Гісторыя беларускай кнігі
У 2 т. Т. 2. Кніжнасць новай Беларусі (XIX—XXI стст.)
Выдавец: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі
Памер: 436с.
Мінск 2011
Для моладзевай аўдыторыі пры газеце «Савецкая Беларусь» быў створаны дадатак «Малады араты», які з 1922 г. вылучыўся ў самастойную газету, а ў 1925 г. ператвораны ў двухтыднёвы часопіс сялянскай моладзі з та
кой самай назвай — «Малады араты». Тыраж яго ў 1925—1926 гг. быў невялікі, 1000—1500 экз., у часопісе часта змяняліся рэдактары. За два гады на гэтай пасадзе пабылі пяць чалавек (А. Гаруновіч — А. Александровіч — А. Самахвалаў — I. Барашка — Д. Ратнер), што ў рэшце рэшт паспрыяла яго закрыццю (тыраж апошняга нумара — 900 экз.). Аднак «Малады араты» ўвайшоў у гісторыю беларускай выдавецкай справы як часопіс, які выпрацаваў вельмі стыльнае афармленне. На яго вокладцы з’яўляліся партрэты кіраўнікоў СССР і БССР, у т.л. Сталіна, Зіноўева, Кнорына, Бухарына, Фрунзе, Чарвякова, а таксама часта змяшчаліся працы лепшых мастакоў кнігі Мінска свайго часу — А. Тычыны, Г. Змудзінскага, АхолаВало, Я. Кашкеля.
Пасля аддзялення «Маладога аратага» рэдакцыя газеты «Савецкая Беларусь» зрабіла спробу выдаваць двухтыднёвыя дадаткі: літаратурнамастацкі «Радавая рунь» і грамадскапалітычны «Чырвоная краіна», аднак яны праіснавалі нядоўга.
3 21 красавіка 1921 г. узнікае газета «Красная смена» на рускай мове; з 1 снежня 1922 г. пачала выпускацца моладзевая польская газета «Gwiazda mlodzezy»; з верасня 1922 г. — «Дэр юнгер арбэйтэр» («Малады рабочы») на яўрэйскай мове. Адначасова ў Гомелі з 1922 г. выходзіць газетачасопіс «Набат молодёжн» на рускай мове, у Магілёве пры газеце «Со
Вокладкі часопіса «Малады араты». Мінск, 1925. 1926 гг.
Газета «Савецкая Беларусь».
12 сакавіка 1924 г.
6.
САВЕЦНАЯ БЕЛАРУСЬ.
8 санавіка ў Белпздтзхнінуже.
Завепажоіліся слухачжі тэхніжуму— „Яж, ваўтра вашасьвята—сьвята працоўных жанчыя усяго сьвету, а мы, жанчыны, . болып менпх адужованыя, буаучыя працаўвіцы ввокі, яго ня буд«ем сьвяіЕаваць. He, гэтак ня будве! Яшчэ можна падрыхтаваода".
Сжаваяа—«роблена.
Шпарка ваківела праца. Усе, лк адна, в віяючыві ад радасьці тварамі, увядіся энвргічва ва арганівацыю вечару. Лдва дакзад рыхтуе, другал артыжул у жывую іавэту піша, трэцм—верш і max усе слухачжі.
Хоць гатаваліся ўсяго двень, але ввчар адбыўся на славу. Урачыстае пасяджэньне адчыняе слухачка і ваража ў правыдыум вапрашае най болей ажтыунейшых двяўчат тахнівуму, прадстаўніцу ад тзхвічвага пврсаналу, дырэктара, сэжратара ячвйеі К.С.М. і сіаршыню студкому.
Надта спадабалася і вусная гаввта у якой прыйналв ўдзел большасьць олухачаж. ВлсОіыя, радасвыя равышліся позна дамоу. Тажія ввчары вя екора вабываюцца, жарысьць іх аадта вяліжая. Гаты вечар пажаааў многае. На ім добра адвяачалася вдольеасьць слухачав да грамадзянскай працы, іх ваціжаўленасьць у сучаовым моманце і жадавьве аддаць усе гвае сіхы ва варысьць врццоувых. Гвта асабліва выявілася ва другі двевь, калі ва сходзе ячэВеі прысутвічала ўжо шмат дзяўчат (усяго у ячвіцы 6 в 50 чалав). Я ўпэўнева, што пачатах вроблеі добры і слухачві вя будуць больш пасыўвым йдеяэяіам пхнікуму.
С. Л—• Б. С.
Сьвяткавгньне 5ай гадавіны школы.
10га саіавіва ў <Чнрвова1 заМ» Дмвй іяучь прывітаньві; ад яаота?1
прадстаўвііі ўсіх школ сьвяіхавалі 5ую гадавіву савецкіх школ на Бе
ларусі.
Ад Іш Наркамасьветы гаворыць т. Ігватоўскі.
— Вы, дзеці, павінпы глядзець не ва веба, ве, хай на неба глядзяць павн Пілсудвхія, мы павіняы глядзець ва мвлс, мы павіввы працавапь на бй.
Ад Кампартыі прывітаў f. Нодэль:
— Шюла—будауніх новага жыцьця, у шхоле куюцца будучыя байцы.
віхау роавых вааыянальвасьцяў.
Ад іучняў гаарыў малевьжі хлопчыж:
— Мы павінвы ісьці па шляху Ільіча.
Афіцыяльвая частжа сжовчава.
4 свжоіі: беларусжая. польсжяя, ра сейсжая і жыдоўсжая давалі хор, ежожі, п'есу і г. д.
Вечар сжончыўся сыіевам Беларусжай Марсэльеаы.
Ян. Садоўсні.
Бібліаграфія,
.Запнскн Горейкого СельсноХозяйственного Ннстнтута", том I. 1923 г. „Analesde linstitut Agronomigue de Gorky”, tome 1. 1923.
Торкй, Смоленской губ. 1924 t.
Зьмест «Запісах»;
ПА МЕНСКУ.
БДУ да Надзвычайнага Зьезду Саветаў.
Беларускі Дмржаўяы Ўнівэрсытэт у часе працы |Надовычайнага Зьевду мае наладвіпь урачыстае пасяджвньве праўдевьня {увіварсытэту супольна ₽ прафэсурай і отудватамі, на яжое бу дуць вапрошаны дэлегаты Зьеаду.
У сучасны момавт БДУ вядве падрыхтоўчую драцу да сдатжаньня двлегатаў.
Нарада найратыўныі працаўніноў.
і Гятймі двямі J Мвяову вцшвіхаоя ' вараза жаапэратыўяых врацаўніжоў пашыравай БССР.
j На нарадве прысутнічае сябар праў
паніі па вбору абкпджіл стрі уаносаў, а тажсажа прыняты ц ныя дастановы аб увмацвеньві р оюіжажьвя льготвага дабрап страхавзвьня: будыыаў ад аг» в0лы ад падвяжу і пасеваў ад біньця.
ІІеравод чырвонцаў эГ
шчы.
У Беларускую Кантору Даярж Бавку цяпер паступае ввачны ■ водаў 8 Варшавы ў чырвовцах.
Як вядома. ла апошвяга чае пвраводы 8 Польшчы паступалі ў чырвоацах.
лежьы Цвятрасаюзу тав. Каятар.
J На павестпы нарады гвтвія пьпань
_ _ ' ні: 1) дажлады а меоц і 2) ЭДЖМД аб
рацжага Сельсжа 1 аспадарчага Інсты .тварвВьВі райсаюваў.
туту ва час яго плпехгад ^ага^істна.. Нарада прызнаів незбходным вясь
Частжа афІЦЫЯЛЬВаЯ. !«« — — народа аышоаш* avavAuanua 1N3UO
1. Проф. В. П. Кнржор—Псторня ваньвя выходзіць першы рав. Выдава ці майвратыўвае будаўніцтва па сы воссоздінмя ГорыГорецкого Земледель P»««e Ibmmwt» тлтыі » ■апмавні _
Нарада загадчынаў А/ ламі Нар. Асьветы
ЛІст у рздакдыю,
Вел^мі паважны т. Рлдактар\ He адхажыпе, жалі ласжа, надрухавапь у чарговым вумары гавэты «Самцжал Бе.іарусь» яіюй памянСнае:
Аянасміўшйся в дэыярацыяі б. сяброў Веларусжай Нартыі Сацыялівтаў Рввалюцыявэраў, надружаванай у гаввце «Савецкая Беларусь» в першага сававіка гвтага году, я, ніжвй падпісаўтыйся, голасва мяўлжю, што 8 усім вьместам тае давлярацыі ігаджаюоя і далучаю пад яе (двклярацыю) сваю подпісь.
Б. сябар Беларусхай ПСР В. Тарасім.
У Судзв.
Абарона працы кібеты.
У вядвелю, 9 сакавіха, ва Лрадоўяай свсіі Народнага Суда равьбіралася ціхавая сврва.
Абвівавачваўся вагадчыж племянвой гаспадаржі Ім. Калініна (б. мабзіак Ігжацічы, Менсжага пав.) сан б. памешчык Булгак у тым, што яволвіў у парадку свврачвньвя штатаў у 1922 годзе работвіцу Гудэліяваву, якая ў тоі час была |цмку.
Абвівавачвавы абаравяўся інм, што 0ч хоць і ведаў 8 пратэсту рабачкому, што ява ўвжжку, але вя ведаў вакову, аабараняючага ввальняць хабет уцяж ку, I ввольніў я& бо ява кібыто больш была вабвсьпечана ва іншых кабет «іл там працавалі: мела мужа, «і і да гэтага часу працуе ў плямхове.
На судзе адваж выявілаоя, шго бы* лі жоічэ кабетй, якіх тажсама можна было сжарадіць, што прав 23 тыдві ва жейсца вводьненай была прывята оа службу івшая к бета і што вагадчык плямхову відочяа жеў нейх я іншыя прычыяы для яе скарачввьвя і гэтым, папершае, пазбавіў яе прапы, а па другое, павбавіў яе належачага ей па вахову 4хмесячвага водйуску.
Суд паіараў Булгаха 6 мреяцамі турмй, пахаваўшй mint, хто Савецкая ўладя строга харав тых, што так ці івачай парушае права працоўвых.
I
і
чмжого Пвствтутв.
2. Е. М. Бевсожож (нежролог).
3. Проф. В. В. Вввер—Кратжнй обвор воторнв ГорыГорецжого Земледельчесжого ІІвстнтута.
4. Проф. В. В. Вваер—Деятельвость II. А. Стебута.
5. Прсф. Ю. А. Вейс—Паучноучебвая деятельность проф. М. В. Р ытова
6. Учебвая деятельчость Горецжого С.Х. Пвстнтута в 1920—21 году.
7. Паучная деятельность Горецхого С.Х. Пнствтута в 1920—21 году.
8. Учебная н ваучная деятельвость Горецдого С.Х. Пвстнтута в 192122 г.
9. A. А. ВеяджоЗгерсый в В. Я. Лвпжвяд—Студевчесжве органвзадвв в роль нх в жнвня Пнстнтута.
10. Учебная деятельвость Горецкого С.Х. ІІвстатута н жратжне сведеввя о составе педагогвчесхого персоаалв в учаіднхся на 1ое нюля 1923 г.
Частжа яезфідыяльвая:
11. Проф Я. Н. Афанасьев—Зональвые сн темы цочв (8 дрнложеннй таблвц н чертежей.
12. Проф. В. В. Вжжер—Пввестжованве почв в яовом осветеннн.
13. 0. К. Кедров Захмав—К вопросу о вванмоотвоіпевяях дродессов жжтржфжкацжп я деянтрнфякацвн ж вродессов мобвлніаднн н нммобялжвацвн фосфоржоі жнслоты в почяе (прнл ж 6 іаблнд).
14. Ф. Н. Турышш—Смена древеенвх пород в сплошяолесосечных рубках в Гоіецкой йесжоі даче.
15. Нроф. Д. Н. Морохнн—HecsoxLжо наблюдежвй яад ростож сосны.
16. Проф. А. Д Дубм—Матежатнчесжая харахтерпсівха продольжого профнля реж (1 табл. чертеж).
17. Проф. Н. С. Флоров—0 меляоратнввой ревте.
18. С. В. Вострожнутов—Кнвематйчевжвй авалнв передаточного механнвма ж увломвателю в сн помвалже Plano ж пражтнческне нв вего выводй (2 табл. чертеж.).
19. Ож же—К дняамйіе жатвонного адд&рата жатож.
20. Проф. П. А. Ходоровнч—Матеряалы по трвговометрнчесжой сетй Горецжого Пастнгутз (2 табл. чертеж.)
21. Нроф. Б. А. Можаровсжмй—Геологвчесжое обеледов&вне в ожрестностлх город» Мвтпславля.
22. Проф. A. Н. КайгородовТемпературяый режвм Горецжого района (5 чйсл. таблнц).
23. Проф. Ю. А. Вейс—Теорня почвенных жатжов (1 табл. чертеж.).
24. Б. А. Мепіерсжйй—Обіцвдоступвый жетод фйвнчесжнх рамеров.
25. Проф. Н. К. Богоявленсжнй— Прнблнжеяное вычвслежже ооределеввых жжтегралов (1 табл. черг.).
Уласвая друвававая часопісь Го
Рмай Іястытуту тоіыі y коіьянсьці ст8,е мЛеахшпў s юцыяеыьаык рас300 »га»мамр»ў; »р,іа»ава »а ?ао.«3 „бл1,а,„1а ц,п™,.
івйтытуцмй rutiaаітаірафіі. ; Праўлевьв» ЦВС хыучава aprasi
•Завіові. дввмдяа ва »івв чавтй: 8амць „,„,„„, . „„,, утцшм». афашшую. д»« .мешчмы aapucu bIIR ВабруЗс.у, Ммырй, Орвш, ВІua rtaopul, втавовішіа luyuol і ,л„ Поівду. а тавоава J раівіа аавучалмаЛ діеіваоші і ввафіцм» MllbltloIajc««I» і KlInBlucura UMную. две вьжешчавы жавужовыя творы таў прафэсароў і суарацоўніжаў Івстытуту.
ІіершаІ частпы ахвярована 10 ар| тыжулау, вьмешчаных на 7ьстаронжах. Дю (ступвых .ртывудй pampa В. У. 5 “«'Ч • прмбухучім варадодав п ___________________________________ каяпапііпйі пяппптплтпяа яаЛплФ.
Паявая кампанія ЦБС.
Н
На 15га сакавіха сыікаепд; рада Загадчыхаў Павятовымі ламі Народяай Асьветы БССР.
На Нарадзе будуць равгле гзткія пытавьаі: 1) >ш*ды я 2) грунтоУныя заданьні Нар. Асьветы у вьвязку 8 пашыр БССР, 3) аргавізадыя Ўвра} Народвай Асьветай, 4) грув □рывцыпы па увядзеньню усеаі га абавязковап вавучавьвя, 5) тэма вародвай асьветы і G) ’б свравы.
КНІГІ ОНЛАЙН
