Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
БЕЗУДЕРЖНЫЙ, нястрымлівы, бязстрымлівы, бязутрымны.
БЕЗУКЛОННЫЙ, неадклонны, няўг/бны. БЕЗУКОРНЗНЕННЫЙ, бездаглнны, бязглнны.
БЕЗУМІЕ ср. шал, варьяція.
БЕЗУМОЛЧНЫЙ. безусьцгшны, бязмоўчны. БЕЗУПОКОЙНЫЙ, несупакойлівы.
БЕЗУПРЕЧНЫЙ, бездакорны, беззакгдны.
БЕЗУПУСТНТЕЛЬНЫЙ, безпасллблівы, п/льны.
БЕЗУРЯДНЦА, безлядзіца.
БЕЗУСЛОВНЫЙ, безумоўны.
БЕЗУСП’ЬШНЫЙ, безусьц/жны.
БЕЗУСТАЛЬ, устав/чна, няўстанна.
БЕЗУСЫЙ, бязвусы, галамоўзы, галамуз.
БЕЗУХАННЫЙ, непавохны, непахнючы, няпахны.
БЕЗУХІЙ, бязвухі, карнавухі.
БЕЗУЧАСТІЕ ср.. роўнадушнасьць, аплтія, неспагадлівасьць.
БЕЗХВОСТЫЙ, бязхвосты, куртітты.
БЕЗХЯТРОСТНЫЙ, бязх/тры, просты, шчыры.
БЕЗХЛОПОТНЫЙ,бязклопатны,бязклопатлівы.
BESUBbTHblfl, аб расьцінах нс выпускаючых квету: бязкветны. Папаратнік расьціна бязкветная (бязкрлсая).
БЕЗЦВ'БТНОСТЬ, нястача колеру, барвы, масьці; бязколерны, бязблрвісты, безмлсьцісты, сьвяны.
БЕЗЦ"ЬЛЬНЫЙ, бязмэтны.
БЕЗЧАДНЫЙ, бяздзгтны.
БЕЗЧЕРЕДНЫЙ, не\чар<>дны, нечарговы.
БЕЗЧЕЛОВ"БЧІЕ, нялюдзкасьць.
БЕЗЧЕСТІЕ ср. глньба, зьнявлга.
Мы-ж цябе. пане, не з ь н е в а ж а е м.
.? сьвятым Васіль.іем паздараў.іяем.
(Ра.ч. VIII IX. 110)
Зганьбілі дзяўчыну нп чэсьці. Кожды зьняважаецца паступкаш сваімі. Jlencit сьмерць чым га н ьба.
БЕЗЧЕШУЙНЫЙ, бязлузгі.
БЕЗЧННСТВО ср. закалот парадку, прыетойнаеьці, абычайлівасьці; буянства, бярэдлівасьць, бярэджаньне, непрысТб>йнасьць, неабычлйлівасьць.
БЕЗЧНСЛЕННЫЙ, незлічоны, несчысьл^ны.
БЕЗЧЛЕННЫЙ у каго німа часьці цела—чэляса; бязчэляслы.
БЕЗЧУВСТВІЕ ср. безпачоўнасьць, безпачоўлівасьць,непрытомнасьць. Безпачоўная скацежына. Да бязпочаву напіўся. Пасьля сутаргаў упаў у непрытомнасьць.
БЕЗЫЗБАВНЫЙ, невызбаўны, безвызблўны.
БЕЗЫЗБЫВНЫЙ, непазбыўны, немінучы.
БЕЗЫЗБЬЖНЫЙ, неўнікнёны. Неўнікнёка будзе, шп:о будзе.
БЕЗЫЗВОДНЫЙ, невыпленны, чаго нельга выпленіць.
БЕЗЫЗВ'ЬСТНЫЙ, бязведамны.
ЕЕЗЫЗГНБНЫЙ, невыпбны, невызгібісты.
БЕЗЫЗЖРІВНОЕ, неспажытнае. Неспажытнае гора.
БЕЗЫЗМ'ЬННЫЙ, несызменны. Несызменная нарта.
БЕЗЫЗНОСНЫЙ, несызносны. Несызносная сьвіта.
БЕЗЫЗ’ЯТНОЕ, невызнятнае (права).
БЕЗЫМЕННЫЙ (палец), м^зянік, м<“зяны.
БЕЗЫСКУСНЫЙ, няштучны, просты, натурлльны.
БЕЗЫСХОДНЫЙ, бязвыходны
БЕЗ, бяз. А бяз скрыпкі бяз дуды, ходзяць ногі не туды.
БЕКЕША ж, адзежа, вэнгерка, казак/н.
БЕКРЕНЬ ж. бакір, на бакір.
БЕЛЕНА ж. расьціна: Hyostiamus niger: бл?кат. Чаўпе як блёкату абьеўшыся.
БЕЛЬМЕС м. татар. дурань, целяпгй, пабойня ў значэньні нічога неразумеючага.
БЕРЕГ .W. ўзаемны рубеж зямлі і вады; сумежны 3 вадой край зямлі; кожды руб, край; бграг. Рака беражыстая. Наўзьбярзжны ракі шумнацечнай (Купала),
БЕРЕДЙТЬ, ятрыць; Разьятрыу старыя раны.
БЕРЕЖЛЙВОСТЬ, ашчяднасьць. Анічаднасьрь дае багацьце.
БЕРЕЗА ж. дрэва Betula alba: бяроза, бярзя, берка. Бярозавы брус. Берку пасадзіў пры хаце Берка, такжа, бярозавы сок. Гора мужыкова ні колі не пад,есьць х.іеба з беркай (Ні'кіфороўскі)..
БЕРЕЗОВЙК, грыб, масьл/ок, лапшлк.
БЕРЕМЕННОСТЬ, ціжлрнасьць. Ціжарн ая кабета. пяты ўжо месяц ходзіць у цяжку.
БЕРЕЧЬ, шчадзіць. Шчадзі каня ў дарозе. Шчадзі капейку на чорну гадзіну. Ен ашчабна жыве.
БЕРЛОГА ж. ням., мярлог, лагво. Мядзме джае лагво (мярлог).
БЕРЦО ср. часьць нагі паміж каленам і ступоіі, зложанная з двох костак ва ўсю даўжыню і мяккіх часьцей, лытка; косьці: большая пішчзль, мепшая—гічэль.
БЕСБДА ж. ўзаемная размова, таварыская гутарка; бясёда, бясёдаваць, субясёднік; гутарка, гутарыць.
БЕС"БДКА, лёгкі будынак для адпачынку; лггамка, альтянка,
БЕЧЕВА, шнур, шнурок, лямка, бічяк, вярчопка. Цягнуць стругі на лямцы. Цэп прывязан да цэпавіла бічаком. Згортак зьязуюць вярчопкаіі.
БНБЛЮТЕКА ж. мейсца дзеля перахову кніг; кшжня, кн/жніца—зьменшанае ад кніжня; так сама як ад кніга зьменшанае—„кніжыца".
БЙБЛЮТЕКАРЬ м. кнігряр.
БНБЛІОГРАФІЯ, кнігапісь.
БНВАК ж. разпалажэньне войск або зборышча людзей часовае, пад адкрытым небам; тябар, стан.
БЙНТ м. мэд. ням. повязь, павязка.
БЙРЮЗА ж. татар. непразрысты блакітны камень: туркус.
БЙРЮК м. татар., воўк, сірамаха.
БНРЮЧЬ м. татар., чалавек апавешчаючый крыкам па вуліцах і пляцох пастановы ураду; запаведнік, глашатой.
БНСЕР м. дробныя шклянныя пронізні да дамскіх строяў; пяцеркі.
БНТЬ, біць, праць, луііцав<7ць, сечь, кокнуць, кокаць. За аднаго бітага семера нябітых даюць. Біток, разбіўны катлет. Біткі ў сьмятане', а так-жа крэпкае яйко. Бітка атыграная ўзятка у гульне ў карты. Біт_ун, задзіра, буян. Біцік, выбітый, дастаўшый лупцоўку хлапец. Пер а нуў яго калом па галаве, a MacKa лі пераць яго папліскаю (Сержп.) Лупцуіі яго шэльму не шкадуючы. Наварачваючы з уніяцкай у рускую веру секлі розгамі, вадой адліваючы. Кокнуў кулаком па карку: чыста закокалі хлопца.
БЙВЕНЬ м„ клык.
БНТЮК, БНТЮГ м. сільны, цяжкі конь да псравозу цягараў—аргамяк.
БЙЧЕВА ж. ненкая вяровачка да зьвязваньня, прывязваньня чаго; вяроўка скручавая з разсучаных старых, прасмоленых, снасымў—аборына, лейчына, вярчына, вярчопка.
БІЕНІЕ ср. біцгжа, біцыіе. He біцьцё яго болесна, а зьнявага. Біцежа сэрца. Прылажы вуха да грудзеіі, то пачуеш як сэрца тукае.
БІОГРАФІЯж. грэцк. жыцьцеапісаньне, жыцьцёпісь.
БЛАПЙ, болагі, добры
БЛАГОТА ж. добрасьць, добраць болагасьць.
БЛАГОСТЫНЯ ж. як прыналежнасьць чалавека: ласкявасьць, дабрадзейнасьць, спогад; аб рэчах: дар, датак, гасьц/нец.
БЛАГО црк. балазе. Балазе яны прышлі, а як бы не? (смл.). Балазе ён сказаў (смл.).Балазе багат, акткупішся.
БЛАГОВНДНОСТЬ ж. прыстойнасьць.
БЛАГОВОЛЕНІЕ ср. прыяйнасьць, зычл/васыіь.
БЛАГОВОЛЬНЫЙ, дабравольны.
БЛАГОВОННОСТЬ ж вохнасьць. вохны, вотхнеўны. Вохны пах дымоў цім'янных.
БЛАГОВОСПНТАННОСТЬ ж„ якасьць, свомасьць добра вы.хованага; выхованьне.
БЛАГОВРЕМЕННОСТЬ, учлснасьць, заўчлснасьць.
БЛАГОВ'БРІЕ ср., прававернасьць, правав/тнасьць.
БЛАГОВ'БСТІЕ ср. апавешчаньне каму радасьці. радаснай навіны; апавяданьне праўдзівай веры; дабразьвесьцьця, дабразвгсьлівасьць.
БЛАГОВ’БШ.ЕНІЕ, свята на ўспамін зьвеставаньня Дзеве Марыі (25 кавіка); Зьвгставаньне, Багавешчаньне.
БЛАГОВ'ЬСТ, звон у адзін, сярэдні, звон, прозьвесьць,
БЛАГОГЛАСНЫЙ, мілагучны.
БЛАГОГОВ"ЬТ, баяцца і карыцца; карыцца ў нікчэмнасьці сваей перад высшым; выказывань каму безумоўную пакору і пашану; багавець.
БЛАГОГОВ'БНІЕ ср. мешаніна страху і пакоры; багаві’йлівасьць.
БЛАГОДАРМТЬ каго дзякаваць.
БЛАГОДАРЕНІЕ, ср. падзяка.
БЛАГОДАРНЫЙ, ўдзячны. Ад ўдзячнага патомства.
БЛАГОДАТЬ ж. црк. дар Духа Святога; помач сасланая звышы, да выпаўненьня волі Божай; прасьвяда.
БЛАГОДАТНЫЙ напоўнены Духам Божым, воляй, сілай; даруючый шчасьце, дабро; шчасьл/вы; прасьвядны.
БЛАГОДЕНСТВО ср. шчаснасьць, памыснасьць, дабрабыт.
БЛАГОДЕНСТВОВАТЬ, жыць шчасьл/ва. здавольна, ў дабрабыце.
БЛАГОДУШІЕ ср. дабрадушнасьць.
БЛАГОД'БЯТЬ, дабрачыніць. БЛАГОД'ЬТЕЛЬНЫЙ. дабрачынны. БЛАГОД'ЬТЕЛЬНОСТЬ, дабрачыннасьць. БЛАГОД'БТЕЛЬ, дабрачмнца.
БЛАГОЖЕЛАНІЕ ср. дабрахотлівасьць.
БЛАГОЖЕЛАТЕЛЬ. дабрахотлівец.
БЛАГОЗАКОНІЕ. дабрапрдўства.
БЛАГОЗВУЧІЕ ср. дабрагучнасыі,ь. мілагучнасьць,
БЛАГОЗНАМЕНАТЕЛЬНЫЙ. дабравссьлівы.
БЛАГОЗНАМЕННТЫЙ, дабрасляўны.
БЛАГОЗРАЧНЫЙ, дабрав/дны, дабрав/сты.
БЛАГОНЗБРАНІЕ ср. дабравыбар.
БЛАГОНЗВОЛЯТЬ, прызваляць. БЛАГОМЗВОЛЬНЫЙ. прызвольны.
БЛАГОНЗВОЛЕНІЕ, прызвал<>ньне. БЛАГОМСКУСНЫЙ. дабраўмгйны. БЛАГОЛНЧІЕ ср. прыстойнасьць.
БЛАГОЛ'БПІЕ ср. аздобнасць. урочыстасьць БЛАГОЛ'ЬПНЫЙ, аздобны. урочысты. БЛАГОЛЮБІЕ ср. даброл/обнасьць.
БЛАГОЛЮБЕЦ'Ь, дабрал«)бт>.
БЛАГОМНЛОСТНВЫЙ, ласклвы.
БЛАГОМОШ.НЫЙ, дабрамоцны.
БЛАГОМУЖЕСТВЕННЫЙ. дабрамужны.
БЛАГОМЫСЛІЕ, дабрадумнасьць, дабрамыснасьць.
БЛАГОНАДЕЖНЫЙ, верагодны. дабравсрны.
БЛАГОНАМ'БРЕННЫЙ. дабрагядны. дабра хотны.
БЛАГОНРАВІЕ. абыч<;йлівасьць БЛАГОНРАВЛНВЫЙ, абычлйлівы. БЛАГООБРАЗІЕ, прыстойнасьць БЛАГОПОДАТЕЛЬ. дабрад/шец
БЛАГОПОЛУ ЧІЕ, дабрастотнясьць, шчаснасьць.
БЛАГОПОЛУЧНО, дабрастотна, шчасна,
БЛАГОПОСП'ЬШЕСТВОВАТЬ, спамаглць, спрыяць.
БЛАГОПРЕКЛОННЫЙ, прых/льны.
БЛАГОПРНВ'БТСТВІЕ, дабраветласьць, дабра ветлівасьць.
БЛАГОПРНЛНЧІЕ ср. вышэйшая ступеня прыстойнасьці; гармонізаваньне ўсіх слоў і паступкаў з абычаямі і жыцёвымі рэгуламі; абычайлівасьць.
БЛАГОПРІОБР'ЬТЕНІЕ ср. дабранабытнасьць.
БЛАГОПРІЯТНЫЙ, дагодны, спрыяйны.
БЛАГОПРІЯТСТВО, спрыяйнасьць.
БЛАГОПРІЯТСТВОВАТЬ, спрыяць.
БЛАГОПРІЯТЕЛЬ м,—ННЦА ж., спрыяйнік, ніца.
БЛАГОРАЗСМОТР"БН1Е ср правасудзтва
БЛАГОРАЗСУДСТВО, дабрамыснйсьць, дабраду’мнасьць.
БЛАГОРАЗУМІЕ ср. развага, му/драсьць.
БЛАГОРАЗУМНЫЙ. разважны, му/дры.
БЛАГОРАСПОЛОЖЕНІЕ ср. спагадлівасьць.
БЛАГОРАСТВОРЯТЬ, злучаць цякомыя, або паветравыя часткі ў карысны і прыемны_уклад: адабратляць, адабротвіць, адабротленьне.
БЛАГОРОДІЕ ср. дваранскае паходжаньне, даўней тытул двараніна і кождага афіцэра: крывічэснасьць, дабрароднасьць.
БЛАГОРОДСТВО ср. пачуцьцё праўдзівай чэсьці і маральнасьці: крывічзсьлівасьць. Крывічэсьлівы паступак. Дабрародлівасьць.
БЛАГОСКЛОННОСТЬ, прых/льнасьць.
БЛАГОСЛОВЕНІЕ ср. благаслаўленьне, багасляўленьне.
БЛАГОСОСТОЯНІЕ ср. дабрабыт.
БЛАГОСТРОЙНЬНІ, дабралядны.
БЛАГОТВОРЕНІЕ ср. дабрачыннасьць.
БЛАГОТВОРРІТЕЛЬ, дабрачынец.
БЛАГОТВОРкІТЕЛЬНОСТЬ, дабрачыннасьць.
БЛАГОУСМОТР"ЬН1Е, ласклвасьць.
БЛАГОУХАТЬ, дабравохнуць, плхнуць. БЛАГОУХАТЕЛЬНЫЙ, дабравохны, пахучы.
БЛАГОУХАНІЕ, дабрапавохнасьць, пах, водар. БЛАГОЧЕСТІЕ ср. богабойнасьць.
БЛАГОЧЕСТНВЫЙ, багабойны.
БЛАГОЧМНІЕ ср. паслухмянасьць, парадак, спакой, добрапароднасьць. Неколькі парохій пад заіадам старшага суіятара,—дэканлт.
БЛАЖЕННЫЙ,'*шчасьл/вы, шчасьл/вец.
БЛАЖЕНСТВО ср. шчлснасьць, роскаш, памыснасьць.
БЛАЖМТМ, сллвіць, высллўляць.
БЛАЖНОЙ, недарэка, памяшлны
БЛАНК чыстая папера, папера з подпісьсю бяз тэксту: б^ляг.
БЛЕВАТЬ, рыгаць, варацлць, бякаць, вамітаваць.
БЛЕКНУТЬ, пазбаўляцца сьвежасьці, жыцьцёвых сокаў: сьвянуць, сьвяны, сьвянець. Пасьвялі краскі. Шчокі сьвянуць і валасы стрыгуцца.
БЛЕНДА ж. горн. рудны блеск: лышчак.
БЛЕСТЬТЬ, выдзяляць, або адбіваць яркае сьвятло; блішчэць, лышчэць, палыскавлць, ільсьн^ць, зігцець, сьвігцець, сьліб^ць. Ня ўсё тое золата што блішчыць. На сонцы і кал палыскуе. Начышчаныя ліхтары аж лйшчаць. Раса аж ільсьніцца,сьлібі.ць. Золата не агонь, хоць блішчыць ды не зігціць. Аганёк сьвігнуў і згас. Але, ось, і пачаў Пярун палыскаць (Сержп. стр. 14).
КНІГІ ОНЛАЙН
