Пачынальнікі
З гіст.-літар. матэрыялаў XIX ст.
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 549с.
Мінск 2003
137. Барышев Г. Нз нсторня семьн В. й. Дуннна-Марцннкевмча. «Неман», 1961, № 1,с. 154-156.
Водгук «Мннскнх губернскнх ведомостей» (1850) аб музыкальных здольнасцях дзяцей пісьменніка. Публікацыя пісьма канцылярыі віленскага генерал-губернатара ў Галоўнае ўпраўленне па справах друку 1889 г. аб «Пінскай шляхце» (ЦДГАЛ). Ілюстр.: «В. I. Дунін-Марцінкевіч (архіўны здымак)», «Куток старога Мінска [...] У адным з гэтых будынкаў была пастаўлена «Сялянка».
138. Александровіч Сцяпан. Бібліяграфічная загадка. «Літаратура і мастацтва», 7лютага 1961 г.
Меркаванні пра магчымае існаванне кнігі Ф. Багушэвіча «Скрыпачка». Спасылкі: «Kuijer Wilenski» і інш.
139. Александровіч Сцяпан. Лісты Ф. Багушэвіча да Э. Ажэшка. «Літаратура і мастацтва», 21 лютага 1961 г.
Паводле артыкула Э. Янкоўскага ў «Ніве» (гл. № 136).
140. Кісялёў Генадзь. В. Дунін-Марцінкевіч і паўстанне 1863 года. «Полымя», 1961, № 5, с. 119—138.
Справы III аддзялення і часовага палявога аўдытарыята Віленскай ваеннай акругі пра пісьменніка і яго дачку (ЦДГАМ, ЦДГА ЛітССР).
Параўн.: Г. К і с я л ё ў. Сейбіты вечнага. Мінск, 1963, с. 122—187.
141. А л е к с а н д р о в і ч С. Гісторыя з «Дзядзькам Антонам». «Літаратура і мастацтва», 4жніўня 1961 г.
Звесткі пра тое, што выдаўцом брашуры «Дзядзька Антон» быў М. Абрамовіч. Прыгадваюцца пісьмы Багушэвіча да А. Карповіча, пісьмо кракаўскай друкарні Анчыца да Я. Карловіча з упамінаннем «Тралялёначкі» («Гісторыя сацыялістычнага руху» Ф. Пэрля, ЦБАН ЛітССР, ЦДГА ЛітССР і інш.).
142. Кісялёў Генадзь. Францішак Багушэвіч і Ян Карловіч. «Полымя», 1961, № 9, с. 162-179.
62 пісьмы Багушэвіча да Карловіча, яго маці і жонкі за 1865—1896 гг. Публікацыя вершаў «Coraz ci^zsze chwile...» і «Lutnio» rodzinna...» (ІІДГА ЛітССР). Параўн.: Г. К і с я л ё ў. 3 думай пра Беларусь. Мінск, 1966, с. 233—283.
143. Александровіч С. Перапіска пабрацімаў. «Літаратура і мастацтва», 29 верасня 1961 г.
Паводле артыкула Г. Кісялёва (гл. № 142). Пісьмы Багушэвіча пацвярджаюць супрацоўніцтва пісьменніка ў «Kraju».
144. Александровіч Сцяпан. Пісаў Хімка, пісаў Яўтух... «Літаратура і мастацтва», 3 кастрычніка 1961 г.
Пра магчымасць напісання паэмы «Тарас на Парнасе» Я. Крупенькам (пісьмо А. 3. Шаўцова з г. Алатыра, спіс паэмы ў ЦДГА ЛітССР).
145. Канапацкі Мацей. Над ме.муарамі Бруна Каратынскага. «Ніва» (Беласток), 8 кастрычніка 1961 г.
Звесткі пра беларускія творы В. Каратынскага і У. Сыракомлі ў рукапісных мемуарах Б. Каратынскага і пісьме рэдакцыі «Нашай нівы» 1912 г. (Варшаўскі архіў).
146. Grabowski Tadeusz Stanislaw. Z pogranicza polsko-bialoruskiego. У kh.: Ksi?ga pami^tkowa ku czci Stanislawa Pigonia. Krakow, 1961, c. 445—454.
* Два пісьмы Я. Баршчэўскага да Ю. Крашэўскага 1840—1842 гг. (Ягелонская б-ка ў Кракаве). Ілюстр.: партрэт Баршчэўскага (з «Нашай нівы»), факсіміле пісьма 1840 г.
147. Канапацкі Мацей. Пісьмы Лучыны. «Ніва» (Беласток), 24 снежня 1961 г.
12 пісьмаў Лучыны да 3. Пшэсмыцкага і А. Валіцкага 1882—1889 гг. (Рукапісны аддзел Нацыянальнай б-кі ў Варшаве). Прыводзяцца вытрымкі. Ілюстр.: «Фрагмент Лучынавага рукапісу «Акварэлькі мысліўскія».
1962
148. Канапацкі Мацей. Інтэрв’ю з унучкамі Багушэвіча. «Ніва» (Беласток), 28 студзеня 1962 г.
Успаміны пра Ф. Багушэвіча яго ўнучак С. Тамашэўскай і К. Пшаднікоўскай. Ілюстр.: «Жонка Ф. Багушэвіча Габрыеля Шкленік», «Сын [...] Тамаш [...]»і інш.
149. Мальдзіс А. Новае пра Ф. Багушэвіча. «Беларусь», 1962, № 1, с. 26.
Удзел Ф. Багушэвіча ў камітэце будаўніцтва помніка А. Міцкевічу ў Вільні (рукапіс скарбніка камітэта К. Панятоўскага ў ЦДГА ЛітССР).
150. Мальдзіс А. Пісьмы расказваюць. «Літаратура і мастацтва», 9 лютага 1962 г.
Тры пісьмы В. Дуніна-Марцінкевіча да А. Завадскага 1851 — 1856 гг., пісьмы і творы Г. Марцінкевіча (ЦБАН ЛітССР).
Параўн.: A. М а л ь д з і с. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мінск, 1969, с. 157-161.
151. Мальдзіс А. Пісьменнік і публіцыст. «Літаратура і мастацтва», 27 сакавіка 1962 г.
Беларускія і польскія творы В. Каратынскага (копія альбома А. ВярыгіДарэўскага і інш.).
152. Базарэвіч М. Новыя звесткі пра Я. Лучыну. «Літаратура і мастацтва», 6 красавіка 1962.
Паводле артыкула М. Канапацкага ў «Ніве» (гл. № 147).
153. Смолкін М. «Пан Тадэвуш», спалены цэнзурай. Па архіўных матэрыялах. «Літаратура і мастацтва», 15 мая 1962 г.; «Беларусь», 1962, № 5, с. 24.
Справа Галоўнага цэнзурнага камітэта аб забароне выдання «Пана Тадэвуша» ў перакладзе В. Дуніна-Марцінкевіча (ЦДГАЛ).
154. Канапацкі Мацей. Арцём Дарэўскі-Вярыга. «Ніва» (Беласток), 5 жніўня 1962 г.
Карэспандэнцыі А. Вярыгі-Дарэўскага ў час. «Ruch Muzyczny» 1859— 1861 it. і інш. Публікацыя вершаванага ўрыўка «Думка салдаткі».
155. Мальдзіс А д а м. Вясковы лірнік і беларуская літаратура. Да 100-годдзя з дня смерці Уладзіслава Сыракомлі. «Літаратура і мастацтва», 18 верасня 1962 г.
Беларускія вершы У. Сыракомлі «Добрыя весці» і «Ужо птушкі пякшь усюды», яго артыкул «Творы Дуніна-Марцінкевіча» («Kuijer Wilenski» і інш.). Гл. таксама № 158.
156. М а л ь д з і с А. Наддзвінскі дудар. «Літаратура і мастацтва», 14 снежня 1962 г.
А. Вярыга-Дарэўскі, яго «Гутарка аб сваяку» і альбом (ЦБАН ЛітССР).
157. German Franciszek. Aleksander Rypinski. W 150 rocznic? urodzin znakomitego etnografa, pioniera fotografu polskiej, powstaiica 1831 r., pisarza, pedagoga, historyka, malarza, grafika, litografa, ksi^garza, drukarza i wydawcy. «Etnografia polska», VI. Wroclaw — Warszawa — Krakow, 1962, c. 267—280.
Творы, успаміны A. Рыпінскага, пісьмо да яго А. Міцкевіча 1842 г. (Польская б-ка ў Парыжы, архіў Л. Голыіа, «Kraj» і інш.). Ілюстр.: партрэт («[...] Лондан, перад 1853 г.»), тытульныя лісты кніг, факсіміле пісьма Міцкевіча і інш.
19 63
158. Мальдзіс A. I. Уладзіслаў Сыракомля і беларуская літаратура. «Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук», 1963, № 1, с. 90—99.
Гл. № 155.
159. К і с я л ё ў Г. Стары сшытак... «Літаратура і мастацтва», 1 сакавіка 1963 г.
Публікацыя: «Песнь на божы час» пачатку 60-х гадоў XIX ст. (сшытак пераплётчыка П. Мацкевіча ў ІІДГА ЛітССР).
160. Канапацкі Мацей. Станіслаў Манюшка аб беларускім часопісе. «Ніва» (Беласток), 10 сакавіка 1963 г.
Пісьмо Манюшкі да А. Валіцкага 1849 г. аб праекце беларускага часопіса (Нацыянальная б-ка ў Варшаве).
161. Мальдзіс А. Сябра беларускай літаратуры. «Літаратура і мастацтва», 26 сакавіка 1963 г.
А. Плуг, яго беларускае апавяданне «Кручаная баба», сувязі з В. Дуніным-Марцінкевічам (зб. «Голас з Літвы». Мінск, 1859).
Параўн.: A. М а л ь д з і с. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мінск, 1969, с. 75—80.
162. М а л ь д з і с А. Польскія вершы А. Гурыновіча. «Беларусь», 1963, № 3, с. 29.
12 польскіх вершаў («На фабрыцы» і інш.) у сшытках А. Гурыновіча (ЦБАН ЛітССР).
163. Якшэвічус А. Рукапісы Яна Чачота. «Літаратура і мастацтва», 21 мая 1963 г.
Сшыткі Я. Чачота ў Інстытуце мовы і літаратуры АН ЛітССР.
164. Мальдзіс Адам. Пошукі, пошукі... «Літаратура і мастацтва», 12 ліпеня 1963 г.
Рукапіс паэмы В. Дуніна-Марцінкевіча «3-над Іслачы» (Нацыянальная б-ка ў Варшаве), зб. вершаў М. Марозіка (Галоўны архіў старажытных актаў у Варшаве), пошукі ў польскіх архівах матэрыялаў А. Ельскага і Ф. Багушэвіча.
Параўн.: A. М а л ь д з і с. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мінск, 1969, с. 161-173.
165. Фактаровіч Д. Новае пра пераклады з Міцкевіча. «Літаратура і мастацтва», 10 верасня 1963 г.
Звесткі аб рэцэнзіі на зроблены В. Дуніным-Марцінкевічам пераклад «Пана Тадэвуша» ў «Tygodniku Ilustrowanym» за 1887 г., аб перадрукаванні пачатку перакладу ў Львове ў 1888 г. Ілюстр.: старонкі з кнігі «Адам Міцкевіч. Пачатак «Пана Тадэвуша» ў перакладзе на дзевяць еўрапейскіх моваў».
166. Бас I. Каму належаць вершы? «Беларусь», 1963, № 11, с. 29.
Урывак «Дзецюкі, худа нам жыць...» з верша «Размова хлопаў», адабранага ў 1828 г. у П. Багрыма (ЦДГА БССР у Гродна).
1964
167. Кісялёў Генадзь. Мужыцкі адвакат. 3 жыцця Францішка Багушэвіча. «Полымя», 1964, № 2, с. 156—168.
Матэрыялы віленскіх судовых устаноў і тагачаснай прэсы (ЦДГА ЛітССР, «Внленскнй вестннк»).
Параўн.: Г. К і с я л ё ў. 3 думай пра Беларусь. Мінск, 1966, с. 284 — 317.
168. К і с я л ё ў Г. Гісторыя аднаго пісьма В. Дуніна-Марцінкевіча. «Літаратура і мастацтва», 22 мая 1964 г.
Публікуецца пісьмо да кнігавыдаўца А. Завадскага ад 1 лютага 1852 г. (ЦДГАЛітССР).
169 Мальдзіс Адам. Гартаючы забытыя старонкі. Знаходкі бібліяфіла. «Літаратура і мастацтва», 2 чэрвеня 1964 г.
Публікацыя верша В. Дуніна-Марцінкевіча [?] «Як доўгі Нёман...»,
пісьмо А. Рыпінскага да А. Плуга 1883 г. і інш. (паводле міцкевічаўскіх альманахаў 1890 і 1898 гг.).
Параўн.: A. М а л ь д з і с. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мінск, 1969, с. 180-184.
170. М а л ь д з і с А. Галасы мінулага. «Літаратура і мастацтва», 7 жніўня 1964 г. Пісьмы і рукапісы А. Баршчэўскага, опера Ю. Шадурскага «Тарас на Парнасе» (паводле зб. «3 ваколіц Дзвіны» 1912 г.), аповесць П. Шпілеўскага «Цыганё» (СПб, 1855) і інш.
Параўн.: A. М а л ь д з і с. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мінск, 1969, с. 184-186.
171. С м о л к і н М. Рускі пераклад «Тараса на Парнасе» 1891 года. «Полымя», 1964, № 11,с. 123-127.
Публікацыя перакладу М. Астрагожскага (ДГА Маскоўскан вобл.).
172. М а р т ы н а в а Э., М а л ь д з і с А. Шаўчэнка і Жалігоўскі. 3 гісторыі беларуска-ўкраінска-польскіх літаратурных сувязей. У кн.: Тарас Шаўчэнка і беларуская літаратура. Мінск, 1964, с. 171—192.
* Праект выдання беларускага часопіса ў канцы 40-х гадоў XIX ст., вершы А. Вярыгі-Дарэўскага і Я. Вуля, прысвечаныя Э. Жалігоўскаму, беларуская першааснова верша Т. Шаўчэнкі «Пасаджу каля хаціны» (Нацыянальная б-ка ў Варшаве, б-ка Чартарыйскіх у Кракаве, б-ка Інстытута літаратурных даследаванняў ПАН).
Спрэчка пра верш Т. ІПаўчэнкі: Д. Б у г а ё ў. Жывое слова пісьменніка. «Полымя», 1965, № 1, с. 176; A. М а л ь д з і с. He, не «ўадпаведнасці з фактамі». «Літаратура і мастацтва», 5 сакавіка 1965 г., а таксама № 188.
173. Донесенне тайного агента студента Ю. Бернацкого в III отделенне об антаправнтельственной деятельноста [...] В. Дуннна-Марцянкевнча [...] [от 10 августа 1861 г.] У кн.: Рэвалюцыйны пад’ём у Літве і Беларусі 1861 — 1862 гг. (Восстанне 1863 г. Матерналы н доку.менты). М., 1964, с. 54 — 56.