КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
Ім не проста застацца разам. Зразумеў гэта з першага позірку я, ведны чарадзей, які шмат чытаў у людскіх вачах, у людскіх сэрцах. Крыўдна прызнацца, але тая залатакосая была лепшай за яго, хлопца з абраным лёсам... Яна хоць бы ведала, да чаго імкнулася. А ён, небарака, ён зусім яе не разумеў. На нейкае імгненне зрабілася яго шкада. Мабыць, я сапраўды горшы за брата, як задумаў учыніць з ім такое... Але не, не адмоўлюся ад сваёй задумы. Таму што ўчуў сказаныя словы; — Навошта табе нейкія чары? Забудзься на іх. Проста пакінь, як незразумелы сон. He вядуць яны да добрага... — Адкуль ты ведаеш? Ты што, чараваў? — He. I не збіраюся. I табе не дазволю... — А хто ты мне, каб не дазваляць? — Паслухай, я хачу табе лепшага. — Што можа быць лепей за чары? Няўжо ты? — Хіба я такі дрэнны? — He хачу цябе слухаць... Вось і ўсё. Абвостраным кажановым зрокам я ўгледзеў нясцерпны боль у вачах таго, хто сам быў вінаваты. Так лёгка страціць, так балюча гэта зразумець. I данеслі мне чары палыновую горыч палёў і лясоў, якія бачылі іх шчаслівымі. Разбіліся водбліскі зор у азёрных люстэрках, якіх яны дакраналіся рукамі. I паляцеў над светам расчараваны ўздых засмучанага Лады. Гэтым разам не выйшла ў цябе, сінявокі. Што ж, не яны апошнія. Усё яшчэ нікім не заўважаны, я лунаў над іх ростанямі. Плакала залатакосая, зразумеўшы, што гэта расстанне. Што ў кожнага з іх свая дарога. А ў хвіліну горычы мы ўсе такія слабыя... Упершыню здаліся ёй зусім зразумелымі галасы начнога лесу, якія зваблівалі за сабой. Яны клікалі, абяцаючы таямніцы. А таямніцы ды нязведаныя шляхі лепей, чым боль адзіноты. Ідзі, праніклівая чарадзейка, тваё наканаванне чакае цябе. Што ж, хлапеча, затрымай ты яе, скажы тое, што адчуваў у тую хвіліну, і яна б не пайшла. I нічога б не адбылося. Але ты не быў гатовы... Цяжка мне з табой будзе. Ты стаяў і глядзеў, як яна ідзе ад цябе прэч, і нічога не думаў рабіць. Я налічыў больш за трох соцень удараў твайго сэрца, я ўжо думаў, што памыліўся ў табе, калі ты нарэшце пабег за ёю. Яе вёў начны лес напрасткі да ясеня, цябе ж крыху павадзіў заўсёды шкодны лясун. Усё ж узбіўшыся на след залатакосай, ты ўбачыў, што спазніўся... I табе адкрылася, чалавеча, што размаўляе твая каханая з ясенем, як з роўным сабе, што бярэцца за яго галіны-рукі і знікае ў густой кроне. Ты дарма кінуўся бегчы, дарма спрабаваў зноў і зноў узлезці туды, дзе некалькі імгненняў назад была золатавалосая. — Позна, позна, яна сама згадзілася пайсці да нас, -здзекліва галосіць табе нечысць з ясеневай вершаліны. — Знайду яе, адшукаю, вярну, — упарта мовіў ты, і мне спадабалася тады твая ўпартасць. — He, не знойдзеш, не адшукаеш, не вернеш, — рэхам азываўся табе высокі ясень ды паказваў свае пустыя галіны. — Глядзі, няма яе... — За што вы так з ёю? — ты хацеў, ты імкнуўся зразумець. I ты не ведаў, што яшчэ прыйдзе час твайго разумення чараў і ўсяго, што звязана з чарамі. Я цябе навучу, колькі б часу нам ні спатрэбілася. Таму што гэта галоўнае, што я павінен зрабіць. — Hi за што! Hi за што! Hi за што!.. — здзеклівым рэхам адказвала з ясеня, і ты ўскіпеў гневам... — Пашчапаць цябе, ясень, на дробныя трэсачкі'.. — у тваім голасе прагучала сапраўдная прага здзейсніць пагрозу. I твая рашучасць мне спадабалася яшчэ болей. 3 гэтага можна было пачынаць. Ясень не зважыў на тваю пагрозу. Адно махнуў мне галінай, маўляў, споўніў, пра што казалі, далей сам рабі. Той, хто сем соцень сонцаваротаў бачыў радасці і страты белага свету, ведаў, што ты сам яшчэ не спазнаў сваёй сілы. Сваёй незвычайнай сілы. Сілы, што пакіне тваё імя ў легендзе, якую я, ведны чарадзей, складаць пачынаю... Падаю на зямлю і паўстаю перад здзіўленым табою ў чалавечым абліччы. Што ж, я ўмею здзіўляць. А ты зусім не рады мяне бачыць. Пытаешся злосна: — Як знішчыць чары, што яе схавалі? Толькі ў каго я прашу дапамогі?! Ты ж таксама з гэтага кодла. He дапаможаш, не скажаш. — Дапамагу. Скажу, — моўлю ў адказ. Гэта праўда, што я ўмею здзіўляць. — Як? — ты ўвесь ператварыўся ў слых. — Гэта прасцей, чым табе здаецца, але не так хутка, як табе карціць. — He злуй мяне, чараўнік. Кажы... — Добра, раз ты сам просіш. Вось так проста пачынаюцца легенды. Пачынаюцца з кахання і прабачэння, з рашучасці ўсё зрабіць... He, трасе лістамі ясень, думаючы пра тое ж, пра што і я. Пачынаюцца са страты і гневу, і прагі адпомсціць... He хаваеш сваіх пачуццяў, ясны. He хавай, не трэба. Толькі не быць легендзе без кахання, без надзеі, без веры. Мне лепей ведаць. Гэта я гляджу табе ў вочы, хлапеча. I кажу табе праўду, толькі праўду. Вялікую праўду... Кажу, што было ў свеце двое закаханых. У чарадзейную ноч, калі ўсе спалохана хаваліся па хатах, толькі яны не збаяліся і пайшлі на спатканне. Ці доўга, ці мала гулялі, не зважаючы на дзікія спевы вадзянікоў, лесуноў, палевікоў, але ўпадабала дзяўчына высокі ясень. Дакранулася да яго, і з ясеня пацягнулася да яе белая, нібы снег, рука... Пацягнулася, і нехта салодкім голасам паклікаў ісці да іх. Узяла дзяўчына белую руку, толькі не разгубіўся яе каханы. Ухапіў яе і трымае, не дае падняцца на дрэва. А зверху нехта рагоча-заліваецца, гаворыць, што позна ўжо, што прыгажуня сама пагадзілася. Узлаваўся хлопец і зрабіўся ў сем разоў дужэйшы. Пацягнуў ды не толькі вызваліў сваю каханую, але і ўсё кодла з ясеня скінуў... — Ды што я расказваю, не ведаючы таго, ці да душы прыходзіцца мая гамонка? — перапыняю я свой аповед. — Годна баеш, чарадзей. Добра сказаў мне, што сам я вінаваты. He спрачаюся з тым. Толькі хлопец той быў, відаць, сапраўдны асілак... He ўсім такое ад нараджэння дадзена. — У кожнага ёсць свая сіла. А калі няма, то прызначана знайсці сілу яшчэ большую. Толькі не кожны пра сваё прызначэнне ўведае... — Гаворыш, што ёсць у мяне прызначэнне. Чарадзей, з чаго мне табе верыць? — 3 таго, што хочаш ты ўбачыць яе. Хоць і ведаеш, што не быць вам разам, але не адступішся. А мне заўсёды такое даспадобы. — Скажаш, як знайсці мне вялікую сілу? — Падкажу... — Падкажаш? Ізноў таямніцы. — Што ж, кожны лёс — таямніца. He магу табе твайго лёсу прадказаць. He магу прадбачыць усё тое, пра што будзеш шкадаваць. Mary толькі згледзіць яго ахутаны смугою след. Павер, што і гэта многа... — Дык кажы пра мой засмужаны след, чарадзею. Кажы, пакуль я табе веру... I я сказаў табе, чалавеча. 3 таго, што наваражылі зоркі, мовіў жаданае, што цепліць у сэрцы многія спадзяванні. I ты мне шчыра паверыў... Высокі ясень згодна схіліў вершаліну. Ты пайшоў у вялікі свет шукаць сваю сілу, пайшоў здзяйсняць свой лёс. Прыходзіў да гаючых камянёў, да светлых крыніц. Слухаў пераліўную гамонку адвечных лясоў. Думаў пра тое, што былі яны да твайго нараджэння і застануцца пасля тваёй смерці. Задуменна стаяў ля ўзножжа сівых валатовак, слаўных у сказах ды песнях. Шмат пра што хацеў запытацца ў тых, якія знайшлі там свой вечны спачын. I я мог бы адкрыць табе іх адказы. Але бліжэй да цябе апынуўся твой лёс, бліжэй, чым ты чакаў. Сталі баяцца цябе лесуны, вадзянікі, палевікі. Сталі хавацца тыя, хто спрадвеку быў на гэтай зямлі. Былі яе славай, яе сілай. He мог ты забыць сваю каханую, а тая, хоць і ведала, што ты яе шукаеш, не спяшалася пабачыць цябе. Да душы прыйшлося ёй чараўніцтва... Усюды, куды б ты ні пайшоў, шукаў тых, хто быў скрыўджаны на таямнічае ды неспазнанае. Сябраваў з тымі, хто аднойчы і назаўсёды ўзненавідзеў чары, неўзлюбіў чарадзеяў. Ты хацеў зразумець, ці ёсць у іх праўда. А ў праўдзе ты бачыў сваю сілу... Шле мне з ветрам горкі папрок высокі ясень. Наракаюць яны, валадары лясоў, палёў, азёр, балот, ні ў чым не вінаватыя перад табою. Гавораць мне, што пусціў я ў свет злое, пусціў таго, у каго няма ні сэрца, ні душы. Пэўныя яны, што не маглі зоркі варажыць над лёсам такога... Крыўдуюць, што мала я берагу іхнюю волю, хоць мне прызначана люляць спакой пявучых бароў з сінімі азёрнымі вачыма, непрадказальных бяздонных багнаў і палёў са спелымі жытамі. Слухаць песні самых звонкіх крыніц, каб не змоўклі яны, лавіць навальнічныя хмары, якія нясуць з сабой нечы гнеў... Прадбачыць злое, бо на тое я і ведны. I мовяць яшчэ, што бацька мой і бацька майго бацькі рабілі тое за мяне лепей. 1 яшчэ болей змяніўся ты. Зразумеўшы, што не толькі простым смяротным сынам, але і такім, добрым, незвычайным, вядомы страх, ні на хвіліну ты на гэта не забываўся. Упадабаў чыніць паляванне. Смешным табе здавалася тое, што ў іншых абуджала толькі смутак. Сталі прасіць яны, якія спрадвеку стваралі чары майго роду, каб суняў я цябе. I здарылася так, што ў доўгіх сваіх падарожжах сустрэўся ты з ваўкалакам-людажэрам. Ён адымаў жыцці. Зманьваў са шляху, зводзіў у багну, дзе і хаваўся, назаўсёды пазбаўлены мною свабоды. I яшчэ ён мог лёгка прыняць любое аблічча, каб падмануць таго, каго нагледзеў сабе ахвярай. Як мовіў мне той багнік, які не выпускаў яго са свайго валадарства, занадта не любіў свет людскі... Я ж сумняваўся ў тым, што любіў ён хоць бы і свет чарадзейны, таму і забраў у яго самае дарагое — поўню неабсяжных лясоў... Ён ніколі таго мне не даруе, бо не ўмее дараваць. A ты, чалавечы сын, ці ўмееш? Я не бачыў сам, як вы знайшлі адзін другога. Той, хто не цярпеў чараў, знайшоў таго, хто не выносіў людскі дух. Але мне расказалі заўсёды цікаўныя балацянкі. Ваўкалак, пачуўшы твае крокі, скінуўся старым падарожным, што збіўся са шляху ды не можа выйсці з дрыгвы. — Дапамажы, чалавеча, узбіцца на якую дарогу, — ласкава папрасіў цябе. Толькі ты не паддаўся на такія хітрыкі. Зразумеў, хто перад табою. Запытаў яго: — Адкуль жа ты прыйшоў, вандроўнік? — Здалёку, сынку, здалёку. — А куды крочыш па такой багне? — Туды, куды ты так хочаш дайсці, але ніяк не дойдзеш... Ды прагна глянуў табе ў вочы. Падгледзеў твае прыхаваныя жаданні, у якіх ты сам сабе прызнацца не хацеў. Глянуў ды мовіць салодкім голасам: — Ідзі да сваёй чараўніцы, хлапеча. Ідзі, а я падкажу. — Што падкажаш? Да якой чараўніцы? — не адразу зразумеў ты. — Той, якую пад высокім ясенем ты не ўтрымаў... Усё яшчэ кахаеш яе? — А як жа. — Мабыць, хочаш ведаць, дзе яе знайсці? — А як жа. — To хадзем са мною. — А як жа. Пайшоў ваўкалак, сочачы адным вокам, ці ідзеш ты за ім следам. А ты прайшоў колькі крокаў, спыніўся ды зноў пьггаешся: