Падручны расійска-крыўскі (беларускі) слоўнік
Вацлаў Ластоўскі
Выдавец: Навука і тэхніка
Памер: 853с.
Мінск 1990
ПЧЕЛА ж. жамярыца Apis melifera; пшчала, пшчолы; пшчаляр, пшчальн/к, пшчальн/цтва.
ПШЕНМЦА ж. пшаніца, пшанічны, пшонны, пшоннік.
ПЫЖЫТЬ што; пузырыць—рыцца; пузг/р, малы надуты чалавек.
ПЫЖ м. затычка з воўны, пакульля, якой прыбіваюць набой; клак, заклачыць.
ПЫЛКОСТЬ, палкасьць, ўспыхл/васьць.
ПЫЛЬ зборн. пыл, пыліць, пыліцца, пылкі; порсьць, порсьнь, порскі, парушыць; порх, порхкі, поршыцца, порхаўка; прысок, прысець, попрысак; пярха, пяршыць.
ПЫЛННКА, парушынка, прысінка; засарка.
ПЫЛКІЙ, хуткі, гарачы; пдлкі, папрысьл/вы, апрыскл/вы, апрыскл/вец—ліўка.
ПЫЛЬННК м. на кветках; пярхн/к, лярхнічок; пярха, кветны пылок.
ПЫРЕЙ каласянка Triticum repens; пырнік.
ПЫРНТЬ што, тапырыцьрыцца.
ПЫРЯТЬ каго, ткнуць, калоць, папіхаць тычкомі сяпаць, сяпануцьі сяпаг, разьніцкі нож; торкаць.
ПЫТКА ж. катавлньне, тартура, мука. ПЫТЛЯВЫЙ, цікавы, спацікяўлівы.
ПЫТАТЬСЯ, кусіцца, памыкацца
ПЫХАТЬ, пыхаць, пыхае, пыхтае, пыхтун. ПЫХТ'ЬТЬ, пыхтаць, пыхаць.
ПЫІЦНТЬСЯ, надымацца, пузырыцца. ПЬЕДЕСТАЛ м. фр. пастдк; падумэнт.
ПЬЕСА ж. фр. драматычны твор, сцэнічны або музычны; падзея.
ПЬЮІЦІЙ, пьючы, пьяны—нства, пьянгць.
ПЬЯННЦА, пьяніца, прапойца.
П'ЬВЕЦ м. сьпявяк, сыіявацтва.
П"ЬГІЙ, рабы, рабаты, рабацець.
П"ЬНА ж. пена, п^ніцца; пгнка, застыгшая плеўка на гарачай цеклаці.
П"БН1Е ср. сьпгў, сьпяваць, сьпяваньне.
ПЕНЯЗЬ м. црк. грош, грошы.
П"ЬТЬ, пяяць—яньне; сьпявяць; жупець, пяяць падобна дробнай пташцы.
ГГБТУХ м. певень, пгўнік; пецел.
П’ЬШІМ, пгшы, пяхтур; пехты; пехтаць, біць пятамі, ступой нагі па зямлі.
П'ЫНКА ж. у шахматах, пяхтук, пгхцік.
ІГЬХОТА ж. пяхота, пяхотны.
ПЯДЕНЬ ж. пяда, пядка, пядзіць.
ПЯЛНТЬ, пнугь—пнуцца.
ПЯЛЬЦЫ, напінкі, кросенцы.
ПЯТА ж. пята, пятка, пятн/к.
ПЯТНТЬ што, цягнуць, падаваць назаа; пазлдзіць; цопаць, цопацца, цопнуцца. Цопнуўся назад.
ПЯТНАТЬ што, пляміць, пляма, плямка.
ПЯТЬ лічэбн. пяць, пяты, пятніца, пяцярня, пяцера, пятнодцать, пяцьдзесят, пяцьсот.
Р.
РАБАТКА ж. франц. у садах: абрамоўка зеляньню лешак, вузкая зяленая абрамоўка дарожак; мурожка, амурожыць.
РАБ м. нявольнік, прыгоннік; чалавек абернуты ва ўласнасьць бліжака свайго, які знаходзіцца ў поўнай яго абладзе; раб, раба, раб/ца, рабскі, рабства; прыгоннік; нявольнік.
РАБОЛ'БПІЕ ср. уніжонасьць, папаўзьлгвасьць, папаўзьлівы, папаўза, папаўзун— паўзьшца.
РАБОТАТЬ што, раб/ць, робіць, работа; працаваць, праца, іірацавгк—віца. Без работы няма капоты. 1 нездаровіцца, а трэба рабіць. Што-ж рабіць, калі няма як. Працуй нябожа, а Бог дапаможа. Адзіныў хаце працавік і той захварэў.
РАБОТЯІЦІЙ, працав/ты. Працавіты чалавек.
РАБОЧІЙ, працав/к—віца, працав^цкі, працоўны.
РАВВМН м. жыдоўскі вучыцель, сьвятар; рабін.
РАЗВ"Ь прысл. хіба, ціж, ціж-бы, Хіба гэта так? Хіба ён прыходзіў? Ці-ж гэта ўжо ўсё? Ці я табе не казаў?
РАВНЫЙ чаму з чым, роўны, роўнасьць, равесьнік, раўня, раўнюсенькі.
РАВНННА ж. раўнгна, роўнадзь; радань, раўлань, раўдугд. Пане Яне-Пабіяне, пасьвіў коні
нараўдоні(варьякт: ,на аблоя/').Каліадзінберагракі высокі, а другі нізкі, роўны і шырокі, то той другі бераг называюць ,радань‘, .раўдань"’, калі гэны роўны бераг загібае дугой, то: .раўдуга", ,лука*, .закрут*.
РАВНЯТЬ што, з чым; раўняць; раўнаваць, раўняцца, раўноўка.
РАВНОСТОРОННІЙ, роўнабочны—бочнік. РАВНОВРЕМЕННЫЙ, роўначлсны.
РАВНОВОЗРАСТНЫЙ, роўназўросны. РАВНОВ'ЬСІЕ ср. роўнавага—важны. РАВНОГЛАЗЫЙ, роўнавокі.
РАВНОДЕНСТВІЕ ср. роўнадз^нства—дзенны, РАВНОДУШІЕ ср. роўнадушнасьць—душлівасьць.
РАВНОД-ЬЙСТВУЮШАЯ сіла, роўнадзейная.
РАВНОЛ'ЬТКН, равгсьнікі.
РАВНОМОІЦНЫЙ, роўнамоцны. РАВНОСНЛЬНЫЙ. роўнасільны, РАВНОМ'БРНЫЙ, роўнамдрны. РАВНООБРАЗІЕ, роўнаякасьць. РАВНОВНДНОСТЬ, роўнапазорлівасьць. РАВНОПРАВНОСТЬ, роўнапрлўства—праўны РАВНОСТОЯШ.ІЙ, роўнастсйны.
РАВНОСТ"ЬННЫН, роўнасьценны—сьцгннік. РАВНОЦ'ЬННЫЙ, роўнацзнны, роўнаварты.
РАДН прысл. дзгля. А дзеля чаго? Вось, дзеля гэтага. Дзеля вас я і працаваў, якраз!
РАДНКС м. лацінск. карэнь, крзнь, крынгц, крэнчык, кран/цца.
РАДНКАЛЬНЫЙ, карэнны, грунтоўньі) крэўкі, спакрэўкі.
РАДНКАЛ м. палітык, які вымагае грунтоўных перабудовак грамадзкага ладу.
РАДНСКА ж. адмена дробнай рэдзькі; рэдзькаўка.
РАДІУС.м. лацін. поўпярэчнік круга, паўвось клуба, прамень, нага якога укрэсьлена ў круг, рыса або мера ад асяродку да абада; лучак.
РАДОСТЬ ж. радасьць, радасьці, рады, радасны, радаваць, радасьнік—ніца; радаўнік — ніца, вяснавое сьвята дзядоў.
РАДУШІЕ ср. дабрадушнасьць, шчырасьць.
РАДУГА ж. вясёлка, радулька.
РАДУЖНЫЙ, радульны, вяс^лісты.
РАЖДАТЬ каго, раджаць, радзгць; нараджэньне.
РАЖІЙ, госкі, госкасьць. госка. Ад „гожы*, высокі, сьціпры, статны.
РАЗАХАТЬСЯ, развохкацца, разстагнацца.
РАЗБАВЛЯТЬ юшку, развадзгць. разведзены, развадз/цца, разводзіва; разрадждць, разрэджаны, разрздзіва, разрэдніца; разцячаць, росьцеч, разцгчаны, разцечня, разцечніца, разцечнік. „Развясьці", „разрэдзіць“, нешта густое зрабіць больш рэдкім; „разцечыць" нешта сухое, густое распусьціць ў цеклаці, ператварыць у цеклаць, зрабіць цеклым.
РАЗБАЛОВАТЬ дзяцей, распусьц/ць—цна, распусьнік—ніца, распуста; разбазырыць, разбязурыць.
РАЗБАЛТЫВАТЬ муку, разбаўтываць—цца, баўтуха.
РАЗБЕРЕДЙТЬ рану, раз’ятрыць, раз'ятраны.
РАЗБЙВАТЬ, разьбіваць—ваньне.
РАЗБНВНОЙ, разьбгтны; разбгвісты. Разьбітны хлапец, дзеўка, кемкі і смелы. Разьбітная адповедзь, сьмелая і разумная, па попьскугэта будзе: „rezolutny", а па расійску .бойкій'. Разьбітуха баба. Разьбітная галава.
РАЗБЙРАТЕЛЬСТВО судовае', разбор,
РАЗБОЙ, разбойства, разбойнік—ніцкі, разьбіваць, разбойстваваць.
РАЗБНРАТЬ што, разьбіраць, разбор—ряньне, разборчывы; разборчывасьць. Разборчывая дзеўка, княгіня. Разборчывы смак.
РАЗБОДРНТЬСЯ, разбатацца, ракаторхацца, разхатурыцца, разматорыцца; разчапэрыцца.
РАЗОБЛАЧАТЬ, раскрываць; распранаць.
РАЗБОЛ'ЬТЬСЯ, разхварзцца.
РАЗБОРОННТЬ, разбарнаваць, разскародзіць.
РАЗБРАЖМВАТЬ, разбрыдаць, разбрыл/.
РАЗБРЕСТНСЬ, разбрысьцгся, разброд, розбрыдзь.
РАЗБРАННТЬ каго, аблаяць.
РАЗБРАСЫВАТЬ што, разкідаць—даньне, разкідзісты, разкідацца, розкідзь.
РАЗБРЕЗЖНВАТЬСЯ, залачэць, золак.
РАЗБРОТАТЬ, зьняць аброць; разбрытаць.
РАЗБРЫЗГйВАТЬ ваду, разбрызгаць: разпырскаць, роспырск, роспырскі; роспырсткі, пырсткі. Зялеза пры каваньні адкідае пырсткі. Разпырсткаў ўсю ваду. Дождж пачынае пырскаць. Пыріаніца, расійск. „душ“, пыршнік, рас. ,рукомойнвк“; пырстацца, мыцца наліваючы ваду ў прыгаршчы, аблівацца вааой, гаворыцца аб нестарэнным мыцьці. Ці-ж ён як трэба памыецца, от, папырстаецца і гатова.
РАЗБРЮЗЖАТЬСЯ, разбурчзцца, разпуктацца.
РАЗБРЮХНУТЬ, разбракнуць.
РАЗБУЖАТЬ каго, будзгць, разбуджаць.
РАЗБУРАВНТЬ, развярцець, разсьвярлгць.
РАЗБУХАТЬ, разтаўсьцець ад волагі; разбракаць, разбрак, разбракнуць; разбуцець. Разбраклі вёдры ў вадзе. Разбракла нага ад пухліны. Разбуцела трава. Разбрузаць—брузлы; разпукйць.
РАЗБУШЕВАТЬСЯ, разбуяніцца.
РАЗБ'ЬГАТЬСЯ. разбягацца, разбгг.
РАЗВОЗЖАТЬ коні, разляйцаць—цлцца, раз ляйцай.
РАЗВАЛйВАТЬ, разваляць—ляцца, развпл; розвальні, сані з палукошкам.
РАЗВАЛЙНА ж. крушня, ру/на.
РАЗВАРЙВАТЬ, разгатовызаць, разварываць, развар.
РАЗВАРЙТЬСЯ, разгатавацца; разаўрэць, разаўрэлы
РАЗВЕДЕНЬЕ каго, чаго; развод. Хоць блахуна развод.
РАЗВЕЗТЬ, развязьц/, развоз, развозны.
РАЗВЕДРЙТЬ пагоду, разпагодзіць.
РАЗВЕРВЙТЬ зямлю, раздзял/ць, размежыць.
РАЗВЕРГАТЬ што, разкідаць, разгаргдць.
РАЗВЕРЗАТЬСЯ, разкрывацца. разчыняцца; развірацца, развіроць, развгрліся.
РАЗВЕРЕЖйВАТЬ рану, раз’ятрываць, раз’ятраны.
РАЗВЬРЗНУТЬ што, разверці, разворы.
РАЗВЕРСТЫВАТЬ што, дзяліць пароўна; разкладяць, разшыхтовыв.іій>. разшыхтаць—тацца.
РАЗВЕРТЫВАТЬ што, развівопь, развінаць, разкручаць.
РАЗВЕСТЙ, развясьц/, развод; разцгчыць.
РАЗВЙВАТЬ што, развіваць, развінлць.
РАЗВЙТІЕ ср. развшьце, разв/так, развітны, развгтнасьць.
РАЗВЙВАЛЬНЙЦА ж. матавіла.
РАЗВЕРТКА ж. шыла далатом да адкручываньня і закручываньня шрубоў, зашрубка.
РАЗВЙЗЖАТЬСЯ, разквішчзцца.
РАЗВйНЧйВАТЬ што, разшрубовываць. РАЗВ’ЬСйСТОЕ дрэва, расахатае, сахатае. РАЗВйТЫЙ, развітны.
РАЗВЛАЧАТЬ, разцягаць.
РАЗВЛЕКАТЬ, разрываць, забаўляць.
РАЗВЛЕЧЕНІЕ ср. разрыўка, заблва. РАЗВОДНТЕЛЬ, разводнія—ніца, развод. РАЗВОДН"ЬТЬ, развадзець, разводшы.
РАЗВОДЬЕ ср. разтопа, паводка.
РАЗВОЛНОВАТЬ, развалвавяць, разволвіць, разхваляваць.
РАЗВОРАЧНВАТЬ што, развяртаць—нуць, разваротчывы; разварушыць, разварухаць.
РАЗВОРКОВАЛНСЬ галубы, разбрукаваліся.
РАЗВОРОВЫВАТЬ што, разкрадаць—даньне, раскрад.
РАЗВОРОХОБНТЬСЯ, разхадзгцца, разбазырыцца.
РАЗВРАІЦАТЬ каго, расчушчаць—ціцца, распустны, распусьнік—ніца, распуснасьць.
РАЗВЫКАТЬ, адвыкаць—выкнуць.
РАЗВЫТ м. розвіц.ь, развгтны, развг'тасьць.
РАЗЬВЮЧЙВАТЬ вярблюда, разтрочыць, разтрочаньне.
РАЗВ"Ь прысл. хіба; няўжо; аза-ж; ці-ж. Няўжо ты ня чуў? Няўжо ты верыш яму? Хіба схадзіць, ці шпю? Аза-ж ты ня бачыій? Аза-ж ты ня згодзішся на гэта? Хіба-ж ты сыт?
РАЗВ"ВВАТЬ аб ветры, развяваць.
РАЗВ’ЬДЫВАТЬ што, аб чым: разв/’дываць— дацца, разведываньне, развед, разведчык—чыца.
РАЗВ’ЬДКА ж. прасока, прасочнік—ніца; прозведы, празведчык—чыца; прашпегі.
РАЗВ"БНЧАТЬ, развянчаць—чдцца, развянчаньне.
РАЗВ’ЬСНСТЫЙ, разложысты, расахаты.
РАЗВ'ЬТВЛЯТЬ, развятляць—ляцца; разгаліняць—няцца, разгалі’ністы, разгольле.
РАЗВЯЗЫВАТЬ вузёл, развязываць, розьвязь развязка.
РАЗВЯЗНЫЙ чалавек, спрытны, вольны ў абходжаньні. у кім няма саромлівасьці ні вычурнасьці; бязпрымусны, разьб/тны.
РАЗГАДЫВАТЬ, разгддываць, разгад, разгадка—чык—чына, разганвць, разгануў.
РАЗГАЙВАТЬ, губу, зеў; разінаць, разяўлены.
РАЗГАРАТЬСЯ. разгарацца—раньне, разгяр.
РАЗГЙБАТЬ што, разгібаць—бацца, разпб; разхінаць—нацца, расхгн.
РАЗГЙЛЬДЯЙ, разбрындзяй— дзяйства.
РАЗГЛАГОЛЬСТВОВАТЬ, разгамдніваць, гамонка.
РАЗГЛАЖЙВАТЬ што. разгладжаць— джацца; прыпомачы пегля; разпрасаваць, разпегліць.
РАЗГЛАЗ'ЬТЬСЯ на што. загледзіцца.
РАЗГЛАЗЫЙ, касавокі, касавуры.
РАЗГЛАШАТЬ што, разглашлць—шацца, розгалас, разгал існы, разгалосчык—чыца, разгалосіца.
РАЗГЛЯДЫВАТЬ што, разглядаць—дацца, разгляд—чык—чыца.
РАЗГН'ЬВЯТЬ каго, разгневаць—вацца.
РАЗГОВАРЯВАТЬ, размаўляць, размовіцца. размова, размоўны, размоўнік—ніца.
КНІГІ ОНЛАЙН
