Невядомая вайна супраць Беларусі
Сакрэтная старонка сучаснай гісторыі
Віктар Сіўчык
Памер: 83с.
Мінск 1992
Народ, мова, культура
На працягу XX стагоддзя назіраецца павелічэнне й 1 r э івдаўТг ”асалтьн,цтва Ў суседніх народаў: рускіх, палякаў укр^ mT\L у с^седСяГ™^^ Беларусі быў не ніжэй нава? выва мовеі'г^ ^ чХввГ. бТ₽У?' ^“ roa^i пад канец с“ддзя ў межах РБ нас і™"аЛІ 9'в "вСЦа У Е*ропе' перапісу, каля 8 млн/чалавек. паводле даных апошняга
нацыянальнага ўздыму. пачатку XX стагоддзя толькі ў жахлівым сне.
оТа*1н чынам Да натуральнага павелічэння насельніцтва ха::„■•. бЛГ““^
™с.тыка * гісторыя. вялі да яго росту, унацавання. культурнага і Пытаннв аб гібелі 10мІльённага народа на было бессэнсоўным, такое магло прысніцца
XX стагоддзі скараціліся больш чын ў ю разоў Калі вызначмь ™ г=^НаСЦЬ'а ЗЫХ0ДЗЯЧЫ 3 «°в* (згодка з ЛІлех) то відадь Уся глыбіня нашай духоўнай і нацыянальнай каТастрофы. магчымым н^одівам якой стана з°ўная ^хідяцыя і знірЛ„„оХ;;Х
на~
Тэрыторыя
няў аПбаЧмежыЫСССР^ аб*?ркаВанн1 * рашэнні пытан
, ССС.Р 3 Гермак*яй Польшай 1 Літвой адбываліся
толькі беэ уліку Інтарэсаў беларускага народа, але I без удзвлу на шч£ РасНХ ?Р^^^ Тзрытар“яльныя прэтэнзіі Поль
aZnopy беларускія землі не атрымалі адпаведнага
Экалогія і эканоміка
Пмапі^ЛаН1ЯЛЛНав панаванне «энтральных ніністэрстваў і ведамстваў ? У Імкненні кампенсаваць нізкую эфектыўнасць эканамічнай Д ейнасці за кошт драпежніцкага выкарыстання працоўных і прыродных рэсурсау Беларусі. На знішчэнне ваеннапрамысловааграрнаму Малоху ? л«а адяадзены: здароўе мужчын, жанчын 1 дэяцей, зямля, Упаветра вада, якія выкарыстоўваюцца для пагашэння і пераносу бясконйага патоку агрэсіўных хімічных і радыеактыўных рэчываў Оя«онцага Прывялзён толькі адзін прыклад платы здароўем і будучыняй насэлнЛа непамерную хімізацыю Беларусі: па Магілёву "перавышаны сяР 5На*Ульнасаюзныя паказчыкі захворванняў на гіпвртанію у з 7 ПА^’ '“«X10 хваробу 2,8; хваробы эндакрыннай сістэмы у 2’1 V т хвар°б“ органаў дыхання 1,8 раза, анкалагічныя захворванні у мвві.лГ^ штогадовы прырост сняротнасці складае 1,5 працэнта.
Магілёве толькі чвэрць дзяцей нараджалцца здаровымі”.
нар.одпрацаўні к загнаны на шкодную вытворчасць у цэхах і на
42
43
фврмах. Звыш усялякай меры ён адплаціў сваім здароўем I здароўем лял^=ДЗЯ^еЙ Эа Т°«’ ШТ° стваРыЎ матэрыяльныя каштоўнасці, большая частка якіх прысвойвалася цэнтральным урадам.
ва ўмовах таталітарнаг. рэжыму ў рамках унітарнага
А днак
як=™ ? сведчыць наш больш чым паўвекавы эксперымент, немагчынаг«Ь«^ЦЬ1адЦІ<^ 1 здвР°Ўв наР0Да. які стаў заложнікам эканаміч!! эвышэгаіэ«У Цэнтра. Панаваўшая манаполія на сродкі інфармацыі ^ыкай сакрэТнасц< а таксахаТяэкалагкнай неабектыўны характар навуковамедыцынскай 1
экалагічнай экспертызы прывялі да такога становішча, калі пазбурэнне прыроды і гібель зтнасу не суправаджаецца нават пратэс?ах НчнагГІоЖу П®раступіў М”ЖУ ”е Т°ЛЬКІ дУхоўнага' але і э*алагічнага крызісу, не маючы магчымасці абараніць сябв жайнага^яйт”™ 9 апошн1 час ДРУ*У з цісіэў партыйнага 1 дзярнай тмга^Т^ пя Дяав «МаГЧЫМаСЦ^ Р^РВДь глыбіню духоўнай 1 фізічн я трагедыі, да якой крочыць наш народ. Цытуем: "У 92 поайэнтай ^ГЫШ^ ПРаЦЭН^^ Р03НЫЯ ™Рвовапсіх1Чныя ра^трой? ствы. Што гэта азначае? Павышаная фізічная 1 псіхічная знягіля ЛІвасцьЭНапат^в ПаМЯц!' паРУ“Энне сну, нізкая вынослі васць, баяз‘ апатычнасйь Амаль у паловы абследаваных дзяцей адзначаны п^Тч^тТ 3 Прая"а*‘ звтрьжкі разумовага і пс^ГчнагаразвТц Гда^ A^™^ паталогія б““ Ў 1213 працэнтаў дзяцей* саАнГпях * ? азначае адно: насоўвавцца пагроза, параўнальная ніцтваД і' BeabK^xv^a ЦЫ ппачВавЦЦа РазУмовая Дзградацыя населькамувырашаць нашЛран^ п^Х™^ К^Це^ йк^га.' “""^p—™ ■w№i
га
Рэ
высвацйГ™?^^^ * 5гадовая яа ліквідацыя яшчэ ЯВаЦЬ Н“ЦЫЯ"ал^ "“aX^X^HTKa^:rнаро'да"
удалося сх?вадГХ4^ стварыла Ілюзію, што Маскве ў адносінах да "братняй" рэспублнн іа анаральны характар палітыкі клопатан Цэнтра пасля катастпоЛы fiLA лнаР°Да. Першым і галоўным эканамічнага 1 фізічнага пабпябкітяЛагвбар°На свайго палітычнага,
Што ў выпадку набліжтймо X ™ ’ нв пРых°ЛэІЦЦа сумнявацца, давялося б выпіць у поўнай мяпь^пя8^ Радыяцыйных хмараў Беларусі ядзернага канфлікту ці катастооЛы ?Р“хтававУю ей на вьшадак любога шу асаджаных з мпахогай ^±Л«3аХ.°ЛН‘М Рзгіёне смяротную чаусв падставы меркавайь штградамётаў радыеактыўных дажджоў. (Ёсць
’"«"■'“".»:U.t;:p;?^
раз не але
Х'і'.УСмЛ™.;1”"''" "'“•• р»»»^ ПРРРО.Н.Г. .„.
Ваенны буфер 1 ракетнаядэерны шчыт
тэрыторыі рзспублікі прывядзе да поўнай гібелі беларускага напола Мхвацйа. »то беаарускі аароа эаожа праводаіць^езааажну^папітм
±uZ^' матзРыяль»ь.х і людсхіх рэсурсаў Беларусі то^
1 ' СуВЛРЭННаЯ БелаРУ^ь можа заняць ганаровае несца ў Еўропе
J д ’ ГІСТ°РЫЯ дав на” апошні шанц, але яна не пахідае йам экспер^ментЛможа°стай?плПеРЫМвНТа? 3 дзяР*аЎ«асй»" • паколькі гэты ксперымент можа стаць для нашага народа апошнім.
44
45
"...не давайце чужынцамі быць. . . " Максім Багдановіч
ЧАСТКА СКМАЯ
ПРА ГЕАГРАФІЧНУЮ кампетэнтпаспь ГІСТАРЫЧНУЮ ПАМЯЦЬ I... ВГРУСЫ
"Лыягназ"
tara аказалася б цаў)".
артык^сХацо?^ ЭХ7Ж ^Х ^бд‘ — інстытута аспіоанта н мД„,„!ЗКаН.аМ1Чнай ^ааграфі1 Мінскага педвечаныя праблемам, якія звязаны^ эяРаф0Св₽а С' Польскага. прысгг. літвв г вільйі II звязаны з законнасцю перадачы ў 193940 ХТ°РЫ’ бЫЛ°Га Віленскага краю Л° тын больш здзіўляе, што абгрунтаванне’ппа^ ? бела₽Ускіх географаў леншчыну выклікае сурйэныя цяжкас^ Вільню I ві
дэманстраваў у сваім 1 ў Діюўскага боку, што і пра
9 04.9ІГ. В. Яандсбе^ "Комсомольская правда"
фічнай навукі, якая разв 1 ваелла с 7™' .3 Пункту гледжання геаградля далучэння заходнебеларуо іх aBMeWna лГ™йСГЫТ»йв’ падставай лыянальны склад Далучаеюйі райнаў ^ «а‘
Мацюнін раласна паведамляе на старонках "лгм/ 1 ас*а Аспірант знайшоў, а яму "пашчасціла" ( 1) азнаёмішія ° ён не проста
Йасквы са звесткамі 1940 г аб налыяняХ Ў Дэнтральных архівах Літва райнаў, як 1 я паведаміла ў Масквд мя^ с™адэа перададэеных — што навуковай каштоўнасц ХгаXV «"W Ў"аДа) Ві'
of.%i^. ^рауХхаэкаўся в с^хэ8:":;:
леншчыну далучалі да Татарыі (1Н VaV'l та6?ЛарУС *СТаў' "Кал1 6 В1' .... ......... . „„ „ Bi„mv‘,.«K x™«t^««^
давочна, не маюць. паючы 27.
3 артыкула С. Г„„„, Датковыя сведчанні таго, Нік ва ўсе сферы нашага публікі..." //Наст. газета. асаблівую яТо^юб^’д^еламса^ 7ТЫМ вірусам/пра
гэты вірус паражае прадстаўн^коў нашага г.н Х°ЦЬ бы той Факт> ш™ ка Радзіме, так 1 за акіянам riana Ut с«1плага народа як у сябе каамерыканскія дзяржаўныя і rpaHaxc^V 7™ дыягнаэ беларусмялелыя ^бліцыс™ аўтары заяВ» 1 “собныя ас
"^шо*™^ ’•ШаТірусМнеУЛаЛ0СЯ ВЫЯВІЦЬ да' ^"іЭЭ^ 2?КІНУЎ 7 1 ^Р^Ў^Савет рэс1991’ ™”га|' Аднак нв толькі кан
краі", аўтары звароту ад камітэта "Вольная Беларусь” (ЗШАКанада) і артыкулаў у "ЛіМе" (19.10.90 г. ) і "Навінах Беларускай акадэміі".
3 нагоды духоўнага крызісу, у якім пасля больш чык 300гадовага перыяду польскарускай экспансіі і сталінскага генацыду апынуўся беларускі народ, можна меркаваць, што "вірусная агрэсія" не паўплывала на абуджэнне гранадскасці ад нацыянальнай лв’таРГІІ Таму можна супакоіць усіх ”рупліўцаў”, што так клапоцяцца аб "здароўі" беларускай нацыі.
У эгаданых заявах 1 артыкулах прама ці ўскосна ставіцца пад сумненне законнасць падзелу заходнебеларуск1х зямель у 1940 г. Нагадаем, што тады ў выніку пагаднення паміж Масквой, Берлінам і Каўнасам сталінская адміністрацыя перадав Літве Вільню I Вілвнскі крайуабмен на. . . стварэнне савецкіх ваенных баз на тэрыторыі літвы. Аднак упершыню ўрад буржуазнай Літвы паставіў пытанне перад Расіяй аб прызнанні за ёй права на заходнебеларускія землі яшчэ ў 1920 г. Жаданая тэрыторыя ўключала не толькі Вільню, алв 1 Гародм°. Ліду, Шчучын 1 1 ншыя беларускія гарады. Нагчымасць вылучэння літоўскім урадам гэтых яўна агрэсіўных і варожых у адносінах да беларускага народа тэрытарыяльных патрабаванняў вызначалася тык фактам, што Расія 1 Польшча менавіта ў гэты час раздэялілі Бвларусь на дзве часткі. Удзельнічаць у падэеле " вольнай зямлі" ў цэнтры Еўропы захацела 1 літоўская ўлада. Гэта 1 было эафіксавана ў дволі эфемарным па тым часе пагадненні аб прызнанні Расіяй права Літвы на частку заходнебеларускіх эямель, акупіраваных Польшчай. Дагаворная няжа паміж Літвой і Беларуссю павінна была праходэіць праз Мядэел, Маладзечна, Валожын 1 г. д. ” Захоп" на папйры зянель, заселеных пераважна беларусамі, не збянтэжыў ніводнага з бакоў.
За мінулыя 50 гадоў у СССР рэпрэсіўныя нетады змяняліся больш ’гуманнымі" формамі, але не варта забываць, што ў 3050я гады ідэалагічнае "аздараўленне" насельніцтва праводзілася радыкальнын шляхам знішчэння зародкаў вальнадумства 1 пратэсту. Вучоныяграмадазнаўцы і публіцысты абгрунтоўвалі 1 раэвівалі вылучаныя кіраўніцтвам Ідэі, каб разаМ з народам трымацца курсу, вызначанага партыяй. Таму выказаць у 4050 гадах суннеНне ў правампцтве перадачы Вільні I Віленшчыны Літвв мог толькі "вораг" савецкаЙ улады з усім, што вынікае адсюль, незалежна ад таго, <ц 1 спецыяліст ён у гэтым пытанні ці проста мае дыплом гвографа 1 этнаграфа.
На шчасце, сілавыя аргументы засталіся ў мінулым. Іх замянілі метады ўздзеяння на грамадскую свядомасць з выкарыстаннем іншых сродкаў. Сродкаў, уласцівых для так званай псіхалагІЧНай вайны, у арсенал якой уваходзіць 1 "вірус страху".
Першая ластаўка вясны не робіць.
Аднак вернемся да артыхула. Цытуем: "Замест таго, каб перасоўваць дзяржаўныя межы, больш разунна прыняць іх (...) якіні іх бачаць спецыялісты. Гэтае пытанне для спецыялістаў, якія непрадуэята глядзяць на этнічныя рэаліі сбнняшняга дня, настолькі яснае, што няма сэнсу на ім далей спыняцца. . . ".
Варта адзначшь, што дэклараваная абсалютнаЯ яснасць грунтуецца, відаць, на прэтэнзіі валодання "спецыялістам1" калі не абсалютнай ісцінай, то ва ўсялякім разе надзейным метадан паступовага набліжэння да яе.
Разгледзім прыведзеныя аргументы і факты.
1. ”...у заяве (Прэзідыўма ВС ад 29.03.90 г. ) няма ўкення
*6
47
пУнктГпоглЯду ’®аштЯ^ і таму 3 навуковага
сусв“м 3 грамадстмм "пы^ння’аб" ^^XlV^ =‘1=’т^
Ч£ж,Ь^'^
не перакрзсліваецца
Працэнтаў. i Су’"’ГУскіх зямвль таго, што (цытую) :
пвраблытаў адрасы 1 страляе тыповай міфалагемы", то тут а«тап
™хП™^^^
нальным складзе Гамд^ . ВЛ Пры ,так1м варыянце абненй 0 *КСаМа н'нтва/г”'^^ lo^paj ^Р^1 а«^^^