Мастацкі вобраз Бацькаўшчыны ў літаратуры Беларусі XIX стагоддзя
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 245с.
Мінск 2023
134. Barthels, A. O wilkach litewskich i polowaniu na nich / A. Bartels // Lowiec. 1878.1 lipca.-Nr 7. S. 107-108.
135. Barthels, A. Polowania letnie i jesienne / A. Barthels // Lowiec. 1880. 1 lipca. Nr 7. S. 104-106.
136. Barthels, A. Polowania letnie i jesienne / A. Barthels П Lowiec. 1880. 1 marca. Nr 3. S. 39-40.
137. Barthels, A. Polowania letnie i jesienne I A. Barthels // Lowiec. 1880. 1 wrzesnia. Nr. 9. S. 137-138.
138. Barthels, A. Tydzien Poleski. Ust?p z zycia mysliwego na Litwie / A. Barthels I Krakow, nakladem autora, druk A. Kozianskiego, 1883. 69 s.
139. Barthels, A. Zimowe lowy na Litwie / A. Barthels // Lowiec. 1879. I stycznia. Nr 1. S. 5-9.
140. Barthels, A. Zimowe lowy na Litwie I A. Barthels II Lowiec. 1879. 1 czerwca. Nr 6. S. 85-88.
141. Barthels, A. Zimowe lowy na Litwie IX. Barthels II Lowiec. 1879. 1 kwietnia. Nr 4. S. 53-56.
142. Barthels, A. Zimowe lowy na Litwie / A. Barthels // Lowiec. 1879. 1 sierpnia. Nr 8. S. 121-123.
143. Chmialnicki, M. Адам Плуг і Беларусь / М. Chmialnicki Н Acta Polono-Ruthenica: UWM w Olsztynie Acta Polono-Ruthenica. 2001. Nr VI. S. 401-412.
144. Cywinski, S. Syrokomla. Czlowiek I tworczosc I Stanislaw Cywiriski. Wilno : Ksi^garnia Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, 1923. 62 s.
145. Daszkiewicz, K. Biblioteka poezji mysliwskiej w Internecie [Электронны рэсурс] / K. Daszkiewicz // Digital Library of Wielkopolska. Рэжым доступу: http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=161723&from=pub lication. Дата доступу: 13.11.2019.
146. Dynak, W. Lowiectwo w poezji polskiej / W. Dynak // Pami^tnik Literacki.1991.-Z. l.-S. 3-22.
147. Eberhardt, P. Polska i jej granice. Z historii polskiej geografii politycznej / P. Eberhardt. Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSklodowskiej, 2004. 304 s.
148. Jankowski, Cz. Mloda Polska w piesni. Wybor najcelniejszych poezyi ostatniej doby. Wydanie drugie (przerobione, powi^kszone, dopelnione) / Cz. Jankowski. Warszawa : Naklad Gebethnera i Wolffa, 1903. 430 s.
149. Krzyzanowski, J. Dzieje literatury polskiej : od poczqtkow do czasow najnowszych / J. Krzyzanowski. Wyd. 2. Warszawa : Panst. Wydaw. Nauk., 1972.-680 s„ [33] k.
150. Ksi^ga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdanskiem ) dla handlu, rzemiosl i rolnictwa; Annuaire de la Pologne (y Compris la V. I. de Dantzig) pour le Commerce, L’lndustrie. les Metiers et L’Agriculture. Warszawa : Towarzystwo Reklamy Mi^dzynarodowej Sp. z o. o. Jener Reprez. Rudolf Mosse ; Bydgoszcz : Zaklady Graficzne “Bibljoteka Polska”, 1927. 2945 s.
151. Ksi^ga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdanskiem) dla handlu, przemyslu, rzemiosl i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V. L. de Dantzig). Warszawa : Towarzystwo Reklamy Mi^dzynarodowej Sp. z o. o. Jener Reprez. Rudolf Mosse ; Bydgoszcz : Zaklady Graficzne “Bibljoteka Polska”, 1930.-2956 s.
152. Meysztowicz, A. List otwarty obywatela z Litwy do profesora Zdziechowskiego w sprawie obecnosci szlachty litewskiej pod pomnikiem imperatorowej Katarzyny I A. Meysztowicz II W kr?gu sporow polsko-litewskich na przelomie XIX i XX wieku : wybor materialow. Krakow : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego, 2011. S. 91-100.
153. Mloda Polska w piesni : wybor celniejszych poezyi ostatniej doby I Ulozyl Cz. Jankowski. Warszawa : Naklad Gebethnera i Wolffa, 1903. 430 s.
154. Orzeszkowa, E. Kilka uwag nad powiesci^ [Электронны рэсурс] / E. Orzeszkowa. Рэжым доступу: http://pl.wikisource.org/wiki/Kilka_uwag_ nad_powie%C5%9Bci%C4%85. Дата доступу: 1.09.2013.
155. Plug, A. Zukowy Borek / A. Plug П Верхняе Панямонне. Мінск : I. П. Логвінаў. 2012. Вып. 1. С. 82-93.
156. Romankowna, М. Wladyslaw Syrokomla I Meczyslawa Romankowna. Warszawa, Krakow : Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975. 33 s.
157. Slownik pisarzy. Streszczenia lektur opracowane przez profesjonalistow [Электронны рэсурс] П Bryk.pl. Рэжым доступу: https://www.bryk. pl/slowniki/slownikpisarzy/85312-syrokomla_wladyslaw_1823_1862.html. Датадоступу: 13.06.2020.
158. Spasowicz, W. Pisma / Wlodzimierz Spasowicz. Petersburg : Ksi?garnia Br. Rymowicz, 1892. -T. 1. 325 s.
159. St^pnik, K. Drobne formy narracyjne w literaturze krajowej / Krzysztof St^pnik // Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska. Sectio F, Humaniora 31. Lublin : Instytut Filologii Polskiej Wydzialu Humanistycznego UMCS, 1976. S. 257-270.
160. Syrokomla o sobie I przepisal i objasnil Wl. R. Korotytiski. Warszawa : Ksi^garnia Teodora Paprockiego i Spolki, 1896. 101 s.
161. Syrokomla, W. Poezye Ludwika Kondratowicza (Wladyslawa Syrokomli) / W. Syrokomla. Warszawa : Sklad Glowny u Gebethnera i Wolffa, 1872.-T. 3.-363 s.
162. Syrokomla, W. Poezye Ludwika Kondratowicza (Wladyslawa Syrokomli) / W. Syrokomla. Warszawa : Sklad Glowny u Gebethnera i Wolffa, 1872. T. 1. 361 s.
163. Syrokomla, W. Wybor poezji / Wladyslaw Syrokomla. 2-e wyd., zmienione. Wroclaw : Ossolineum, 1970. 426 s.
164. Tyszkiewicz, E. Birze: rzut oka na przeszlosc miasta, zamku i ordynacyi / E. Tyszkiewicz. St.-Petersburg : A. H. Kirkor, 1869. 170, [2] s.
ЗМЕСТ
Уводзіны 3
Раздзел 1. Тэма Бацькаўшчыны ў шматмоўнай літаратуры Беларусі XIX стагоддзя (Бахановіч Н. Л.) 6
1.1. Гістарычны кантэкст стварэння патрыятычных твораў .... 7
1.2. Выяўленне вобраза Радзімы ў буйных эпічных жанрах.... 17
Раздзел 2. На шляху ад раз’яднанасці да адзінства БеларусіЛітвы (на матэрыяле літаратурных твораў) (Бахановіч Н. Л.) 30
Раздзел 3. Мастацка-вобразная рэалізацыя ідэі Бацькаўшчы-
ны ў беларускай літаратуры XIX стагоддзя (Бахановіч Н. Л.).. 45
3.1. Матыў змарненння чалавека і яго адраджэння 45
3.2. Духоўныя асновы Бацькаўшчыны 56
3.3. Эстэтыка роднай зямлі 68
Раздзел 4. Бацькаўшчына ў этнічным вымярэнні і яе нацыянальны генезіс паводле літаратурна-мастацкага дыскурсу
XIX стагоддзя 78
4.1. Узроўні паняцця Бацькаўшчыны ў творчасці пісьменні-
каў XIX ст. (Варабеіі М. П.) 78
4.2. Мадэрная Беларусь як радзіма і Тадэвуш Касцюшка ў гістарычным кантэксце (Трафімчык A. В.) 89
Раздзел 5. Эвалюцыя поглядаў на творчасць і ідэнтыфікацыю Уладзіслава Сыракомлі (Варабей М. П) 102
5.1. Асоба і спадчына Уладзіслава Сыракомлі ў кантэксце літаратурнага працэсу XIX ст 102
5.2. Гісторыя даследавання твораў Уладзіслава Сыракомлі.
Эвалюцыя прыняцця ў кантэксце беларускай літаратуры.. . 107
Раздзел 6. Паняцце Бацькаўшчыны і пачуццё патрыятызму ў творчасці Уладзіслава Сыракомлі (Варабей М. II.) 123
6.1. Асэнсаванне Бацькаўшчыны ў творчасці Уладзіслава Сыракомлі 123
6.2. Тэма езуітаў і рэалізацыя ідэй лакальнага патрыятызму
ў творчай спадчыне Уладзіслава Сыракомлі 134
6.3. Ян Чачот і Уладзіслаў Сыракомля: захаванне традыцый, сацыяльная праблематыка і гістарызм 142
Раздзел 7. Артур Бартэльс: “Oj nie masz, nie masz, jak Litwa nasza!” (ТрафімчыкА. B.) 151
7.1. Творчасць Артура Бартэльса ў кантэксце беларускай і польскай літаратур (ідэйна-тэматычны аспект) 151
7.2. Этнічная карціна Радзімы Артура Бартэльса 169
7.3. Тапанімія роднага кута Артура Бартэльса ў яго творчасці: значэнне і лакалізацыя 189
7.4. Артур Бартэльс як папярэднік Якуба Коласа 211
Заключэнне 225
Спіс выкарыстаных крыніц 231
Бахановіч, Н. Л.
БЗО Мастацкі вобраз Бацькаўшчыны ў літаратуры Беларусі XIX стагоддзя / Н. Л. Бахановіч, М. П. Варабей, A. В. Трафімчык ; навук. рэд. I. В. Саверчанка ; Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ., Ін-т літаратуразнаўства імя Янкі Купалы. Мінск : Беларуская навука, 2023. 245 с.
ISBN 978-985-08-2980-1.
У манаграфіі разглядаецца рэалізацыя вобраза Бацькаўшчыны ў творчасці пісьменнікаў XIX ст. На прыкладах тэкстаў адзначанага перыяду прасочваецца ўвасабленне патрыятычных ідэй пісьменнікамі, якія родам з тэрыторыі Беларусі. Аналізуецца мастацкая аснова, гістарычны фон і кантэкст, жанрава-тэматычныя своеасаблівасці твораў Уладзіслава Сыракомлі, Яна Баршчэўскага, Войслава Савіч-Заблоцкага, Адама Плуга, Артура Бартэльса і інш.
Адрасуецца літаратуразнаўцам, гісторыкам, архівістам, студэнтам гуманітарных спецыяльнасцей, а таксама шырокаму колу чытачоў.
УДК 821.161.3.09
ББК 83.3(4Бен)
Навуковае выданне
Бахановіч Наталля Леанідаўна, Варабей Марына Пятроўна, Трафімчык Анатоль Віктаравіч
МАСТАЦКІ ВОБРАЗ БАЦЬКАЎШЧЫНЫ Ў ЛІТАРАТУРЫ БЕЛАРУСІ XIX СТАГОДДЗЯ
Рэдактар В М. Пручкоўская Мастацкі рэдактар I. Т. Мохнач Тэхнічны рэдактар М. В. Савіцкая Камп’ютарная вёрстка/7.I. Кашуба
У афармленні вокладкі выкарыстаны гравюры Ю. I. Крашэўскага, А. Бартэльса
Падпісана да друку 10.03.2023. Фармат 60х84'/|6. Папера афсетная. Друк лічбавы. Ум. друк. арк. 14,3. Ул.-выд. арк. 11,4.
Тыраж 300 экз. Заказ 44.
Выдавец і паліграфічнае выкананне: Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецкі дом «Беларуская навука». Пасведчанні аб дзяржаўнай рэгістрацыі выдаўца, вытворцы, распаўсюджвальніка друкаваных выданняў № 1/18 ад 02.08.2013, № 2/196 ад 05.04.2017. Вул. Ф. Скарыны, 40, 220084, г. Мінск.