Практыкум па жывёлагадоўлі
Выдавец: Ураджай
Памер: 259с.
Мінск 1998
рот статка буйной рагатай жывёлы (удзельная вага кароў 40%)
ІІ
) ,
О О 04 — 00 * I
ХГ — — 04 — 1
на і с ня 19
t-
600 158 190 324 200 28 1500
Расход
Разам
U.
О CO Ь. 00 I/O о 00 С4
04 I/O CT3UO Ю Ж Гсг
— — — оо 04 оо оо X:
Пала і загінула
5 і-
— сл — to 2
Забіта, прырэзана
5
О О ХГ
xf О0 00
3 § ” « s х = ч
§ L.
53 00 п ю
2
л са л і л а-
« Й К х S
Е *
5 t-
СЛ й § 5
03 g £
X
5 U
гч О § О
О ОО S X?
Пера-
С оз cvr >->
5 і-
co 00
00 CN 2 т00
Прыход
Разам
5
О — ф X* о сг ос оч(2
СЧФ 00 04 о Ф г-
— О^ 04 00 00!Д
Куплена жывёлы
карыстальнай
03 L.
О 00 00
—04
о K’S
К О X х =
2
Жывы пры-
плод і
паступіла з другіх груп
co 00
+ ю о хг о QP 00 on
Г— ф 04 О S Ю Ю
— + — 00 04 04 оо оо _
— ОО
1 TJ Наяунасць на
1 студзеня
4
°, хг 00 ьэ о о
to ~ — >ІЛ I 2
ГО — ГЧ »- 10 *“
5
о Ю 00 ю о , , 5g
2й S S 1 1 §
нолаузроставыя групы жывёлы
a S g 5 g_£ *g
g
u Q, *7 ж 0? CL K
- « xShl'Z0 g”
Л i >> O X K > t
a e; X X— Kukris .-u-
3 >a 4 5 4 3 s д « s §2 к «
л I i_ Д W X R S Д 4 u. W XCU
у 15% кароў ацёлы мяркуюцца два разы на год (I і IV кварталы), 1,5% кароў прынясуць двайнят.
Выбракоўка кароў складае 20% (120 галоў), з іх 116 рэалізаваны на мяса без папярэдняга адкорму (50 галоў — 28 студзеня, 10 — 20 чэрвеня, 56 — 29 кастрычніка), 4 галавы былі пастаўлены на адкорм і рэалізаваны на ўбой 24 ліпеня. Выбракоўка і выранжыроўка пяршачак у кантрольным кароўніку складае 25% (39 галоў), з іх 30 галоў выбракаваны (10 галоў — 4 красавіка, 20 галоў — 27 кастрычніка) і рэалізаваны на мяса, 9 галоў выранжыраваны і рэалізаваны на племя (15 лістапада) суседняй гаспадарцы па дагаворнай цане.
2 цялушкі старэй за 1 год загінулі (14 жніўня) у выніку няшчаснага выпадку, 5 былі прырэзаны (3 — 15 мая, 2 — 7 верасня), 68 — рэалізаваны (30 — 10 лютага, 38 — 5 лістапада) праз племянную жывёлагадоўчую кантору на племя. 8 цялушак да 1 года падохлі (4 — 2 сакавіка, 6—19 красавіка), 12 былі прырэзаны (5 — 14 лютага, 7 — 18 мая) і 112 прададзены (40 — 23 жніўня, 24 — 2 верасня, 48 — 29 лістапада) у спецгас па вырошчванню рамонтных цялушак і нецеляў ва ўзросце 4 — 6 мес.
Бычкі нараджэння мінулых гадоў і дарослая жывёла на адкорме рэалізаваны для забою на мяса ў I і IV кварталах.
3 агульнай колькасці цялушак нараджэння бягучага года 13 галоў падохла, 190 перададзена ў спецгас па вырошчванню рамонтных цялушак і нецеляў у 15 —20-сутачным узросце. 3 пагалоўя бычкоў нараджэння бягучага года 7 галоў падохла, астатнія перададзены на прамысловы комплекс па адкорму маладняку буйной рагатай жывёлы.
Заданне 3. Разлічыце колькасць корма-дзён і сярэднегадавое пагалоўе жывёлы ў кожнай полаўзроставай групе (табл. 6), карыстаючыся ўмовамі папярэдняга задання і дадатковымі дадзенымі да яго.
Для замены жывёлы, якая выбывае са статка, у групу кароў было пераведзена 119 нецеляў (9 галоў — 30.01, 17 — 26.03, 21 30.03, 16 29.04, 9 31.05, 7 22.06, 4 31.07, 6 30.08, 4 30.09, 7 20.10, 14 29.11, 5 28.12).
У групу нецеляў было пераведзена 114 цялушак старэй 1 года (11 галоў 31.01, 14 25.02, 17 31.03, 13 30.04, 10 31.05, 18 29.09, 9 27.10, 12 30.11, 10 29.12). Адна цялушка з узроставай групы старэй 1 года была пераведзена 26.10 у групу кароў, таму што яе плённа асемянілі 19.01. У групу нецеляў яе перавод быў аформлены 20.04.
Табл і ца 6. Абарот статка буйной рагатай жывёлы (удзельная вага кароў 60%)
Сярэднегадавое пагалоўе
л
Колькасць кормадзён
1—
Наяўнасць на 1 студзеня 199_ г.
60,0
л
009
Расход
Пала і загінула
5 л
Забіта, прырэзана
=:
-
продажы і пера дачы
-
л t-
Рэалізавана
к
2
л о
5
Пераведзена ў другія групы
Л (-
Прыход
3 § £.5 с “ X -° ІЙ *
карыстальнай
L.
ч к о е s а
л L-
Жывы прыплол
і паступіла з другіх груп
л С-
Наяўнасць на 1 студзеня 199_ г.
о\
40,0 10,5 12,7 17,6
17,3 1,9 100
5
О 00 о о ,2
“ 1 1 §
Полаўзроставыя групы жывёлы
Каровы
Нецелі
Цялушкі старэй 1 года
Цялушкі да 1 года Бычкі нараджэння мінулых гадоў Дарослая жывёла на адкорме Цялушкі нараджэння бягучага года Бычкі нараджэння бягучага года
Разам
Табліца 7 Разлік колькасці корма-дзён і сярэднегадавога пагалоўя жывёлы
Полаўзроставыя групы жывёлы
Колькасць корма-дзён пагалоўя
Колькасць корма-дзён ‘ (графы 2+3+4)
Сярэднегадавое пагалоўе жывёлы ў групе (графа 5:30 дзён)
якое знаходзілася ў групе поўны год (на пачатак года мінус выбыццё)
якое паступіла ў групу ў пачатку года (з дня паступлення да канца года)
якое выбыла з групы на працягу года (з пачатку года да дня выбыцця)
1
2
3
4
5
6
У групу цялушак да 1 года было пераведзена з малодшай узроставай групы (цялушкі нараджэння бягучага года) 154 галавы (45 галоў — 28 сакавіка, 62 — 30 верасня, 25 — 27 лістапада, 22 — 30 снежня).
Для прамежкавых разлікаў выкарыстайце форму табл. 7.
Літаратура
1. Завертяев Б.П., Волгнн В.Н. Справочннк зоотехняка-селекцнонера по молочному скотоводству. — М.: Колос, 1984. — 223 с.
2. Нзнлов Ю.С. ГІрактнкум по скотоводству. — М.: Агропромнздат, 1988. 216 с.
3. Кугенев П.В. Лабораторно-практнческне занятмя по скотоводству, молочному н мясному делу. — М.: Агропроммздат, 1976. — 184 с.
4. Новый ключ для мечення скота / А.А.Алёшмн, В.К.Казакевнч, А.М.Ятусевмч н др. — Мн.: БелНЙРІНТН, 1978. — 3 с.
5. Обработка документов в молочном скотоводстве по сястеме “СЕЛЭКС-2л”: Рекомендацнн. Сост. М.Т.Мороз, Г.А.Петров, А.Т.Сперанскнй. — Л.: 1983. 80 с.
6. Племенная работа: Справочнмк /Н.Г.Дмнтрнев, Н.З.Басовскнй, Б.В.Александров н др. — М.: Агропромнздат, 1988. — 80 с.
7. Положенне о государственных кнлгах племенных жлвотных: Рекомендацлл. — М.: ВНЙНТЭНСХ, 1976. — 44 с.
8. Практнкум по органлзацлл жлвотноводства в совхозах л колхозах / Под ред. А.Ф.Бугаева. — М.: Колос, 1976. — 336 с.
9. Пронзводство молока: Справочннк /Н.Г.Дмлтрлев, В.Н.Мослйко, С.С.Брага л др. — М.: Агропромнздат, 1985. — 336 с.
10 Рекомендацлл по меченню крупного рогатого скота л формам зоотехнмческого учета на промышленных комплексах в молочном жлвотноводстве. — М.: Колос, 1979. — 15 с.
Тэма II.
ЭКСТЭР'ЕР БУЙНОЙ РАГАТАЙ ЖЫВЁЛЫ
Занятак 4. ВЫЗНАЧЭННЕ ЎЗРОСТУ I МАСЦІ ЖЫВЁЛЫ
Мэта заняткаў. Пазнаёміцца са спосабамі вызначэння ўзросту і масці буйной рагатай жывёлы. Набыць практычныя навыкі ў вызначэнні масці і ўзросту жывёлы рознымі спосабамі.
Дапаможнікі і абсталяванне. Рабочы сшытак; табліцы і малюнкі зубной сістэмы нованароджаных цялят і дарослай жывёлы; прэпараты разцоў і ніжняй сківіцы маладняку і кароў рознага ўзросту; калекцыя зубоў і рагоў; альбомы, каляровыя малюнкі і фатаграфіі; муляжы жывёлы рознага ўзросту і масці; мерная стужка; жывыя аб’екты; халаты.
Метадычныя ўказанні. Веданне ўзросту як племянной, так і неплемянной жывёлы мае вялікае практычнае значэнне і асабліва важнае ў племянной рабоце. Яно неабходна для характарыстыкі жывёлы, правільнай ацэнкі гаспадарчай карыснасці і перспектыў выкарыстання жывёліны. Часта ўзнікае неабходнасць вызначэння ўзросту жывёлы на мясакамбінатах, паколькі з ім звязаны катэгорыі ўкормленасці, а значыць, і закупачныя цэны.
Самае дакладнае ўяўленне аб узросце жывёлы дае запіс даты яе нараджэння. Пры адсутнасці такога запісу ці неабходнасці праверкі і ўдакладнення даты нараджэння, узрост жывёлы можна вызначыць па такіх прыметах, як знешні выгляд, стан зубоў і рагоў.
Па знешняму выгляду можна толькі прыблізна меркаваць аб узросце жывёлы (маладая жывёла, сярэдняга ўзросту або старая). Пры вызначэнні ўзросту па зняшняму выгляду выкарыстоўваюць экстэр’ер жывёлы, ступень развіцця асобных частак яе цела, прапарцыянальнасць целаскладу, стан скуры і валасянога покрыва. Маладая жывёла па целаскладу значна адрозніваецца ад старой: яна больш высаканогая; мае некалькі прыпадняты зад, менш глыбокае, вузкае і ўкарочанае тулава; кароткую, але шырокую галаву і г.д.
3 узростам болын бачныя недахопы целаскладу: заганы пастаноўкі ног, вузкасць грудзей, няроўныя лініі верху, рэзка выступаюць, сядалішчныя бугры, плечы. У чорных кароў з’яўляецца сівізна вакол вачэй, вушэй, на шыі і тулаве. У бурых і рыжых кароў назіраецца пасвятленне валасоў на ўнутраным баку вуха, на нагах, галаве.
Вызначэнне ўзросту па зубах з’яўляецца найбольш аб’ex-
тыўным і дакладным у параўнанні з другімі дапаможнымі спосабамі. Веданне змен зубной сістэмы дазваляе вызначыць узрост жывёлы з той або другой ступенню’дакладнасці: ад 2 да 5 —6 гадоў з дакладнасцю да 0,5 — 1 года, у жывёлы, якая старэй гэтага ўзросту, — з памылкай на 1 —2 гады. Магчымасць памылкі павышаецца пры вызначэнні ўзросту жывёлы, якая старэй 11 — 12 гадоў.
У дарослай жывёлы 32 зубы, з іх 24 карэнныя (па 6 зубоў з кожнага боку на в'ерхняй і ніжняй сківіцах) і 8 разцоў (чатыры пары) на пярэдняй частцы ніжняй сківіцы. Пара разцоў, размешчаных у сярэдзіне, называюцца зачэпамі, побач з імі (па аднаму з кожнага боку) — унутраныя сярэднія; наступная за імі пара — вонкавыя сярэднія і па краях (справа і злева зубной аркады) — акрайкі. На верхняй сківіцы разцоў няма. Яны заменены шчыльнай дугападобнай пласцінкай рагавога слою эпітэлію. Усе зубы за выключэннем задніх карэнных змяняюцца. Да змены яны называюцца малочнымі, а пасля змены — пастаяннымі.
Галоўнае адрозненне малочных разцоў ад пастаянных заключаецца ў іх адноснай велічыні. Першыя — тонкія і вузкія, другія — шырокія і доўгія. Язычковая паверхня малочных разцоў, у параўнанні з паверхняй разцоў пастаянных, больш роўная, згладжаная. Пры ўзнікненні сумненняў аб тым, маем мы справу з пастаяннымі або малочнымі разцамі, трэба кіравацца таксама і агульным развіццём жывёлы і памерам яе рагоў, што папярэджвае магчымыя памылкі.
Вызначаюць узрост буйной рагатай жывёлы звычайна па зменах разцоў, з прычыны большай іх зручнасці для агляду ў параўнанні з карэннымі зубамі. У шэрагу выпадкаў для ўдакладнення выкарыстоўваюць дадатковыя прыметы змен у карэнных зубах. ,
Улічваючы складанасць агляду зубоў у жывёлы, асабліва дарослай, неабходна захоўваць умовы бяспекі працы. Агляд лепш праводзіць удваіх: адзін трымае жывёліну, а другі ў гэты час левай рукой апускае яе ніжнюю губу, некалькі пальцаў правай рукі засоўвае ёй у рот, адкрывае яго і аглядае стан зубной сістэмы. У час агляду зубоў неабходна знаходзіцца перад жывёлінай.
Вызначэнне ўз
КНІГІ ОНЛАЙН
