Практыкум па жывёлагадоўлі
Выдавец: Ураджай
Памер: 259с.
Мінск 1998
й і тлушчамалочнасць дачок ацэньвасмых быкоў і іх маці за трэцюю лактацыю (дадзеныя чорна-пярэстай жывёлы, т.87)
сама методыку вызначэння племянных катэгорьш па ўдою і тлушчамалочнасці дачок.
Заданні для самастойнай работы.
Заданне 1. Вызначце племянную каштоўнасць быкоў-вытворнікаў чорна-пярэстай пароды шляхам параўнання паказчыкаў малочнай прадукцыйнасці дачок і маці дачок быкоў на аснове разліку індэкса вытворніка па матэрыялах табл. 69. Вынікі іх ацэнкі пакажыце па форме табл. 70.
Табліца 70. Вьшікі ацэнкі быкоў-вытворнікаў па якасці патомства
Мянушка, інд. № быка
Дочкі
Маці
Розніца (+) з маці
Індэкс быка П = =2Д М
п
УДОЙ, кг
тлушч, %
п
удой, кг
тлушч, %
па ўдою, кг
па тлушчу, %
Заданне 2. Ацаніце па якасці патомства быкоў чорна-пярэстай пароды параўнаннем паказчыкаў велічыні ўдою і тлушчамалочнасці іх дачок і равесніц па формуле Ф.Ф.Эйснера, выкарыстйўваючы дадзеныя табл. 69. Неабходныя разлікі пакажыце па форме табл. 71.
Табл і ца 71. Вынікі ацэнкі быкоў-вытворнікаў па якасці патомства
Мянушка, інд. № быка
Дочкі
Равесніцы
Розніца (+) з равесніцамі
Індэкс быка
П = 100
п
УДой, кг
тлушч, %
п
удой, кг
тлушч, %
па ўдою, кг
па тлушчу, %
Заданне 3. Ацаніце двух быкоў-вытворнікаў па якасці патомства на аснове наступных дадзеных.
У статку лакціравала 128 пяршачак-равесніц, удой якіх склаў 4390 кг. У гэтым ліку дачок быка Арамата 453 налічвалася 32 галавы, удой іх складаў 4630 кг. Дачок быка Стрыжа 2311 было 42 галавы з удоем 4578 кг.
Заданне 4. Ацаніце быка-вытворніка па якасці патомства метадам “дачка-равесніца” на аснове наступных дадзеных.
У першым статку налічвалася 27 дачок ацэньваемага быка, у другім — 32. Іх удой склаў: у першым статку — 4760 кг, у
другім — 4325 кг. Равесніц дачок ацэньваемага быка ў першым статку было 54, у другім — 68 галоў. У першым статку ад равесніц было надоена ў сярэднім па 4510 кг малака, у другім — па 4198 кг.
Заданне 5. Вызначце паказчык паляпшаючай прэпатэнтнасці быкоў-вытворнікаў, выкарыстоўваючы формулу М.А.Краўчанка і Д.Т.Віннічука на аснове дадзеных табл. 69. Атрыманыя вынікі пакажыце па форме табл. 72.
Т а б л і ц a 72. Прэпатэнтнасць быкоў-вытворнікаў чорна-пярэстай пароды
Метад вылічэння
Быкі-вытворнікі
Мянушка і нумар быка
Мянушка і нумар быка
Мянушка і нумар быка
Па М.А.Краўчанка і Д.Т.Віннічуку
Заданне 6. Вызначце катэгорыі племянной каштоўнасці ацэньваемых быкоў па ўдою і тлушчамалочнасці дачок (табл. 73) на аснове дадзеных табл. 71, шкал (табл. 76, 77), папраўчага каэфіцыента на колькасць дачок (табл. 74) і групы пароды, да якой адносяцца правяраемыя быкі-вытворнікі (табл. 75). Пакажыце пісьмова, на якім па якасці матачным пагалоўі і для паляпшэння якіх паказчыкаў малочнай прадукцыйнасці могуць быць выкарыстаны гэтыя быкі-вытворнікі пры падборы.
Заданне 7. Унясіце ў журнал ацэнкі быкоў малочных і малочна-мясных парод па якасці патомства (форма № 11-мол), атрыманыя пры выкананні заданняў дадзеныя аб племянной каштоўнасці быкоў-вытворнікаў чорна-пярэстай пароды.
Табліца 73. Вынікі прысваення катэгорый племянной каштоўнасці па ўдою і тлушчамалочнасці дачок быкам-вытворнікам чорна-пярэстай пароды
T a б л і ц a 74. Папраўчы каэфіцыент для карэкціроўкі ўдою дачок ацэньваемых быкоў пры рознай іх колькасці
Колькасць дачок
Значэнне каэфіцыента
Колькасць дачок
Значэнне каэфіцыента
15-19
0,58
60-69
0,83
20-24
0,64
70-79
0,85
25-29
0,70
80-89
0,87
30-34
0,73
90-99
0,88
35-39
0,75
100-199
0,90
40-44
0,77
200-299
0,95
45-49
0,79
300 і больш
0,99
50-59
0,81
—
—
Табліца 75. Групы парод жывёлы па ўдою і тлушчамалочнасці
Па ўдою
Па ўтрыманню тлушчу
Першая
Другая
Псршая
Другая
Айршырская
Джэрсейская
Айршырская
Бурая латвійская
Англерская
Сіментальская
Англерская
Галшцінская
Бурая латвійская
Швіцкая
Галандская
Кастрамская
Галандская Галшцінская Кастрамская Чырвоная стэпавая Халмагорская Чорна-пярэстая
Яраслаўская
Джэрсейская
Чырвоная стэпавая Сіментальская Халмагорская Чорна-пярэстая Швіцкая Яраслаўская
Занятак 16. БАНІТАВАННЕ БУЙНОЙ РАГАТАЙ ЖЫВЁЛЫ МАЛОЧНЫХ I МАЛОЧНА-МЯСНЫХ ПАРОД
Мэта заняткаў. Вывучыць прынцыпы і набыць практычныя навыкі ў банітаванні жывёлы розных полаўзроставых груп.
Дапаможнікі і абсталяванне. Інструкцыя па банітаванню буйной рагатай жывёлы малочных і малочна-мясных парод; першасныя дадзеныя аб каровах, быках-вытворніках і маладняку буйной рагатай жывёлы, неабходныя для правядзення банітавання; мікракалькулятары.
Метадычныя ўказанні. Банітаванне — гэта ацэнка індывідуальных прадукцыйных і племянных’якасцей жывёлы па комплексу прымет, на аснове якой вызначаюць прызначэнне кожнай жывёліны. Банітаванне, якое праводзіцца штогод,
Табл і ца 76. Шкала для ацэнкі быкоў па ўдою дачок (Д — Р)
з’яўляецца галоўным арганізацыйным мерапрыемствам племянной работы па адбору жывёлы.
Банітаванне жывёлы праводзяць заатэхнікі-селекцыянеры гаспадарак, спецыялісты племянной службы. У асобных выпадках банітаванне могуць праводзіць запрошаныя спецыялісты і навуковыя супрацоўнікі, якія добра ведаюць пароду.
Буйную рагатую жывёлу банітуюць на працягу ўсяго года па адпаведных інструкцыях. Жывёлу розных напрамкаў прадукцыйнасці банітуюць асобна. Справаздачу аб выніках банітавання складаюць на 1 кастрычніка кожнага года па форме № 7-мол.
Кароў малочных і малочна-мясных парод банітуюць пасля заканчэння лактацыі. Для правядзення банітавання, згодна з дзеючай інструкцыяй, улічваюць велічыню ўдою, утрыманне тлушчу і бялку ў малацэ, падлічваюць удой кожнай каровы за 305 дзён або за скарочаную (не менш за 240 дзён) закончаную лактацыю, вылічваюць утрыманне тлушчу і бялку ў ім, ацэньваюць жывёлу па экстэр’еру і канстытуцыі, узважваюць кожную жывёліну, вызначаюць інтэнсіўнасць малакааддачы, вядуць улік колькасці і якасці дачок, працягласці выкарыстання каровы і яе ўзнаўленчай здольнасці, правяраюць індывідуальныя нумары кароў, невыразныя і страчаныя ўзнаўляюць. Вынікі ўліку заносяць у картку племянной каровы (форма № 2-мол).
Кожны ўлічаны паказчык (акрамя экстэр’еру і канстытуцыі) пры банітаванні ацэньваюць у балах. 3 сумы складваецца агульны бал па комплексу прымет, на аснове якога кожнай жывёліне прысвойваецца пэўны банітыровачны клас.
Ацэнку кароў пры банітаванні праводзяць у балах па 5 паказчыках (табл. 78):
1. Малочная прадукцыйнасць (колькасць малочнага тлушчу) — не больш 70 балаў.
2. Экстэр’ер і канстытуцыя (агульны выгляд і развіццё, вымя, моцнасць і пастаноўка канечнасцей) — не больш 10 балаў.
3. Развіццё (жывая маса) — не больш 5 балаў.
4. Інтэнсіўнасць (хуткасць) малакааддачы — не болып 5 балаў.
5. Генатып — паходжанне (клас маці, катэгорыя бацькі па якасці дачок або клас бацькі) — не больш 10 балаў.
Малочную прадукцыйнасць пяршачак ацэньваюць па калькасці малочнага тлушчу за закончаную лактацыю, кароў другога ацёлу — за тую лактацыю, якая дазваляе аднесці іх да больш высокага банітыровачнага класа.
Табліца 78 Шкала ацэнкі кароў па комплексу прымет
Прыметы, | Бал
/. Малочная прадукцыйнасць (усяго не больш 70 балаў)
Узровень прадукцыйнасці (колькасць малочнага тлушчу) у працэнтах ад стандарта пароды:
60-69
35
70-79
38
80-89
41
90-99
44
100-109
47
110-119
50
120-129
53
130-139
56
140-149
59
150-159
62
160-169
65
170 і больш
70
2. Экстэр’ер і канстытуцыя (усяго не болый 10 балаў)
У тым ліку:
а) агульны выгляд і развіццё (выяўленасць тыпу, развіццё тулава, глыбіня грудзей, развіццё таза і крыжа)
6) вымя (развіццё пярэдняй і задняй частак вымя, яго прымацаванне да цела, размяшчэнне і размер саскоў, адлегласць (вышыня) ад ніжняга краю (дна) вымя да падлогі
в) моцнасць і пастаноўка канечнасцей
2-4
1-3
1-3
3. Развіццё — жывая маса (усяго не больш 5 балаў)
Стандарт пароды і вышэй (табл. 87) 95 — 98% ад стандарта пароды
5
3
4. Інтэнсіўнасць малакааддачы (усяго не больш 5 балаў)
1,80’кг/мін і больш 1,79 — 1,50 кг/мін 1,49—1,20 кг/мін Менш 1,20 кг/мін
5
4
2
5. Генатып — паходжанне (усяго не больш 10 балаў)
У тым ліку:
а) клас маці эліта-рэкорд эліта
I клас
II клас
б) катэгорыя бацькі па якасці дачок А|Бі, А|Ё2, А^Бз
А|, Aj, А2Б1, А2Б2, А2Б3
A3, Б), Бг, Бз, АзБ(, А3Б2, А3Б3 або клас бацькі
эліта-рэкорд эліта
I клас
5 4
3
5
4
3
3 2
1
Сума балаў
100
Для вызначэння балаў за малочную прадукцыйнасць з дадатку 1 дзеючай інструкцыі па банітаванню выпісваюць патрабаванні стандарта пароды (патрабаванні I класа) па колькасці малочнага тлушчу ў залежнасці ад банітуемай пароды і ўзросту кароў у лактацыях (табл. 86). Для пяршачак, якія ацяліліся ва ўзросце старэй за 30 мес, патрабаванні па малочнаму тлушчу павышаюцца на 10%.
Потым параўноўваюць велічыню малочнага тлушчу банітуемай каровы з патрабаваннем стандарта пароды па колькасці малочнага тлушчу. У залежнасці ад узроўню малочнага тлушчу ў працэнтах ад стандарта пароды вызначаюць бал за малочную прадукцыйнасць па табл. 78.
Напрыклад, за першую лактацыю ад каровы-пяршачкі чорна-пярэстай пароды было атрымана 145 кг малочнага тлушчу. Патрабаванні стандарта па малочнаму тлушчу роўныя 117 кг. Банітуемая карова перавышае стандарт пароды па малочнаму тлушчу на 23,9%, гэта значыць узровень прадукцыйнасці ў працэнтах ад стандарта пароды складае 123,9%. Па табл. 78 лічба 123,9% уваходзіць у класны прамежак 120 — 129, што адпавядае 53 балам.
Экстэр’ер і канстытуцыю кароў пры банітаванні ацэньваюць тым жа балам, якім быў ацэнены гэты паказчык на другім-трэцім месяцы лактацыі зыходзячы з 10-бальнай шкалы. Для ацэнкі развіцця кароў у балах з дадатку 3 інструкцыі (табл. 87) выпісваюць патрабаванні стандарта пароды па жывой масе з улікам пароды і ўзросту кароў у ацёлах. Потым параўноўваюць жывую масу банітуемай каровы з патрабаваннямі стандарта пароды па жывой масе, і ад таго, на колькі працэнтаў жывая маса каровы ніжэй, роўная або перавышае патрабаванні I класа, вызначаюць бал за развіццё па табл. 78.
Інтэнсіўнасць малакааддачы і генатып каровы ацэньваюць таксама па табл. 78.
Каровы, якія маюць ацэнку па ўтрыманню бялку ў малацэ, дадаткова атрымліваюць пры перавышЭнні патрабаванняў стандарта пароды:
на 0,3% і болып
КНІГІ ОНЛАЙН
