КНІГІ ОНЛАЙН
Пошук сярод кніг, што прайшлі індэксацыю гуглам. Некаторыя кнігі гугл не знаходзіць
I тады ў горадзе паявіўся Міров. Гэта быў малады хлапец родам з самай галоднай правінцыі, ён валодаў неверагоднымі здолыіасьцямі. Вырасшы ў лесе, мог узьлезьці на самае высокае дрэва, нават на голы ствол пальмы. Як ён тое рабіў, піхто ніколі ня бачыў. Звычайпа яго заўважалі, калі ёп ужо быў наверсе і шпурляў адтуль какосавыя гарэхі, якія вясёла падбірала дзятва. Характарам ён быў свавольнік. 1 вось аднойчы па горадзе папссьліся чуткі, што на плошчы ў паўдзён адбудзецца штось невсрагоднае. Людзі зранку пачалі зьбірацца да плошчы; блізка да ансамблю Страху ііе пушчала ахова. Здаля людзі назіралі, любаваліся зіхаценьнем залатога порціку, у якім зьзяў непераможны, сьвятарны Страх. Улады, вядома ж, нс гублялі пільнасьці, узмацнілі ахову. Сотня закамуфляваных у жабскі колер «гарылаў» сачыла за публікай. Псрад экранамі ў сутарэныіях гарбаціліся дзяжурныя. У дыверсію ці сабатаж мала хто верыў — гісторыя краіны яшчэ ня мела выпадку, каб нехта пераадолеў вялікі татальны Страх або самохаць наблізіўся да яго. Алс во ў паўдзён, як гадзіньнік на крэпасьці адзваніў 12 разоў, усе з перавулкаў, вуліц, дахаў і вокнаў згледзелі, што ля залатога порціку паявіўся чалавек. У сьветлай сарочцы, бяз шапкі, стаіць і штосьці махае ўсім унізе. I нават крычыць штось — зусім, аднак, ня сумнае. Людзі пе разумелі, што адбываецца. He разумела ахова, якая замітусілася ў паніцы. 3 завулкаў, ад скверу і палацу Валадара на злыдня нацэлілі рулі дывізіёны «Градаў», «Тунгузак», сотпі руляў АК. Але ніхто не адважваўся пульнуць, бо там жа была сьвятыня — Страх. А хлопец тым часам штосьці там пакалупаўся, нахіліўся, і ўсе ўбачылі, як зьверху, куляючыся, бы какосавы арэх, ляціць уніз знаёмы кожнаму са школыіых падручпікаў гаршчэчак Страху. Дапяўшы бруку, той з грамавым ляскатам разьбіўся на дробныя аскялёпкі. Пасьля секунднага палярушу ўсе, хто быў блізка, кінуліся да тых аскялёпкаў — ці ацалеў хоць Страх? Ды дзе там — пе аказалася піякага Страху. Сярод груды аскепкаў ляжала на камянях жменька нейкай рудой зямлі — і ўсё. Калі, можа, гэта і быў некалі Страх, дык яго даўно стачылі мурашкі. A можа, ніколі й не было ніякага страху. Першы, умомант звар’яцеўшы, гучна зарагатаў, бы стары мул, начальнік валадарскай аховы, гарылападобны палкоўнік. За ім зьдзічэла, па-вар’яцку заіржалі яго падначаленыя — падпалкоўнікі, маёры, капітаны, лейтэнанты і прапаршчыкі, тайныя і яўныя сексоты, стукачы і таптуны, ахоўнікі. У дзікім істэрычным рогаце зайшоўся ўвесь зблытаны, перамяшаны, шматслоўны галодпы люд. Людзі сьмяяліся, абдымаліся, рагаталі, сьцяміўшы, піто доўгае валадарства страху скончылася. Да пачатку новага валадарства — Сьмеху — заставалася небагата часу. Ды людзі ня ведалі пра тое. 2. СЬМЕХ На трэці дзепь, калі грамадзяне больш-менш угаманіліся ад радасьці вялікай перамогі, было абвешчана, што кіраўніком дзяржавы робіцца той самы тоўсты палкоўнік, які першым засьмяяўся над паразай страху. Газеты пісалі пра «подзьвіг самага адважнага вайскоўца, грамадзяніна краіны». Першым дэкрэтам новага кіраўніка стала асуджэньне страху і запачаткаваныіе барацьбы з ягонымі наступствамі. У гарадах і вёсках выяўлялі плаксівых і напалоханых і бязьлітасна асуджалі іх. Упартых саджалі ў турмы — асабліва тых, хто не хацеў сьмяяцца, а тым болей, плакаў ад жалю па звыклым і любым страху. Мірона таксама пасадзілі, бо выявілася, bjto ён ня ўмеў сьмяяцца і нават адмовіўся вучыцца тое рабіць. Патомныя страхавіты ў масавым парадку пераходзілі ў стан сьмехавітаў. Самыя спрытныя з іх сьцьвярджалі, што нават і ў змрочныя часы страху часьцяком сьмяяліся. Хто — зачыніўшыся ў прыбіральні, хто — на ўласнай кухні, хто — у сыіе. I тое была праўда. Сьмех паступова, але няўхілыіа рабіўся пацыянальнай ідэалогіяй, урэшце абвешчанай у адмысловым дэкрэце кіраўніка дзяржавы. 3 нагоды абвяшчэньня на цэнтральнай плошчы адбыўся грандыёзны мітынг. Там жа на былым п’едэстале страху была ўстаноўленая постаць Сьмеху — мармуровая скульптура прывабнай дзяўчыны, якая аж кладзецца ад неспатолыіага сьмеху-рогату. У горадзе адчыніўся універсі- тэт сьмеху, дзе вывучаліся ягоныя асьпекты — псіхалагічлы, фальклорлы, паліталагічны. У школах былі ўвсдзелыя ўрокі сьмеху (замсст літаратуры і матэматыкі), якія вельмі падабаліся вучлям. Зьявіліся першыя вучоныя — важныя профі ў галілс ловай стваральнай павукі — сьмеху. Спакваля ў краіне раслладзілася млоства ансамбляў сьмеху і весялосьці, якія, добра зарабляючы, езьдзілі па гарадах і электрамузыкай сьмяшылі публіку, асабліва моладзь. У іншых мясьцілах выступалі вучолыя-лектары, што распавядалі, як хутка добра будуць жыць людзі, што выклікала няспынны рогат у залі, і вучонаму добра плацілі. Усё тое надта падабалася, асабліва моладзі: капцэрты і лекцыі сьмеху часам доўжыліся да ранку. Вядомы пісьменыпк, патрыярх айчыннай літаратуры, лядаўлі апалагет страху, стаў ня меншым апалагетам сьмеху і лапісаў повы рамал, трохі гульліва пазваны «Хі-хі». Праўда, жадалы аптымізм аўтара ня спраўдзіўся: адмысловыя літаратуразнаўцы (вядома ж, у штацкім) знайшлі між радкоў замаскаваныя прыкметы страху, і аўтар быў падвергнуты грамадскаму астракізму. Ёл перастаў змушана ўсьміхацца і неўзабаве памёр. Па-людску пахаваць яго нс было за што. Увогуле ж справа сьмеху ў дзяржаве разьвівалася добра. Арганізацыямі ды гурткамі была ахопленая ўся краіна — уся краіна заўзята сьмяялася. Усё было б добра, калі б нс адла леспадзявалка — стала ле хапаць ежы. Сьпярша паасобпыя грамадзяне, а затым гаспадаркі і цэлыя калектывы, захапіўшыся сьмехам і весялосыло як аслоўным спосабам іспавальля, амаль перасталі працаваць і адло — сьмяяліся. Але лраваахоўлыя органы супраць іх лс маглі ўжыць аліякіх мсраў, бо ўсё было заколла. Незаколлым быў страх і сум, супраць якіх міліцыялты, суддзі і лракуроры прымалі самыя жорсткія меры. Адлак парушэльляў заколу ля мелела, ад нялёгкага жыцьця лават стала больпіаць. 3 ладачы органаў праваларадку кіраўлік дзяржавы ўгледзеў у гэтым небясыіеку для іславальля дзяржавы і выраілыў узмацліць барацьбу з перажыткамі страху. Але якім чьліам? Было вызлачала, што ў гэтай слравс больш лрыдатлыя мстады страху. Філосафы пачалі казаць пра ды- ялектычнае разьвіцьцё папулярнай ідэі — дзеля аб’яднаньня нацыі, натхненыія яе на барацьбу за лепшае жыцьцё, калі нікога ня трэба будзе прымушаць сьмяяцца, а ўсе стануць сьмяяцца самахоць, ад душы. А пакуль што, сьцьвярджалася ў законе, трэба прымушаць сьмяяцца, не зважаючы ні на што, адно — у інтарэсах дзяржавы. Тым ня менш, сьмяяцца людзям хацелася ўсё меней, часьцяком хацелася плакаць. Уся рэч у тым, што жыцыдё сьмехавітаў катастрафічна пагаршалася — да недахопу харчу прыбавіўся недахоп адзеньня, абутку, паліва і гарэлкі. Зімой у кватэрах было надта халодна, купіць паліва ня мелі за што. 3-за недахопу лекаў дактары пачалі шырока лячыць метадамі сьмехатэрапіі, але той метад чамусьці мала памагаў хворым, якія паміралі плачучы, што было недапушчальна. Ды й дактары перасталі сьмяяцца. Тады ўрад пайшоў на паслабку рэжыму сьмеху. Для некаторых катэгорыяў насельніцтва ўводзіліся прывілеі. Было дазволена плакаць тым з наменклатуры, каго зьнімалі з пасады (адзін плач у месяц); жанчыныветэраны органаў мелі права на 2-3 плачы ў квартал. Плач і нават публічны сум катэгарычна забараняўся працаўнікам праваахоўных органаў, міліцыі і вайскоўцам. Выключэньне рабілася толькі для бацькоў вайскоўцаў, якія атрымлівалі «груз-200», і то на працягу аднаго дня з часу атрыманьня грузу. Але харчу ўсё ня большала. Абставіны ўскладніліся яшчэ й тым, што заходнія высокаразьвітыя краіны перасталі даваць крэдыты. Замест крэдытаў яны разгарнулі ў сваіх СМІ паклёпніцкую кампанію, галоўным накірункам якой стала сьцьверджаньне, што ў краіне сьмехавітаў усе зьехалі з глузду. Гэта, вядома, было нечуванай абразай нацыі, кіраўніцтва, дыскрэдытацыяй вялікай сьмехатворнай ідэі. Урад угледзеў у тым непрыкрытую варожую вылазку і прыняў рашэныіе ўзмацніць узброеныя сілы. Першай і галоўнай мерай стала прысваеньне вялікай групе афіцэраў званьня палкоўніка, a палкоўнікам — генерал-палкоўніка. Усе іншыя, прамежкавыя званьні, былі зьліквідаваныя як непатрэбныя. Тое дужа спадабалася вайскоўцам. Па колькасьці генерал-палкоўнікаў войска краіны пераўзышло арміі самых разьвітых краінаў Захаду. Гэта быў несумнеўны і вялікі посьпех! Есьці яшчэ ўбавілася; ня стала хапаць жыльля — пават для генерал-палкоўнікаў. А калі ў каго й было жытло, дык нс ставала добраўпарадкаваных летнішчаў, што выклікала вялікае напружаньне ў грамадстве, якое часам аж пераставала сьмяяцца. He хапала таксама грошай, бензіну, транспарту. Ды сьмехавіты ня скардзіліся, адно сьмяяліся, разумеючы, што калі не задаволіць вайскоўцаў, дык тыя пе абароняць ад ворагаў, якія ўсіх сьцяруць у парашок і панішчаць іхную самую жыватворную ідэю сьмеху. Алс так думалі, мабыць, ня ўсе. У сталічным горадзе пачалі ўтварацца падпольныя групы, названыя дысідэнцкімі, якія выпрацоўвалі альтэрнатыўныя ідэі — таго ж сьмехатворнага кшталту, алс не з вар’яцкім — з чалавечым тварам. Твар у пекаторых падпольных выявах ужо не нагадваў ні чалавека спалоханага, ні чалавека-вар’ята, а меў нешта сярэдняе і панавуковаму называўся гома-сапіенс. Гэта быў ідэал. А ідэал належала ўвасобіць, для чаго дысідэнты сабраліся аднойчы ў сьвяточны адвячорак на прыватнай кухні і стварылі падпольны (ценевы) урад. Як кожную важную справу, тое належала абмыць, што і было неадкладна зроблсна. У добрым настроі ўрадоўцы вярталіся дадому, але адзін з іх (старшыня ценевага ўраду), што вёз сьпіс у кейсе, задрамаў у тралейбусе і згубіў кейс. На другі дзень урад у поўным складзе быў арыштаваны. Падзеі ў краіне сьмехавітаў не на жарт затрывожылі суседзяў, якія ўсялякімі сродкамі пачалі падахвочваць сьмехавітаў да барацьбы за свас грамадзянскія правы. Сьпярша сьмехавіты надта зьдзівіліся, але паступова ўсьвядомілі сваё першае права — на сум. Натуралыіа, дамаганьне такога права ў краіпс законнага канстытуцыйнага сьмеху было расцэненас ўрадоўцамі як крамола і прыроўнівалася да дзяржаўпага злачынства — замаху на галоўнага кіраўніка краіны ці да абрабавапьня банку. Шмат маласьвядомых грамадзянаў з праваабарончых арганізацыяў, творчых саюзаў і моладзі пацярпела за сваю крымінальную схільнасьць да суму. (Дарэчы, той сум яны здабылі ў часе галадоўкі ў карцары, дзе