Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
ПРОСВЬТНТЕЛЬ, асьвгтнік; адукатар.
ПРОСВ'БТ м. просьвець, прагал.
ПРОСВІіТНАЯ папера. прав/дная, празрыстая.
ПРОСЕЛОК м. адлегласьць паміж вёскамі; праселак; прас^льная дарога.
ПРОСЕРЕДННК м. сярэдні шоў у штанах, які злучае ў кроку абедзьве штаніны; кятурка.
ПРОСМЖНВАТЬ, праседжываць.
ПРОСйРОТСТВОВАТЬ, прасірацець.
ПРОСНТЬ каго, прасгць сшца, просьба, просьбіт, просьба—сіііца, прошаны шатай.
ПРОСІЯТЬ празіяць, зіяць, зіяньне.
ПРОСКОБЛНТЬ паперу, паскрабстаць баць.
ПРОСКАЛЬЗЫВАТЬ, праскаўзаць, прасьліздць.
ПРОСКОЛЬЗНУТЬ, прасьлізнуць.
ПРОСКУЧАТЬ, ііранудзіцца.
ПРОСЛАБНТЬ, прачысьціць жывот.
ПРОСЛАВЛЯТЬ кагс, праслаўляць, выслаўляць.
ПРОСЛОЙКА ж. праслойка, прослань.
ПРОСЛЕЗНТЬ каго, прасьлязіць.
ПРОСЛ'ЬДЯТЬ каго, прасачыць.
ПРОСЛЫШАТЬ, прач_уць, прочутка; дачу'цца.
ПРОСМАТРНВАТЬ шіпо, праглядаць, прагляд.
ПРОШНУРОВЫВАТЬ камашы, прабарсаць, забарслць.
ПРОСОВЫВАТЬ, высуваць, сунуць.
ПРОСПЕКТ м. фр. вялікая шырокая вуліца.
ПРОСПЕКТ м. фр. парадак, прагрлма.
ПРОСРОЧНТЬ, пратэрмінаваць, стар.: прарочыць.
ПРОСТМРАТЬ што, разсьцілаць, выцягаць
ПРОСТОЙ, просты—тасьць. праставаты, прастата, прастдць, npacbUftib, простасьць.
ПРОСТЕЦ м. прастак—чка, прастачок—цкі.
ПРОСТЫНЯ ж. посьцілка, прасьцірлла.
ПРОІЦАТЬ каму, што; даровывань, дараваньне, дароўны, даравйны.
ПРОСТЙНЫ ж. разьвітдньне.
ПРОСТЙТЕЛЬНО ср. дароўна, выбачна.
ПРОСТОКВАША ж. сыраквлша. Толькі што здоенае малако—сырадоіі: кіслае малако—сыракваша: адагрэваная сыракваша дае—таораг.
ПРОСТОРОЖйТЬ, прасцерагчы, прапільнаваць.
ПРОСТОР м. абшлр, разлетласьць. ПРОСТОРНЫЙ, абшырны, разлеглы. ПРОСТРАННЫЙ, прасторны, разлеглы. ПРОСТУПОК м. праступак, прастз'пнік—ніца; прав/на, правінгцца, правінец—нніца.
ПРОСТУЧАТЬ прастукаць—стукацца.
ПРОСТЫВАТЬ, прастыгсць.
ПРОСТУДА, празяба, празябіцца
ПРОСТ'ЬНОК м. просьцень.
ПРОТАСКНВАТЬ што, праз што; працягаць.
ПРОТАЧНВАТЬ што, паднорываць.
ПРОТЕЖЙРОВАТЬ каго, франц. протэгавдць.
ПРОТЕЖ м. іголка без вушка да нратыканьня, прачышчаньня атворын; протар.
ПРОТЕКАТЬ, працякаць, пратока.
ПРОТЕРЕТЬ, працірці, праторыць.
ПРОТЕСТ м. чужаземск. пратзст тэставаць.
ПРОТЙВЕНЬ м. саган.
ПРОТйВНЫЙ, супрац/ўны; гадкі, брадкі.
ПРОТЙВНЙК—НЙЦА, вораг супрацгўнік, супярэчнік, супар.
ПРОТЙВНОСТЬ, брыдасьць.
ПРОТНВКУ чаго, супроць, наўпроць. ПРОТНВЯТЬСЯ каму. чаму; спраціўляцца. ПРОТНВ"БТЬ, брыдзець.
ПРОТНВСТВОВАТЬ, ісьці каму на перакор; спраціўляцца.
ПРОТНВУБОРСТВОВАТЬ, змагацца. ПРОТНВОВОЗДАЯНІЕ, адплата.
ПРОТНВОВ"ЬС м. проціўвога.
ПРОТНВОД'ВМСТВОВАТЬ каму, чаму; спраціўляцца.
ПРОТНВОД-ЬЙСТВІЕ ср. адпор. ПРОТНВОЗВУЧІЕ ср. спроцігучнасьць. ПРОТНВОПОКАЗАНІЕ, спроцісьвгтчаньне. ПРОТМВОПОСТАВЛЯТЬ, спроцістаўляць. ПРОТНВОПОЛОЖНЫЙ, спроцьлежны. ПРОТНВОРЕЧНТЬ каму, пярзчыць. ПРОТНВОСТОЯТЬ, процістаяць.
ПРОТНВОЯДІЕ, спроціатрута, адатрута. ПРОТНВОГННЛОСТНЫЙ, снроцігнгльны. ПРОТНВУРАТОВАТЬ, спроцізмаглцца. ПРОТЛІіТЬ, прабуцьвець, тлеючы згараць. ПРОТОКОЛ л. лац. пратаколкольны. ПРОТОК м. пратока ж.. праточны. ПРОТОРЧАТЬ, пратырчэць.
ПРОТОТНП м. грэцк. першападобіца, першапаДобны.
ПРОТРАВНТЬ едкім квасам; прапаліць. ПРОТРАНЖНРОВАТЬ, нратраляваць. ПРОТРЕЗВНТЬ каго. працьвярозіць. ПРОТРЯСЫВАТЬ кішані, пратрасдць. ПРОТУХНУТЬ, пратухнуць, прасьмг>рднуць. ПРОТЯВКАТЬ, прадзяўкаць.
ПРОТЯГНВАТЬ, працягаць -ганьне, працяг. ПРОТЯЖНОСТЬ голасу, працягласьць.
ПРОТЯЖНЫЙ, працяглы, працяжлівы.
ПРОТЯЖЕНІЕ ср. адлегласьць.
ПРОУЧНТЬ каго, навучыць, даць навучку.
ПРОФАН м. франц. нявеглай, нявеглайства.
ПРОФАННРОВАТЬ што, касьціць.
ПРОФЕССОР м. прафасар—ства, прафэсура.
ПРОФЕСІЯ ж. умгцтва.
ПРОФЕСІОНАЛЬНЫЙ, умецкі.
ПРОФНЛЬ ж. франц бочны абрыс; поверць. Стануў ў поверць галавы. Я яго не бачыла ва ўсё аблічча, бо стаяў ён ўповерць ад мяне. Партрэт зроблены ўповерць, не ў аваль аблічча.
ПРОФНЛЬТРОВЫВАТЬ што, працадзіць праз паперу, пясок, войлак (лямец); працадзіць, прачысьціць
ПРОФОС м. лац. перароблена ў прахвост, вайсковыя гнаявозы, разам служылі катамі.
ПРОХОДММЕЦ м. пройда, прайдзісьв/’Т.
ПРОШЛЫЙ, прошлы, міауўшы.
ПРОШЛОГОДНІЙ, леташні; лонскі.
ПРОШЛОДНЕВНЫН, учарашні.
ПРОХОЖІЙ, праходзень, праходны.
ПРОШЕСТВІЕ ср. пройсьце. Па пройсьцю тэрміну зьявіцца. Па пройсьцю сьвятаў пачнем работу.
ПРОХВАТЫВАТЬ што, прахапляць, прахоп.
ПРОХЛАДА ж. мяркоўная, прыемная цяплата, прахалода, прохаладзь, прахалодны.
ПРОХЛАЖДАТЬ,прахаладж<шь,прахалодлівы.
ПРОХРУСТЬТЬ, прахрушчэць.
ПРОХРЮКАТЬ, прарохкаць.
ПРОЦАРАПАТЬ, прадз^рці, прадзгрстаць.
ПРОЦВ'ЬТАТЬ, праквітаць—таньне.
ПРОЦЕДУРА ж. лац. похадзь, ход.
ПРОЦЭСІЯ ж. паход.
ПРОЦЭС м. лац. суд, судовы ход справы.
ПРОЦЕНТ м. прыспрр.
ІІРОЦ'БЖЙВАТЬ што праз што; працаджяць.
ПРОЧАПЙТЬ што, перал/ць.
ПРОЧАХНУТЬ, іірасмягнуць.
ПРОЧАЯТЬ каго, прачакаць.
ПРОЧЕСТЬ кнігу, прачытаць.
ПРОЧІЙ, гншы. Іншы раз бывае.іня тое яшчэ Іншы чалавек.
ПРОЧЙСТЙТЬ жывот, ачысьціць.
ПРОЧНО, трывлла, крапка.
ПРОЧНУТЬСЯ, прачхнуцца, праснуцца, прасонкі.
ПРОЧЬ, проч, вон, кром. Проч, кром таго. Пашоў вон.
ПРОШАТАТЬСЯ, прабадзяцца, пралындаць.
ПРОШЕНІЕ ср. просьба. Падаць просьбу у суд.
ПРОШЙБЙТЬ што, праб/ць.
ПРОШЙТЬ што, спашыць.
ПРОШЙП'ЬТЬ зьмеям, прасін^ць.
ПРОШМЫГНУТЬ нітку, прасмыкнуць, просмык.
ПРОІЦЕНЬЕ ср. дараваньне, выбдчаньне.
ПРОІЦЕЛЫГА, пройда, прань/ра.
ПРОІЦЙПАТЬ што, праскубаць, праскубсш ПРО"ЬЗЖАТЬ, праяздждць, праездны ездам. ПРОІіЗЖАЯ дарога, праездная.
ПРОЭКЗАМЕНОВАТЬ, праэк' амінаваць.
ПРОЯВЛЕНЬЕ ср. праява.
ПОЯРОК м. воўна з першага, веснавога сгрыжэньня.
ПРОЯСНЯТЬ, выясьняць, выясьняцца.
ПРОЯВЛЯТЬ, выяўляць, выяўна.
ПРУДЙТЬ раку, гаціць, гачаньне.
ПРУД м. капанае возера; стаў ставок; сажалка ПРУЖНТЬ, пружыць—жыцца, пружмна. ПРУЖНННЫЙ, спружынны, спранжыновы. ПРЫГАТЬ, скакаць, сігаць.
ПРЫЖОК м. скок, скочыў, скакун—куха. ПРЫСКАТЬ, пырскаць—каньне, пмрскаўка. ПРЫТЬ, скорасьць, хуткасьць.
ПРЫІЦ м. дробны нарыўчык на скуры; врышчык, прышчавдты, прышчавб-ць.
ПРЬСНЫЙ, прэсны, прасьняк, прасьн ць.
ПР"ЬТЬ, прэць, прэлы, прэль, прэлаваты.
ПРЯДАТЬ, скакаць, гопаць, г/паць.
ПРЯЛКА Ж. прдсьціна.
ПРЯМОЙі просты, проста, просьць, врастата, праставаты, просткг, праставоць.
ПРЯМОВЕРХОЕ дрэва, проставгрхае. ПРЯМОБОКІЙ стол, простабокі.
ПРЯМОДУШІЕ, простадушнасьць.
ПРЯМОЛННЕЙНЫЙ кірунак, просты, простал₽глы.
ПРЯМОУГОЛЬНЫЙ трыкутнік, простакутны.
ПРЯНЫЙ, востры, пахнючы і прыемны на смак; перны, пгрнасьць—наваты; пернік, салоджанае цеста печанае на медзе з рожнымі прыправамі; пгрніца, форма да пячэньня пернікаў.
ПРЯСТЬ што, прасьці, прадзг, прадзіва, праха, прадка.
ПРЯДЬ м. прадно. Прадно воўны. валасоў.
ПРЯДЙЛЬНЯ ж. установа да прадзіва; прадніца> прдднік.
ПРЯЛЬЯ ж. праха, пральля, прадка, папрлдуха.
ПРЯЛКА ж. прасьніца, праліца.
ПРЯТАТЬ што, хаваць—вацца, хаваньне, хоўкі, схоўкі, хавач—вачка.
ПСАЛОМ натхнёная песьня Давіда; псальма, плльмніца, псальмовы, псальмісты, псальмоўнік, псальмапеўнік.
ПСАРНЯ, сабакарня, сабакар.
ІІСЕВДО грэцк. бытцам, нібы; фалыйывы.
ПСМХОЛОГІЯ ж. грэцк. навука аб душы аб духовым жыцьці чалавека; псыхалёгія.
ПТЕНЕЦ м. птушанг, птушук, птушэц. ПТНЧІЙ птушыны.
ПТНЧННК м. птушынец; птушарня
ПТНЦЕВОДСТВО ср. птушарства рскі.
ПУБЛНКА ж. лац. народ.
ПУБЛНКОВАТЬ што, апавяшчаць.
ПУБЛНЧНЫЙ, яўны, ўсенародны.
ПУБЛНЦНСТ м. газэтны пісьменнік.
ПУГАТЬ каго, пуждць—жацца, пужаньне, пужл/вы, пужяла, пужок, патароча да пужаньня; пуга, попліска, паганялка; пугаў£, тронак да пугі; пужальнік—жальн/ца; страшыла; пудзіць, пудзіцца; палашыць, палохацца хл/вы.
ПУГОВНЦА ж. кружок або клубік з вушком, прышываны да вопраткі, для зашпіляньня на пятлю; кастыч, кастыга, кастулёк—лькі; гузік.
ПУДЕЛЬ м. нямецп. пудаль.
ПУДННГ м. англ. церты хлеб з рожнымі прыправамі: пудынг.
ПУДРА ж. фр. мучны пыл да пасыпаньня цела; пудра, пудраваць—вяцца.
ПУД м. вага, 40 фунтаў; пуд, пудовы, пудав/к.
ПУЗО ср. пуза, пузаты—тая, пузяцік, пузав/на, пузацець.
ПУЗЫРЬ м. пузыр, пузырны, пузырысты; пузырыць што, ўздуваць пузырамі; пузырыцца, надувацца, напінацца, пушыцца; бурбаўка.
ПУЗЫРЕК м. шклянная бутэлячка; дутка, ду-
ток.
ПУКЛЯ ж. фр. павітка, прадка, сукро.
ПУК м. пук, нучок, пучкаваты; пукацца, аб пучках на дрэвах, разпукацца; цукаўка, дзяціная цацка, трубка з саўгачом якая пукае страляючы; пукалка, пупок, пупырок кветкі; пуктаць, вурчэць, квактаць.
ПУЧМТЬ што, ўздуваць, ўздымаць; пушыць.
ПУЛЬС м. лац. жылабой, біцьцё сэрца і жыл; пульс, пульсаваць, пульсація; тутно, тутн/ца.
ПУЛЯ ж. (нямецк. Kugel), куля, кулька, кульны; кулялгтня, майстэрня да адліваньня куль; кулетніца, скураная торбачка да нашэньня куль пры паясе; куляток, гаршчэчак да варэньня кашы.
ПУНКТ м. нямецк. пункт, пунктація.
ПУНЦОВЫК колер, пунсовы, пунсавее.
ПУНШ м. англ. варатак з гарэлкай ці ромам і цукрам; пунш, погрэтак.
ПУПНТР м. падстаўка да кніг або да нот; клгч нік.
ПУП м. пуп, пупок, пупавік, пупавгна.
ПУРГА ж. сьнежная мяцеліца; шугавея.
ПУРГАНЕЦ м. лац. валяксавае лякарства; мытнік.
ПУСТОН, падзісты ў сярэдзіне; пусты, пуста, пусташ, пустка, пустасьць, пуставаты, пустошыць, пуставаць.
ПУСТОМЕЛЯ, зьвягіль, зьвягша, зьвяга; вярз^ль, вяржэ; пустявякала, пуставячыць.
ПУСТОСЛОВІЕ, блявярза, блявузгае, бляўзае.
ПУСТОЗВОН пустазвон, пустаголк.
ПУСТЫНЯ ж. пустыня, nj/шча.
ПУСТЫРЬ, пустыш, пусташ.
ПУСТЯК м. дрэнь, пустое.
ПУСТЬ прысл. няхдй, найся. Найся і табе, ды ня дам. Найся так будзе.
ПУТАТЬ, блутаць, марсаць, путлдць.
ПУТО ср. пута, гутавь; путло, путлаць; поўз, спавузлць. Выгане яе (кабылу) Грышка паўзінаю за плот... (Сержп. 5).
ПУТЬ м. яздавая дарога; шлях, шляховы. ПУТНЫЙ, карысны, разумны, прыдатны; годны. ПУТННК—НМЦА, падарожнік—ніца ПУТЕШЕСТВОВАТІ?, падарожыць, падарожа. ПУТЕЙСКІЙ афіцэр, дарожны.
ПУТЕВОДНТЕЛЬ, правадн/к.
ПУХНУТЬ, пухнуць, пухлы, пухля, пухл/на, пухляк, глеба шэрабелаватай бузы.
ПУХ м. пух, пушок, пуховы. пухавік, пушыНЯ) пуш, мякіна, палова.
ПУХОВНК, пярнлт, пярына.
ПУЧЕГЛАЗЫЙ, вірлавокі; тарашчака. ПУЧЙНА, вір, віровы; тоня.
ПУШКА ж. (ням. Buchce/гармдта, гармлтка, гармстнік, гарматня.
ПУШНОЙ тавар, касматы; касмор, гарбар, які вырабляе скуры з валасамі.
ПУШ.Е прысл. горш, больш. Горш за ўсё зімой у сьцюжу. Хяалёнага сьцеражыся болый ганенага.