Невядомая вайна супраць Беларусі
Сакрэтная старонка сучаснай гісторыі
Віктар Сіўчык
Памер: 83с.
Мінск 1992
шаны
йдей
населенйя " »^йтелй панопольскйх йдей. Онй прекпасно ско™^^^^ ^чТое ^РУСскйй элечечп в ^ояь
проскочйть в направлелйй По^шй ^3 6ел°РУсов “ рУ^^ ™ ™ а~е=^~\~^^
чпо В те врсчЛа ко^о"ЛЛ свокойво счотрелй на это. понймоя,
Всякчй поЛЛЛЛ ' орйечмрованная на едйнство края.
^рГ ~ ?~' ” ^;^
боятся лйтовцы, есть сачая явкая ЛЛЛтЬ ВйленЦйны. которой так ларусй), не йчеюпоя нйчего ^б с польшей’ ^еспе* ^^ под стенанй своей древней стол^Лйп^ЛЛ U естес™венно, что языке й является лучшей чагтьт населенйе говорйт на белорусском пельны. ВенОкра^ ^о^^ РУѰ °HU акт зны' ^брожело
Прекрасно понйвают, что, воссоедйншш^ называются вйльнюкамй. лучшей частью белорусского снова ™™Ут
лой. Желанйе некоторых полйтйческйх коЛЛЛ^ “ органйэУІо^ей сйлорусамй выглядйт сйешнп \ кРУгов вопугать Вйленцйну бе
ЯМО об^аепся с бел^у^ васелевйе посто
Лчтву предпочйтают не еэопті. п Н° ВелаРУсй~ u в центральную РУсы горазВо полеранпнее всех то’ что бело
эавйсймость, начнут жйть no своЛЛ^ с°седе0 Белорусы, обретя нежйэнй. "Калі ў канюшні нарадзіўся вераб^по^ Законам в^РеннеО бн конь" члч "nayaa ты сам сабе галаву яёаТмая^ Што
ва Велар™^ ^есчевйе йх
п^лр^ s=
ся? На лунуі поІпРеВУ^ Пруссйю. куэа йм девать
нет. в эпоху нашей бурноа^еЛтельност^в10 3еМЛЮ' толь*° У нас его У нас хотят отвять последнее PoauHv пЛ,^4^ СВ°^У u " й не растет понйнанйе того что мы впУлжнЛ Л дНее вреня на Вйленцйрусскйй яэык. с этйн яэыкочЛЛ^ сохранчть тут свой белокто не посмеет нас кудато выселять^^^ коРен"ымй жйпелямй ц нц
Коренные русскйе Вйленіцйны это no кровй коренные православные белорусы, средй яйх растворйлйсь староверы й прйеэжйе россйяне. 100 % выступают эа воссоедйненйе с Беларусыо. Лйтовскйй прйшлый алемент на Внленіцйпе для населенйя представляется враядебным.
Цопыткй пйтовского правйтельства воздействовать на коренное васелвнпе созданйен Русского культурного центра, польской группы Больцевйча, белорусского клуба " Сябрына" на Вйленіцйне успеха не йнеет. Ко всем этйм группам, неэавйсйно от нацйональной окраскй, населенае относйтся с нескрываенын презренйем.
Лйтовцы. в своем подавляюшен большйнстве, будучй выхоОцанй йз центральных районов республйкй, не в состоянйй понять того, что ймеют дело с однйм народон Вйленш,йн>і. Затрагйвая йнтересы любой частй населенйя, онй прйводят в двйя"нйе нетерпйного отношенйя к себе другйе его часші. Желанйе расслойть Вйленіцйну не прйносйт успеха. На руке какой палец нй тронь, болйт вся рука. Населенйе здесь настолько смешалось, что разобш,йть его невозможно.
На Беларусч к белорусан Вйленіцйны отношенйе безразлйчное, a порой й враждебное.
В сйтуацйй, когда Вйлешцйна осталась одйн на одйн co всемй своймй бедамй, лйшенная лйдеров, выражаюшйх ее йнтересы, й марйонеткамй, пытаюшйнйся выступать от ее йненй, как едйное целое она может склонйться в сторону Польшй йлй Беларусй.
Польша, понймая это, действует скрытно, но актйвно череэ свойх эмйссаров, йспольэуя саные разнообразные методы воздействйя, в тоы чйсле u полйтйческйе просчеты, й выскаэыванйя представйтелей Беларусй. . .
На Вйлентйне не делают разнйцы нежду большевйкамй, когвато отвавшймй край на растерзанйе, й соврененныяч полйтйканй Беларусй, которые делают то же саное с раэнйцей во временй.
. . . Мы счйтаен, незавйсймо от того, как будет складываться сйтуацйя на Беларусй, полйтйка no отношенчю к Вйлентчне должна быть доброжелательной, актйвной, целенаправленной. Народ должен быть подготовленнын К самын непредсказуемым событйям" .
Янка зпод ВйЛьня. Апрель 1992 г.
Надзённыя эацёмкі. Голы кароль Vytautas
15 лютага БТ пакаэала гутарку з В.Ландсбэргісам. У лвтувіскага лідэра запыталі ў прыватнасці, што ён дунае аб памежных канфліктах Эстоніі ды Латвіі з Расеяй. Ландсбэргіс упэўнвна адкаэаў: пасля 40га года Расія перерабіла гэтыя нвжы на сваю карысьць. Пра тое, што за Летувай Расея эа кошт Беларусі зрабіла зусім наадварот, ён сціпла прамаўчаў. Аднак адразу не ўтрын.'ўся ал, прынансі, недал1катнага кроку: нагадаў, што межь’ Расеі з Эстоніяй ды Латвіяй былі юрыдычна замацаваныя дамовамі zOra году і сказаў таксама, што паводле пагаднення таго ж 20га году няжа Летувы праведздна каля возера Нарач, пасьля чаго паведаміў, што Лвтува сёньня не дамагаецца гэтай няжы. Што гэта за пагадненьне. — ён не патлумачыў, а толькі заявіў, што гэты абшар быў далучаны да Летувы, бо там аказваецйа пражывала каталіцкае насельніцтва 1 нават сустракаліся этнаграфічна летувіскія астравы! Менскія карэспандэнты на гэта прамаўчалі можа праз далIкатнасьць. а хутчэй ад няведаньня 1 абыякавасьц1.
Пасьля гэтага тэлеінтэрвію я яшчэ больш пераканаўся ў тым, што мае нататкі (чытайце 5ю старонку) зусін нвтэндэцыйныя. . .
БУТАФОРСКАЕ ВОЙСКА НА ВУЛІЦАХ ВІЛЬНІ
Адзін віленскі беларус распавядаў, як у 39м Віль.ізо, якую толькі абвесьцілі ў газэтах як старажытную беларускую сталіцу,
65
64
якоа фанабэплія» «едарэчнае дэфіляваньн»занята вялікім нагалвае с^ўл^ 1 Ва бРаз™« ^^^ «ойска,
‘"Si “” ■”■*•■“
к лробныя крадзежмікі
тувайШХй ^ябра^ав”8 ^3”’08*'^^^^^^ суседэ 1
раць беларусаў ппа«® Г”ае гі”арычНае ашуканс^я » сУчаснай Ле
У вынЖу ўРс^0ЦбяЭаўСбЛЫ сва» "ту С™скага паход
сваю ’•эрытарыяльную прэтэньэ,’і Таксама б“ло дагОДНЫ“ПЫ 7/°" НЭ Ка‘
° ^sc^L ажно да с—— ян v^s ScVU^r^A"*^ Х«,""', ’"" ’•""'»«
^vife’ ’ "’' л""г “sx^x ' ’»’«—
*У Ў сэрцы ±П да лр (х°ЦЬ як а Ы ^'^зваць тэ
«<шні раз увагу ХтачаТЬ'чЭНТ Ла ВІЛЬні), а толькТ^ 6en£Wc нагульца пры ЎДалмк “ЛЯ Яго эЛ7абСТВа' я*°в апаДвае * 7вя™ь я яго зьбвгу акалічнасьцяў у выпадковага
Ус^н"'0^' “* Вел*русл
7 ^й': Я Ж"‘
“т° * да л«Ув «ў Л ані ў
^ ’Я^^ палзея
_ДУжа лжбяЦь. Затов „ ^;^^
кружыль галаву ”°
ТО ВелавУск Н"Л
„ OKI
Рыжскі Hip, як вядома, ні
«ужа ЛВбяць. Затов » 5
вай 20га году па»п * го*са®йь, як таўшыся. як заўжды * ® ^0* Уя 'лЫ ахаль да М.Нсіе/ ’ “ ГаловямСПа*а₽аЯасьць 1
кяпІЭ*ЬЭ,і на₽эшце сама ®ЛП1свалв. эахоча у вапКяіПаЛЭхЛ“^ БаЦЬ
т»«... .„>.„. .„.,„.„ _ «»№' ™^
У Р«М> 1 ён прызнаў гэта 66
з годнасьцю. Літва апанавала Жмудэь сваей хрысьціянскаі славянскай (беларускай) культурай, сваёй вышэйшасьцю. Ягайла паціснуў беларускай \мовай э кракаўскага каралеўскага двара звыклую там лаціну. Аднак маленькі край не стрымаўся, каб не ўбрыкнуць большы край. падзелеш паміж драпежнымі арламі белымі 1 двухгаловымі. Такога не дапускаў нават пераможны Рын. . . Жмудзь тым часам навогул не перамагала Літвы. Прычына, мусіць у тым, што ў нашчадкаў жмудзінаў сёньня закароткая паняць.
Беспакаранасьць тлуміць галаву. Веларус не аднойчы ўжо саступаў перад летувісам, адцяўшы ад свае гісторыі ды культуры Вільню зь Віленскім краек. Нават самую Вільню, Трокі, Друскенікі, Сьвянцяны, Калесьнікі наэывае на чужы капыл, бо не паважае сябе. Беларус неаднойчы справакаваў летувіса сваёй робкай баязьлівасьцю. I летувіс ня стрываў перад спакусай набыць на сьвятую дурніцу тое, што яму або зусім не належыць, або належыць абодвун народам нароўні.
У вадказ ад беларусаў нашыя сябры атрымалі ў Віленшчыне своеасаблівы бумэранг. Беларусы не маглі "эьлетувІцца". ЗасяЛіць жа, як адбылося з самой Вільняй, увесь край і зьлетувіць вёскі ня сталася магчымым. На сваю галаву была аддадзена перавага польскім тэндэнцыям. Палякі здаваліся летувісам не такімі набясьпечнын1, як беларусы, зь якімі мяжуе ВІленшчына. Ну а беларусам было да такога не прывыкаць. У першай палове XIX ст. занест русіфікацыі на Беларусі зь вадама расейскіх уладаў яшчэ ўзмацнілася палянізацыя. Ажно да паўстаньняў, пасьля якіх яна зьмянілася яшчэ гвалтоўнейшай русіфікацыяй. А ў пазьнейшым часе палянізацыя спакойна сабе працягвала на Віленшчыне да сэпаратысцкіх польскабальшавіцкіх падзвяў. Што пасееш, тое й пажнеш. . .
РУСКІ ГЕНІЙ, ПАСЛАНЫ IМ ЛIТОУЦАМI,..
Мне сьмешна, калі ў перакладах зь летувіскай яны старанна пішуць: Вітаўтас, йогайла(1). . . Канвшне, гэта спосаб спагнаць свой малады гонар 1 Імпэт. Мы таксама імкнемся пісаць Язэп, а не Іосіф, ТОдар, а не Тэадор і г. д. Але ж, паПершае, Імёны князёў Вітаўта, ЯгаЙлы, назвы Вільні, Трокаў пісьмова замайаваліся за час цэлых стагодзьдзяў 1 менавіта ў дзяржаўны папорах ВКЛ. А падругое, калі ахоўнікі чысьціні летувішчыны такія заўзятыя, дык трэба быць 1м пасьлядоўнымі да канца й пісаць у перакладах на тую ж расейскю мову йазву сваёй сучаснай дзяржавы як "Летува", ніяк не "Літва"... A пакуль: выгодна, напішу "с" на канцы, а не дык ціхвнька яго выка* сую, ніхто й не эаўважыць. Крывадушліа? лшуканства?
Нне сьнешна, калі паважны (як нне здавалася) расейскі літаратурны крытык Леў Анінскі ў вадказ на анкету часопіса "Вільнюс" ( XI, 1990) піша, што &"Достоевсквй. руссквй генвй, посланный к нам лятовцамн. . . "& Ну, можа, гэты чалавек не настолькі адукаваны, як кагло здацца Але ж самае цікавае, што летувісы ў эйфарыі праглынулі падсалоджаную пігулку, не ніргнуўшы Мянв цяПер ні зьдзівіць, калі напішы ты, што летувісы далі сьвету папу Рынскага, яны й гэтаму не запярэчаць. Ужо чуваць Іхнія прэтэньзіі на Міцкевіча.
Дарэчы, палякі цнатліва заплюшчваюць вочы на ковенскія прэтэньзіі на МіцкевІча. Каб прыглушыць беларускія. Бо інакш ножа высьветліцца ўся беларуская праўда. Падобная ж сытуацыя 1 з расейскіні выкрутасані Наконт Дастаеўскага. Абы не беларусан.
ЛЕТУВІСКАЯ БАЛЬШАВІЦКАЯ ЯЧЭЙКА У ГОРАДНІ.
Мяне забаўляе тое, як напачатку 20х КПЛ змагалася з КПБ (пазьней КПЗБ) за сфэры ўплыву. Прыкладан, лвтувіскія бальшавікі аДваявалі былі Горадню, дзе ствапылі 1( !) партячэйку. У Горадні
67
яны мелі аднаго функцыянэпа й
ХПаГГІЦЬ СВа“ Д^йнас^ Імкнуліся таксама
ж Ашнянскім, 1 нават Вілейскім падобных «аштабах, так
якую VVnVnpa^Bai,b Р™*™^ ^ ПЭВеТах ТРэба
гара напя ааМ раней адшкадаваў крамлёёсін паўночную Беларусь, гаРа нарадзіла шчурку. . . у крамлеўскі летуценьнік. Карацей
трзба Прадстав*«ь ^0 дь,к „Іжа й ^н
як вядома, наават КараляваД?! > на Стафана Баторыя, які V «лаМаГ|вд^вНШ,ыне ? памежных"^ ЛР нясьц" нах ЖаРТаЎ зразум0ла' няма’ Я ввскі навогул лічаныя МВСЬЦІНах летУвісаў вельмі
як ТбаРШТЫ’ мажліва. нейкая частЛ лагйп у «адстаў для апэтытаў
вларусы Віленшчыны мажліпа Ув са^ У нас спольшчылагя зам э правакацыйнымі a^LTcvct^T ХТ° * тын вінава^Г £"1 Равеччынв ды Воранаўшчыне Д ^ У лвтУвіскіх вёсках
КНІГІ ОНЛАЙН
