоці "Чарнобыльокі шлях"... У коле паміналь-ных оввчак прайшло адкрыццё памятнага знака "Ахвяр&м Чар-нобыля'.' Каля шэрага каменя, які оімвалізуе магілу тых, хто загінуУ і гіне ад радаеактыУнага абпрамяневня, гучалі - 14 - Мал7твы чатнрох рэлігій на чатырох мозах: беларуокай, поль-окай, татарокай, яўрэйскай". Ад трамадска-культурнага аб"ядаання "Аль-Кітаб" на мітннту было оказана: "ІІавалання мінчаве! Слаўны і шатпа-кутны народ Беларуоі! Пяць гадоў мінула паож страшнай катаотрофы чалавептеа. Здзіўляе, што да гзтага часу оуавет-ная грамадскаопь амаль не ведае аб прычынах і памерах страш-ннх вабуха? 26 краоявіка 1986 года на Чапнобыльокай АЭС. Толькі ўэаемнай дапамогай I павагай, мілаоэрнаоцо, адра-джэннем найыянальннх традапый і духоўнай вартасці мы мохам аблегчыпь озаё становікпа, у якім апынуліся ў сучасных умовах. Мінокае аблаоное грамадска-культурнае татарскаа аб"яднанне "Аль-Кітаб", якое дзейнічае пад эгідай Беларускага фонду культурн^аыказвае свав павагу да памяці тых, ушанаваць каго мы тут оабраліоя. Па меры слаёй магчнмасці аб”яднанне "Аль-Кітаб” будзе дапамагаць у леваадолегні бяды, у адоадазн-ні веры і праўда, надаянальных традацый, здяповага духоўяа-га жннця ў №шн?з грамадсгае. Я псачытау па-аюабоку самую па-пулярную ў мусульман оуру з святога Кур ана — "Аль-Фаціха": У імя Алаха, МІлаоцівага, Міласэонага . Уоя пахвала налэкыпь Аляду, Ужднку ўсяго свету. Втаоціваму, Мілаозрнаму, Ула-дару Судаага Дня. Табе аднаму мы пакараеыся і Цябе алнаго пр^сім дапампгі. Скіруй нао на ялях правалны. Пілях тнх, кяго т» абдарн? сваімі дабротамі, тнх, хто не накліка? гневу Твайго, тнх, хто не зблудзіў. А?/іяь. - 15’- ПАКЛСН ІСМАІЛУ МЫРЗЫ ГАСПРАЛЫ 1- ЯГО ШЭІМЕ ■ Дазвольце мне, прадотаУніку маскоўскай крымокататар-скай навуковай інтэліганіші, звярнуцна да прнсутных арга-нізатараУ і гаспей канферэніші, пьысвечанай намятнай дапе — 140-годдзю з дня нарадаэння нашага вялікага оуайчынніка Ісмаіла мырзы Гаспралы. Усведамляю, каб выказаць усв пава-гу да гэтага чалаввка — нацыянальнай гордасці майго ьарода, тым не менш, мой абавязак — сказаць сваё слова на родвай ■ крымскататарскай мове — mobs жіцця, творчасці, дзейнасці Ісмаіла мнрзы /далей даеіша пераклад з крымскататарскай мовы/. Акрамя таго, што я — крймокі татарын, а вялікі гума-ніст і аоввтнік — мой оуайчыннік, што для мяне вялікі го— нар, мянв абавязвав і тов, што свбілай памяці Іомаіл мырза прыняў удзвл у лёсе майго бапькі — Асмана Ізідзіна, вяско-вагя хлапчукя, сіраты. Ііяхай будзе благаславёныя імя і па-мяпь аб Ісмаіле Гаспралы! Асселяму алейкум і міласпь боская вам — дарагія су-айчыннікт, паважанае панства ага-бейі, ханумы і таварычты! Віншую з пачаткам святога меояпа Рамазана! У пачатку вясны сардэчна запрашао паваяаных гаоцей прыехаць у благаславёны, шчодры і прыгожы Крым. 3 удзячнаоцю віншув арганізатараў нашай канферэнцыі! Вось ужо амаль пауотагоддэя Крым без сваіх крымската-тарскіх дзяпей, і У выніку гэтага пацьмянела яго прываб-наспь, але ён, усё Яшчэ цудоУны, казачны, не падобны кі на які куток сввту — РадзІма нашай гордасці> вялікага гра— мадокага дзсяча, асветніка, рэфарматава навучання, які - 16 - mat зрабіў длн прагрэоу цврва-мусульмачскіх народаУ Ісма-іла мырзы Гаопралы — вялікага чалавека, 140-годдэз з дня нараджэвяя якога мв адзначаем на міянародным узроУяі. Рахметула алейх!. Хопь даі пааяпі Ісмаіла мнрзы азмрочаны там, пто яго народ яшчэ не вярвуўся яа Радзіму s мооп васварскай, бес-прэцэдэнтнай у гісторыі дэпартацыі, і гэта выклікае горыч, тнм не менш — гэтня дні, якія так доуга чакаУ наш народ можна наззапь радаоннмі. Гатня дні радасння і таму» што — хвала Алаху — нат народ збярог сябе і пачаў вяртацпа У Крнм. Я ад уоёй душы шчыра віншув ўоіх uaix оуайчыннікаУ, якія як паоля цяжкой хваробы вярнуліоя на овао Радзіму. Жа-дао !м, іх блізкім добрага здяроУя, шчаоця, бязмежных — як блакітнае неба і мора — гадо? жшшя. Дзякаваць Бсгу, нарэшца, дадал! дд гэтай парн. Няхай будуць прмнятьм* Еогам вапкя пакуты за Радзіму. 3 паклонам тнсячу разоУ дзякуй маім суайчыннікам за тое, што У оамых пяяхіх умовах, паклёту і нвчалязечага жып-пя на чужкне яны вахавалі напыянальную годнаоць, кэ адаак-л!ся ял Радзімы 1 ад прысягі вярвушп на Радзіму. I, ня-гледзячя на розныя парашкоды, нарэд емог прнадчывіігь дзверы, як’я вядупь на Радэіму —• гэта вынік тматгадовай бараць-бы народа, а не вннік перабудсан. Жадаю вялікіх поопехаУ маім суайчыянікам, якія ?жо Жйвупь ' Крыме, ператварэння 'рупяіэчй працяй здзірванелых тлеткаў у пудоуны оад. - 17 - Уояго добрага вам, оуайчыннікі, на гэтш выоакародным і цяжкім шляху па эямлі продкаУ» Няхай жа дапаможа Бог вяр-нуцца на Радзіму Уояму нашаму народу! 1 У той ® час, нават у радаоныя даі памяці нашага вялікага Ісмаіла мырзы, мы не павінны забыпь наш абавязак — заУоёда напамінаць нашнм дзецям і Унукам аб трагедаі крым-окататарсяага народа. На чужыне, нягледзячы яа пакуты, ду-шэУныя мукі разлук! з Радзімай, выгнанцы да апошняга дыхан-ня верылі, што будзе канец гзтай жудаонай несправядлізаопі, ' што янн вернуппа на Радзіму. Змовім жа па овятой веры дзядоУ нашнх малітву Аль-Фяпіха за душы паілёршых суайчыннікаУ. Дараг’я суайчыннікі, rocul, паважаныя арганізатары канферэнпыі! Няхай будзе ластойнай пахвалы канферэнпня, прычвечаная 140-годдзп са дня нараджэння нашага вячікага суайчннніка — Іомаіла мырзы Гаспралн! Шчырыя внотупленні, гутаркі, абмеркаванні дабратнорна паУплызаопь на паляпшэline міжнацыянальных аднооін, на доужбу народа?. Пачынавчы з ойнняшняга дня і наступныя дні работы канфорэНЕНІ — так-сама гістарычныя дні, паколькі яны э"яўляойпа вехай оправяд-лівасці у япші нашага народа, заваяванай доУгай I напру-жанай барацьбой, стануць гордай старонкай у гісторыі. Мы поУння надзеяй, што гэта канферанпня выкліча і Умацуе па-чутшё годнаопі, даззолінь народу лепш эразумець аб падобным на Чатырдаг сваім сыне — Ісмаіле мырзе Гаопралы, паколькі да апошніх ^адоУ яго іыя, публквстычная дзейяасць, уплнУ на ’торка-мусульманскі овет, дзейнаспь на н1ве аоветыг зблі— жэнче nwKCKix народаУ f развіппй іх культурн бнлі пад а