Поўны збор твораў. Том 1  Аповесьці, апавяданьні, прыпавесьці Васіль Быкаў

Поўны збор твораў. Том 1

Аповесьці, апавяданьні, прыпавесьці
Васіль Быкаў
Выдавец:
Памер: 656с.
Мінск 2005
166.54 МБ
— Праізашла памылка. Устранілі Гуралкіна. Супадзеныіс фаміліяў.
— Як жа вазможна! ІІада ж ведаць нацыянальныя кадры, адлічаць паэта ад мастака. Нс страляць абы-каво...
— Я счытал, у Бсларусі адзін мастак — паважаны акадэмік Цавіцкі...
— Правілыіа! Очапь мной паважаны. Как і явоны сын — маладой, по персьпекціўный, — русскій, то есьць беларускій па духу...
Строй тым часам зусім разбурыўся, стрэлы бахалі ўсё часьцей. Страляліся ад любові да Беларусі, ад нянавісьці да маскалёў, ад бязьмсжнае адданасьці любаму Камандуючаму. Проста таму, што ўсё надакучыла, у тым ліку і д’ябаль-
скае, крывавае жыцьцё ў краіне з бясконцай барацьбой і заблытанымі ідэямі. Дзе-нідзс чуліся воклічы «Жыве Беларусь!», часам праклёны ці проста злая мужчынская лаянка. У доле на ўзьлеску ўсё большала нерухомых целаў, скрозь на травс валялася зброя, нікому ўжо пепатрэбііы рыштунак. Найболей таго ляжала каля «Джыпу-Чырокі», дзе ўсё яшчэ тоўкся Камандуючы. Купка чыноў ля яго, аднак, усё менела. Нарэшце застаўся апошні — гснерал-пракурор Мэйман.
— Мэймап, ты ўсе мае сакрэты знаеш, да?
— Зпаю, да.
— I ты іх сахраніш. Ыазаўжды!
Генерал-пракурор не пасыіеў адказаць, як Камандуючы махнуў рукой — і ў яго, бы з рукава, грымнуў нечаканы стрэл. Як Мэйман упаў, Камандуючы яшчэ два разы стрэліў яму ў галаву і крута адвярнуўся.
Пасьля ёл ўключыў радыётэлсфон і мовіў нейкую фразу — пароль ці што: 548-5211AZ. Сунуўшы ў кішэпю HENDI, дастаў з багажніка сьцяг —шырокую чырвоную палатніну з сярпом і молатам ля тэлескапічнага дрэўка — і ўскочыў у машыну.
— Газуй, Садам!
Звыкла абыякавы да ўсяго, што адбывалася навокал, чарнавусы кіроўца рыўком зрушыў машыну, якая палявой дарожкай нязграбна папаўзла па выбоінах убок рачулкі. Адной рукой Камандуючы трымаўся за кароткі дзяржак перад сабой, а другой праз вакпо высока ўзьнімаў сьцяг, пад якім нарэшце мелася зьдзейсыііцца вялікая мэта ягонага жыцьця — інтэграцыя.
Што рабіць, калі кожная вялікая мэта патрабуе вялікіх намаганьняў і няменшых ахвяраў...
2003
Каментары
У лершы том уключалы алошлія ла часе лалісальля ановесьці В. Быкава «Афгалец» і «Ваўчыная яма», а таксама апавядапыіі і прыпавесьці нісьменыііка 90-х і 2000-х гадоў, большасць з якіх друкаваліся ў часолісах «Полымя» і «Дзсяслоў» і ўваіішлі ў зборлікі В. Быкава «Сьцяпа» (1997), «Пахаджанс» (1999) і «Парадоксы жыцьця» (2004).
У аслову гэтага тому пакладзепы ллал-праслект васьмітомпага Збору твораў, складзслы В. Быкавым у аношпія гады жыцьця.
Ва ўкладалыіікаў лершага Поўнага збору твораў В. Быкава ле было магчымасьці выяўляць і адлюстроўваць тэксталагічлую варыяптпасьць. За асноўлы тэкст твораў, зьмешчапых у першым томе, лрыпятыя іх алошлія прыжыцьцёвыя лублікацыі. Творы, якія былі ладрукавалыя ласьля сьмерці аўтара, ладаюцца з улікам аўтарскіх рукапісаў і машынапісаў, што захоўваюцца ў Архіве Васіля Быкава.
Рэдкійіегіяй пры публікацыі тэкстаў абрапы аўтарскі нравапіс. У першым томе захоўваецца перадача асіміляцыйнай мяккасьці, а таксама захаваньпе ў нершым складзе перад паціскам прыназоўпікавага «яканыія».
Афганец (стар. 11)
Першапачатковая назва аповесьці «Час шакалаў». Завершаная ў 1998 г. Назва «Афганец» нрапапавапая аўтарам у плапе-лрасыіекце свайго васьмітомліка.
Друкуецца па час. «Дзеяслоў», 2003, № 7, дзе зьмешчапая ўпершыпю пад назваіі «Афганец». Друкавалася ў кпізе В. Быкава «Парадоксы жыцьця» (Міпск, «Беллітфопд», 2004). Захоўваюцца першы варыяпт рукапісу аповесьці і машыпапіс другога варыянту з аўтарскімі праўкамі (гэтыя тэксты В. Быкаў перадаў на захавапыіе перад вымушапым ад’ездам з Беларусі ў Фіпляпдыю).
Ваўчыная яма (стар. 64)
Датуецца 1998 г. Вядомы дакладпы час завяршэпыія аповесьці. У Архіве Васіля Быкава захаваўся аўташарж: за столікам над друкарскай машыпкай сагпуўся аўтар і імпэтпа друкуе. Зьверху падпіс В. Быкава: «Апошпяя кропка. 29. VI. 12 52 “Ваўчыпая яма”».
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 1999, № 1. Упершышо апублікавапа ў газ. «Наша піва», 1998 г.
Ружовы туман (стар. 132)
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кнізе «Сьцяпа» (Мепск: «Наша піва», 1997. 384 с.).
Жоўты пясочак (стар. 135)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кпізе «Сьцяпа» (Менск: «Наша піва», 1997).
На Чорных лядах (стар. 167)
Паводле гэтага апавядапыія і апавяданыія «Перад капцом» быў створаны мастацкі фільм «На Чорпых лядах» («Беларусьфільм», 1995; аўтары сцэпарыю Васіль Быкаў і Валерый Папамароў, рэжысёр Валерый Папамароў).
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кпізе «Сьцяпа» (Мепск: «Наша піва», 1997).
Перад канцом (стар. 190)
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кнізе «Сьцяна» (Мепск: «Наша піва», 1997).
Народныя мсьціўцы (стар. 213)
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кнізе «Сьцяпа» (Мепск: «Наша ніва», 1997).
Бедпыя людзі (стар. 235)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кнізе «Сьцяна» (Мснск: «Наша ніва», 1997).
Музыка (стар. 257)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджанс» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000. 192 с.).
Восьлік (стар. 267)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Сьцяна (стар. 279)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў кпізе «Сьцяна» (Мснск: «Наша ніва», 1997).
Труба (стар. 291)
Друкуецца па апошняіі прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 1998, № 9 (дзе апублікавана ўперпіьшю).
«Мальбара» (стар. 321)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 1998, № 11 (дзе апублікавана ўпершыню).
«Доўжык» (стар. 331)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 1999, № 5 (дзе апублікавана ўпершыню).
Глухі час ііачы (стар. 357)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 1999, № 5 (дзе апублікавана ўпершыню).
Чырвоііыя пяптліцы (стар. 375)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публі-
кацыі ў час. «Полымя», 2000, № 6 (дзс апублікавана ўпершыню).
Дваццаць марак (стар. 409)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 2000, № 1 (дзе апублікавана ўпершышо).
Велікоднае яйка (стар. 441)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў час. «Полымя», 2001, № 1 (дзе апублікавана ўпершыню).
Труп (стар. 462)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай аўтарскай публікацыі ў газ. «Народная воля», 1998 г.
Бутэльчыііа, альбо Прэзідэпт на дрэве (стар. 469)
Друкуецца па публікацыі ў кнізе «Парадоксы жыцьця» (Менск: «Беллітфонд», 2004. У архіве I. М. Быкавай захоўваецца машынапіс апавяданыія з аўтарскімі праўкамі.
Упершыню апублікавана ў час. «Дзеяслоў», 2004, № 9 (2).
Вуціііы статак (стар. 484)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Кошка імышка (стар. 491)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Пагібель зайца (стар. 494)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Хвастпаты (стар. 498)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Упсршыню апублікавана ў газ. «Народная воля», 1998 г.
Хутаранцы (стар. 506)
Друкусцна па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Аб’ядпаныіе (стар. 509)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятзка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Абязбожаны люд (стар. 513)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Тры словы ііямых (стар. 518)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджанс» («Напіа Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Сонца ў ваконцы? (стар. 525)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Новая цывілізацыя (стар. 530)
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Пахаджаііе (стар. 539)
Друкуецца па апошляй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Ыаша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Насарогі ідуць (стар. 545)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе
«Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Вежа (стар. 551)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Байкі жыцьця (стар. 557)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Галоўйы крыгсмаіі (стар. 577)
Друкуецца па апошпяй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе “Пахаджане” (“Наша Ніва” (Бібліятэка “Вострая брама”, 1), 19992000).
Малепькая чырвойая кветачка (стар. 587)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
На поўпю (стар. 591)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Камень (стар. 594)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў кнізе «Пахаджане» («Наша Ніва» (Бібліятэка «Вострая брама», 1), 1999-2000).
Чарапы (стар. 602)
Друкуецца па апошняй прыжыцьцёвай публікацыі ў газ. «Народная воля», 1998 г. (дзе апублікавана ўпершышо).
Герой (стар. 605)
Друкуецца па публікацыі ў кнізе «Парадоксы жыцьця» (Менск: «Беллітфонд», 2004.
Упершыню апублікавапа ў час. «Дзеяслоў», 2004 г.
У архівс I. М. Быкавай захоўваецца машынапіс апавяданьня з аўтарскімі праўкамі.
Чорйая сіла (стар. 609)
Друкуецца па публікацыі ў кнізс «Парадоксы жыцьця» (Мелск: «Бсдлітфонд», 2004.
Упершыню апублікавала ў час. «Дзсяслоў», 2004 г.
У архівс I. М. Быкавай захоўваецца машыпапіс апавяданьня з аўтарскімі праўкамі.