Слоўнік Гродзенскай вобласці
Таццяна Сцяшковіч
Выдавец: Інбелкульт
Памер: 400с.
Смаленск 2018
гацАць незак. неадабр. Скакаць. Гаца), гаца), нагацаяш на сваю галавў, трэба сьцішыцца табеўжо. Стукалы Маст.
гАцька ж. Гразкае месца. Цяпер высушылі нашу гацьку, то машыны ёдуць. Маркішы Гарадз.
гАчак м. Шпілька. У цібе, можа, гачак ёсьць мне ў валасэ, каб ні лёзьлі ў вбчы. Збляны Лід.
гачкавАць незак. Матычыць. Ідзі туды, дзе жанчыны гачкўюць, памажы jiM. Пашкішкі Ашм.
гвалтавАць незак. Адчайвацца. Хопіць табе гвалтаваць, ні памбжа ўжо нічбга. Валэйшы Вор.
ГВІНТ прысл. Шмат. УКлепачы цяпер гвінт панаехало інжынёраў. Масілавічы Слон.
ГЁБАЦЬ незак. іран. Думаць. Ты гёба/ добра, ні глядзі ў акно, а ў задачнік глядзі. Бершты Шчуч.
ГЁБЛЫ прым. Дрэнны, шкодны. Така гёбла кбтка, курняўкая, каб што даць ej, а мышы ня ловіць. Каробчыцы Гарадз.
ГЁБНУЦЬ зак. груб. Памерці. Кажуць, слабы Мікола, мусі, скора гёбня. Заполле Маст.
ГЁДАКВЕЛЯ, ГЁДУЛЬКІ прысл. Столькі. Гёдаквеля прынёсла грыббў! Грынкі Свісл. Гёдулькірыбы навўдзіў, што ледзь давалбк. Алекшыцы Бераст. гелазавАць незак. Непакоіцца. Нешто сёня нашы карбвы надто пачалі гелазаваць, слонцо пячэ мбцно, аваднё заядаюць. Бершты Шчуч.
ГЁПКА ж. Аетняя шапка. Што ты надзеў гёпку, як падшпарак, і ходзіш у марбз. Пяскі Бераст.
ГЕРГА ж. Крамяністае поле. Гёрга там, гёргавая пбля, узгбркі гёргавыя. Каробчыцы Гарадз.
ГЁРЗАЦЬ незак. іран. Маляваць не ўмеючы. Малы ўзяў алдвак і гёрзая абы-штд. Гута Дзятл.
ГЕРЦЫ мн. груб. Ногі. Закінуў гёрцы на пасьцёль і сьпіць сабё, тыя робяць на полі. Паташня Іўеўск.
гібАць незак. Мясіць цеста. У пятніцуўмаладб) гібалі караваў Дарагабушка Зэльв.
ГІВЕР (гівяр) м. іран. Плечы. Зараз яг дам у гівяр, та бўдзяш ведаць. Ігнаткаўцы Лід.
ГІГЕЛЬ (гігяль) м. Малады хвошч. Глянь, які гігяль расьцё на папары. Варняны Астр.
ГІЖЛІВЫ прым. Рухавы, хуткі. Гіжлівы ў jix сын, усюды дасьпёя. Пархімаўцы Бераст.
ГІЖЎШЧЫ прым. іран. Вёрткі, непаседлівы. УМані дзіця надто гіжўшчо, усюды ўлёзя, дзе ні трэба. Бершты Шчуч.
ГІЗІ, П'ЗІКІ мн. груб. Вочы. Што вытрашчыў гізі? Куляшы Шчуч. Куды глядзяць твае гізікі? Шаўдзіні Лід.
ГІЗЎНТЫ мн. Вантробы, кішкі. Гізўнты паршука трэба завідна пачысьціць. Падвялікае Дзятл.
пзытАць незак. Казытаць. Hi гізычэця мяне, баюся! Накрышкі Дзятл.
ПКАЎКА ж. Ікаўка. Гікаўка ў мяне, гікаяцца ўсё. Сонічы Гарадз.
пкАць незак. Гукаць. Ня гіка] так мбцно, у канцы сяла чуваць. Валеўка Навагр. гілазувАць незак. Узбуджацца ад аваднёў. Летам карбвы часта гілазўюць. Касцянева Шчуч.
ГІЛЕК м. Снягір, гіль. Угэтымгнязьдзе пэўна гількі жывўць. Цвербуты Лід.
ГІЛЁС м. Узбуджанасць жывёлы ад укусаў аваднёў. Цяжка карбвы пасьвіць гілёсам, трэба браць больш пастухбў. Панара Смарг.
ПЛЬДЗЕЯВАТЫ (гільдзяяваты) прым. зневаж. Панаваты. Валіку нас гільдзяяваты трбхі. Пархімаўцы Бераст. ГІЛЯ ж. Снягір, гіль. Прыляцёлі ўжэ гілі, сядзіць унь на ліпе, скора сьнёгу навёрня. Навасады Вор.
ГІЛЯРОВЫ прым. Палатняны. Плярбвыя сарбчкі вышываліса і накладаліса ў сьвята. Каробчыцы Гарадз.
ГІМОРЫ мн. іран. Капрызы. Што ты ставіш сваё гімбры? Мір Кар.
ГІНДАЛЯЗІКІ мн. Карункі. Абшыла каўнёр гіндалязікамі, і хбраша. Пазалушкі Іўеўск.
ГІРА ж. Чуб. Зараз як страсянў за гіру, то пазнаяш. Дакудава Лід.
ГІРАВАЦЬ незак. іран. Ганарыцца, задавацца. He гіру) от, бо мы цябе вёдаям. Конна Зэльв.
ГІРАЧКА ж. Адбіты па краях збанок. Працадзі малакб ў гэту гірачку. Каралін Зэльв.
ГІРСАК м. Каласоўнік (трава). У жыці быў адзін гірсак. Каробчыцы Гарадз.
ПШЭХТАЦЬ незак. Сакрэтнічаць. Як сыдуцца, усё гішэхтаюць. Гута Дзятл. ГЛАБОЎКА ж. Трускаўкі (клубніцы). А глаббўка ў jix дббрая, салбдкая. Новы Двор Свісл.
ГЛАДЧАЦЬ незак. Папраўляцца. Нашая цялё стала гладчаць. Шылавічы Слон.
ГЛАДЖАНЫ дзеепрым. Кормны.Мяю пару парсюкбў гладжаных, к Калядам закблям. Ятаўтавічы Іўеўск.
ГЛ АКТАЦЬ незак. Прагна піць. Хбпіць табе глактаць, вада ж халбдная. Сівіца Смарг.
ГЛАМАЗДАЦЬ незак. Рабіць абы-як. Пятрб гламаздая, а ты разьбіра)ся. Старчаняты Іўеўск.
ГЛАМАНЎЦЬ зак. Хутка перакусіць. Гламані чаго, a то бўдзяш цэлы дзень галбдны. Дубароўшчына Дзятл.
ГЛАЧОК м. Глыток. Хацёлася піць хоць адзін глачбк. Касцянева Шчуч.
ГЛЕЙКАВАТЫ прым. Сыры. Гавёс яшчэ глеікаваты, xaj сдхня. Мачуліна Ваўк.
ГЛЁТКА ж. Куля. Так уваліў глёткаў што дзік перакуліўса. Бабіна Гарадз.
ГЛІВЁЦЬ незак. Мерзнуць. Што ты глівёяш на хбладзе, ідзі ў хату. Стукалы Маст.
ГЛІНКОВЫ прым. Жоўта-чырвоны. Твая спадніца глінкбвага цьвёту. Геранёны Іўеўск.
глубАцца незак. Калупацца. Ну чаго ты там так доўго глубаясса? Вараны Бераст.
глубАць незак. Калупаць. Вазьмі кусок хлёба і еж, a то глубаяш толькі, накрышыў як! Заполле Маст.
ГЛУЗДЗІЦЬ незак. Гаварыць пустое. Ідзі прасьтся, глуздзіць што папала, ні падўмаўшы. Ацмінава Навагр.
ГЛУТЫРА ж. Глыба. Такая глутыра абвалілася зьвёрху, аж страх! Буйкі Дзятл.
ГЛЬІЖКА ж. Кавалак лёду. Глыжкі яшчэ нівялікія па рацэ плывуць. Турэц Кар.
ГЛЫЗА ж. Крыга. Каля мбсту гль'ізаў нагнала. Турэц Кар.
глыкАць незак. Прагна есці. Клецкі глыкалі, пакуль усіх не сьцерабілі. Зенявічы Навагр.
ГЛ ЮГАТЫ прым. Насаты. У наша] цё' ткі гусі глюгатыя, з ддўгімі глюгамі. Дзешкаўцы Свісл.
ГЛЮМКА ж. Дзюба. Падрэзала глюмкі курам, каб ні дзяўбалі яек. Панарка Смарг.
гляйчАк м. Глеістая глеба. На гэтым гля)чакў нічбга не хоча расьці. Гольні Бераст.
ГНАЁВАЧКІ мн. Дошчачкі, закладзеныя ў задку воза. Гнаёвачкі ставяць ззаду вбза.г Каробчыцы Гарадз.
ГНАЁВЫ прым. Цёмна-зялёны. У ганўчніка былі гнаёвыя хўсткі. Зарачаны Ваўк.
ГНАЁЎКІ мн. 1. Воз на гной. Запражы гнаёўкі, трэба вывязьці на грады гно). Завельцы Астр.
ГНАЁЎКІ мн. 2. Шампіньёны, пячуркі. Ідзі на пбплаў, назьбіра] гнаёвак, адварым і павячэраям. Лупачы Маст.
ГНАТЫ мн. Калені. Выставіць свае гнаты і ходзіць, ні можа скласьці даўжэіша) сукёнкі. Каменная Русота Гарадз.
ГНЁСЦІ незак. Мучыць. Нешта яго стала гнёсьці, ні з кім слова ні скажа. Нагорнікі Дзятл.
ГНЁШКВАЦЦА незак. Саромецца. Hi гнёшква)ся, захддзь да нас, Рая дома. Кракоўка Ашм.
ГНЁНІК м. Сутулы чалавек. Ну j кавалёр у цябе, гнёнік нфкі. Дакудава Лід. ГНЎШКА ж. Днушка. Нясі хутчэ) на стол гнўшку, пастаўлю патэльню. Мір Кар.
ГНЭМБІЦЬ, ГНЭПІЦЬ незак. Мучыць. I за што ты гнэмбіш гэто дзіця? Бязводна Зэльв. Дзёці, доўжо гнэпіць сабачку, пусьціця яго. Сонічы Гарадз. ГНЯТЎХА ж. Хвароба. I калі гэтая гнятўха перастаня дзіця мўчыць? Прывалка Гарадз. (Прывалкі) ГОБАТЫ мн. Боты. Адзёў нбвыя гобаты і хбдзіць з фбрсам. Нязнанава Навагр. ГОЙНЕ прысл. Добра. Moj дзядзька гд)не жывё, усяго хапая. Падгаі Ашм. ГОЛЬВА ж. Ігруша. Пад акном у нас вялікая гбльва расьцё. Рыскі Гарадз. гон м. Імпэт. Усе) гон рабдты перапынілі грымдты, секануў касахвдшч. Нагорнікі Дзятл.
ГОНДА прысл. Там. Школа будзе гднда, дзе старэнька хатка ста]іць. Юбілейная Свісл.
ГОПА ж. Бульбяная драчона (бабка). Смашная гбпа твая ўдалася. Ятвезь Кар.
ГбРАТУ прысл. Гвалтам. Заблўтала ніці, а цяпер хоць гбрату крычы. Навасады Вор.
ГОРДАЦЬ незак. Пагарджаць. Hi хачу тут быць, кбжны мне тут будзе гбрдаць. Дворышчы Лід.
ГбРШКІ прысл. На плечы. Вазьмі дзіця гбршкі і нясі. Воля Дзятл.
ГОРЫНЬ м. Палатно. Яг былі малыя, то нам шылі спадніцы з гбрыню. Духаўляны Ваўк.
ГОЦІЦЬ незак. Задавольваць. ]іх сын дббра гбціць бацькам, сюды і грбшы )ім шле. Варонча Кар.
ГРАБАРКА ж. Яма, дзе капалі торф.Лён у насмачыліў грабарках. Загор’е Кар.
ГРАБАСЦІЦЬ незак. Пакрываць латамі кроквы. Пасьля сьвята будзям грабасьціць хату. Пліса Навагр.
ГРАБЗЫ мн. Трохзубая матыка. Вазьмі грабзы і прыхбдзь на пбле картбплю капаць. Сямёнава Ваўк.
ГРАБОЎКА ж. Квяцістая хустка. Падарылі мне граббўку, на сьвята адзяваць бўду. Залозкі Навагр.
ГРАВЁЙНІЦА ж. Дарога з гравію. Мы ёхалі па гравё]ніцы, то сўха было. Дакудава Лід.
ГРАДКА ж. Вісячая шафка або палічка. Пастаў малакд у градку, ніха} адстбрцца. Вугляны Смарг.
ГРАДКІ мн. Седала. У кўрніку градкі рббім, куры на градкі садзяцца. Каробчыцы Гарадз.
грАдус м. Радок пасаджанай гародніны. Яў градусы пасадзіла сланёчнік разам з картдфлямі. Доржы Ашм.
грАйка ж. Жалейка. Кінь ты сваю грфку, бо мне галава ўжо баліць ад яё. Задворанцы Свісл.
ГРАКАВАТЫ прым. Высокі. У нас пастрбфлі гракаваты хлеў. Янканцы Ашм.
ГРАКАВЯНЁ, ГРАЧАНЁ н. Птушанё грака. Дзёці прынёсьлі гракавянё, як моцны вёцяр, гракавяняты скідаюцца з гнёздаў на травў. Сімакава Кар. У нас грачанё гадавалася. Варняны Астр.
ГРАМАВАТЫ прым. Вялікі, галінасты. Эты дуб надта грамаваты, ямуўжо больш як сто гадоў. Вярэйкі Ваўк.
ГРАМАЗДА ж. Вялікая колькасць. Грамазда мяхдў тут, у гэтых сёнях ні npajcbip. Крычнікі Іўеўск.
ГРАМНІЧНІК м. Грамніцы. На Грамнічнік пёвянь вады нап’ёцца, як прышбў Грамнічнік, дык сьнег даўсё, пацяплёло. Турэц Кар.
ГРАНАЧКА ж. Палявая дарожка. Яхўценька пабягў граначка), а ты едзь адзін па дарозе. Крапіўніца Свісл.
ГРАНДЫ мн. 1. Жэрдачкі, пакладзеныя на латы страхі падтрымаць салому. Як крылі салбма] стрэху, прывязвалі да стратл латы, да лат умацбўвалі гранды, на гранды клалі салбму. Каробчыцы Гарадз.
ГРАНДЫ мн. 2. Столь з жэрдак у хляве. 3 жэрдак клалі гранды, на гранды клалі салбму ці сено. Гібулічы Гарадз.
ГРАНКА ж. Градка. Апалбла пяць гранак бўльбы. Лелюкі Іўеўск.
ГРАНбВАЧКА ж. Квяцістая хустка. Нічдга сабе гранбвачка ў цябе фаршя. Чапунь Іўеўск.
ГРАСА, ГРАСКА, ГРАСбЎКА ж. Матыка. Забылася ўзяць грасу, а твая граса тупая. Гольні Бераст. Aj, бяда, граска мая згубілася. Кавалі Бераст. Зёльё з ббльшаго павырыва), а тады грасбўкаю пацягні. Раганічы Шчуч.
ГРАЦКОЎЕ н. Поле, дзе расла грэчка. Грацкбўе дббрае на пашу, пагбнім карбў на грацкбўе. Драгічаны Ваўк.
ГРАЧКОЎНІК м. Поле, дзе расла грэчка. А што на грачкбўніку бўдзяця сёяць? Лелюкі Іўеўск.
ГРАЧЎН м. Снягір, гіль. Бач ты, які грачўн фа]ны прыляцёў у халады. Паперня Лід.
ГРАШбЎКА ж. Кашалёк. Дзе я падзёла грашбўку? Там жа грбшы былі рублёў пяць яшчэ. Біцеўцы Шчуч.
ГРУДАВАТЫ прым. Злёгку хмарны. Сёня неба грудаватая, дббрая пагбда стала. Нагорнікі Дзятл.
ГРУДОЎЕ н. Груд. Гоўцы на грудбўр стаяць, у кўпку зьбіліся. Баўблі Ваўк. ГРУЗАЛКА ж. Нерасцёрты камячок мукі (у ежы). Як ты замяшала зацёрку, што адныя грузалкі плаваюць. Баўблі Ваўк.
ГРУЗЛІ'ЦА ж. Туберкулёз. У Majzo Зютака была грузьліца, балёлі яму грўдзі, але вылячылі. Мір Кар.
ГРУЗЛЯЦЬ незак. Вязнуць. Там ні праёдзяш, вазы грузьляць у балбце. Кладнікі Іўеўск.
КНІГІ ОНЛАЙН
