КНІГІ ОНЛАЙН

Сядзібы Беларусі

Выдавец: Рыфтур

Памер: 78с.

Мінск 2003

13.77 МБ

ф Парк XVIII ст.
г.п. Друя
Закладзены ў XVIII ст. на левым беразе Заходняй Дзвіны пры палацы Сапегаў. Парк рэгулярнага тыпу. Да парку прымыкае пладовы сад.
© Сядзібна-паркавы комплекс 1904 г.
8.	Опса (2 км ад вёскі)
Размешчана на ўсходнім беразе невялікага возера Опса. Належала Плятэрам. Сфарміравана ў 1904 г. Сядзібны дом пабудаваны па праекту арх. Целяжынскага. Ансамбль уключае сядзібны дом, флігель, гаспадарчыя пабудовы (піўніца, стайня, вазоўня, свіран) і пейзажны парк, які з трох бакоў акружае сядзібныя пабудовы.
Верхнядзвінскі раён
0 Парк 2-я палова XVIII ст.
г.п. Асвея
Малюнак Напалеона Орды
Пасаджаны ў XVIII ст. пры сядзібе А.Я. Гільзена, з 1786 г. належала Шадурскім. Сядзібны комплекс уключаў палац, капліцу, пейзажны парк з аранжарэямі, ставамі, брамай. Палац быў разбураны ў 1-ю сусветную вайну, захаваліся руіны. Парк займае роўную тэрыторыю на беразе возера. У аснову яго кампазіцыі пакладзена складаная водная сістэма. Ставы, каналы, пратокі кальцом ахопліваюць тэрыторыю парку, ствараючы ілюзію астраўнога становішча яго цэнтральнай часткі. У парку пераважаюць мясцовыя пароды дрэў. Захаваўся часткова, заходняя частка забудавана. Адзін з лепшых узораў садова-паркавага мастацтва эпохі рамантызму на Віцебшчыне.
0 Сядзібна-паркавы комплекс 2-я палова XIX ст.
в. Вопытная
Створана ў 2-й палове XIX ст. Належала Лапацінскім. Уключае сядзібны дом з парадным партэрам перад ім, капліцу, гаспадарчыя пабудовы (свірны, стайні) і пейзажны парк з сажалкай. Сядзіба — помнік архітэктуры позняга класіцызму.
0 Парк XIX ст.
в. Сар'я
Закладзены ў XIX ст. як прысядзібны на р. Сар'янцы. Захаваліся парадны партэр, штучныя насыпныя ўзгоркі, маляўнічыя паляны, алеі.
Віцебскі раён
© Музей-сядзіба мастака І.Я.Рэпіна XIX ст., 2000 г.
в. Здраўнева
Сядзіба размешчана на высокай тэрасе Заходняй Дзвіны. Сядзібны дом стаяў у глыбіні пейзажнага пар-
ку.З 1892 г. па 1900 г. тут жыў і працаваў I. Рэпін. Ён добраўпарадкаваў сядзібу, перабудаваў дом. Захаваліся сажалка, фрагмент алеі, парку, склеп, дом аканома. Сядзібны дом быў адноўлены ў 2000 г.
Докшыцкі раён
ф Брама Пачатак XVIII ст.
в. Сітцы
Брама пабудавана ў пачатку XVIII ст. пры ўездзе ў былую сядзібу. Сядзіба не захавалася.
Міёрскі раён
© Сядзібна-паркавы комплекс 1810—1820 гг.
в. Дзедзіна
Сфарміравана ў 1810—1820 гг. па праекту арх. Віткоўскага. Належала А. Рудніцкаму, апошнім уладальнікам быў Вішнявецкі. Размешчана на ўзгорку. Уключала сядзібны дом, перад якім быў разбіты пейзажны парк, гаспадарчыя будынкі. Захаваліся сядзібны дом і 2 гаспадарчыя будынкі, парк з сажалкай захаваліся часткова. Помнік архітэктуры класіцызму.
ф Сядзіба Канец XIX — пачатак XX стст.
в. Камянпоме
Сфарміравана ў канцы XIX — пачатку XX стст. Размешчана ў заходняй частцы вёскі. Сядзіба ўключае дом, гаспадарчыя пабудовы, парк, пладовы сад. Сядзібны дом пабудаваны ў 1873 г., стаіць адасоблена ў парку. Комплекс гаспадарчых будынкаў размешчаны абапал пад'язной дарогі. Сярод іх вылучаецца будынак стайні (1907 г.), лядоўня (1873 г.), кузня (1907 г.). Невялікі парк рэгулярнага тыпу размешчаны на раўніннай тэрыторыі. У цэнтры кампазіцыі парку прамавугольны партэр, абкружаны фруктовым садам. Тэрыторыя парку абмежавана каналамі.
© Сядзібна-паркавы комплекс 2-я палова XVIII — пачатак XIX ст. в. Лявонпаль
Створана ў 2-й палове XVIII — пачатку XIX ст. на левым беразе Заходняй Дзвіны. Належала М. Лапацінскаму. Сядзібны комплекс меў сіметрычна-восевую кампазіцыю.
Сядзібны дом і 2 бакавыя флігелі ўтваралі прасторны парадны двор. Па вуглах 2 брамы ў выглядзе простых пілонаў фіксавалі ўезды на сядзібны двор. Аналагічныя пілоны па флангах сядзібнага дома афармлялі ўваходы ў парк. Невялікі парк быў закладзены на 2 тэрасах за сядзібным домам на схіле да ракі. У XIX ст. ён набыў рысы пейзажнага. Гаспадарчы двор размяшчаўся збоку, за ярам. Сядзібны дом быў пабудаваны ў 1750 г., у 1898—1901 гг. адноўлены. Захаваліся сядзібны дом, флігель, чатыры брамы, парк. Сядзіба — помнік архітэктуры барока.
Пастаўскі раён
© Палац Тызенгауза 2-я палова XVIII — XIX стст. г. Паапавы, вул. Савецтя, 73
Палацава-паркавы комплекс заснаваны Тызенгаузамі на левым беразе р. Мядзелкі. Будаўніцтва распачата ў 1760-я гг. і завершана ў 1-й палове XIX ст. У XIX ст. К. Тызенгаузам у палацы былі створаны арніталагічны музей і карцінная галерэя. Комплекс уключае мураваны палац, гаспадарчы флігель і парк рэгулярна-пейзажнага тыпу з вадаёмамі. У пасляваенны час у палацы была размешчана медыцынская ўстанова. Палацавапаркавы комплекс — помнік архітэктуры класіцызму.
© Сядзібны дом Альфрэда Ромера XIX ст. в. Каралінова
Драўляны сядзібны дом пабудаваны ў 2-й палове XIX ст. У1874 г. тут пасяліўся Альфрэд Ромер, беларускі мастак, этнограф, фалькларыст. У наш час у доме знаходзілася школа. Будынак патрабуе рэстаўрацыі.
Полацкі раён
© Сядзіба Паклеўскіх-Козелаў Сярэдзіна XIX ст.
в. Быкаўшчына
Сфарміравана ў сярэдзіне XIX ст. Належала Паклеўскім-Козелам. Захаваліся: жылы дом, флігель, гаспадарчыя пабудовы, падземная частка фамільнага склепу, парк, ставы, алеі.
© Сядзібны дом Пачатак XX ст.
в.	Бяздзедавічы
Комплекс створаны ў пачатку XX ст. на левым беразе р. Ушачы. Уключае сядзібны дом, пейзажны парк з сістэмай сажалак і гаспадарчыя пабудовы. Сядзібны дом размешчаны на невысокім узгорку ў цэнтры ансамбля. Паркавыя курціны кампануюцца вакол 2 сажалак і сістэмы каналаў.
Расонскі раён
© Сядзібны дом 1900 г.
г.	Расоны
Сядзіба пабудавана памешчыкам Гласкам на мяжы XIX—XX стст. на беразе воз. Расона. Захаваўся сядзібны дом. Помнік архітэктуры неаготыкі.
Сенненскі раён
© Сядзібна-паркавы комплекс 2-я палова XIX ст.
в. Старая Беліца
Створаны ў 2-й палове XIX ст. у цэнтры вёскі, на ўзвышшы. Належаў Свяцкім. Уключае мураваны
сядзібны дом, пейзажны парк з сажалкай, склад, свіран, спіртзавод, спіртасховішча, кароўнік. Сядзіба мае мемарыяльнае значэнне. Тут у 1903—1904 г. працаваў Я. Купала. Сядзіба — помнік архітэктуры позняга класіцызму.
Талачынскі раён
© Парк Канец XIX ст.
г.	Талачын
Размешчаны ў паўднёвай частцы Талачына, на ўзвышшы, апаясаным р. Друць. Сфарміраваны ў канцы XIX ст. як прысядзібны. Парк пейзажнага тыпу пераважна з мясцовых парод дрэў.
Ушацкі раён
© Сядзібна-паркавы комплекс Сярэдзіна XIX ст. в. Арэхаўна
Сфарміраваны ў сярэдзіне XIX ст., размешчаны на паўночнай ускраіне вёскі. Сядзіба належала Грамніцкім, затым В. Забелу. Ансамбль сядзібы мае рэгулярную схему планіроўкі. У цэнтры знаходзіцца сядзібны дом, пабудаваны ў 1840 г. За домам разбіты невялікі парк з вадаёмам. Перад домам абапал партэра размешчаны гаспадарчыя пабудовы. Сядзіба захавалася. Помнік архітэктуры класіцызму.
Шаркоўшчынскі раён
© Сядзібны дом Пачатак XX ст.
г.п. Шаркоўшчына
Пабудаваны ў пачатку XX ст. Размешчаны ў парку на беразе р. Дзісны. Помнік архітэктуры неакласіцызму.
® Сядзібна-паркавы комплекс 1782 г.
в.	Германавічы
Маёнтак належаў Гільзену, затым Зрыні-Шырыну. Сядзіба сфарміравана ў канцы XVIII ст. на правым беразе р. Дзісны. Сядзіба мае рэгулярную планіроўку. У цэнтры кампазіцыі знаходзіцца сядзібны дом з партэрам. За домам да ракі на 2 тэрасах разбіты парк з садам і сажалкамі. На паўночны ўсход ад дома размешчаны 3 гаспадарчыя будынкі. Сядзіба захавалася, парк відазменены ў сувязі з пасляваенным будаўніцтвам школьных будынкаў. Сядзіба — помнік архітэктуры класіцызму.
® Сядзібна-паркавы комплекс XVIII—XIX стст.
в. Дзіўная
Сфарміраваны на працягу XVIII—XIX стст. Належаў Жабам, з 2-й паловы XIX ст. — Зіберг-Плятэрам. Уяўляў сабой даволі вялікі і складаны комплекс, створаны ў маляўнічым месцы. Уключаў парк, палац, флігель, бровар, млын, стайню, майстэрню, кузню, капліцу, аранжарэю, браму і гаспадарчыя пабудовы. Сядзібны дом пабудаваны ў канцы XVIII ст. на краю схіла тэрасы (у пачатку XX ст. часткова перабудаваны). Побач з домам узведзена капліца. Парадная частка парку займае роўную тэрыторыю, мае рысы рэгулярнай планіроўкі. Тры крутыя выгіны р. Мнюты ўдала выкарыстаны для стварэння пейзажнай часткі парку з сістэмай вадаёмаў. Гаспадарчыя будынкі з бутавага каменю, пабудаваныя ў 2-й палове XIX ст. Сядзіба захавалася: палац, капліца, гаспадарчыя пабудовы, уязная брама, парк. Тэрыторыя саду забудавана.
Шумілінскі раён
® Сядзіба 1-я палова XIX ст. г.п. Обаль
Размешчана на высокім правым беразе р. Обалі. Пабудавана ў 1-й палове XIX ст. Захаваўся сядзібны дом і невялікі пейзажны парк, размешчаны на тэрасе ракі.
Гомельская вобласць Гомель
® Палацава-паркавы ансамбль 1777 — XIX ст. пл. Леніна, 4
Малюнак Напалеона Орды
Палацава-паркавы ансамбль размешчаны ў цэнтры горада, на высокім правым беразе р. Сож. Закладзены ў 1777 г. генерал-фельдмаріпалам П.А. Румянцавым-Задунайскім на месцы драўлянага замка Чартарыйскіх. Пры Румянцаве ўзведзены асноўныя пабудовы комплекса: палац, Петрапаўлаўскі сабор (арх. ДжКларк) і закладзены парк. У1834 г. гомельскі маёнтак перайшоў у валоданне да генерал-фельдмаршала І.Ф. Паскевіча. Пры Паскевічах быў перабудаваны палац (арх. А. Ідзкоўскі), комплекс пашыраны і дапоўнены новымі службовымі і гаспадарчымі будынкамі. У наш час ансамбль уключае палац, парк, Петрапаўлаўскі сабор, капліцу-пахавальню (1870—1889 гг.), маяк, будынак «зімовага саду», адміністрацыйны будынак (шахматнашашачны клуб). Палац быў разбураны ў 1941—1943 гг., адноўлены ў 1969 г., цяпер вядуцца рэстаўрацыйныя работы. Палац — адзін з першых на Беларусі прыкладаў класічнай «паладыянскай» пабудовы. Закладзены разам з палацам парк цягнецца на 800 м уздоўж правага берага р. Сож. Перад палацам парк мае рэгулярны характар з партэрам і газонам, астатняя болыпая частка парку пейзажная, была ўпрыгожаная скульптурамі, малымі архітэктурнымі формамі, гротамі. Цераз глыбокі яр з рэчкай Гамяюк перакінуты 2 масты. За ярам знаходзіўся пладовы сад. У час вайны парк быў моцна пашкоджаны, пасля адноўлены. Зараз у парку болып за 9 тыс. дрэў мясцовых і экзатычных парод. З'яўляецца адным з прыгажэйшых і найбольш захаваным у рэспубліцы пейзажным паркам з элементамі рамантызму.
© Сядзібна-паркавы комплекс
(фальварак Багуслаўскага) Сярэдзіна XIX—XX стст.