Расійска-беларускі слоўнік
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 704с.
Смаленск 2014
даровщина—дарэмшчына
даром—1. дарма, задарма; 2. (напрасно) дарэм на, задарма задарэмна, марка, на дурнщу
дароносица — дараносіца
дарственный—дараваны
дарственная грамота—даравальны ліст
Дарья—и. соб. Адар’я, Даря, Дарка
дата—дата
датель—давёц
дательный — (падеж) давальны (склон)
датировать — азначаць дату, датаваць
датский—даньскі
датчанин—даньчанін
дать — см. давать
дача — 1. даньнё, даваньне, падача; 2. лётніца;
3. (лесная дача) дзялянка
даяние—даваньне
даятель—см. даватель
два—два
двадцатигранник—дваццацісьцёньнік правіль ны, ікасаэдр (ікасаэдар) м.т.
двадцати гранный —дваццацісьцённы двадцатилетний — дваццацігадовы двадцатый—дваццаты
двадцать — дваццаць
дважды — двойчы, падвойчы, падвакроць, два разы
две — дзьве (р. дзьвёх, дзьвюх)
двенадцатигранник—дванаццацісьцёньнік
двенадцатиперстный: двенадцатиперстная
кишка — дванастка, дванаццаціпалая кішка ан.т.
двенадцатый — дванаццаты, двананцаты
двенадцать — дванаццаць, двананцаць
дверка—дзьвёрцы, дзьвёркі
дверной — дзьвёрны
дверцы — дзьвёрцы, дзьвёркі; (у ворот) фортка
дверцы револьвера—засланка рэвальвэру
в.т.
дверь—дзьвёры (только мн.)
дверь одностворчатая—дзьвёры ардынар ныя
двести—дзьвёсьце
двигатель — рухавік
двигательный — рухавы
двигать / двинуть—рўхаць / рўшыць; соваць / сунуць; кратаць / крануць; пасуваць / пасунуць; парўшыць, папхнуць
двигаться / двинуться — рўхацца / рўшыцца;
совацца / сўнуцца; падавацца / падацца
с места не двинусь — з мёсца ня рўшуся
движение — рух, рушэньне; ход, бег
движение населения — зьмёна люднась ЦІ г.к. т.
движение произвольное — рух адвольны
ПС.Л. т.
дать делу движен ие — даць справе ход
дело лежитбез движения—справа ня рўхае напёрад
привести в движение — зварухнўць, пасу
нуць
движимость — рухомасьць
движимый — рухомы
движимое имущество — рухомая маё
масьць
движущийся — рухомы
Двина — р. Дзьвіна
Двинск—г. Дзьвінск, Дынабург
двое—двое
двоебрачие — 1. другажонства, друг! шдюб;
2. двужонства
двоебрачный — 1. другажэнец, другашлюбны;
2. двушлюбны
двоедушие — двудўшнасьць, фальшывасьць, няшчырасьць
двоедушничать—двудўшнічаць, фальшывіць, крывіць
двоедушный — двудўшны, фальшывы, ня шчыры
двоежёнство — см. двоебрачие
двоекратный — двукратны, двуразовы
двоемыслие — двузначнасьць, ваганьне, дўманьне надвое
двоение — дваёньне; падваёньне, раздваёньне
двоеточие—грам. двукроп’е
двоить—дваіць, падваяць
двоиться—двоіцца
двойка—двойка
двойник—спарыш
двойной — падвойны, двойчаты, дубальтовы
двойное количество — дўбальт
двойня—двайняты, блізьняты
двойственность—двоістасьць
двойственный — двоісты
двойственное число — грам. парны лік двор — двор, панадворак, дзядзінец; (крытый, обнесённый надворными постройками) дар жэнь, даржнік Мядз.
двор постоялый — заёзны двор
скотный двор — загарада, абора, стадола
дворец — палац
дворецкий — аканом дворик—дварок
дворище — вялікі двор, дворышча, пана дворышча
дворник—дворнік, вартаўнік
дворницкая—дворніцкая дворничиха —дворнічыха
дворня —чэлядзь
дворняга, дворняжка—дварняк
дворовый —дваровы, дамовы дворянин — дваранш, шляхціц дворянка — дваранка, шляхцянка дворянский —дваранскі, шляхёцкі дворянство — дваранства, шляхёцтва дворянчик—шляхцюк
двоюродный — стрыёчны, збратдзётны
двоюродная сестра—стрыечка
двоюродные родственники — збрат дзёці
двоякий—дваякі, падвойны
двояко—дваяка, надвае
двояковыпуклый — дваякавыгнуты двоякоперистый — (лист) двойчапёры б. т.
двоякость — дваякасьць
двубрачие—см двоебрачие
двуглавый — двугаловы
двуглазый—двувокі, двохвбкі
двугласный — двугалосны
двугривенник, двугривенный — дваццатка, саракоўка
двугубый — двугубы
двудневный—двудзённы, двохднёвы двудомные — бот. рознапнёвыя двузначный—двохзначны
двузначное число—мат. двохзнакавы лік двузубец — бот. (Bidens) сабачка
двузубый — двузубы
двуколейный—двукалёйны
двуколка—бяда
двуконечный—двуканцовы
двуконный —двуконны, параконны двукопытный—двукапытны
двукратно—двакраць двукратный—двукратны двукрылый — двукрылы двулистный — ДВОХЛІСТЫ двуличие — двудўшнасьць, фальшывасьць, няшчырасьць
двуличный — двудушны, фалыпывы, ня шчыры
двуногий — двуног!
двуокись—хим. двохтлёньнік х. т.
двупалый — двохпалы двупарный—двохпарны двуполый — двохрбдавы двурогий — двурог!
двусложный—двохскладаны, двохскладовы двусмысленность—двузначнасьць двусмысленный—двузначны
двустволка — дубальтоўка двуствольный — дубальтовы двустворчатый — двойчаты
двустворчатая дверь — дзьвёры на дзьве палавіны
двустишие—двувёрш
двусторонний — двубок!, абапольны двуустка —зоол. (Distomum) матыліца з. т. двуутробка—зоол. (Didelphus) торбаноша з. т. двухаршинный — двохаршынавы, двохаршынбвы
двухвёрстный — двувярстовы двухвершковый—двохвяршковы двухвостка —зоол. (Harpyia) двухвостка з. т. двухгодичный, двухгодовалый, двухгодовой — другак, двохлётні, двугадовы
двухколёсный — двукольны двухкопеечный —двукапёечны двухлетие — двохлёцьце
двухлетний, двухлеток—см. двухгодичный двухместный—двумясцовы, на два мёсцы двухмесячный — двумёсячны, двохмёсяцавы
на двухмесячный срок — на два мёсяцы двухнедельный — двохтыднёвы двухпудовый—двохпудбвы двухрядный —двайчасты двухсотый — двусоты (двусотны) двухстепенный — двуступянёвы двухцветный —двохкалярбвы двухчертный—муз. двурысны двухчленный—двохчлённы двухэтажный — двохпавёрхавы двучлен —мат. двохчлён
двуязыч ие — двумоўнасьць гр.л. т. двуязычный — двуязык!, няшчыры де, дескать — маўляў, моў, бок дебаркадер — дэбаркадэр, станцыя, пры
стань
дебатировать—дэбатаваць, абгаворваць справу, спрачацца
дебаты—дэбаты, дыскўсія, разважаньне, абга ворваньне справы, спрэчк!
дебелость—дзябёласьць
дебелый—дзябёлы, моцны дебет—дэбэт, прыбытак дебитор — вінавайца, даўжнік дебош — буянства
дебошир — буян, свавольнік
дебоширить — буяніць, сваволіць дебоширство — буянства, свавольства дебри — нётра, пўшча
дебристый — нётраны
дебют — дэбют, пёршы выхад (пёршае вы ступлёньне актора на сцэне)
дебютант — дэбютант
дебютантка—дэбютантка
дебютировать — дэбютаваць, выступаць дева, девица — дзяўчына, дзёўка, панна
взрослая девица — дзёўка на выданьн!
деваться / деться—дзявацца / дзёцца; падзявац ца / падзёцца
деверь—дзёвер
девиз — дэвіз, знак
девий, девический, девичий — дзёўчын, дзя вочы, дзявоцкі, панёнскі
девица—см. дева
девичество—дзявоцтва
девка — дзёўка
девочка — дзяўчынка, дзяўча, дзяўчатка, панёначка
девочкин — дзяўчынчын
девочник—дзяўчўр
девственница—чыстая дзяўчына, дзявочніца, цэлка
девственность — дзявоцтва, дзявоцкасьць, дзявічнасьць, дзявочы стан
девственный — дзявоцкі, дзявічны, панёнскі, нечапаны, нязрўшаны, цэлы
девственная земля — цаліна, навіна
девственная плева — анат. дзявочая балонка
девственный лес — нечапаны лес г.к. т.
девушка—дзяўчына
д
девушкин — дзёўчын девчонка—дзеўчаня
девяносто—дзевяцьдзёсят
девяностый—дзевяцьдзясяты девясил — бот. (InulaL.) дзівасілб.т.
девятерик—дзевяцярык
девятильник — бот. 1. (Achillea nobilis L.) крываўнік шляхётны; 2. (Tanacetum vulgare L.) ш'жма звычайная б. т.
девятины—дзевяціны
девятисотый — дзевяцьсоты (дзевяцьсотны)
девятка—дзявятка
девятнадцатый — дзевятнаццаты, дзевят
нанцаты
девятнадцать — дзевятнаццаць, дзевятнан цаць
девятый—дзевяты
девять—дзёвяць
девятьсот—дзевяцьсот
дегенерат—см. выродок
дёготь—дзёгаць; (колёсный) каланіца
дегтярка — мазьніца
дегтярник—дзягцяр
дегтярничать—гнаць дзёгаць
дегтярный—дзягцярны
дегтярный завод—дзягцярня
дед—дзед (мн. дзяды)
быть дедом — дзёдаваць
дедина — дзёдаўшчына
дедовник—бот. (CirsiumL.) асот
дедовский — дзёдаўскі
дедуктивный — дэдукцыйны, выводны дедукция — дэдўкцыя, вывядзёньне дедушка — дзядўля, дзядўлька, дзядўня дедушкин—дзядўлін, дзядўлькаў
дееписание—дзеяпіс
дееписатель—дзеяпісец
деепричастие—грам. дзеяпрыслоўе деепричастный — дзеяпрыслоўны дееспособность—юрид. дзеяздольнасьць
дееспособный—дзеяздольны
дежурить—дзяжўрыць, чаргаваць, вартаваць дежурный — дзяжўрны, чарговы
дежурство—дзяжўрства, чарга, варта дезертир—дэзэртыр, зьбег, уцякач дезертировать — дэзэртаваць, зьбягаць,
уцякаць
дезинфекционный—дэзынфэкцыйны дезйнфекцйровать—дэзынфэктаваць дезинфекция—дэзынфэкцыя
деизм—дэізм
действенный—дзёйсны
действие — 1. дзёяньне, дзёя; 2. учынак, чын, чыннасьць; (влияние) упль'іў
военные действия — ваённыя дзёяньні в. т. действительно—запраўды, дапраўды, дарэчы, папраўдзе, рачаві'ста
действительность — рачавістасьць, запраўд насьць, сапраўднасьць
действительный — рачавісты, запраўдны, сапраўдны, праўдзівы
действительный залог—гром, дзёйны (актыу ны) стан
действительный член—(научного общества) правадзёйны член
действование—дзёяньне, чыннасьць действователь—дзёяльнік, чыньнік действовать—дзёяць,чыніць, арўдаваць; (о машинах) працаваць
действующий—дзёйны, чынны
действующая армия — дзёйная армія в. т.
действующие лица — асобы дзёі л. т., дзяё выя асобы
декабрь — сьнёжань
декабрьский — сьнёжаньскі декаграмм — дэкаграм
декада—дэкада, дзесятка
декаданс—дэкаданс, заняпад
декадент—дэкадэнт, заняпаднік
декадентский —дэкадэнцкі декадентство—дэкадэнцтва
декалитр—дэкалітр (дэкалітар) декаметр — дэкамэтр (дэкамэтар) декан—дэкан, старшыня факультету
деканат—дэканат
декламатор—дэкляматар декламация — дэклямацыя декламировать—дэклямаваць декларация—дэклярацыя, абвяшчэньне декларировать—дакляраваць, абвяшчаць деклассированный—дэклясаваны
деклассировать—дэклясаваць
декокт — вывар
декольте—дэкальтэ, горе, выстрыг, выраз декольтироваться — дэкальтавацца декоративный — аздобны, дэкарацыйны декорация — дэкарацыя, аздоба декорировать—дэкараваць, аздабляць декрет—дэкрэт, пастанова
декретировать—дэкрэтаваць
делание—дзёяньне, раблёньне, чынёньне деланный — паказны, удаваны
делатель — дзёяч, працаўнік
делать — рабіць, дзёяць, чыніць, тварыць
делать медленно — марўдзіць
делать выговор — дамаўляць
делать замечание — рабіць увагу, заўва жаць
делать кротким — гумаваць
делать непригодным — нікчэмніць
делать приятное — (кому) дагаджаць делать ударение — класьці націск делать шире — шырыць
делаться — дзёяцца, рабщца, тварыцца делаться нежнее — далікатнёць
делаться похожим — удавацца