Кароткі нарыс беларускага пытаньня
Выдавец: Логвінаў
Памер: 396с.
Мінск 2009
Іван /Іуцкевіч.
Антон Луцкевіч.
Вацлаў Іваноўскі.
Аляксандар Уласаў.
Вацлаў Ластоўскі.
Аляксандар Бурбіс.
Аркадзь Смоліч.
Аляксандар Прушынскі (Алесь Гарун). Дамінік Сямашка.
Ксёндз Адам Станкевіч. Ксёндз Вінцэнт Гадлеўскі.
Тамаш Грыб.
Язэп Мамонька.
Васі л ь Захарка.
Станіслаў Булак-Балаховіч.
Аляксандар Чарвякоў. Зьміцер Жылуновіч (Цішка Гартны).
Браніслаў Тарашкевіч. Кузьма Цярэшчанка.
Сымон Рак-Міхайлоўскі.
Іван Серада.
Кляўдый Дуж-Душэўскі.
Антон Аўсянік.
Палута Бадунова, /Іеапольд Родзевіч і Язэп Лагіновіч.
Макар Косьцевіч.
Васіль Рагуля.
Пятро Мятла.
Адзін зь лідэраў Варшаўскага Беларускага нацыянальнага камітэту Мікалай Грыгаровіч
Аляксандар Цьвікевіч.
Павал Аляксюк.
Пячаткі некаторых беларускіх арганізацыяў.
еЛхЕ.ЖРЎС|<Н КРЕСТЬЯНСКМ СОІОЗ.
Фовд ' ^,іЛЛЛЛ^—
мужыкіі /гшіуць ад безправія, осднаты ц цемнотьі; для таго, каб вывесц:і з гетой до-
лм трэба неременнпь увесь парадак у гасударствн, без гэтаго дабра для мужыкоу не будзе. Цяпер усе: н шляхта, н купц'ы н работннкй заявляюць, якнх нм трэба гасударствснных парадкоу. Пара н мужыком громко н смело начаць гаварыць аб сванх патрэбах, аб
тым, ях пярамянмцв государственный парадок, каб памоч мужыцкой бядзе. Мы радзнм каб аб гетым пастанауляць нрыговоры на сельскнх іі волосных сходах н собраннях, як тут будзе паказана. Абсудзйце усе, што у гетым прнговоры патрэбуецса п калн на то бўдзе
ваш саглас, то настанавнцс такн прыговор н у сябе. Ужр много ссльскнх обідеств зрабйлн такіе прыговоры. Трэба, каб заГовррылй усе мужыкн. Годзе ужо маучаць; пара нам ужо прыпомннць, што мы такіе же людзн як н
усс, што мы так само маем голос.
Комнтет Берарускаго Кресдьянскагр Союза.
П р ы г о в о р.
Мы, тут падпндаушыёся, крестьянс ^такого то сельскаго обіцества, волостн, уезда п губернін) собраушмсь такого-то чнсла на сход нлн собраніе п абсудзнушы сваю цяжкую до-
лю, настановмлн што пры цяперашнпм гасудапственным непарадку не мсже быць еіякой направы у нашей долн. Каб направіінь дзело трэба, каб государством правнлп не чынрунпкн, а выборныс ад усяго народа, которыс всдаюць пашы патрэбы п патраплюць нам памоч.
Адна зь беларускіх улётак пачатку XX ст., выдадзеная ад імя Беларускага сялянскага саюзу.
Беларускія і іншыя пэрыядычныя выданьні, якія выдаваліся ў Беларусі ў другой палове 1910-х гг.
Рэдактар беларускіх газэт «Гоман» (1917— 1918 гг.) і «Грамадзкі голас» (1924-1926 гг.) Язэп Салавей.
Арсень Паўлюкевіч падчас службы ў польскім войску. Пачатак 1920-х гг.
„Доктар" Павлюкевіч: — Поннмаете?!... (Жть вь калошу!!
Карыкатура на Арсеня Паўлюкевіча ў адной з газэт Беларускай сялянска-работніцкай грамады. 1926 г.
wie die deutsch-oesterreicbischen Heere dieselben gestaiten Werden! Alle Rechte vorbehalten.
Eigentum & Entworf von Alban Rumann, Redacteur der „Saargross L'nberechtigter Nachdruck wird gerichtiieh verfolgt. sUdtbrille* in Saarbrtlcken. Frit» SteWs Verlag. Berlin W. 57.
Карта будуіцей Европы, какт. ее установять германо-австрійскія войска. ЕГадана редакторо>сь газеты >Saargross-stadtbrilleu вь Саарбрюкені, Альбавожь Румань. 1912 г.
Нямецкая «Мапа будучай Эўропы», зьмешчаная ў кнізе Я. Ладнова «Огнём м мечом, голодом н болезнямн».
Беларускі кавалерыйскі эскадрон. Горадня, 1919 г.
Беларуская канфэрэнцыя ў Вільні. Студзень 1918 г.
Міністэрства беларускіх спраў пры ўрадзе Літвы. 1919 г.
Дыпляматычны пашпарт БНР, які належаў дзяржаўнаму кантралёру Рэспублікі /Іеанарду Зайцу.
1921
аладой Беларусі». Малюнак з газэты жыцьцё». Кастрычнік 1922 г., №3.
Грамада Бсларускае Моладзі овадаенсмая арганіаацыя.
Сяброўская кніжка Грамады беларускай моладзі ў Горадні. 1921 г.
Камандзір адной з частак у арміі С. БулакБалаховіча Цімох Хведашчэня.
Атаман Чорт, атрад якога дзейнічаў у Белавескай пушчы ў пачатку 1920-х гг.
Беларускі партызанскі атаман Вячаслаў ХмараРазумовіч. 1930-я гг.
Герман Шыманкж атаман Скамарох.
J; ^^2385 Eugenjusz tadnow.
PRZEC WKO BLOKOWI Z NIEMCAMI
s
Вокладка кнігі Я. Ладнова «Супраць блёку зь немцамі», Беларускія настаўніцкія курсы ў Вільні. 1921 г. выдадзеная ў 1922 г. з мэтай перашкодзіць беларусам удзельнічаць у выбарах у польскі парлямэнт разам зь іншымі нацыянальнымі меньшасьцямі.
Беларускія паслы і сэнатары з гасьцямі ў Беларускім грамадзянскім сабраньні ў Вільні пасьля пасьпяховых парлямэнцкіх выбараў. /Іістапад 1922 г.
Міхал Гурын, адзін зь лідэраў і ідэолягаў т. зв. «сэцэсіі» ў Камуністычнай партыі Заходняй Беларусі. Сярэдзіна 1920-х гг.
Такія абарончыя ўмацаваньні на польскасавецкай мяжы будаваў у 1920-1930-х гг. Корпус аховы памежжа.
НЯХАЙ ЖЫВЕ І-ГА МАЯ ДЗЕНЬ БАРАЦЬБЫ I БАЯВОЙ
Пілсудзкі арганізуе вайну супроць Савецнага Саюзу. Працоўныя масы на абарону СССР!
На рабочыя дзяржавы, На расправу камуністаў Точы зубы гад крывавы. Зубы гада выб'ем чыстаі Каб ня піў крыві пан люты, Скрышым мы фашызма путы!
Падпольныя антыпольскія лістоўкі, што друкаваліся КПЗБ.
Два лягеры вядуць барацьбу не на жыцькё, а на сьмерцьг Рібочясяляшжі рэвалюцыйны лягер пад кіраўніцтвам лралетарыяту і яго каму> ністычнай партыі і лягер фашыцкі—капіталістаў, абшармікаў, кулакоў пад камамдай фашыцкай дыктатуры. %
Кожны рабочы ] прайоўны селяній сханавіся ў баявьГя шэрэнгі рэвалюцыйнага лягеру! ГАЛАСУЙ за ранббча-еяляыскі антыфашыцкі сыгііак. ВОН ГАНШЕ сацыял-фашыстаў і нацыянал-фашыстаў! t
Аляксандар Коўш, адзін з кіраўнікоў Беларускага каапэратыўнага банку.
СТЛТУТ
§елар у скага Хоопэратыўхага §акку ў В і л ь н 1
Тааарыства э аграміманай адказнасьцю
Вокладка Статуту Беларускага каапэратыўнага банку.
Рэдакцыя беларускай газэты пасьля паліцэйскага ператрусу.
4
* І^/ттп^
. -^-
- ;<ьш. а
ех 'гР«Ц» <»» М Рляа*У \ Hftjm,. (Чмс.чС^»'
Ром<Дн«. F, \Ла ^пЦ >-»0^ л**
' '
^с*учн ЛО-СКо&і
. /^i0vUftVt4< !«нів "j ^1*^’
Няіч*к. кчч ^а^ =
, • Х^» » оря»» * **
ЧІОЦІ I чРаінІ^ 7 п
Пр^л. Hl 19M.W * ехчС. Нм^Чт 3j
>КД Іалн Qu* ’^4 5 Гіо^ыа
W <
І
Лісты Радаслава Астроўскага да Ўсевалада Ігнатоўскага на кавалках тканіны, якія зашываліся перабежчыкамі з Заходняй Беларусі ў СССР у адзеньне пры нелегальным пераходзе дзяржаўнай мяжы. 1924 г.
Дэклйрацыя.
Я, ніжэй падвісаны, азнаёміўшыся з праграмай і арганізацыйным статутам, жадаю быць сябром Беларускае СялянскаРаботніцкае Грамады і прашу аб выданьні мне партыйнага білету, Дабравольную гадавую складку на карыбьць Грамады магу
і забавязваюся плаціць у суме _.зл гр.
Уласнаручны подпіс
дая 192 — г.
(мяйсцовасьць)
За Камітэт Бел. Сял,-Раб. Грамады ў.— —
Подпісы-. |
У В А Г А» Замест Камітэту можа падпісайца давераная асоба Грамады або двое сяброў Грамяды, якія рэкомэндўюць, а ў выключным выпадку папійсацца могуць асобы, якія адначасна складаюць свае дэклярацыі аб прыняцьйі ў і рамаду. Дэклярацыю трэба запоўніця акуратна (як адзін так і другі бок) і выслаць па адрэсу: Вільня, Віленская вул 12, as 7. Цэнтральны Сэнрэтарыят Беларуска» Сялянсм-РаботнЦкае Грамады
Блянк дэклярацыі з заявай аб уступленьні ў Беларускую сялянска-работніцкую грамаду. 1926 г.
Дэклярацыя.
«жяі нпдкісаті(ая') —■ грамадзянін (ка) Пол^
скас Рзчыкаспалітае. беларускае нацыямальнасьці. жыхар
.naetmy -як бацька — маці — прарны
.МІНЫ 1(.„оугм1ныГ Л ГнаэоУ пааату) Г'
ппякун дзікяш -дзяцей—у шхольным веку.
1 (Імя ааійяйі) 0« «МцяцІ)
V a 4
(імя жэіаяні) 0м” мійяві)
ча падсмаві артыкулу з усмаву з уі ління 1924 t., зьмяшчаючага некаторыя паста^
юлы аб арганізацыі шкальнійтва {Dz. U. R. Р. № уу, poz. 766). жадаю увядмнтя у істнуючую—маючую адкрыцца публічную народную школуу *
(нооУ мекі, мсега) бсларусказ выкладовас мовы.
Дня 192 t. . -.. —
г.оапіс)
Да Школьнага Інспэктара
ў м
(наэоУ честа)
ЗАГА: у r>«ekue пклярацыі наттрабмыя еяоаы мжрасьяіць.
Друійряш Я
Блянк дэклярацыі, якую павінны былі падаваць бацькі, якія хацелі вучыць сваіх дзяцей у беларускай школе. 1920-я гг.
Досыйь сварак. досыць спрвчак' Досыш* нам назгода хмар...
Ўсе сгарыа : малы«
Ўсе пад родны «юй штандар!
Хай, над нвшымі палямі Зюда вечмая жывс Ўсіж да згодмай, брзтнвй працы Бсларусаў паэаве'
Хай чаланкі ўсьцяж стрелаюш», Б'юйь агмямі пвруны
На тых, што над намі крачуш., Як над трупам груганы.
Хай .Маланка* смале-пале. Хай нязгода прападзе; — Зажывем тагды мы аольна Ў Бсларускай Грамадзе
Ue мчм
Як мпе выглядпць на прпктыцы новы прзспвы дэкпзт.
/
Для адказнага рэлактара. Для флктычнага рэдактарл. Для аўтора.
Малюнкі з гумарыстычнага заходнебеларускага часопісу «Маланка». 1926 г.
М а я х а та з к р а ю...
Сеяянім да паліцыянта; Чаму вы людзей не бароніае? — Бачыне нейхія жулікі на нас напалі*
Паліныянт: Гэта ня жулікі. а конфідэмты I асадмікі, а бараніць вас—,грамадзістаў* мне ня скаэана.
Малюнкі з гумарыстычнага заходнебеларускага часопісу «Маланка». 1926 г.
ST ^’„П а т р ы ё т ы“ і „і д ы ё т ы“.
У Польшчы.
Паліцыякт: Нзшыя сяляхе вяліхія патрыёты Як толькі даведаліся, што ўрзд падняў йану на гарэлку, дык п'юйь як мэга болсА і... добра,—хай сэбс скэрб узбагзчвэсццэ.
У Заходняй Беларусі.
Паліцыянт: Гэтыя беларускія мужыкі на „Крэсах" чыстыя ідыеты: носяць пачкамі ў гміну дэклярацыі на беларускія школы, якія будуць мо' ажно пры цару Гаросс.
ІМЕННЫ ПАКАЗАЛЬНІК
Абрамовіч, Вітальд 277
Абрамовіч, Людвік 130, 132, 277
Абрантовіч, Фабіян 92, 158
Адамайціс, Іосіф 153
Адамовіч, Аляксандар 225, 226
Адамовіч Вячаслаў (малодшы) (Дзяргач, Язэп) 95, 99, 100, 226, 316, 324, 360, 361,381
Адамовіч, Вячаслаў (старэйшы) 53, 95, 100, 111,316, 363, 381
Адамовіч, Уладзімер 178
Адамовіч, Язэп 117, 153,178
Аёла (Айоло), Рыгор 135
Акінчыц (Акунчыц), Фабіян 251, 255, 313
Альгерд 33
Аляксандар I 26
Аляксюк, Павал 49, 56, 61, 69, 85, 95, 99, 101, 109, 111, 118, 121, 123, 125, 126, 140, 141, 303, 306, 342, 344, 345, 348, 355, 363, 367, 368, 375, 380
Аляхновіч, Францішак 42, 91, 304, 313—315, 364
Амхоўскі 203
Андрыс 322, 326
Андрэеў, Аляксандар 78
Анусевіч, Зьміцер 217
Арановіч, Язэп 327
Арэнь 307
Арэхва, Мікалай 230
Аскілка, Уладзімер 305
Асмалоўскі, Ежы Марцін 81, 82, 84, 162, 351,354
Астапчык, Сяргей 255, 313
Астроўская, Антаніна 276
Астроўскі, Радаслаў 233, 246, 247, 249, 251, 152, 254, 255, 258, 261, 262,
КНІГІ ОНЛАЙН
