Невядомая вайна супраць Беларусі
Сакрэтная старонка сучаснай гісторыі
Віктар Сіўчык
Памер: 83с.
Мінск 1992
ВІТАЎТ СІЎЧЫК
САКРЭТНЫЯ
CTAPOHKI
СУЧАСНАЙ
ГІСТОРЫІ
An Unknown War
Against Belarus
...паняці бацькі прысвячаецца
ВІТАЎТ СІЎЧЫК
An Unknown War Against Belarus (A Secret Page of Modern History)
Victor Sivchik
Мінск 1993
Сіўчык В.В.
С34
Невядомая вайна супраць Беларусі: (Сакрэтная старонка сучаснай гісторыі) /Прадмовы М. I. Ермаловіча, В.С.ЦІтова і С. Ф. Сокала. Мн. і Л. А. Клімкіна, 1992. 83 с.
Сйвчнк В. В. Нензвестная война протнв Белоруссяй: (Секретная странмца современной ясторяя).
Большевястскяй режхм проводял государственную полятяку дезянфорнацяя,скрывая суть прянятых в Кремле решеняй о первдаче частя славянскях терряторяй соседннн государствам. Сформяровавшнеся за десяткя лет стереотнпы й после распада коммунясійческой ямперйя продолжают определять позмцмю абшественностн зарубежных стран я самой Беларуся. А она я пошне хранят молчанме о своей трагедяя велячайшей этнополнтяческой катастрофе XX ст.
Предпрянята попытка прорыва ннформацяонноЯ блокады. Большое внямані:" уделено обьясненяю я раскрыгяю глубянных основ дяпломатячвскйх я полятнческнх процессов, касаюшяхся Россям, ПольШй, Лйтвы я Беларусм. Аналнз завершается прогнозон возможного развятня событяй в зтом регяоне.
Рассчхтана на шярокмй круг чятателей.
During many decades the Bolshevik regime in the USSR pursued a state policy of misinformation and lie aimed at concealment and jastification of decisions made by Kremlin concerning the transfer of territories populated mainly by Slavs to the possession of the neighbouring Baltic states. At that very time under the most severe control of the press and public opinion in the USSR falsified proLithuanian concepts of the history of Slav and Lit huanian relation were inculcated and widely propagated in the whole of world. But even after the disintegraion of the Communist Empire stereotypes and views shaped under the abovementioned conditions make up the "information base" determining viewpoints of journalists, politicians and the public opinion not only in Russia, Europe and America but also in Belarus which keeps silent about its tragedy the greatest ethnic and political ctastrophe in the Slav world in the XX century.
We can see how misinformation and lie of the last empire gave place to the information selfblockade when the truth is not able to make its way through gigantic conglomeration of lie, ste reotypes and been created in the past.
Purging public opinion of evil of totalitarian ideology allows to hope for elucidating the problem of Slav and Lithuanian demarcation. The presented book makes one of the first at tempts to break through the information blockade which is a kind of the "Berlin Wall" between Belarus, Russia and Letuva.
Much consideration is given in the book to the explanation of the deep cause for diplomatic and political processes which drew Russia, Poland, Letuva and Belarus into the turbulence.
At the end of the analysis a prognosis of the possible deve lopment of events in the abovementioned region is given.
The book is intended for general public.
ББК 6б.З(2Б)+бЗ.З(2Лм)
(C) В.В.СІўчык, 1992
0503090203
C
Да чьгтачоў
выэначаўся reana^^^M Рстанов^шад^ звышдзяржаве вавой неабароненасцю калі я™ r?«U? этнічнай тэрыторыі і прапаЛітыкі, насуперак заложнікамі Імперскай говыя авантуры "сяльных мнпа гя^*Г8аЛІСЯ $ палітычны шабаш 1 чарчужых інтарэсаў не толькі сваіх ахвяравальны алтар эенлі пр.дкаў Ппычм» » „ лепшых сыноў, гэтак 1 спрадвечныя агульную перамогуР(у гракадзямкІй°ВаМзатЫНІ “У /клад ««ларусаў у выпрацоўцы дагаварных Румо/ пасляваеннаг^ » У Айчынна* »ойнах) пры прымаўся. а іх прадстаЎнІкі д ™ я Ўладкавання да ўвагі н_ Менавіта такімі былі Бр^сцкі дагавоі^іэівТ”0^ “в ^дзельні^алI. ларусь на дзве часткі; дагавор мвХай м Г2 ₽аспаласаваў Беводля якога Расія прызнам 1 1 Л1твы 1920 г• «аэямель з гарадамі Гродна 1 Вільня’ Ры^схГмГп™^’*7 беларускіх (савецкая Расія прызнала тыя * Л і ™ ",₽ны Дагавор 1921 г.
торыі, 1 ІНШ.
я
»і .Х~^,“™К,»~ =”.”■ “"“»™ь »■« =««».беларускіх гісторыкаў ” этногоаЛ^ лУ замоЎчвалася, а для най. а х!ж тым працэс была фактычна эабароненай тэхільна Ішоў сваімРвызначатм L беларусаў Віленшчыны няўлітоўсхіх уУлад 1 бл\7а“^ афіцыйн^ ны такім становішчам. Магчыма annmLi’ К Ў Т°Й час быЎ задаволерых утапічных догм. арыентав^ўся Ў палоне ста«агыстычныя^атэрыялы* cnXXw™ шырокаму колу чытачоў, шая частка якіх наўмысна хаваласяt «wV^7 1 пеРывДыку. больгледзячы на папулярначубліцістычную^ Лопм^ f за*Рь,»“х Фондах. Не^±У!?Ц? на ФУнлаяенце першакрыХ ЛЖ?^ 3™ст працы падставу казаць аб сур. взных Ha£v«n»J “® ^™ўных *актаў, што дае
Работа складаецца э кароткіх ня™аСЛЛДЧЫМ хаРактары работы. роджвае ўвагу ма найбол^ з^чым^ яоР^ аЎ™р эасякраю ў кантэксце этнічнай Гісторыі БелятД?’ іГ СТОрЫІ в1ленскаГа «»!2Йв ,Дэалаг^НЫя карані сучаснага стя» 1 сУседн1х краін. Ён канаўча паказвае, каму была вмгап»я\?І У гэтага пытання, пераР^1’ пр“н1жэНне яе ролі f месйа « Фа^^ гісторыі Белахіф аб заваявамйі БеларусІ Літвой^ ^ярэднеВяковай гісторыі. Тут і
3
ных літоўцаўлетувісаў 1 сарамлівав замоўчванне відавочнай ролі беларускай культуры, беларускага заканадаўства 1 мовы ў Вялікім княстве Літоўскім, Рускін 1 Жамойцкім. Падтрымка 1 распаўсюджанне міфа аб неславянскай прыродзе Вялікага княства Літоўскага было выгадна, з аднаго боку, царскай Расіі, каб анексію беларускіх зямель прадставіць як вызвалвнне ад гнёту Літвы і Польшчы, э другога боку, палітычным. ўладам Літвы, каб абвясціць сябе прамым! спадкаемцамі Вялікага княства Літоўскага, Рускага 1 Жамойцкага. Наша эпоха, эпоха нацыянальнага адраджэння, патрабув пераасэнсавання старых догмаў, выпрацаваных ва ўмовах каланіяльнаімпврскага мыслення за межамі Беларусі 1 прыўнесеных апасля ў сістэму бвларускай " нацыянальнай" адукацыі. Гісторыя Беларусі павінна быць напісана самімі бвларусамі. Пададзвная работа В.СІўчыка адкрывав яшчэ адну старонку нашай занядбанай гісторыі; яна пакідав добрав ўраджанне свежым, непрадузятых поглядам на гістарычныя рэаліі і не пакінв абыякавым свайго чытача. ___
Кніжка прЫсвечана адной з самых заблытаных, палітычна утовных праблвм нашай гісторыі акалічнасцям 1 абгрунтаванасці перадачы Вільні 1 Вілвнскага краю Летувв. Палітычныя амбіцыі Сталіна, яго бліжэйшых паплечнікаў 1 шавіністычных колаў прывялі да падпісання палітыкаюрыдычных актаў, якія яўна Ігнаравалі волю 1 пазіцыю е
РУ У рабоцв дадзвны змястоўны аналіз нв толькі гістарычных, дыпламатычных 1 палітычных аспектаў праблвмы, але 1 зроблена спроба асвятліць шэраг "тупіковых" пытанняў, якія маюць рэтраспекцыю ў гістарычнав мінулав Беларусі. Для чытача выкладзвныя У «н*“і“ "“2 тэрыялы будупь карысны як у разуменні аб ектыўных рэалій бвларус кай гісторыі, гэтак і ў фармаванні патрыятычнай свядокасці бвларусаў, збаўленню ад рэцыдываў таталітарнай Ідэалогіі, прыгнечанага
стану ўласнага гонару.
Старшыня
Доктар гістарычных навук В. С. ЦІТОУ, і саюза юрыстаў Бвларусі, прафесар С. Ф. СОКАЛ.
Прадмова Міколы Ермаловіча
Неэагойная рана наша...
Яна стала апорнын пунктам
нямецкі храніст П.
У гісторыі Бвларусі было нямала вельмі цяжкіх момантаў. Адны з іх былі пакутліва пераадолены нашым народам і засталіся толькі ў памяці яго, некаторыя ж і сёкня балюча смыляць яму, як незагойныя Рвны' Такой вось і з’яўляецца Віленская трагедыя, як яе слушна наэвау Віктар Сіўчык, разгляду якой ён і прысвяціў гэтую кнігу.
I сапраўды, як не трагвдыяй лічыць тов, што Віленшчына, якая на працягу многіх стагоддзяў была адной з магутнейшых апор беларушчыны, засталася паза межамі Беларускай дзяржавы? хіба не віленшчына, як сведчыць археалогія, была першай асадай беларускага племя крывічоў яшчэ ў VII ст. н. э. ? Янй ж 1 заснавалі Вільню, якая спачатку і называлася Крыв1чагорадам. Яна стала апорным пунктам крывіцках каланізацыі гэтага краю, таму і зразунела, чаму ён называўся Крывіціяй, як пасведчыў у пачатку XIV ст. нямецкі храніст П. Дусбург. Ужо ў II пал. XI ст. Віланшчына ўваходзіць у склад Полацкага княства як адзін з яго ўдэелаў, 1 таму ў Вільні каля 1070 г. сядзеу полацкі князь Расціслаў. Гэты факт пацвярджав праўдзівасць “®?чання Васкрасенскага летапісу аб тым, што вільняне пасля 1129 г. узялі сабе ў якасці князёў сыноў РасціславаДавіда і Маўкольда. Менавіта ад гэтай віленскай галіны полацкай дынастыі і паходзіць род вялікіх князёў Вялікага княства Літоўскага. Гэта дзяржава была тыпова бвларускай як па свайму ўтварэнню, (бо складалася шляхам кірнага абяднання бвларускіх зянель вакол Навагародка і заваяваннем 1м балцкалітоўскіх зямель), так і па свайму характару, паколькі яна кіравалася найперш інтарэсамі бвларускіх зямель што складалі пвраважную большасць яе тэрыторыі. I Вільня, стаўшы Навага₽°Дка сталіцай гэтай дзяржавы, асабліва падкрэслівала eTHx|e^aPyfiKaCfUb У 2Й' ЯК 1 Ва ўсёй “Ра1нв> панавала бвларуская стыхія, абумоўлоная большасцю беларускага насельніцтва. Апвоч таго тут знаходзіўся вялікакняжацкі двор 1 дзяржаўная канцылярыя, якія »«РпСТаЛ СЯ 6алаРУскай ”°вай як дзяржаўнай, што яшчэ больш спрыяла яа пашырэнюо і ўкараненню ў асяроддзі балцкага насельніцтва ₽ вільня стала галоўным цэнтрак бвларускага адраджэння заняпаду беларускай дзяржаўнасці 1 культуры ў гэтага варта толькі адзначыць ля” і "Наша ніва",
пасля Дзеля
1718 стст.
што тут выдаваліся газвты "Наша дотут Праходзіла дзейнасць такіх выдатных белаК. Каліноўскі, Ф. Багушэвіч, браты Луцкевічы, Пашкевіч (Цётка), В. Ластоўскі, Зм. Бядуnnnuian іопплтг, Вільня фактычна была
рускіх дзеячаў, як 1 Я. Купала, Я. Колас,
ля, М. Гарэцкі 1 інш. У перыяд 19201939 гг
палі^ч^і^л^^ Захя БвлаРУ<=Ь «зе канцэнтраваліся важнейшыя палітычныя 1 культурныя беларускія сілы.
npHHa^Ha’cuWinKu^r n^*™ пеРаканаЎча сведчаць аб бвларускай прыналежнасці вільні 1 Віленшчыны. Аднак аб першаступенным іх знаБ ?ус1 добРа ввдалі і нашы ворагі. і яны ўсё рабілі “ .яй^.^о^^ ГЭТЫ кра# чужаР°Д»«< яму элементан, тым
чэнні
дзеля
самым перайначыць яго і абявіць сваім якія, — •
пасяліўшыся ў 1569 гГуві^Т; 'Гв'кл^^ пачалі пракладваць сюды дарогу польскакаталіцкай экспансіі а з таоой ? 2 «амагатыяабрусіцвлі з ліку насланых сюды свя
КНІГІ ОНЛАЙН
