Пачынальнікі
З гіст.-літар. матэрыялаў XIX ст.
Выдавец: Беларуская навука
Памер: 549с.
Мінск 2003
60. Б а б н н ц е в С. Мнровая нзвестность Крылова. У кн.: М. А. Крылов. Матерналы нсследовання. М., 1947, с. 268—295.
* Рукапіс М. Косіч «Переложенне басен Крылова на лнтвяно-белорусское наречне» (1901) і яго разгляд цэнзурнымі ўстановамі, публікацыя байкі «Клявеччык і Гадзюк» (Рукапісны аддзел Публічнай б-кі [у Ленінградзе] і інш.).
19 4 8
61. I в а н ю к М. Раннія пераклады твораў Л. Талстога на беларускую мову. «Літаратура і мастацтва», 20 лістапада 1948 г.
Пераклад М. Косіч п’есы Л. Талстога «Первый вннокур, ялн как чертенок краюшку хлеба заслужнл» (1902) і цэнзурныя дакументы аб забароне гэтага рукапісу (без спасылак).
62. Krzyzanowska Zofia. Listy Jana Czeczota do Konstantego Tyszkiewicza (1844—46). «Pami^tnik Literacki», roczn. XXXVIII. Warszawa, 1948, c. 507—521.
Публікацыя: 4 пісьмы (ca збору P. Зямкевіча, потым — Ю. Кжыжаноўскага).
1950
63. Б а с с й. На роднне Ф. Богушевнча. «Советская Белоруссня», 25 красавіка 1950 г.
Успаміны сялян-аднавяскоўцаў пра пісьменніка. Гл. таксама № 65.
64. В о л ь с к і В і т. На радзіме паэта. «Літаратура і мастацтва», 13 мая 1950 г.
Успаміны сялян-аднавяскоўцаў пра Ф. Багушэвіча. Ілюстр.: «Дом Ф. Багушэвіча ў Кушлянах».
65. Басс й., Ермаловнч Н. Ф. Богушевнч в воспомннаннях крестьянземляков. «йзвестня АН БССР», 1950, № 3, с. 43—46.
Параўн.: I. Б а с. Літаратурныя пошукі, знаходкі, даследаванні. Мінск, 1969, с. 89-96.
66. ВікенційДуні н-М арцінкевіч. «Сялянка» (Опера ў 2 актах). [Пераклад польскіх тэкстаў Я. Купалы]. У кн.: Беларуская літаратура XIX ст. 36. тэкстаў. Пад рэдакцыяй Ю. С. Пшыркова. Склалі: В. В. Барысенка, М. Р. ЛарчанкаіЛ. 1. Фіглоўская. Мінск, 1950, с. 76—113.
Публікацыя паводле рукапісу Купалы (музей Я. Купалы).
19 5 1
67. Майхровіч Сцяпан. Янка Лучына. Жыццё і творчасць. «Полымя», 1951, № 5, с. 118-142.
Пісьмо Я. Лучыны да П. Шэйна 1887 г., дакументы пра вучобу ў Пецярбургскім універсітэце (1870—1871 гг.), творы і інш. (ДГА Ленінградскай вобл., «Вязанка», газ. «Мннскнй лнсток» і інш.).
Параўн.: С. Майхровіч. Янка Лучына. Мінск, 1952; я г о ж. Нарысы беларускай літаратуры XIX стагоддзя. Мінск, 1957, с. 318—363.
19 5 2
68. German Franciszek. Jeszcze w sprawie stosunku Mikolaja Gogola do zbioru piesni ludowych Zoriana Dol^gi Chodakowskiego (list do redakcji). «Polska Sztuka Ludowa», 1952, № 6, c. 359—360.
* Выданні A. Рыпінскага, яго карэспандэнцыя, пісьмо да яго А. Міцкевіча (прыватныя зборы, Нацыянальная б-ка ў Варшаве).
1953
69. Г а р э ц к і I. Цікавая знаходка. «Беларусь», 1953, № 1, с. 25.
Сямейны альбом Ф. Багушэвіча (захоўваўся ў С. Ф. Чайкоўскай). Ілюстр.: «Ф. Багушэвіч (зды.мак 1863 г.)», «Фота з сямейнага альбома Ф. Багушэвіча. Другі злева — Ф. Багушэвіч (здымак 1864 г.)», «Ф. Багушэвіч (Чарнігаў, 1867—68 гг.)».
19 54
70. Л у ш ч ы ц к і I. Перадавая грамадская думка ў беларускай ананімнай літаратуры. «Полымя», 1954, № 1, с. 135-150.
Верш «Вот свабоду дадуць скора» («Вясна гола перапала») у рукапісным зборніку разам з творамі В. Дуніна-Марцінкевіча, «Размова валуйскіх двух мужыкоў», «Бяседа старога вольніка...» і інш. (ІДБАН ЛітССР, б-ка імя М. Я. Салтыкова-Шчадрына ў Ленінградзе, ЦДАЛітССР і інш.).
Параўн.: 1. М. Л у ш ч ы ц к і. Нарысы па гісторыі грамадска-палітычнай і філасофскай думкі ў Беларусі ў другой палавіне XIX в. Мінск, 1958, с. 64-104.
71. Бас Ісідар. Новыя факты да біяграфіі Паўлюка Багрыма. 3 архіўных матэрыялаў. «Літаратура і мастацтва», 15 мая 1954 г.
Справа «О неповнновеннм крестьян м. Крошпна своему помешнку Юраге» (Гродзенскі філіял ЦДГА БССР).
72. Л а р ч а н к a М. Зборнік вершаў Я. Аношкі. «Літаратура і мастацтва», 17 ліпеня 1954 г.
«Паэзія Яна Аношкі. Пасмяротныя творы» (Полацк, 1828) (Дзярж. б-ка імя У. I. Леніна ў Маскве).
73. Б э н д э Л. Творчасць Ф. Тапчэўскага. «Полымя», 1954, № 12, с. 132 — 147. Публікацыя вершаў «Саўсім не тое, што было», «Грошы й праца», «Ён і яна», «Вечарынка», «Панскае ігрышча» (з рукапіснай хрэстаматыі Б. Эпімах-Шыпілы).
74. Krzyianowski Julian. «Tyrteusz polski» i dekabrySci. «Kwartalnik Instytutu Polsko-Radzieckiego», 1954, № 2 (7), c. 74—81.
Публікацыя ўрыўка з «Беларусі» А. Рыпінскага (Парыж, 1840) і інш. Ілюстр.: Рыпінскі з таварышамі-падхарунжымі ў Дынабургу ў 1829 г. (з альбома Страшэвіча. Парыж, 1832).
75. Воспомннання А. Рыпннского о встречах с Кюхельбекером в Дянабургской крепостн. Публмкацня Д. Б. Кацнельсон. «Лнтературное наследство», т. 59. М., 1954, с. 513-516.
Урывак з «Беларусі» А. Рыпінскага (Парыж, 1840) у перакладзе на рускую мову.
19 5 5
76. Б a с I. Паўлюк Багрым. «Полымя», 1955, № 3, с. 147—154.
Справы папячыцеля Віленскай навучальнай акругі і гродзенскага губернатара аб падзеях у Крошыне 1828 г. (ЦДА ЛітССР, філіял ЦДГА БССР у Гродна).
Параўн.: 1. Б а с. Літаратурныя пошукі, знаходкі, даследаванні. Мінск, 1969, с. 61-76.
77. Л у ш ч ы ц к і 1. Аб светапоглядзе Адама Гурыновіча. «Полымя», 1955, № 6, с. 141-152.
Рукапісы вершаў паэта ў ЦБАН ЛітССР, брашура «Дзядзька Антон» (1892) іінш.
Параўн.: I. М. Л у ш ч ы ц к і. Нарысы па гісторыі грамадска-палітычнай і філасофскай думкі ў Беларусі ў другой палавіне XIX в. Мінск, 1958. с. 326—351.
78. [Александровіч С ц я п а н] Беларускія нелегальныя выданні. «Беларусь», 1955, № 9, с. 31. Падпісана: С. Варановіч.
* «Gazeta Narodowa» (1884) аб дзейнасці групы «Гоман».
79. В я р ш ы н і н С. Матэрыялы аб Станіславе Манюшку. «Беларусь», 1955, № 9, с. 31.
* Афіша аб пастаноўцы оперы С. Манюшкі і В. Дуніна-Марцінкевіча «Рэкруцкі набор» у Мінску ў 1841 г.
1956
80. Б э н д э Л. «Гутарка ў карчме». «Полымя», 1956, № 2, с. 140—153.
Публікацыя «Гутаркі ў карчме, спісанай Кандрасем з-пад Докшыц» (з рукапіснай кніжкі, архіў Л. Бэндэ).
81. СемяновічА. Новае пра Дуніна-Марцінкевіча. «Літаратура і мастацтва», 24 сакавіка 1956 г.
Удзел пісьменніка і яго дачкі ў вызваленчым руху, спроба ў 1870 г. вызваліцца з-пад паліцэйскага нагляду (ДА Мінскай вобл.). Асобныя дакументы апублікаваны цалкам.
82. Трапачынска я-А гаркова Вераніка. Беларускі паэт — друг польскага рэвалюцыянера. «Літаратура і мастацтва», 31 сакавіка 1956 г.
Ф. Савіч (паводле «Гісторыі польскай дэмакратыі» Б. Ліманоўскага, «Гісторыі паўстання польскага народа» А. Гілера).
83. АлександровічС. Яшчэ пра Францішка Савіча. «Літаратура і мастацтва», 14красавіка 1956 г.
Запіскі К. Машкоўскага і М. Лавіцкага («Русскнй архнв», 1909; «Віленскія архіўныя крыніцы» [«Wileiiskie zrodla archiwalne»], 1925).
84. Г у л ь м а н Р. 3 архіўных матэрыялаў пра Адама Гурыновіча. «Літаратура і мастацтва», 26 мая 1956 г.
Рэвалюцыйная дзейнасць (ЦДГАМ, ЦДГА ЛітССР). Частка дакументаў публікуецца цалкам. Гл. таксама № 101, 117.
85. АлександровічС. Матэрыялы да біяграфіі Багушэвіча. «Літаратура і мастацтва», 2 чэрвеня 1956 г.
Вучоба ў Нежынскім ліцэі, служба ў Чарнігаўскім губернскім праўленні і судовым следчым (ДА Чарнігаўскай вобл., яго Нежынскі філіял, «Черннговскне губсрнскпе ведомостн»), Частка дакументаў публікуецца цалкам. Ілюстр.: «Будынак Нежынскага педінстытута [...]».
86—87. Б a с I. Да пытання аб аўтарстве «Энеіды навыварат». «Літаратура і мастацтва», 23 чэрвеня 1956 г.
Б a с I. Да пытання аб аўтарстве і часе з’яўлення «Энеіды навыварат». «Брестскнй гос. педннстнтут нм. A. С. Пушкяна. Ученые запнскн», вып. 1. Мннск, 1956, с. 11-59.
I. А. Манькоўскі і В. П. Равінскі (IРЛI, «Месяцеслов», «Русская старнна», «Смоленскмй вестннк», «Всемнрная яллюстрацня» і інш.).
88. Александровіч С. Слядамі легенды. «Літаратура і мастацтва», 4 жніўня 1956 г.
Успаміны аднавяскоўцаў пра П. Багрыма, дата яго смерці. Гл. таксама № 113.
89. Матерналы о белорусском пнсателе В. Дуннне-Марцннкевмче. «Советская Белоруссня», 1 верасня 1956 г.
Паводле артыкула [А. Слупскага] «Стары Мінск» [«Мннскнй лнсток» 1895 г.].
90. Майхровіч С. Творы Францішка Багушэвіча на польскай мове. «Літаратура і мастацтва», 29 верасня 1956 г.
«Праўдзівая гісторыя аб замучаным дукаце» і інш. (без спасылкі). Ілюстр.: «Ф. Багушэвіч. Неапублікаванае фота, якое захоўвалася да гэтага часу ў пляменніка паэта Альхімовіча С. К.».
91. Б a с I. Забытыя імёны. «Літаратура і мастацтва», 13 кастрычніка 1956 г.
В. Каратынскі, А. Вярыга-Дарэўскі, Я. Вуль і інш. (паводле копіі альбома Вярыгі ў ЦБАН ЛітССР і інш.).
92. Б a с 1. 3 літаратурнага мінулага. «Беларусь», 1956, № 10, с. 28.
* Аўтарства артыкула «Некалькі слоў аб беларускай народнай паэзіі» («йллюстрнрованная газета», 1866), аўтограф [?] П. Багрыма (ЦДГА ЛітССР), «Славянскі народапіс» П. Шафарыка. Ілюстр.: факсіміле подпісу П. Багрыма.
93 Майхровіч С. Альгерд Абуховіч. «Літаратура і мастацтва», 24 лістапада 1956 г.
Творы пісьменніка («Мемуары», «Ваўкалак» і інш.) паводле газ. «Гоман» 1916 г. і «Беларускага календара» на 1915 г.
Параўн.: С. Майхровіч. Нарысы беларускай літаратуры XIX ст. Мінск, 1957, с. 380-388.
94. Францішак Багушэвіч. «Яснавяльможнай пані Арэшчысе». У кн.: Беларускія пісьменнікі другой паловы XIX ст. 36. тэкстаў. Склаў В. В. Барысенка, рэдактары: М. Ц. Лынькоў, П. У. Броўка. Мінск, 1956, с. 95—96.
Публікацыя (без спасылкі).
95. Я н к а Л у ч ы н а. «Усёй трупе дабрадзея Старыцкага беларускае слова». «Дабрадзею артысту Манько» [вершы]. «Старасць не радасць» [сцэнічны ўрывак]. «С праздннчной поездкн» [артыкул]. «Воскресенье» [пераклад паэмы У. Сыракомлі]. У кн.: Беларускія пісьменнікі другой паловы XIX ст. 36. тэкстаў. Мінск, 1956, с. 125-127, 129-131, 136-139, 187-193.
Публікацыі (архіў Інстытута літаратуры і мастацтва АН БССР, «Мннскнй лнсток» і інш.).
96. А д а м Г у р ы н о в і ч. «Раз у Зольках, у дзярэўні...». «Па жніве». «Звярынец». «Эха» (з рускай — A. С. Пушкіна). «Казельчык» (з рускай — I. А. Крылова). «Мароз» (з рускай — Н. А. Някрасава). «Восень» (з рускай — A. К. Талстога). «Гібніць зарання...» (з польскай — Я. Каспровіча). «Вечны рэвалюцыянер» (з украінскай — I. Франко). «Весяльчак». У кн.: Беларускія пісьменнікі другой паловы XIX ст. Мінск, 1956, с. 221—222, 233—235, 238—242, 246—250.
«[...] Друкуюцца ўпершыню па рукапісах, якія знойдзены ў архіве паэта» (ЦБАН ЛітССР).
97. Творы, якія прыпісваюцца А. Гурыновічу. У кн.: Беларускія пісьменнікі другой паловы XIX ст. 36. тэкстаў. Мінск, 1956, с. 251—254.